• θυμώνουν εύκολα.
• δυσκολεύονται να δεχτούν τη ματαίωση των επιθυμιών τους.
• καταφεύγουν πολύ συχνά σε εκβιασμούς ("δεν θα παίξεις μαζί μας, αν δεν...".
• υιοθετούν το ρόλο του αρχηγού στις παρέες ή φτιάχνουν κλίκες.

• Ν' αποφύγεις μια δραστική επέμβαση όπως αλλαγή σχολείου ή απειλητικό τόνο απέναντι στα άλλα παιδιά.

• Να ενημερώσεις τον εκπαιδευτικό και να συζητήσεις μαζί του για το αν πραγματικά υπάρχει πρόβλημα.
• Να το μάθεις πώς να βάζει μόνο του όρια στη συμπεριφορά των άλλων, όταν το ενοχλούν, με φράσεις όπως: "Ασε με ήσυχο" ή "Μην με ενοχλείς".
• Να ενισχύσεις τις φιλίες του με παιδιά από το σχολείο, φέρνοντάς τα πιο συχνά σε επαφή εκτός σχολείου.
• Να βοηθήσεις το παιδί σου να καταλάβει ότι δεν πειράζει αν δεν κερδίζει την αποδοχή όλων.
• Να το ενθαρρύνεις ν αποδεχτεί τις διαφορές ή τις ιδιαιτερότητές του και να καταλάβει ότι η μοναδικότητα του καθενός είναι ένα στοιχείο που του δίνει αξία.
• Να το ενθαρρύνεις να κάνει φίλους από διαφορετικούς κύκλους (οικογενειακοί φίλοι, γείτονες, συγγενικό περιβάλλον, κ.λπ.) κι όχι μόνο από το σχολείο.
• Να φροντίσεις να ξεκινήσει ένα ομαδικό σπορ, έτσι ώστε να νιώσει πώς είναι να είναι ενσωματωμένο σε ομάδα.
• Να το προτρέπεις να συνεχίζει την προσπάθεια σε κάτι που το δυσκολεύει, αντί να τα παρατάει και να εγκαταλείπει.
• Να το μάθεις να στρέφεται σε σένα ή στο δάσκαλό του για να μοιραστεί το πρόβλημά του.
• Ν απευθυνθείς στον ειδικό αν και ο εκπαιδευτικός συμφωνεί ότι το παιδί εξακολουθεί να αντιμετωπίζει δυσκολίες στις συναναστροφές του.
• Στην περίπτωση που έχεις παρατηρήσει ότι το παιδί σου έχει την τάση να εξαιρεί παιδιά από την παρέα ή είναι χειριστικό, έχεις υποχρέωση να συζητήσεις μαζί του για την άδικη συμπεριφορά του.

Υποψήφια θύματα αποκλεισμού μπορεί να είναι:

• οποιοδήποτε παιδί με κάποια ιδιαιτερότητα, που το διαφοροποιεί έστω και λίγο από τα υπόλοιπα, π.χ. πολύ ψηλό ή πολύ κοντό, παχύ, με γυαλιά, ξενικής καταγωγής, πολύ καλός ή πολύ αδύνατος μαθητής κ.λπ.
• παιδιά ευαίσθητα που αντιδρούν στα πειράγματα πιο έντονα, π.χ. θυμώνουν, κλαίνε, ή απομονώνονται.
• παιδιά με χαμηλή αυτοπεποίθηση, ντροπαλά ή εσωστρεφή.

• Φρόντισε να δίνεις εξηγήσεις αντί να λες αυθαίρετα "όχι". Να εξηγείς δηλαδή γιατί αρνείσαι κάτι στο παιδί ή γιατί δεν συμφωνείς μ αυτό, αποφεύγοντας εκφράσεις όπως "Δεν μ ενδιαφέρει τι κάνει ο Γιώργος".
• Φρόντισε να δίνεις πάντα το καλό παράδειγμα. Μπορεί να νομίζεις ότι το παιδί σου δεν σε θαυμάζει πια, όμως, εξακολουθείς να είσαι το πιο δυνατό πρότυπο για εκείνο.
• Όσο περισσότερο ποιοτικό χρόνο περνάς με το παιδί, τόσο περισσότερο εκείνο επηρεάζεται από σένα, με αποτέλεσμα να είναι μικρότερη η επιρροή των συνομήλικών του.
• Αφησέ το να επιλέξει τα ρούχα που του αρέσουν, βάζοντας ωστόσο κάποια όρια σε σχέση με την ηλικία και την περίσταση.
• Μην ξεχνάς να τονίζεις την αξία του, όχι μόνο σε σχέση με την εμφάνιση αλλά και με βάση τα στοιχεία του χαρακτήρα του, τις ικανότητες και τα επιτεύγματά του.
• Γνώρισε τους συμμαθητές του, εξασφαλίζοντας συχνές ευκαιρίες για παιχνίδι στο σπίτι ή έξω από αυτό. Μην ξεχνάς ότι όσο καλύτερα γνωρίζεις τους φίλους του, τόσο καλύτερο έλεγχο μπορεί να έχεις στο μέλλον.

• ανώριμα που είναι πίσω στα στάδια ανάπτυξης ή αυτονόμησης.
• ανασφαλή που έχουν τάση να αναπτύσσουν σχέσεις εξάρτησης.
• με αίσθημα κατωτερότητας ή μειωμένη αυτοπεποίθηση.
• έχουν μάθει να δίνουν αξία περισσότερο στην εικόνα.
• παιδιά που δεν έχουν σαφή οριοθέτηση από το σπίτι για το τι είναι σωστό και τι λάθος.
• που νιώθουν παραμελημένα ή αντιμετωπίζουν οικογενειακά προβλήματα στο σπίτι. 

Tweet