Skip navigation

Το "έξυπνο" σπίτι

Στόχοι

Ο μαθητής/μαθήτρια να μπορεί να:

  • Περιγράφει την μετεξέλιξη μιας απλής εγκατάστασης σε έξυπνη.
  • Απαριθμεί τα οφέλη που παρέχει μια «έξυπνη» εγκατάσταση.
  • Αναφέρει τα στάδια κατασκευής μιας έξυπνης εγκατάστασης. 
  • Αναφέρει τα πρότυπα επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται στην εγκατάσταση.
  • Περιγράφει τον ειδικό εξοπλισμό που χρησιμοποιείται.

Τι είναι το Έξυπνο Σπίτι

Πρόκειται για το σπίτι του μέλλοντος. Ένα σπίτι με νοημοσύνη που σκέπτεται και ενεργεί για λογαριασμό των ατόμων που κατοικούν σε αυτό, βάσει των καθημερινών τους αναγκών και συνηθειών. Στο σπίτι του μέλλοντος τα πάντα είναι στον απόλυτο έλεγχο από τον χρήστη: η ασφάλεια, η θέρμανση, ο φωτισμός, οι ηλεκτρικές συσκευές, τα συστήματα ήχου και εικόνας. Όλα ελέγχονται με το πάτημα ενός κουμπιού, είτε ο ιδιοκτήτης βρίσκεται μέσα, είτε είναι χιλιόμετρα μακριά. Το έξυπνο σπίτι προσαρμόζεται στις ανάγκες των ιδιοκτητών και μαθαίνει κάθε βήμα και κάθε συνήθεια τους, ολόκληρο το 24ωρο.

Τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από την αίσθηση προστασίας των ατόμων που αγαπάμε και της ιδιοκτησίας μας. Με τη βοήθεια της νέας τεχνολογίας είμαστε σε θέση να δημιουργούμε τις συνθήκες αυτές που θα μας παρέχουν ασφάλεια, με τέτοιο τρόπο, που μέχρι πρότινος ήταν αδύνατο. Αυτό το πλεονέκτημα είναι και το βασικότερο για τη δημιουργία ενός έξυπνου σπιτιού. Στην αγορά υπάρχουν πολλά συστήματα αυτοματισμού που προσαρμόζονται σε εγκαταστάσεις που ήδη βρίσκονται σε λειτουργία και άλλες που τοποθετούνται σε νεόδμητα κτίρια. Πρόκειται για συστήματα αυτοματισμού με λειτουργικότητα που βοηθά τους κατοίκους ενός σπιτιού, να νιώσουν ασφαλείς, ενώ παράλληλα απολαμβάνουν άνεση, διασκέδαση και ποιότητα ζωής στον χώρο τους.

Τέτοια συστήματα επικοινωνούν με τους χρήστες της εγκατάστασης, με αληθινή ανθρώπινη φωνή (Ελληνικά), που ακούγεται μέσω των πληκτρολογίων του χώρου ή μέσα από τις οθόνες αφής που είναι τοποθετημένες στον χώρο. Πληκτρολογώντας τον προσωπικό μυστικό κωδικό πριν από την αναχώρηση από το σπίτι, το σύστημα ελέγχει και ειδοποιεί αν υπάρχουν ξεχασμένα παράθυρα ή πόρτες ανοικτές. Εάν όλα είναι ασφαλισμένα, δίνει ηχητική ειδοποίηση ότι μπορεί ο ιδιοκτήτης να αποχωρήσει. Το σύστημα έχει τη δυνατότητα διασύνδεσης με σύστημα πυρασφάλειας και πυρανίχνευσης και ειδοποιεί, μέσω τηλεφωνικής κλήσης σε προκαθορισμένα τηλέφωνα, τον ιδιοκτήτη, την αστυνομία και την πυροσβεστική.

Πως είναι το περιβάλλον σε ένα έξυπνο σπίτι

Ένα από τα πλεονεκτήματα του συστήματος είναι η δημιουργία διαφόρων σεναρίων φωτισμού των χώρων του σπιτιού, τα οποία είναι αποθηκευμένα και χρησιμοποιούνται όταν ο ιδιοκτήτης θελήσει. Με τον τρόπο αυτό, το περιβάλλον στο σπίτι είναι πάντα άνετο, αφού το σύστημα ρυθμίζει το επίπεδο φωτισμού σε κάθε περίπτωση. Έτσι, διατηρείται ο συνδυασμός άνεσης και οικονομίας σε υψηλό επίπεδο.

Στη συνέχεια αναφέρονται κάποιες από τις υποστηριζόμενες λειτουργίες του Έξυπνου Σπιτιού:

  • Επιστρέφοντας το βράδυ στο σπίτι, τα φώτα ανάβουν αυτόματα, ενώ ταυτόχρονα, αν θελήσει ο ιδιοκτήτης η τηλεόραση ή οποιαδήποτε άλλη συσκευή ήχου θα ανάψει στο κανάλι της επιλογής του.
  • Το βράδυ, κατά την είσοδο των ατόμων που κατοικούν στο σπίτι, το σύστημα ανάβει αυτόματα το φως σε επιλεγμένα δωμάτια και θα το σβήσει όταν θα διαπιστώσει ότι δεν είναι κανείς πλέον στο δωμάτιο.
  • Το βράδυ πριν η οικογένεια πάει για ύπνο, θα σβήσει τα φώτα στον κήπο και στο ισόγειο, καθώς και την τηλεόραση και θα ενεργοποιήσει το σύστημα συναγερμού για να προστατεύει τους χώρους στο ισόγειο, ενώ οι ιδιοκτήτες θα ξεκουράζονται άνετα και με ασφάλεια.

Στην πραγματικότητα, το σύστημα μπορεί να επεκταθεί αν το επιθυμούν οι ιδιοκτήτες και να ελέγχει τη λειτουργία της κεντρικής θέρμανσης και των κλιματιστικών. Για παράδειγμα το καλοκαίρι, ενώ βρίσκονται στον δρόμο για το σπίτι, μέσω του κινητού τηλεφώνου τους (με την πραγματοποίηση κλήσης ή αποστολής μηνύματος sms) δίνεται εντολή στο σύστημα να ανάψει τα κλιματιστικά για να δημιουργήσει ένα άνετο περιβάλλον. Επίσης το σύστημα μπορεί να ελέγχει τη θέρμανση και σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες βρίσκονται σε διακοπές, έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τον καυστήρα, ώστε να μην λειτουργήσει η θέρμανση, κάνοντας έτσι οικονομία στα καύσιμα. Επιπλέον, το σύστημα μπορεί να ελέγχει τη στάθμη του πετρελαίου της κεντρικής θέρμανσης και να ειδοποιεί για αναπλήρωση με ένα sms ή
με ένδειξη στην LCD οθόνη.

Το σύστημα μπορεί να λειτουργήσει σε συνδυασμό με το έξυπνο θυροτηλέφωνο, το σταθερό ή το ασύρματο τηλέφωνο του σπιτιού. Όταν χτυπά κάποιος επισκέπτης το κουδούνι της πόρτας, μπορεί ο ιδιοκτήτης να τους μιλήσει ακόμη και από το μπάνιο ή τον πίσω κήπο μέσω του ασύρματου τηλεφώνου και, αν θέλει, να τους ανοίξει την πόρτα, πατώντας το ανάλογο πλήκτρο του τηλεφώνου. Αν κατά τη στιγμή που κτυπούν το θυροτηλέφωνο, κάποια οικιακή συσκευή κάνει θόρυβο (όπως για παράδειγμα η ηλεκτρική σκούπα ή το μίξερ), το σύστημα μπορεί να τη σβήσει για μισό λεπτό, ώστε να ακουστεί το κουδούνι.

Επίσης, το σύστημα παρέχει τη δυνατότητα ελέγχου της λειτουργίας άλλων ηλεκτρικών συσκευών, φώτων, συστημάτων άρδευσης, κ.λ.π., βάσει προκαθορισμένων ωρών. Έτσι, μπορεί για παράδειγμα, να ανάβει την τηλεόραση στις 07:00 το πρωί και τα φώτα της πισίνας στις 08:00 το βράδυ και να ποτίζει τον κήπο μεταξύ 06:00–06:30 μέρα παρά μέρα.

Όταν απουσιάζετε σε διακοπές, το σύστημα μπορεί να δίνει την εντύπωση ότι το σπίτι κατοικείται, αναβοσβήνοντας σε τυχαίες λογικές ώρες ηλεκτρικές συσκευές και φώτα. Η εντύπωση αυτή αποτρέπει διαρρήκτες από το να δράσουν και είναι εντελώς τυχαία, διότι βασίζεται σε γεννήτρια τυχαίων αριθμών του συστήματος.

Το σύστημα ελέγχεται είτε από τις LCD οθόνες και οθόνες αφής που βρίσκονται σε επιλεγμένα σημεία μέσα στο σπίτι, είτε από οποιοδήποτε τηλέφωνο, τόσο μέσα στο σπίτι όσο και εκτός, όπως για παράδειγμα από το κινητό τηλέφωνο των ιδιοκτητών. Το σύστημα επίσης ελέγχεται από οθόνες αφής (touch screen), που ο ίδιος ο χρήστης παραμετροποιεί. Το Έξυπνο Σπίτι διαθέτει ένα μενού από επιλογές, όπως ενεργοποίηση του συστήματος συναγερμού, άνοιγμα της πόρτας της εισόδου, αυτόματη ακρόαση μηνυμάτων που έχουν καταγραφεί στον τηλεφωνητή, ενεργοποίηση και απενεργοποίηση του φωτισμού και των οικιακών συσκευών, όταν αυτό είναι επιθυμητό.

Το Έξυπνο Σπίτι έχει πέντε καταστάσεις βασικής λειτουργίας:

  1. Πατώντας το πλήκτρο “Απουσία” σε οποιαδήποτε οθόνη ή PC: Σβήνει τυχόν αναμμένα φώτα και συσκευές, κατεβάζει όλα τα παντζούρια του σπιτιού, ενεργοποιεί και απενεργοποιεί το σύστημα συναγερμού.
  2. Πατώντας το πλήκτρο με το σύμβολο της νύκτας, το σύστημα ενεργοποιεί τη θέση λειτουργίας “Νύκτα”. Σβήνει τυχόν αναμμένα φώτα και συσκευές στο ισόγειο μόνο και ενεργοποιεί το σύστημα συναγερμού μόνο στους χώρους του ισογείου, ώστε οι ιδιοκτήτες να μπορούν να κινηθούν ελεύθερα στους χώρους των υπνοδωματίων.
  3. Πατώντας το πλήκτρο με το σύμβολο της μέρας το σύστημα ενεργοποιεί τη θέση λειτουργίας “Μέρα”. Ενεργοποιεί το σύστημα συναγερμού για προστασία διάρρηξης παραθύρων και πορτών, ενώ εσείς μπορείτε να κινείστε ελεύθερα σε όλους τους χώρους.
  4. Πατώντας τα πλήκτρα διακοπών, το σύστημα ενεργοποιεί τη θέση λειτουργίας “Διακοπές”. Η θέση αυτή είναι πανομοιότυπη με τη θέση λειτουργίας “Απουσία”, αλλά επιπλέον το σύστημα θα αναβοσβήνει ηλεκτρικές συσκευές και φώτα σε τυχαίες, λογικές ώρες δίνοντας την εντύπωση ότι το σπίτι κατοικείται. Επίσης, θα σβήσει την κεντρική θέρμανση για όσο διάστημα οι ιδιοκτήτες βρίσκονται σε διακοπές και αν εκείνοι επιθυμούν, θα ποτίζει τον κήπο μέσω του συστήματος άρδευσης.
  5. Στη θέση λειτουργίας “Απενεργοποίηση Συναγερμού” το σύστημα συναγερμού είναι απενεργοποιημένο εκτός από τις ζώνες 24ωρης προστασίας, όπως για παράδειγμα τις ζώνες ανίχνευσης πυρκαγιάς και παραβίασης σειρήνας.

Τηλεφωνικός Έλεγχος

Με το φωνητικό μενού ελέγχου ο χρήστης έχει ένα πρακτικό και εύκολο σύστημα χειρισμού του έξυπνου σπιτιού ελέγχοντας όλα τα υποσυστήματα μέσα σε αυτό. Αυτά είναι: Φωτισμός, θέρμανση, κλιματισμός, συναγερμός και πρόσβαση, έξυπνο θυροτηλέφωνο και τα συστήματα μουσικής. Ο έλεγχος είναι απλός και παρέχει φωνητική καθοδήγηση για κάθε εντολή χειρισμού. Για παράδειγμα:

Πατήστε:

  • 0 για security off
  • 1 για όπλιση συναγερμού και στη συνέχεια την αντίστοιχη επιλογή
  • 2 για μηνύματα που τυχόν άφησαν επισκέπτες στο έξυπνο θυροτηλέφωνο
  • 3 για παραμέτρους του συναγερμού π.χ. εξαίρεση μιας ζώνης, αλλαγή του μυστικού κωδικού
  • 4 για αυτοματισμό και την αντίστοιχη επιλογή, π.χ. Θέρμανση, ρολά, μουσική, κ.λ.π.
  • 5 για φωνητική επικοινωνία με τα πληκτρολόγια του σπιτιού
  • 6 για να μιλήσετε με την είσοδο και τον επισκέπτη και
  • 9 για να μπείτε στο μενού προγραμματισμού

Αν ο χρήστης θυμάται τις εντολές, δεν χρειάζεται να περιμένει το φωνητικό μενού να τον καθοδηγήσει. Το τηλεφωνικό μενού χειρισμού χρησιμοποιείται από οποιοδήποτε τηλέφωνο απομακρυσμένα ή και από οποιοδήποτε τηλέφωνο μέσα στον χώρο, μετατρέποντας έτσι όλα τα τηλέφωνα του χώρου σε χειριστήρια αυτοματισμού και συναγερμού.

Στάδια Κατασκευής

Όταν αναφερόμαστε σε ένα έξυπνο σπίτι όλοι έχουμε στο μυαλό μας την τεχνολογία εκείνη που κάνει την καθημερινότητα των ιδιοκτητών της πολύ πιο άνετη και σύμφωνα με τις επιθυμίες τους. Είναι σαφές, ότι οι πρώτοι που πρέπει να εκφέρουν γνώμη για το τι θα παρέχει το σύστημα αυτό, είναι οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες. Για τον λόγο αυτό, η συνεργασία των ειδικών με τους ιδιοκτήτες θα πρέπει να είναι στενή και συνεχής.

Ακολουθώντας τη μέθοδο της διαβίωσης δημιουργείται ένα περιβάλλον που να έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία, ώστε να ικανοποιήσει τις προσωπικές ανάγκες και επιθυμίες των χρηστών. Για την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος και τη δημιουργία μιας εικόνας διαβίωσης ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία:

  • Χρησιμοποιώντας ένα λεπτομερές ερωτηματολόγιο, οι σχεδιαστές του συστήματος μαθαίνουν τις ανάγκες και τον τρόπο ζωής των ενδιαφερόμενων, π.χ. γονείς, παιδιά, παππούδες, οικιακό προσωπικό κ.λ.π.
  • Αφού συλλέξουν τις απαραίτητες πληροφορίες ακολουθεί ο σχεδιασμός του βέλτιστου συστήματος αυτοματισμού, από κοινού με τον μηχανικό, αρχιτέκτονα ή τον ανάδοχο του έργου, προσαρμοσμένο ακριβώς στις καθημερινές ανάγκες των ιδιοκτητών.
  • Επιλέγονται τα κατάλληλα προϊόντα και υλικά για την αυτοματοποίηση.
  • Δημιουργείται χρονοδιάγραμμα εργασιών από την εταιρεία εγκατάστασης του συστήματος, σε συνεργασία με τους κατασκευαστές του σπιτιού, στο οποίο ορίζεται η χρονική στιγμή της εγκατάστασης της καλωδίωσης, της τοποθέτησης των περιφερειακών συσκευών, καθώς και του προγραμματισμού του συστήματος.
  • Στη συνέχεια γίνεται η υλοποίηση της εγκατάστασης ακολουθώντας το χρονοδιάγραμμα.
  • Γίνεται διασύνδεση των περιφερειακών συστημάτων με την κεντρική μονάδα ελέγχου.
  • Ακολουθεί ο προγραμματισμός του συστήματος ικανοποιώντας τις ανάγκες με βάση τον τρόπο ζωής των ιδιοκτητών.
  • Τέλος, γίνεται εκπαίδευση των μελών της οικογένειας που θα χρησιμοποιήσει το σύστημα.

Πρότυπα - Τεχνολογία

Χ10

Το X10 είναι ένα διεθνές βιομηχανικό και ανοικτό πρότυπο για την επικοινωνία μεταξύ ηλεκτρονικών συσκευών που χρησιμοποιούνται για την αυτοματοποίηση των σπιτιών, γνωστό και ως domotics. Χρησιμοποιεί κατά βάση το δίκτυο ρεύματος 220V ως δίκτυο σηματοδότησης και ελέγχου. Κάθε bit σήματος Χ10 είναι μια ριπή (burst) συχνότητας 120ΚΗz και διάρκειας 1ms και μεταδίδεται όταν η ημιτονοειδής τάση 220V περνάει από τη στάθμη των 0V (zero-crossing).

Το X10 αναπτύχθηκε το 1975 από την Pico Electronics (Σκωτία) προκειμένου να επιτραπεί ο τηλεχειρισμός των εσωτερικών συσκευών και εξοπλισμού. Ήταν το πρώτο τεχνολογικό δίκτυο γενικού σκοπού και παραμένει το πιο ευρέως διαθέσιμο. Αν και διάφορες υψηλότερες εναλλακτικές λύσεις εύρους ζώνης υπάρχουν, συμπεριλαμβανομένου των KNX, INSTEON, BACnet και LonWorks, το X10 παραμένει πιο δημοφιλές στο οικογενειακό περιβάλλον, με τα εκατομμύρια των μονάδων σε λειτουργία παγκοσμίως.

ΚΝΧ

H τεχνική KNX είναι μια τεχνολογία αμφίδρομης επικοινωνίας και διαχείρισης λειτουργιών στις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις. Ένα καλώδιο συνδέει μεταξύ τους όλες τις συσκευές σε μια εγκατάσταση και δίνει τη δυνατότητα επεξεργασίας και μεταβίβασης δεδομένων ή εντολών και αυτόματων λειτουργιών. Η ηλεκτρική εγκατάσταση προσαρμόζεται στις ανάγκες του κτιρίου και των ανθρώπων που θα το χρησιμοποιούν μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή και του κατάλληλου λογισμικού, απλοποιώντας τόσο τη διαδικασία της εγκατάστασης, όσο και τη χρήση του.

Οι συσκευές ΚΝΧ μπορούν να αντικαταστήσουν τις συμβατικές συσκευές ελέγχου της ηλεκτρικής εγκατάστασης, όπως διακόπτες ή ρελέ και να προσφέρουν νέες δυνατότητες και λειτουργίες στους χρήστες. Η τεχνική ΚΝΧ είναι σήμερα ευρέως διαδεδομένη εντός/εκτός Ευρώπης και υποστηρίζεται από περισσότερες από 100 εταιρείες παραγωγής υλικού. Τεχνικά, το ΚΝΧ είναι ένα δίκτυο αποκεντρωμένου ελέγχου ανοιχτής αρχιτεκτονικής με πολλά πλεονεκτήματα. Τα βασικά πλεονεκτήματα είναι:

  • είναι σύμφωνο με το Ευρωπαϊκό στάνταρτ ΕΝ 50090
  • συνδυάζει τις καλύτερες συσκευές από τους καλύτερους κατασκευαστές
  • υποστηρίζει ευρεία γκάμα συσκευών ελέγχου για πολλές από τις ανάγκες του σήμερα και περισσότερες για τις ανάγκες του αύριο
  • αν μια συσκευή δεν υποστηρίζεται μετά από λίγα χρόνια από τον προμηθευτή της, μπορεί να αντικατασταθεί από ισοδύναμη
  • περιορίζει το κόστος επισκευής και τροποποίησης κατά τη διάρκεια της ζωής του έργου
  • μπορεί να γίνει αντικείμενο διαχείρισης από διαφορετικούς μηχανικούς που έχουν την τυποποιημένη εκπαίδευση της EIBA
  • H τεχνική ΚΝΧ δοκιμάζεται, είναι επιτυχής και βελτιώνεται για πάνω από 10 χρόνια σε όλη την Ευρώπη σε χιλιάδες εφαρμογές και είναι μια ώριμη τεχνολογία.

Σύστημα ΚΝΧ/EIB – instabus

Η ιστορία του ΕΙΒ instabus ξεκινά στο τέλος της δεκαετίας το ’80, όταν η Berker μαζί με άλλες κορυφαίες επιχειρήσεις ηλεκτρικής εφαρμοσμένης τεχνικής διαμόρφωσαν μια ομάδα ανάπτυξης του instabus. Το σκεπτικό ήταν απλό και αναφερόταν σε ένα δυνατό και κατανοητό ηλεκτρικό έλεγχο οικιακών εφαρμογών και συστημάτων σε ένα κτίριο από αποκεντρωμένες πολλαπλές θέσεις. Ως αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού ήταν η δημιουργία της ΕΙΒΑ – European Installation Bus Association.

Όλα τα προϊόντα τεχνικής ΕΙΒ που αναπτύσσονται από τις διάφορες εταιρείες εξετάζονται και ελέγχονται σύμφωνα με κάποια πρότυπα. Ο έλεγχος αυτός γίνεται ώστε να τους απονεμηθεί πιστοποίηση ΕΙΒΑ. Φυσικά όλα τα προϊόντα αυτά έχουν και την ικανότητα επικοινωνίας μεταξύ τους όταν βρίσκονται συνδεδεμένα στο ίδιο σχέδιο συστήματος, που βασίζεται σε ενιαίο software.

Τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει το σύστημα ΕΙΒ – instabus της Berker, τόσο κατά την υλοποίησή του, όσο και κατά τη διαχείριση ηλεκτρικής ενέργειας στη διάρκεια της ενεργοποίησής του, σε σύγκριση με μια συμβατική ηλεκτρική εγκατάσταση ίδιων κατά το δυνατόν απαιτήσεων είναι:

  • η εύκολη προσαρμογή του με οικονομικές λύσεις σε ηλεκτρικές εγκαταστάσεις κτιρίων κάθε μεγέθους, αλλά μεγάλων και σύγχρονων απαιτήσεων
  • η οικονομική διαχείριση της ενέργειας
  • η ελαχιστοποίηση του κόστους λειτουργίας της ηλεκτρικής εγκατάστασης
  • η γρήγορη και απλή ηλεκτρολογική εγκατάστασή του
  • η ελαχιστοποίηση του κινδύνου πυρκαγιάς, ως αποτέλεσμα της μείωσης του πλήθους των καλωδίων που συμμετέχουν στην υλοποίηση των συμβατικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων
  • η δυνατότητα σύνδεσής του με στοιχεία εγκαταστάσεων της προηγούμενης τεχνολογίας που χρησιμοποιούνται και σήμερα στις συμβατικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις
  • η δυνατότητα ευελιξίας στην επέκτασή του, αλλά και αλλαγής των συνθηκών χρήσης του με χαμηλό κόστος
  • η ευκολία και η φιλικότητα του στη χρήση του ενιαίου Software
  • η δυνατότητα επικοινωνίας του με άλλη ηλεκτρική εγκατάσταση
  • η παροχή δυνατοτήτων στους χρήστες του για τοπικό τηλεχειρισμό με υπέρυθρες ακτίνες
  • η δυνατότητα που παρέχει στους χρήστες του για τον έλεγχό του (τηλεχειρισμοί - τηλεπιτηρήσεις - τηλενδείξεις, κ.λπ.) μέσω του τηλεφωνικού δικτύου
  • η δυνατότητα συνεχούς υποστήριξής του και φιλικότητας στη χρήση και
  • η απλή συντήρησή του

Πως λειτουργεί το ΕΙΒ instabus

Οι συσκευές χειρισμού ή αισθητήρια ή ανιχνευτές (sensors) στέλνουν εντολές και φιλοξενούνται στον προσαρμοστή BCU (Bus Coupling Unit) μέσω 10 τυποποιημένων υποδοχών για την ανταλλαγή σημάτων μεταξύ των δύο αυτών μερών και την ταυτόχρονη ηλεκτροδότηση της συσκευής χειρισμού με τάση της τάξης των 24 V DC. Οι BCU συμμετέχουν στην αποστολή και στη λήψη στοιχείων, διασφαλίζουν τη σωστή τροφοδοσία των ηλεκτρονικών τμημάτων του συστήματος, αποθηκεύουν στη μνήμη τους σημαντικά στοιχεία και συνδέονται μεταξύ τους με το καλώδιο επικοινωνίας.

Συσκευές του είδους αυτού που προσαρμόζονται στον προσαρμοστή BCU είναι τα μπουτόν, οι δυαδικές είσοδοι, οι ανιχνευτές κίνησης, οι θερμοστάτες, οι αισθητήρες φωτεινότητας, οι χρονοδιακόπτες, οι αναλογικές είσοδοι, κ.λπ. Οι ενεργοποιητές ή εκτελεστές (actuators) εφαρμόζουν εντολές και συνδέεται σ΄ αυτούς το φορτίο, το οποίο λειτουργεί με την τάση του δικτύου 230/400 V AC. Συσκευές του είδους αυτού είναι οι ενεργοποιητές διακοπτών ON/OFF, οι ενεργοποιητές dimmer, οι ενεργοποιητές ρολών, οι αναλογικοί ενεργοποιητές, οι οδηγοί βαλβίδων κ.λ.π.

Τα βασικά δομικά στοιχεία του συστήματος είναι εξαρτήματα του ΕΙΒ instabus μέσω των οποίων εξασφαλίζεται η απαραίτητη τιμή τάσης (24V DC), η μεταφορά των τηλεγραφημάτων, η σωστή και ελεύθερη επικοινωνία μεταξύ των διαφόρων συσκευών στη γραμμή bus και γενικά εποπτεύουν τη σωστή και ασφαλή λειτουργία του συστήματος. Συσκευές του είδους αυτού είναι τα τροφοδοτικά, οι προσαρμοστές γραμμών και περιοχών, η σειριακή θύρα, η ράγα δεδομένων, οι συνδετήρες, οι bus κλέμμες κ.λπ.

Τα βασικά τμήματα μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης ΕΙΒ instabus

Η τεχνική EIB σε μια σύγχρονη ηλεκτρική εγκατάσταση περιλαμβάνει δύο ανεξάρτητα κυκλώματα – καλωδιώσεις:

  • Το κύκλωμα ισχύος (230/400 V – 50 Hz) στο οποίο συνδέονται οι συμβατικές συσκευές – φορτία και
  • Το κύκλωμα επικοινωνίας (γραμμή bus 24 V – στην πράξη 29 V/καλώδιο YCYM 2x2x0,8mm2) στο οποίο συνδέονται οι έξυπνες συσκευές, δηλαδή οι συσκευές που προγραμματίζονται.

Τεχνικά χαρακτηριστικά του ΕΙΒ instabus (Τοπολογία, Δομή και δυνατότητες Επέκτασης)

Το σύστημα ΕΙΒ instabus διαιρείται σε ιεραρχικά τμήματα. Η μικρότερη μονάδα είναι η μια γραμμή. Μια γραμμή περιλαμβάνει ένα μέγιστο 64 bus-συσκευών και ένα τουλάχιστον τροφοδοτικό με πηνίο για την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος [24V DC]. Με τη βοήθεια των προσαρμοστών γραμμών που διασυνδέονται μέσω μιας κύριας γραμμής μπορούν να διασυνδεθούν σε μια περιοχή μέχρι και 12 γραμμές. Ακόμη, 15 πρόσθετες περιοχές είναι διαθέσιμες για να αναβαθμίσουν ένα σύστημα ΕΙΒ instabus, με τη χρησιμοποίηση προσαρμοστών περιοχής.

Ο κεντρικός αγωγός και οι γραμμές περιοχής απαιτούν επίσης τροφοδοτικό με πηνίο για την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Η δόμηση γραμμής–περιοχής σημαίνει ότι η μεταφορά στοιχείων μιας γραμμής ή μιας περιοχής δεν επηρεάζει τη ροή στοιχείων άλλων γραμμών ή περιοχών. Με φίλτρα (πηνία) προσαρμοστών γραμμών ροή στοιχείων επιτρέπει την ανεξάρτητη επικοινωνία μέσα στις πολλαπλάσιες γραμμές. Το ίδιο πράγμα ισχύει επίσης για τους προσαρμοστές περιοχής. Όταν όλες οι γραμμές και οι περιοχές είναι σε χρήση, πάνω από 12.000 bus–συσκευές μπορούν να συνδεθούν στο σύστημα ΕΙΒ – instabus.

Ολοκληρώνοντας την περιγραφή του “Έξυπνου Σπιτιού”, πρέπει να σημειωθεί ότι η αγορά προσφέρει πολλές ολοκληρωμένες λύσεις εγκατάστασης αυτού του είδους. Το τι θα επιλέξει ο ενδιαφερόμενος εναπόκειται στις απαιτήσεις που έχει και στα χρήματα που διαθέτει για την αυτοματοποίηση του σπιτιού του. Είναι γεγονός ότι η πλήρης αυτοματοποίηση ενός χώρου προσφέρει πολλαπλές λύσεις διευκόλυνσης της καθημερινότητας των ατόμων που τον χρησιμοποιούν, από την άλλη όμως ανεβάζει σημαντικά το κόστος υλοποίησης. Βέβαια, αν σκεφτούμε ότι ένα σύγχρονο σπίτι, καθαρά για λόγους ασφαλείας, πρέπει να διαθέτει σύστημα συναγερμού, πυρασφάλειας και επιτήρησης των χώρων, οπότε ο ιδιοκτήτης θα εγκαταστήσει τέτοια συστήματα σε κάποια χρονική στιγμή, η εγκατάσταση ενός ολοκληρωμένου συστήματος εξ αρχής θα είναι οικονομικότερη και άρτια.

Δραστηριότητα Ανάγνωσης


(c) Αμπατζόγλου Γιάννης, Ηλεκτρονικός Μηχανικός, καθηγητής ΠΕ84

Αδειοδοτημένο υπό τους όρους Creative Commons Attribution Share Alike License 4.0