Κεντρική σελίδα Επάνω Χημεία Γυμνασίου Χημέια Λυκείου animation λογισμικό Video Xημείας Εργαστηριακές Ασκήσεις Διδασκαλία Χημείας Συνδέσεις xperimania skoool χημεια κ τεχνολογια Η χημική ένωση του μήνα βιβλια περιοδικα science in school βιογραφίες

 χημεία   από τον Σταυρακαντωνάκη Γιώργο   Χημικό -Λύκειο Γαζίου Ηράκλειο                         mailto:stayrakant@sch.gr

Κεντρική σελίδα
Επάνω

 

Άρθρα στα  "ΧΗΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ" 

 

 

 Γλυκιά Χημεία
ασπρο νερό

ΜΟΥΧΛΙΑΖΕΙ . . . Η ΜΑΡΜΕΛΑΔΑ ;

ΠΟΙΕΣ ΣΚΟΝΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ . . . ΕΚΡΑΓΟΥΝ ;
ΓΙΑΤΙ ΚΙΤΡΙΝΙΖΟΥΝ ΤΑ ΦΥΛΛΑ ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ;

ΓΙΑ ΠΟΛΥ . . . ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΠΟΛΥ . . . ΜΕΓΑΛΑ ΜΕΓΕΘΗ ! ! !
ΤΟ ΓΟΥΡΓΟΥΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΧΙΟΥ

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ . . . ΜΑΥΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΜΗΛΑ

ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ COCA - COLA . . . ΜΥΣΤΙΚΟ ;

Οι Νευροδιαβιβαστές

Νόμπελ Χημείας και Ιατρικής 1997

ΝΟΜΠΕΛ ΦΥΣΙΚΗΣ 1997 :
ΕΝΑΣ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΤΑ ΑΤΟΜΑ

 

ΝΟΜΠΕΛ ΧΗΜΕΙΑΣ 1997 : ΚΙ ΑΛΛΟ ΝΟΜΠΕΛ ΓΙΑ ΤΟ ΑΤΡ

Νόμπελ Χημείας 1998 - Τα Computers στην υπηρεσία της Χημείας!

ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΧΛΩΡΙΟ

Νόμπελ Χημείας και  Ιατρικής 1998

Χημική Φωτοευαισθησία    

ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ !

ΤΟ ΚΑΘΑΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΚΟΥΡΙΑΣ

ΤΑ "ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ" ΨΥΓΕΙΑ

ΛΕΜΟΝΑΔΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΛΑΣΤΙΧΑ

Το άρωμα του... κινδύνου

Τα πλαστικά διασπώνται και «δηλητηριάζουν» τις θάλασσες

 
ΓΛΥΚΙΑ ΧΗΜΕΙΑ Η γλυκιά γεύση είναι σχεδόν ταυτισμένη με τη ζάχαρη, μια ουσία που ανήκει στην τάξη των σακχάρων. Ολα τα σάκχαρα δεν είναι γλυκά, ιδιαίτερα όταν συγκροτούν διάφορα πολυμερή μακρομόρια, παρόλο που οι δομικές τους μονάδες είναι γλυκές.
    Για τον προσδιορισμό της γλυκύτητας, δεν έχει επινοηθεί κάποιος αντικειμενικός τρόπος μετρήσεων κι εξακολουθεί να γίνεται υποκειμενικά, από ομάδες δοκιμαστών που βαθμολογούν τις γλυκές ουσίες, για το ίδιο βάρος, σε σχέση με μια πρότυπη ένωση, τη ζάχαρη, που ορίζεται ως το 100 της κλίμακας. Με εξαίρεση τη φρουκτόζη, όλα τα άλλα σάκχαρα υστερούν σε γλυκύτητα, μερικά μάλιστα είναι πικρά.
    Υπάρχει βασική σχέση ανάμεσα στον αριθμό -ΟΗ που έχει μία οργανική ένωση και της γλυκύτητάς της, σχέση που δεν έχει εξηγηθεί επακριβώς.
  Ακόμα και η γλυκόλη που έχει δύο -ΟΗ είναι γλυκιά, αν και είναι δηλητήριο.
 Η γλυκερίνη, με τρία -ΟΗ έχει επίσης γλυκιά γεύση, αλλά συνήθως χρησιμοποιείται στα καλλυντικά και όχι σαν γλυκαντικό.
  Οσο προχωράμε, συναντάμε και άλλες γλυκές αλκοόλες με πολλά -ΟΗ. Η πιο κοινή από αυτές είναι η σορβιτόλη με έξι άτομα άνθρακα και καθένα από αυτά είναι ενωμένο με ένα υδροξύλιο. Εχει το πλεονέκτημα ότι δεν διασπάται με το σάλιο στο στόμα και έτσι δεν συμβάλλει στη δημιουργία οξέων που καταστρέφουν τα δόντια, όπως γίνεται με άλλα σάκχαρα. Ετσι η σορβιτόλη περιέχεται σε τσίχλες χωρίς ζάχαρη, αλλά σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να προκαλέσει διάρροια.
  Γι' αυτούς που δεν μπορούν να συμπεριλάβουν στη διατροφή τους τη ζάχαρη για λόγους παχυσαρκίας ή σακχαρώδους διαβήτη, υπάρχουν τα τεχνητά γλυκαντικά.
  Το ρεκόρ γλυκύτητας το κατέχει η ένωση P-4000, μια αρωματική ένωση που είναι 4000 φορές γλυκύτερη από τη ζάχαρη. Το 1974 απαγορεύτηκε η χρήση της λόγω πιθανών τοξικών συνεπειών.
  Το πιο κοινό τεχνητό γλυκαντικό είναι η σακχαρίνη, για την οποία το 1977 φάνηκε ότι προκαλούσε καρκίνο της κύστης σε πειραματόζωα. Συνεχίζει όμως να κυκλοφορεί, γιατί δεν υπάρχει αβλαβές υποκατάστατό της.
  Οι χημικοί συνεχίζουν τη μελέτη της θεωρίας για το τι κάνει τις ενώσεις να έχουν γλυκιά γεύση.
  Η ένωση που δίνει τις περισσότερες υποσχέσεις είναι η νεοεσπεριδίνη που προέρχεται από τη φλούδα του γκρέϊπ - φρουτ, 1000 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη και 20 φορές από τη σακχαρίνη.
  Αν περάσει τις δοκιμές για να διευκρινιστεί αν η χρήση της είναι ασφαλής, θα είναι το τεχνητό γλυκαντικό του μέλλοντος.

αρχή σελίδας
ΑΣΠΡΟ . . . ΝΕΡΟ (ΟΥΖΟ)  Γιατί όταν ρίχνουμε νερό στο ούζο ασπρίζει ; Το ούζο έχει άρωμα και άνιθο που ανήκει στις οργανικές ενώσεις "τερπένια" που διαλύονται στο οινόπνευμα αλλά όχι στο νερό. Το ούζο περιέχει 40% οινόπνευμα που είναι αρκετό για να διαλύσει το "τερπένια". Οταν ρίξουμε νερό τα τερπένια μένουν αδιάλυτα και δίνουν γαλάκτωμα.

αρχή σελίδας
ΜΟΥΧΛΙΑΖΕΙ . . . Η ΜΑΡΜΕΛΑΔΑ ;  Οχι, επειδή τα πυκνά διαλύματα της ζάχαρης υποχρεώνουν τα μικρόβια να χάσουν το νερό τους λόγω ώσμωσης, δηλ. να αφυδατωθούν και να "πεθάνουν".

αρχή σελίδας
 ΠΟΙΕΣ ΣΚΟΝΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ . . . ΕΚΡΑΓΟΥΝ ;
 		  Κυρίως οι οργανικές προέλευσης σκόνες όπως το άμυλο, η άχνη ζάχαρης, το αλεύρι, η καρβουνόσκονη, μπορούν να εκραγούν σε ειδικές συνθήκες όταν ανακατευθούν σε σύννεφο σκόνης.

αρχή σελίδας
 ΓΙΑΤΙ ΚΙΤΡΙΝΙΖΟΥΝ ΤΑ ΦΥΛΛΑ ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ;
 

 Τα φύλλα περιέχουν τα χρώματα : πράσινη χλωροφύλλη και κίτρινα καροτένια.
 Το καλοκαίρι με το πολύ ήλιο γίνεται η φωτοσύνθεση και το πράσινο χρώμα της χλωροφύλλης καλύπτει το κίτρινο χρώμα από τα καροτένια.
 Το φθινόπωρο η πρωτεΐνη με την οποία είναι δεμένη η χλωροφύλλη διασπάται σε αμινοξέα που πηγαίνουν στις ρίζες και αποθηκεύονται. Μετά διασπάται και η χλωροφύλλη και αφήνει να φανεί το κίτρινο χρώμα από τα καροτένια.

αρχή σελίδας
  ΤΟ ΑΖΩΤΟ . . . ΚΑΥΣΙΜΟ ! ! !
 

Το υγρό άζωτο που βράζει στους - 196οC μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καύσιμο αυτοκινήτων,  όπως στις παλιές ατμομηχανές χρησιμοποιούσαν τον υδρατμό.
Eνα ρεύμα ατμοσφαιρικού αέρα αρκεί για να προκαλέσει βρασμό στο άζωτο. Με ένα ντεπόζιτο καυσίμου με 180 lt υγρό άζωτο μπορούν να καλυφθούν 200 χιλιόμετρα. Σε αυτή τη διαδικασία μπορεί να παγιδεύεται και να στερεοποιείται το CO2 και να απομακρύνεται από την ατμόσφαιρα. Πάντως στα δυστυχήματα θα γίνονται πολλοί . . . κατεψυγμένοι ! ! !

αρχή σελίδας
ΓΙΑ ΠΟΛΥ . . . ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΠΟΛΥ . . . ΜΕΓΑΛΑ ΜΕΓΕΘΗ ! ! !
 

 Πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στη Χημεία τα ακραία προθέματα του SI : zepto  (z = 10-21), zetta (Z = 1021), yocto (y = 10-24), yotta (Y = 1024), xenno (x = 10-27),   xenna (X = 1027), vendeko (v = 10-33), vendeka (V = 1033) ;
Μα για να απλουστεύσουμε μερικούς ακραίους αριθμούς.
Αν διαλύσουμε 1 μόριο ουσίας σε 1 lt Η2Ο τότε η συγκέντρωση είναι 1 : 6,023 . 1023 mol/lt = 1,6 . 10-24 mol/lt = 1,6 yoctomol/lt.
Το φορτίο του ηλεκτρονίου είναι 1,6 .10-19 Cb,  δηλαδή 160 zeptocoulombs και η μάζα του πρωτονίου 1,67 . 10-24 gr = 1,67 yoctograms  και άλλες πολλές απλουστεύσεις που μπορεί ο καθένας μας να φτιάξει ! ! !

αρχή σελίδας
ΤΟ ΓΟΥΡΓΟΥΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΧΙΟΥ
 

  Αν έχουμε συγκεκριμένη ώρα που τρώμε, εκκρίνονται τα υγρά της πέψης και αν το στομάχι είναι άδειο προκαλούν το γνωστό θόρυβο. Οι λύσεις είναι δύο :
 ή δεν θα τρώμε σε συγκεκριμένες ώρες ή θα βάζουμε έστω μια μπουκιά στο στόμα μας για να απασχολούνται τα υγρά της πέψης και να αποφεύγουμε το ενοχλητικό γουργούρισμα.

αρχή σελίδας
 ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ . . . ΜΑΥΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΜΗΛΑ
 

 Το μαύρισμα μετά το καθάρισμα των φρέσκων φρούτων προκαλείται από ένα ένζυμο που επιταχύνει την αντίδραση του οξυγόνου της ατμόσφαιρας με άχρωμες ασταθείς οργανικές ενώσεις των φρούτων που οξειδώνονται σε έγχρωμες. Αυτή η αντίδραση μπορεί να επιβραδυνθεί αν χρησιμοποιήσουμε αντιοξειδωτικά (για παράδειγμα αραιωμένο χυμό λεμονιού που περιέχει βιταμίνη C), που αντιδρούν με το οξυγόνο. Επίσης με κάποια συσκευασία αν αφαιρεθεί εντελώς ο αέρας ή αποξηρανθεί το φρούτο, επειδή το ένζυμο χρειάζεται νερό για να επιδράσει.

αρχή σελίδας

 
 ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ COCA - COLA . . . ΜΥΣΤΙΚΟ ;   Εκτός από τα συνηθισμένα συστατικά των αναψυκτικών η Coca - Cοla περιέχει πολλά αιθέρια έλαια από πορτοκάλι, λεμόνι, κανέλλα, μοσχοκάρυδο, κορίανδρο, νερόλη και άλλα. Μπορεί η αέρια χρωματογραφία να αποκαλύψει το μυστικό στη σύνθεσή της που την κάνει να διαφέρει από τις άλλες . . . Cola ;

αρχή σελίδας
Οι Νευροδιαβιβαστές
 

Οι νευροδιαβιβαστές είναι ουσίες που εκκρίνονται από τις απολήξεις διεγερμένων νευρικών κυττάρων μεταδίδοντας τη διέγερση σε άλλα νευρικά κύτταρα ή σε μυικά κύτταρα. Στον εγκέφαλο απαντώνται δύο μεγάλες ομάδες νευροδιαβιβαστών : οι ινδολαμίνες, με βασικό εκπρόσωπο τη σεροτονίνη και οι κατεχολαμίνες με κυριότερους εκπρόσωπους τη ντοπαμίνη, την αδρεναλίνη και τη νοραδρεναλίνη.
Επειδή πολλά είδη επιθυμιών και η σεξουαλική συμπεριφορά σχετίζονται με τη μεσολάβηση αυτών των ουσιών, η μελέτη τους παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και γίνεται με τη βοήθεια ουσιών που μιμούνται ή αναστέλλουν τη δράση τους.

αρχή σελίδας

ΝΟΜΠΕΛ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 1997 : ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ PRIONS ;

 

   Φέτος το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής δόθηκε στον Stanley Prusiner (Professor of neurology - University of San Francisco - California) για την ανακάλυψη των prions, που είναι μικρά μόρια πρωτεϊνών, τα οποία προκαλούν μια σειρά από ασθένειες στα ζώα και στον άνθρωπο, που αργούν να εκδηλωθούν αλλά είναι θανατηφόρες. Η λέξη prion έχει προκύψει από τις λέξεις "proteinaceous infectious particles". Στα prions οφείλεται μεταξύ των άλλων η σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια των αγελάδων (η αρρώστεια των τρελών αγελάδων), και στους ανθρώπους η αρρώστεια Creutzfeldt - Jakob.
 Φυσιολογικές prion πρωτεϊνες υπάρχουν στα λευκά αιμοσφαίρια, σε διάφορους ιστούς του σώματος και στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου.
 Πώς οι φυσιολογικές prion πρωτεϊνες γίνονται θανατηφόρες ;
    Κουβαλάει το DNA πληροφορίες για αυτή την αλλαγή ;
 Θα μπορέσει η επιστήμη να μπλοκάρει το μηχανισμό αυτό ;

αρχή σελίδας

ΝΟΜΠΕΛ ΦΥΣΙΚΗΣ 1997 :
ΕΝΑΣ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΤΑ ΑΤΟΜΑ

 

     Φέτος το βραβείο Νόμπελ Φυσικής δόθηκε στους Steven Chu (Professor of Stanford Univeristy - California), Claude Cohen Tannoudji (Professor of College de France - Paris), William Phlillips (Dr. of National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg, Maryland) επειδή κατάφεραν να "σταματήσουν" τα άτομα παγώνοντάς τα με ακτίνες λέηζερ κάνοντας πειράματα από το 1985 και μετά.
       Τα άτομα των αερίων τρέχουν με ταχύτητες περίπου 4.000 km/h, οπότε δεν μπορούν να εξεταστούν. Χαμηλώνοντας συνεχώς τη θερμοκρασία μπορεί να μειωθεί η ταχύτητα των ατόμων αλλά το πρόβλημα είναι ότι τα αέρια υγροποιούνται και τελικά στερεοποιούνται. Στα υγρά και τα στερεά σώματα η μελέτη των ατόμων γίνεται δύσκολα επειδή τα άτομα και τα μόρια είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Aν η μελέτη γίνει σε κενό η πυκνότητα μπορεί να διατηρηθεί χαμηλή ώστε να αποφύγουμε την συμπύκνωση αλλά ακόμα και σε θερμοκρασία - 270οC τα άτομα τρέχουν με 400 km/h. Μόνο αν φτάσουμε στο απόλυτο μηδέν η ταχύτητα πέφτει αρκετά. Για παράδειγμα όταν η θερμοκρασία είναι ένα εκατομμυριοστό του Kelvin (1 μΚ) τα ελεύθερα άτομα του υδρογόνου τρέχουν με 1 km/h (0,25 m/sec).
        Χρησιμοποιώντας ακτίνες λεήζερ τα άτομα πάγωσαν και η ταχύτητά τους έπεσε σε 0,1 km/h. Το είπαν "οπτικό σιρόπι" επειδή οι ακτίνες λέηζερ συμπεριφέρονται σαν ένα παχύρρευστο υγρό.
  Αρχικά χρησιμοποιήθηκαν έξι διασταυρούμενα λέηζερ σε ένα σύννεφο από άτομα νατρίου σε ένα θάλαμο κενού. Σε όποια κατεύθυνση προσπαθούσαν να κινηθούν τα άτομα του νατρίου τα φωτόνια τα έσπρωχναν στην περιοχή που οι ακτίνες διασταυρώνονταν. Περίπου 1.000.000 από παγωμένα άτομα σχημάτισαν ένα λαμπερό σύννεφο μεγέθους μπιζελιού. Το έντονο φως λειτουργεί σαν υγρό επιβραδύνοντας τα άτομα.
  Oταν τα άτομα επιβραδυνθούν πέφτει η θερμοκρασία τους σε επίπεδο μΚ. Eνα πρόβλημα με το "οπτικό σιρόπι" ήταν ότι τα άτομα βυθίζονταν ξεφεύγοντας από την παγίδα εξαιτίας της βαρύτητας. Χρειαζόταν κάτι περισσότερο από τις ακτίνες λέηζερ για να παγιδευτεί ένα άτομο. Eτσι χρησιμοποιήθηκαν μαζί με τα έξι λέηζερ και δύο μαγνητικά πηνία που δημιουργούσαν μαγνητικά πεδία και η η παγίδα έγινε μαγνητο-οπτική. Για να πετύχουν το τέλεια ακίνητο άτομο σκέφτηκαν και το "ατομικό συντριβάνι". Τα παγωμένα άτομα έκαναν μια βολή προς τα πάνω και στο επάνω σημείο της για λίγο ήταν τελείως ακίνητα.
  Οι μαγνητο-οπτικές παγίδες των ατόμων μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν εργαλεία στη Φυσική, Χημεία, Βιολογία. Πολλές ερευνητικές ομάδες χρησιμοποιούν τα καινούργια εργαλεία για να βελτιώσουν την ακρίβεια σε μετρήσεις (ατομικά ρολόγια, δορυφόροι, ημιαγωγοί, αντί για γυάλινους φακούς , φακοί από φως κ.λ.π.)

αρχή σελίδας

ΝΟΜΠΕΛ ΧΗΜΕΙΑΣ 1997 : ΚΙ ΑΛΛΟ ΝΟΜΠΕΛ ΓΙΑ ΤΟ ΑΤΡ

 

 Φέτος το βραβείο Νόμπελ Χημείας δόθηκε σε τρεις ερευνητές για την πρωτοποριακή τους δουλειά στα ένζυμα τα οποία συμμετέχουν στην λειτουργία της "υψηλής ενέργειας" ένωσης τριφωσφορικής αδενοσίνης (ΑΤΡ). Το βραβείο Νόμπελ που έχει αξία ένα εκατομμύριο δολλάρια μοιράστηκε το μισό στους Paul  Boyer (Uninersity of Los Angeles - California, γεν. 1918), John Walker (Medical Research Council Laboratory of Molecular Biology Cambridge, γεν. 1941) και το άλλο μισό στον Jens  Skou (Aarhus University Denmark, γεν. 1918).
Το μόριο του ΑΤΡ αποτελείται από αδενοσίνη που είναι ενωμένη με τρεις φωσφορικές ρίζες. Oταν η μια φωσφορική ρίζα αποσπάται, ελευθερώνεται ενέργεια και σχηματίζεται η διφωσφορική αδενοσίνη (ΑDΡ). Με πρόσθεση ενέργειας το ΑDP γίνεται ΑΤΡ. Ένας άνθρωπος μετατρέπει καθημερινά τόσο ΑΤΡ όσο είναι το μισό του βάρους του αν κάθεται και αν δουλεύει σκληρά η ποσότητα μπορεί να φτάσει τα χίλια κιλά. Ο Boyer λέει ότι το ΑΤΡ είναι η μηχανή που παράγει τα χρήματα τα οποία καταναλώνει το υπόλοιπο σώμα. Η χημική ουσία που οδηγεί στην αμφίδρομη αυτή μετατροπή του ΑTP σε ADP είναι το ένζυμο συνθετάση του ΑΤΡ. Ο Boyer είχε αρχίσει τις έρευνες από την δεκαετία του 1950.
 Ο Walker προσδιόρισε τη δομή του ενζύμου και επιβεβαίωσε το μοντέλο του Boyer. Αυτός άρχισε να δουλεύει την δεκαετία του 1980 βρίσκοντας τη σειρά των αμινοξέων της περιεχόμενης πρωτεϊνης και σε συνεργασία με ειδικούς στην κρυσταλλογραφία ξεκαθάρισε την τρισδιάστατη δομή του ενζύμου.
 Ο Skou ανακάλυψε ένα ένζυμο σχετικό με τον κύκλο του ΑΤΡ : την αντλία ιόντων νατρίου, καλίου. Αυτό το ένζυμο, που είναι η πρώτη αντλία σε επίπεδο μορίου που  ταυτοποιήθηκε, διατηρεί την ισορροπία των ιόντων νατρίου και καλίου σε ένα ζωντανό κύτταρο. Από το 1920 ήταν γνωστό ότι μέσα στο κύτταρο η συγκέντρωση των Να+ ήταν μικρότερη και των Κ+ ήταν μεγαλύτερη από το υγρό έξω από το κύτταρο. Ο Skou ήταν ο πρώτος επιστήμονας που βρήκε και περιέγραψε το ένζυμο που ήταν υπεύθυνο για την απευθείας μεταφορά ιόντων μέσα από κυτταρική μεμβράνη. Η μεταφορά των ιόντων απαιτεί βεβαίως ΑΤΡ.
  Από τότε έχουν βρεθεί και άλλα ένζυμα με παρόμοιες λειτουργίες. Για παράδειγμα ένα ένζυμο στους μυς του σκελετού μεταφέρει Cα2+ και ένα άλλο ένζυμο με ιόντα Η+, Κ+ παράγει υδροχλωρικό οξύ στο στομάχι. Επίσης αντίστοιχα ένζυμα βρέθηκαν σε απλούστερους οργανισμούς για παράδειγμα στο ζυμάρι, ένα ένζυμο εκκρίνει Η+ κατά την διάρκεια της ζύμωσης.

αρχή σελίδας
ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΧΛΩΡΙΟ Το χλώριο βρίσκεται στη γη σε ποσοστό 0,19%. Το χλώριο χρησιμοποιείται για την κατασκευή
περισσοτέρων από 10.000 προϊόντων, δηλαδή το 95% των προϊόντων που χρησιμοποιούμε
ως καταναλωτές περιέχει ή έχει σχέση με το χλώριο.
Πάνω από το 80% των φαρμάκων και των βιταμινών που παρασκευάζονται συνθετικά
χρησιμοποιούν χλώριο.
Επίσης τα απολυμαντικά για το πόσιμο νερό και για τις πισίνες, τα πλαστικά, οι καταλύτες, οι διαλύτες,
τα λευκαντικά μέσα για χαρτί και βαμβάκι, η μεταλλουργία τιτανίου, αλουμινίου, μαγνησίου, νικελίου
ακόμη και τα ηλεκτρονικά chips πυριτίου με τα οποία λειτουργούν τα computers χρησιμοποιούν το χλώριο.
Παρατηρούμε δηλαδή ότι το χλώριο έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας.
Ομως κάποιες οργανικές ενώσεις που περιέχουν χλώριο θεωρούνται από τις πιο τοξικές που
υπάρχουν για τον άνθρωπο, τα ζώα και γενικά για τη ζωή πάνω στον πλανήτη μας.
ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ! Eνα από τα πολύ παλιά όνειρα της Ιατρικής είναι να βρεθεί ένα "είδος" αίματος που θα ταιριάζει σε όλους του ανθρώπους, ανεξάρτητα από την ομάδα αίματος στην οποία ανήκουν γενετικά. Αυτό θα διευκόλυνε απεριόριστα τη διαδικασία των μεταγγίσεων. Ερευνητές από το Albany Medical College πιστεύουν ότι βρίσκονται πολύ κοντά στο όνειρο αυτό, εφαρμόζοντας μια μέθοδο που συνίσταται στο "καμουφλάζ" των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Το "καμουφλάζ" αυτό γίνεται με κάλυψη των ερυθρών αιμοσφαιρίων από ένα πολυμερές, την πολυαιθυλενο-γλυκόλη (PΕG). Eτσι το ανοσοποιητικό σύστημα του δέκτη οργανισμού "εξαπατάται", δεν είναι σε θέση να διακρίνει τη διαφορά και δεν απορρίπτει τα μεταγγιζόμενα αιμοσφαίρια.
 Η πολυαιθυλενο-γλυκόλη δεν εμποδίζει το αίμα να μεταφέρει το οξυγόνο, δηλαδή το "καμουφλαρισμένο" αίμα είναι εξίσου αποτελεσματικό με εκείνο που παράγει ένας υγιής οργανισμός.
  αρχή σελίδας
ΤΟ ΚΑΘΑΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΚΟΥΡΙΑΣ Hδη έχει μπει σε εφαρμογή μια συσκευή (στην Ελλάδα υπάρχει στον "Δημόκριτο") που αφαιρεί τη σκουριά από σιδερένια αντικείμενα σε πολύ μικρότερο χρόνο από τις συμβατικές μεθόδους. Η χρήση της πρόκειται να επεκταθεί σε κεραμικά, μάρμαρα και εικόνες. Με μια ακτινογραφία του αντικειμένου εντοπίζεται το στρώμα της σκουριάς και του μετάλλου και μετά το αντικείμενο μπαίνει στη συσκευή, όπου η σκουριά αφαιρείται με τη χρήση κάποιου αερίου, συνήθως υδρογόνου και το μεθάνιο το προστατεύει από τη σκουριά.

αρχή σελίδας
ΤΑ "ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ" ΨΥΓΕΙΑ Μετά την ψήφιση του πρωτόκολλου του Μόντρεαλ το 1987, οι εταιρείες υποχρεώθηκαν να αλλάξουν το μονωτικό και ψυκτικό υλικό στα ψυγεία, αντικαθιστώντας το φρέον (χλωροφθοράνθρακες - CFC) που ευθύνεται για μεγάλες καταστροφές στο στρώμα του όζοντος. Ο μηχανισμός δράσης των χλωροφθορανθράκων ήταν γνωστός από τη δεκαετία του '70, χάρη στους P. Crutzen, M. Molina και S. Rοwland (Νόμπελ Χημείας 1995).
 Οι περισσότεροι κατασκευαστές χρησιμοποιούν σήμερα πεντάνιο (C5H12) για τη μόνωση και υδροχλωροφθοράνθρακες (HCFC) και υδροφθοράνθρακες (HFC) για την ψύξη, κυρίως τετραφθορο-αιθάνιο (HFC-134a), διφθορο-χλωρο-μεθάνιο (HCFC-22) και φθορο-διχλωρο-αιθάνιο (HCFC-141b). Αυτές οι ενώσεις διασπώνται στην τροπόσφαιρα, πριν φτάσουν στο στρώμα του όζοντος.
 Το πεντάνιο μάλιστα παρέχει τη δυνατότητα για την κατασκευή ψυγείων με 30% λεπτότερα τοιχώματα.
 Oμως, πρέπει να σημειώσουμε ότι πολλές χώρες δεν υπέγραψαν το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ και θα μπορούσαν κάλλιστα να γίνουν αποδέκτες μη "οικολογικών" ψυγείων, διαιωνίζοντας το πρόβλημα.

αρχή σελίδας
ΛΕΜΟΝΑΔΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΛΑΣΤΙΧΑ Tο πρόβλημα των άχρηστων ελαστικών έχει γίνει πολύ μεγάλο. Οι λύσεις προς το παρόν είναι δύο :
 H μία είναι η άλεση σε πολύ μικρά κομμάτια, που προστίθενται σαν επιπλέον υλικό στην ασφαλτόστρωση των δρόμων και διάφορων αθλητικών εγκαταστάσεων.
 Μία δεύτερη λύση είναι η καύση στους φούρνους των τσιμεντοβιομηχανιών. Αυτή η λύση όμως επιβαρύνει το περιβάλλον.
 Oμως τα λάστιχα που περισσεύουν είναι πάρα πολλά . . .
  Χημικοί στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα παρήγαγαν αιθέρια έλαια από παλιά λάστιχα. Σε κλειστό θάλαμο κενό από αέρα τοποθετούνται πολύ μικρά κομμάτια και θερμαίνονται στους 350οC και προκύπτει ένα παχύρρευστο σκουρόχρωμο υγρό, που ανάμεσα στα άλλα περιέχει πολυϊσοπρένιο. Το πολυϊσοπρένιο θερμαίνεται ξεχωριστά και διασπάται σε ισοπρένιο. Τα μόρια του ισοπρενίου αντί να πολυμεριστούν, διμερίζονται, δρώντας το ένα σαν διένιο και το άλλο σαν διενόφιλο. Το προϊόν είναι το λεμονένιο, ένας κυκλικός υδρογονάνθρακας που υπάρχει στα αιθέρια έλαια των λεμονιών. Το λεμονένιο είναι το 2% του βάρους των αρχικών ελαστικών. Οι συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας και το μέγεθος των κομματιών είναι κρίσιμα για την απόδοση της μεθόδου και γίνονται έρευνες πάνω σ' αυτά. Οι ελπίδες είναι να φτάσει η ποσότητα του λεμονένιου σε ποσοστό 10%.
  Μόλις καθαριστεί καλά το λεμονένιο από τα ίχνη διάφορων ουσιών, που το κάνουν να προδίδει την παράξενη καταγωγή του, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σαπούνια ή απορρυπαντικά, αλλά ακόμα και σαν ενισχυτικό της γεύσης σε χυμούς.

αρχή σελίδας

Το άρωμα του... κινδύνου

 

Ο καπνός των αρωματικών κεριών είναι γεμάτος επικίνδυνες τοξίνες

Παρασκευή 21 Αυγούστου 2009 (εφημεριδα Βημα)

 

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ Μπορεί να προσφέρουν μια ευχάριστη νότα σε ένα ρομαντικό δείπνο ή να μετατρέπουν σε πολυτέλεια ένα αφρόλουτρο, ωστόσο τα αρωματικά κεριά, περί ων ο λόγος, μπορεί να βλάψουν σοβαρά την υγεία, σύμφωνα με αμερικανούς επιστήμονες. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι ο καπνός που εκλύεται από πολλά τέτοιου είδους κεριά είναι «πνιγμένος» από τοξίνες οι οποίες συνδέονται με τον καρκίνο, το άσθμα αλλά και το έκζεμα.

Ερευνητές του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας ανακοίνωσαν κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου της Αμερικανικής Ενωσης Χημικών στην Ουάσιγκτον ότι ανέλυσαν τον καπνό που εκλυόταν από διαφορετικά είδη κεριών στο εργαστήριο. Ανακάλυψαν ότι όσα κεριά ήταν φτιαγμένα από παραφίνη (πρόκειται για τον πιο κοινό τύπο κεριών) εξέλυαν εν δυνάμει βλαβερές για τον οργανισμό ποσότητες χημικών όπως το τολουένιο και το βενζόλιο.

Ορισμένα από τα χημικά που εντόπισαν οι επιστήμονες έχουν συνδεθεί με εμφάνιση καρκίνου ενώ άλλα φαίνεται ότι μπορούν να «πυροδοτήσουν» κρίσεις άσθματος ή αλλεργικά δερματικά συμπτώματα.

Πάντως άλλου είδους κεριά που ήταν φτιαγμένα από καθαρό κερί μέλισσας ή από σόγια δεν φάνηκε από τη μελέτη να είναι επικίνδυνα για την υγεία.

Οπως εξήγησε ο επικεφαλής των ερευνητών δρ Αμίντ Χαμίντι, «το άναμμα ενός μόνο κεριού παραφίνης σε αραιά χρονικά διαστήματαπιθανότατα δεν επηρεάζει την υγεία. Ωστόσο το να ανάβει κάποιος πολλά τέτοια κεριά επί χρόνια ή να τα ανάβει πολύ συχνά μέσα σε χώρους που δεν αερίζονται καλά όπως είναι το μπάνιομπορεί να προκαλέσει προβλήματα».

Στις ίδιες γραμμές κινήθηκε και η άποψη της δρος Νοέμι Εϊζερ, από το Βρετανικό Ιδρυμα για τους Πνεύμονες. Οπως είπε η ειδικός, «πρέπει να διαβεβαιώσουμε το κοινό ότι η περιστασιακή χρήση κεριών παραφίνης δεν θα προκαλέσει κίνδυνο στην υγεία των πνευμόνων. Θα συμβουλεύαμε όμως να λαμβάνονται απλέςαλλά ζωτικής σημασίαςπροφυλάξεις όπως το να ανοίγει κάποιος το παράθυρο μέσα στον χώρο με αναμμένα κεριά ώστε να μειώνεται η ποσότητα των χημικών που εκλύονται από το κάψιμο του κεριού και εισπνέονται».

 
Τα πλαστικά διασπώνται και «δηλητηριάζουν» τις θάλασσες
ΤΟΥSΤΕVΕCΟΝΝΟR | Παρασκευή 21 Αυγούστου 2009 (εφημεριδα Βημα)

Ιάπωνες επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα πλαστικά κάθε είδους τα οποία καταλήγουν στις θάλασσες διασπώνται και δηλητηριάζουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες πίστευαν ότι οι πλαστικές ύλες δεν διασπώνται στο νερό και ότι ο σημαντικότερος κίνδυνος για τους θαλάσσιους οργανισμούς και τα ψάρια ήταν η κατάποση των απορριμμάτων.

Τώρα όμως η νέα έρευνα δείχνει ότι τα πλαστικά όχι μόνο διασπώνται στο νερό αλλά και ότι η διάσπασή τους απελευθερώνει επικίνδυνες τοξικές ουσίες, ορισμένες εκ των οποίων μάλιστα ήταν άγνωστες και δεν έχουν εντοπιστεί αλλού στη φύση ως τώρα. Η έρευνα ενίσχυσε τις ανησυχίες για την παρουσία των πλαστικών στις θάλασσες.

«Διαπιστώσαμε ότι το πλαστικό στους ωκεανούς αποσυντίθεται καθώς εκτίθεται στη βροχή, σ τον ήλιο και άλλες περιβαλλοντικές συνθήκες, δημιουργώντας έτσι ακόμη μία πηγή παγκόσμιας μόλυνσης που θα διατηρηθεί και στο μέλλον» αναφέρει ο Κατσουχίκο Σάιντο, χημικός του Πανεπιστημίου Νίχον της Ιαπωνίας, επικεφαλής της έρευνας.

 

 

Κεντρική σελίδα Χημεία Γυμνασίου Χημέια Λυκείου animation λογισμικό Video Xημείας Εργαστηριακές Ασκήσεις Διδασκαλία Χημείας Συνδέσεις xperimania skoool Η Χημεία στη ζωή μας χημεια κ τεχνολογια Η χημική ένωση του μήνα βιβλια περιοδικα science in school βιογραφίες