Ξεναγός – ρομπότ λύνει απορίες
Δημοσιευμένο από Tsampika Karakiza στην κατηγορία Χωρίς κατηγορία, tags: ΆρθραΗ πιο ολοκληρωμένη ελληνική προσπάθεια στην υπηρεσία του επισκέπτη
Tου Κώστα Δεληγιάννη
Λέγεται Indigo και αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη ελληνική προσπάθεια για τη δημιουργία ενός ρομποτικού ξεναγού ο οποίος θα ενημερώνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον ενδιαφερόμενο επισκέπτη. Κι αυτό, όχι τόσο χάρη στα εξωτερικά του χαρακτηριστικά, όπως το ανθρωπόμορφο κεφάλι, το οποίο του δίνει δυνατότητα να αντιδρά με μορφασμούς στα εξωτερικά ερεθίσματα, όσο χάρη στον τρόπο λειτουργίας. Το ρομπότ, μάλιστα, δέχεται φωνητικές εντολές, καταλαβαίνει τις ερωτήσεις του επισκέπτη περίπου όπως θα τις αναγνώριζε ένας «κανονικός» ξεναγός και ανταποκρίνεται σε αυτές εκφωνώντας σύντομες επεξηγηματικές απαντήσεις από τα πρόσθετα στοιχεία που βρίσκονται αποθηκευμένα στον υπολογιστή του.
Απαντήσεις, μάλιστα, οι οποίες δεν είναι προηχογραφημένα μηνύματα, αλλά προτάσεις που το μηχάνημα συντάσσει εκείνη τη στιγμή! Καθώς το Indigo «γνωρίζει» τη δομή της ελληνικής φυσικής γλώσσας, μπορεί να συνδυάζει τα δεδομένα που διαθέτει για όλη την έκθεση, αλλά και για κάθε αντικείμενο ξεχωριστά, συνθέτοντας κάθε φορά «από το μηδέν» τις προτάσεις που θα λύσουν την απορία του ενδιαφερομένου. Κάτι που σημαίνει πως ακόμη κι αν του τεθεί η ίδια ερώτηση, το ρομπότ θα αποκριθεί με διαφορετικό τρόπο.
Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνον είναι πιο εύκολο να εισαχθούν ακόμη περισσότερα δεδομένα στο μηχάνημα, αλλά και το ίδιο μπορεί να προσαρμόζει τα στοιχεία ανάλογα με το γνωστικό επίπεδο του επισκέπτη. Πριν καν ξεκινήσει την ξενάγηση, το Indigo ρωτάει τον χρήστη αν είναι ενήλικος ή παιδί, με σκοπό να σταθμίσει ανάλογα το βάθος των πληροφοριών που θα προσφέρει. Ακόμη και το «ύφος» των απαντήσεών του μπορεί να αλλάζει κατά το δοκούν, καθώς ο προγραμματιστής του ρομπότ επιλέγει αν αυτές θα είναι πιο «τυπικές» ή όχι. Ετσι ώστε, για παράδειγμα, τις πρωινές ώρες να δίδεται περισσότερο βάρος στην ενημέρωση και αργότερα στην ψυχαγωγία.
Για να αποκτήσει το συγκεκριμένο μηχάνημα όλες αυτές τις δυνατότητες, χρειάστηκε να συνεργαστούν για τρία χρόνια επιστήμονες από πολλά επιστημονικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας (το Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας, το Τμήμα Πληροφορικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο «Δημόκριτος» και το Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού), αλλά και διεθνείς φορείς, όπως τα πανεπιστήμια του Εδιμβούργου και του Φράιμπουργκ. Επίσης, απαιτήθηκαν πολλές δοκιμές του ρομπότ στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», όπου τον ρόλο των εκθεμάτων καθρέφτιζαν οθόνες όπου προβάλλονταν εικόνες μνημείων της Αρχαίας Αγοράς.
Ελεγχοι που εξασφάλισαν πως, πέρα από τα? ελληνικά, το ρομπότ αντιλαμβάνεται το περιβάλλον στο οποίο κινείται. Πιο συγκεκριμένα, το Indigo χαρτογραφεί μόνο του τον χώρο της έκθεσης ώστε, ανά πάσα στιγμή και χωρίς καμία παρέμβαση από οποιονδήποτε χειριστή, να γνωρίζει πού ακριβώς βρίσκεται και προς τα πού θα πρέπει να κατευθυνθεί για να βρεθεί μπροστά από ένα συγκεκριμένο έκθεμα.
Ενα βήμα
Ως προς τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του, η ανάπτυξη του ρομπότ βασίστηκε στα ΤΑΛΩΣ και ΛΕΥΚΟΣ, δύο προγενέστερα ρομπότ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας. Κρίνοντας, όμως, πόσο πιο προηγμένο είναι το νέο ρομπότ από τους «προκατόχους» του, οι επιστήμονες εκτιμούν πως έκαναν ακόμη ένα βήμα προς την εποχή όπου απόγονοι του Indigo θα αναλάβουν δράση σε μουσεία, ξεναγώντας, μάλιστα, επισκέπτες οι οποίοι είτε θα βρίσκονται στον χώρο με «σάρκα και οστά» είτε θα επισκέπτονται εικονικά το μουσείο από χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Στη δεύτερη περίπτωση, βλέποντας στην οθόνη ενός PC την εικόνα από τα «μάτια» του ρομπότ, οποιοσδήποτε φιλότεχνος θα μπορεί μέσω του Διαδικτύου να περιπλανηθεί εικονικά στις αίθουσες του μουσείου τις ώρες που αυτό δεν λειτουργεί για το κοινό, καθοδηγώντας ηλεκτρονικά το μηχάνημα στα εκθέματα που τον ενδιαφέρουν.
Ανοιξε δρόμους
Για κάθε επιστημονική ομάδα που ασχολείται με την ανάπτυξη αυτόνομων μηχανών σαν το Indigo, ο στόχος δεν είναι αποκλειστικά η δημιουργία ρομπότ για μουσεία. Αντίθετα, αν εταιρείες όπως η Toyota αναπτύσσουν τις δικές τους εκδοχές για αυτόνομους ξεναγούς, ένας παραπάνω λόγος είναι πως κάθε μηχάνημα το οποίο κατασκευάζεται με στόχο να ξεναγεί σε εκθέσεις, λειτουργεί ουσιαστικά και σαν πλατφόρμα μέσα από την οποία δοκιμάζονται ταυτόχρονα πολλές τεχνολογίες. Το Indigo, π. χ., έδωσε την ευκαιρία στους ερευνητές να πειραματιστούν με μεθόδους μετατροπής μιας φωνητικής εντολής του χρήστη σε αντίστοιχη κίνηση από το μηχάνημα, ελέγχοντας επίσης στην πράξη διάφορες εναλλακτικές μεθόδους χάρη στις οποίες ένα μηχάνημα θα καταφέρνει να κινείται αυτόνομα ανάμεσα σε ανθρώπους ή άλλα εμπόδια χωρίς να? πέφτει πάνω τους. Ετσι, με τη βελτίωση τέτοιων τεχνικών, η επιστήμη δεν υπόσχεται απλώς μηχανικούς θυρωρούς, αλλά και ρομποτικές οικιακές βοηθούς ή μηχανήματα τα οποία θα μπορούν να βελτιώσουν κατά πολύ την καθημερινότητα ατόμων με ειδικές ανάγκες: το πανεπιστήμιο της Utah στις ΗΠΑ αναπτύσσει ένα μηχάνημα ειδικά για τα σούπερ μάρκετ, το οποίο θα μπορεί να καθοδηγεί ανθρώπους με προβλήματα όρασης στους διαδρόμους, εντοπίζοντας για λογαριασμό τους τα προϊόντα στα ράφια.
Πηγή “Καθημερινή – news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_2_10/01/2010_386207″