ΠΗΓΗ - Ιούλιος 2000-3 - Κεφαλόβρυσο Πωγωνίου Ιωαννίνων

3η Σελίδα :Περιεχόμενα

Αθηναγόρας Α' Οικουμενικός Πατριάρχης - του Καραμάνη Νικόλαου
Κανόνες καλής συμπεριφοράς - του Σταύρου Γκότση
Μνήμες και Ερωτήματα - του Πορίκη Ηλία

Αθηναγόρας Α' Οικουμενικός Πατριάρχης

   Ο οικουμενικός πατριάρχης Αθηναγόρας ο Α' είναι μία από τις μεγαλύτερες μορφές της ορθοδοξίας. Η εφημερίδα του συλλόγου μας, στο φύλλο αυτής της έκδοσης θα ενημερώσει τους αναγνώστες της για τη μεγάλη αυτή προσωπικότητα της περιοχής μας. Για τον άνθρωπο που από το πηδάλιο του Οικουμενικού θρόνου οδήγησε την ορθοδοξία σε ύψιστες στιγμές. Νομίζουμε, πως με τη μικρή μας αυτή αναφορά στο όνομα του, θα κάνουμε γνωστό σε όλους μας το μεγάλο, σπουδαίο και αναγνωρισμένο έργο του.
   Ο οικουμενικός πατριάρχης Αθηναγόρας ο Α' γεννήθηκε το 1886 στο Βασιλικό Πωγωνίου Ιωαννίνων. Το κοσμικό του όνομα ήταν Αριστοκλής Σπύρου, του Ματθαίου και της Ελένης, το γένος Β. Μοκόρου. Τελειώνοντας το σχολαρχείο σπουδάζει στη θεολογική Σχολή της Χάλκης από το 1903 μέχρι το 1910 χειροτονούμενος διάκονος.
   Τον Ιούλιο του 1910 υπηρετεί στη Μητρόπολη Πελαγονίας-Μοναστηρίου. Το Μάρτιο του 1919 προσελήφθη ως διάκονος και γραμματέας της Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
   Τον Δεκέμβριο του 1922 εξελέγη μητροπολίτης Κερκύρας και Παξών. Τον Αύγουστο του 1930 εξελέγη αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής στην οποία υπηρέτησε 18 χρόνια. Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως εξελέγη απ' την Ι. Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου
την 1η Νοεμβρίου 1948.
   Στην Αμερική διακρίθηκε για την οργανωτική, κοινωνική και εθνική δράση του. Αναδιοργάνωσε την αρχιεπισκοπή, ίδρυσε θεολογική Σχολή στη Βοστώνη και βοήθησε πολύ τους ομογενείς. Η εκκλησιαστική πολιτική του Αθηναγόρα στον οικουμενικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης προσλαμβάνει πανορθόδοξο και παγχριστιανικό χαρακτήρα. Ο νέος Οικουμενικός Πατριάρχης ζώντας τη διεθνή πολιτική και την εκκλησιαστική πραγματικότητα ως αρχιεπίσκοπος Αμερικής, αντιλήφθηκε ότι η ορθόδοξη Εκκλησία και ο ελληνισμός πρέπει να επιζητήσουν τη λύση των προβλημάτων τους. Νωποί ήταν οι αγώνες των Ελλήνων με την εμπλοκή τους
στους πολέμους. Η ένταση του παγχριστιανικού ενδιαφέροντος του οικουμενικού πατριάρχη προκάλεσε σε θεολογικούς κύκλους αντιδράσεις. Κατηγορήθηκε απ' αυτούς, ώσπου το τέλος του 1958 ο τότε εκλεγείς αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβος συναντήθηκε στο Βατικανό με τον Πάπα. Αυτή ήταν η προεισαγωγική συνάντηση για την ακολουθείσα συνάντηση του Νουντσίου Τέστα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα. Από τότε έγινε πραγματικότητα η διεύρυνση του παγχριστιανικού περιεχομένου της Ορθοδοξίας και προς τον Ρωμαιοκαθολικισμό. Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως ανέλαβε αληθινό οικουμενικό ρόλο και έγινε το επίκεντρο
για το διάλογο της Δυτικής Εκκλησίας και της Ανατολικής Εκκλησίας και (έγινε) διαμεσολαβητικός παράγοντας για την προσέγγιση των Δυτικών Εκκλησιών μεταξύ τους.
Αυτό το διαμεσολαβητικό χαρακτήρα της νέας γραμμής του Οικουμενικού Πατριάρχου εκτίμησε ο Πάππας Ιωάννης ο ΚΓ' και προέβη αμέσως σε επίσημη πρόσκληση των Ελληνικών Ορθοδόξων εκκλησιών και συνεκάλεσε "Οικουμενική Σύνοδο" τον Οκτώβριο του 1962. Εδώ όμως πρέπει να αναφέρουμε το εξής: όπως προκύπτει απ' την αρθρογραφία της εποχής και την αλληλογραφία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης δέχτηκε και υποστήριξε ότι της Παγχριστιανικής πολιτικής προηγείται η ορθόδοξη ενότητα θέμα πάρα πολύ σημαντικό. Και η ενότητα αυτή πρακτικά προετοιμάστηκε με τη μετάβαση στην Κωνσταντινούπολη όλων των Σλάβων, Αράβων και Ελλήνων Πατριαρχών, προκαθήμενων Εκκλησιών και την ακολουθείσα αντεπίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στη Μέση Ανατολή. Έτσι ο Αθηναγόρας πέτυχε τη σύγκληση Πανορθόδοξου Συνεδρίου στη Ρόδο το Σεπτέμβριο του 1960 το οποίο χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της εποχής μας, διότι από ξένους παρατηρητές τονίστηκε ότι "μετά από 900 χρόνια συνήλθε η ορθοδοξία σε κοινή τράπεζα" δηλαδή ότι όλοι οι ορθόδοξοι κάθισαν για συζήτηση στο ίδιο τραπέζι. Ας μη ξεχνάμε το Σχίσμα μεταξύ των δύο Εκκλησιών που έγινε το 1054. Έτσι προετοιμάστηκαν τα θέματα και μπήκαν τα θεμέλια για το διάλογο με τη Ρώμη.
   Ο Αθηναγόρας ο Α' νιώθοντας την εποχή των βιομηχανικών ζυμώσεων και κοσμοπολίτικων ανακατατάξεων εισήγαγε την Ελληνική και Ορθόδοξη σκέψη στη διαλεκτική των παγκόσμιων αντιθέσεων και ανακατατάξεων.
   Έτσι η πολιτική του Οικουμενικού Πατριάρχου προς τα έξω υπήρξε στο ακέραιο οικουμενική και αληθινά παγχριστιανική. Στο εσωτερικό, δηλ. εντός των ορίων της αρχιεπισκοπής, χαρακτηρίστηκε ως σταθερή ως προς τη χριστιανική ομολογία και στις σχέσεις με τις Τουρκικές αρχές. Οι σχέσεις του Πατριαρχείου με τις Τουρκικές αρχές καθορίζονται από τη Συνθήκη της Λωζάννης.
Τα γεγονότα της 06/9/1955, με τις διώξεις κατά του Ελληνικού πληθυσμού, δεν άφησαν αδιάφορο τον Αθηναγόρα. Με πατριαρχικό και συνοδικό υπόμνημα ζητούσε απ' τον Τούρκο πρωθυπουργό Μεντερές "επανόρθωση και αποκατάσταση".
   Η αναδιοργάνωση του Πατριαρχείου και το έργο του στην Κωνσταντινούπολη είναι παραδεκτό απ' τους διαδόχους του.
Η προσφορά του δια της ανθρωπιστικής του παιδείας είναι ανεκτίμητη γιατί πέτυχε την αποβολή των υπαρχόντων μεσαιωνικών αντιλήψεων. Επανίδρυσε το πατριαρχικό τυπογραφείο, ίδρυσε σχολεία για τη μόρφωση των ηγετικών πνευματικών στελεχών παρέχοντας για το σκοπό αυτό υποτροφίες. Ανασυγκρότησε και αξιοποίησε τη διαλυμένη θεολογική Σχολή της Χάλκης, της οποίας η επαναλειτουργία είναι επίκαιρο γεγονός. Ανεγνώρισε την ανεξιθρησκία μεταξύ των χριστιανικών και μη θρησκειών.
   Ο Αθηναγόρας ο Α1 ήταν ο 26ος Οικουμενικός Πατριάρχης. Με χαρακτήρα ήπιο, όπως ταιριάζει σε αληθινό θρησκευτικό ηγέτη, εργάστηκε ακούραστα για την προσέγγιση κι ένωση των Εκκλησιών. Κοντά του το ελληνικό στοιχείο της Κωνσταντινούπολης άντλησε κουράγιο κατά τις δύσκολες στιγμές που περνούσε. Είχε θάρρος αλλά τον διέκρινε και η σύνεση.
   Φρόντιζε να συμφιλιώνει το ελληνικό και τουρκικό στοιχείο, ώστε η συμβίωση τους να είναι αρμονική.
   Συναντήθηκε με τον Πάπα Παύλο το έτος 1967 ανοίγοντας δίαυλο επικοινωνίας με τη Ρωμαιοκαθολική
Εκκλησία.
   Πέθανε πλήρης ημερών το 1972.Κεφαλόβρυσο 05 Απριλίου
2000-07-14
Καραμάνης Νικόλαος

Περιεχόμενα

Κανόνες καλής συμπεριφοράς

   Στην εποχή μας, της διαπλανητικής τεχνικής και της προοδευτικής επιτάχυνσης του ρυθμού της καθημερινής ζωής στην εποχή των κινητών τηλεφώνων και του τζόγου του χρηματιστηρίου, ίσως φανεί αναχρονιστικό να μιλάμε ακόμα για κανόνες καλής συμπεριφοράς. Μερικοί δε θα πουν σε σαρκαστικό τόνο, ότι ο σύγχρονος άνθρωπος δεν έχει πια ούτε τον καιρό να ζει. Αυτός όμως ο ισχυρισμός δεν πρέπει να μας πείθει, αντίθετα ένας κανόνας καλής συμπεριφοράς κρίνεται ακριβώς απαραίτητος για να ελαφρύνει τη μεγάλη ένταση της κοινωνικής μας ζωής.
   Κανόνες καλής συμπεριφοράς (σαβουάρ βιβρ) δεν είναι η αυστηρή εφαρμογή μερικών αμετάβλητων αρχών, αλλά μια συνεχής προσπάθεια για να κάνουμε τους δεσμούς με τους συνανθρώπους μας πιο αρμονικούς και να καθορίζεται έτσι το στυλ του περιβάλλοντος που ζούμε. Δεν είναι δηλαδή ένας επιτακτικός κώδικας, αλλά μερικές υποδείξεις συμπεριφοράς ελεύθερες στην εφαρμογή τους, ανάλογα με τις περιπτώσεις.
   θα αρχίσω από την εξωτερική εμφάνιση των αντρών και γυναικών. Οι άντρες πρέπει να δίνουν προσοχή στο τακτικό ξύρισμα, στη γραβάτα, στους συνδυασμούς χρωμάτων με το πουκάμισο. Ξέρετε τι συμβολίζει η γραβάτα στον άντρα, όπως άλλωστε αυτό φαίνεται από το που σημαδεύει.
   Επίσης καλογυαλισμένα παπούτσια, γιατί μην ξεχνάτε ότι το παπούτσι είναι ο καθρέφτης του άντρα. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες όταν πρωτοσυναντούν έναν άντρα, το βλέμμα τους ξεκινάει από τα παπούτσια προχωράει στα χέρια, το λαιμό (γι' αυτό πάντα καλοσιδερωμένο και καθαρό κολάρο), μετά το στόμα και τέλος στα μάτια.
   Αντίθετα το βλέμμα των ανδρών ξεκινάει από το λαιμό των γυναικών (προσοχή στους κολιέδες και τα μενταγιόν), μετά προχωράει στα χέρια (γι' αυτό όχι μισοβαμμένα νύχια) μετά το βλέμμα τους πέφτει στο στήθος, τη μέση, τα πόδια, στο στόμα (προσοχή οι γυναίκες όταν βάφουν τα χείλη να μη βάφουν συγχρόνως και τα δόντια ειδικότερα όταν έχουν φάει χορτόπιτα υπάρχει ο κίνδυνος να σκαλώσει κανένα κομμάτι ανάμεσα από τα δόντια).
   Τέλος το βλέμμα των αντρών καταλήγει επίσης στα μάτια.
   Η εξωτερική μας εμφάνιση που είναι κατά κάποιο τρόπο η "γλώσσα του σώματος" φανερώνει το χαρακτήρα μας και πολλές φορές προδίδει τη διάθεση και τις προθέσεις μας.
   Όπως το ξύσιμο της κεφαλής, της μύτης, το τρίψιμο ή το παίξιμο των ματιών, το γλείψιμο των χειλιών μας ή το
δάγκωμα της γλώσσας ή ακόμη το ξεροβήξιμο και τόσα άλλα παραδείγματα που είναι αντικείμενο μελέτης και παίζουν σημαντικό ρόλο στις προσωπικές και τις δημόσιες σχέσεις.
   Μερικές φορές μας επιβάλλεται μια συγκεκριμένη συμπεριφορά για διαφόρους λόγους.
   Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο τάφος του Ναπολέοντα στις Βερσαλιές, έξυπνα κατασκευασμενος με τέτοιο τρόπο, ώστε προκειμένου να τον δεις, σκύβεις και το προσκυνάς.
   Στις κακές συμπεριφορές μια συνηθισμένη είναι το φτύσιμο στο δρόμο όταν περπατάμε ή το φτύσιμο από το παράθυρο του σπιτιού ή του αυτοκινήτου μας. Εκτός του ότι είναι άσχημη και αηδιαστική συνήθεια υπάρχει και ο κίνδυνος να σημαδέψεις κάποιον αμέριμνο περαστικό.
   Πάρα πολλοί κανόνες καλής συμπεριφοράς αφορούν το φαγητό και τον τρόπο απόλαυσης του.
   Όταν ακούμε για σαβουάρ βιβρ, το μυαλό μας πάει στη συμπεριφορά μας κατά τη διάρκεια του φαγητού. Και οι
γκάφες που γίνονται στην κατά κάποιο τρόπο ιεροτελεστία του φαγητού έχουν εμπνεύσει πολλές ταινίες - φαρσοκωμωδίες.
   Το φαγητό εκτός από ικανοποίηση της βιολογικής μας ανάγκης είναι και απόλαυση και διασκέδαση. Γι' αυτό ένα καλό γεύμα εκτός από νοστιμιά, ωραίες γεύσεις και αρώματα, πρέπει να συνδυάζει τα διάφορα χρώματα των φαγητών με ποικίλους σχεδιασμούς και τις ανάλογες γαρνιτούρες και σάλτσες στο πιάτο μας. Και τέλος ταιριάζοντας το με το ανάλογο κρασί, την ωραία διακόσμηση του χώρου, το καθαρό τραπεζομάντιλο κάνει τις στιγμές του φαγητού ευχάριστες και ντελικάτες.
   Κανόνας είναι για παράδειγμα το λευκό κρασί να πίνεται κρύο και να συνοδεύει ελαφριά φαγητά ενώ το κόκκινο
να πίνεται σε θερμοκρασία δωματίου και να συνοδεύει κόκκινα κρέατα και κυνήγια.
   Κανόνας είναι να χρησιμοποιούμε σωστά τα μαχαιροπήρουνα. Με το δεξί μας χέρι κρατάμε το μαχαίρι και με το
αριστερό το πιρούνι. Μόνο σε περίπτωση που το μενού μας περιέχει μακαρονάδες, με το δεξί μας κρατάμε το πιρούνι και με το αριστερό το κουτάλι.
   Επίσης όταν θα πούμε "στην υγεία σου" στη γυναίκα που συνοδεύουμε και τσουγκρίσουμε τα ποτήρια τη κοιτάμε στα μάτια και όχι το ποτήρι ή το πιάτο πόσο μάλλον τη γυναίκα του απέναντι τραπεζιού.
   Το σαβουάρ βιβρ στο φαγητό πρέπει να ξεκινάει από το σπίτι μας, όπως βλέπει κανείς στα Γερμανάκια και τα Εγγλεζάκια που από μικρά παιδιά μαθαίνουν να χρησιμοποιούν σωστά το μαχαιροπίρουνο.
   Παράδειγμα άξεστης συμπεριφοράς είναι όταν μας ρωτάει η οικοδέσποινα εάν θέλουμε κι άλλο από το νόστιμο φαγητό της, εμείς να χαϊδεύουμε τη κοιλιά μας, να ρευόμαστε και σκαλίζοντας τα δόντια με την οδοντογλυφίδα να λέμε "καλά φάγαμε. Γεια στα χέρια σου", απλώνοντας και λίγο τις ποδάρες.
   Ένας που δουλεύει χρόνια σερβιτόρος παρατηρώντας τη στάση των πελατών διαβάζει το χαρακτήρα τους και τις
διαθέσεις τους.
   Παράδειγμα η κυρία που διαφωνεί με το σύζυγο της εκτός από τις κινήσεις των χειλιών και των ματιών, να πιάνει τη ψίχα από το ψωμί και να φτιάχνει μπαλιτσες ή να πιάνει συχνά το μαχαίρι χαράζοντας τη μπριζόλα απειλώντας εμμέσως να κάνει το ίδιο στο λαιμό του άνδρα της.
   Η στάση στο τραπέζι πρέπει να είναι τέτοια, που να σέβεσαι το φαγητό και τη παρέα του συνδαιτημόνα σου. Δε
στηρίζουμε το σαγόνι μας στη παλάμη όταν μασάμε, δείχνοντας έτσι ότι βαριόμαστε. Ούτε στηριζόμαστε στους αγκώνες μας.
   Υπάρχουν και άλλα παρά δείγματα όσον αφορά το φαγητό και τις άλλες προσωπικές και κοινωνικές μας εκδηλώσεις γενικότερα τη στάση μας και τη συμπεριφορά μας, όπου φαίνεται κατά κάποιο τρόπο ο χαρακτήρας μας, η ανατροφή και η μόρφωση μας και ακόμη-ακόμη η διάθεση μας.
   Παρουσιάζουμε έτσι την εικόνα και το προφίλ του ατόμου μας, της οικογένειας μας και της κοινωνίας γενικότεραπου ζούμε.Σταύρος Γκότσης

Περιεχόμενα

Μνήμες και Ερωτήματα

Το «ΗΡΩΟΝ» στην αρχική του μορφή.   Η Κεντρική Πλατεία του Κεφαλόβρυσου από τα τέλη της δεκαετίας του 50 είναι αλληλένδετη με
το μνημείο. Την εποχή εκείνη των δύσκολων χρόνων της μιζέριας μετά τους εφιαλτικούς πολέμους βρέθηκε ως από μηχανής θεός ένας άνθρωπος από το Βασιλικό, ο κ. ΣΕΧΗΣ ΣΕΧΟΠΟΥΛΟΣ, ο οποίος απεφάσισε να διαθέσει ένα σημαντικό ποσό ώστε να δημιουργηθεί στο κέντρο του Κεφαλόβρυσου ένας διαμορφωμένος χώρος έχοντας στο κέντρο του ένα μνημείο με σημείο αναφοράς τους ανθρώπους που εκτελέστηκαν και κάηκαν τον Ιούλη του 43 από τους Γερμανούς.
   Προσέλαβε έναν εξαίρετο καλλιτέχνη (γλύπτη) τον κ. ΚΩΣΤΑ ΚΛΟΥΒΑΤΟ. Ο κ. Κλουβάτος, στους χαλεπούς αυτούς χρόνους, και με τις δύσκολες υπάρχουσες συνθήκες, διαμόρφωσε τον χώρο αυτόν (ο οποίος δυστυχώς δεν υπάρχει σήμερα) παραδίδοντας στους κατοίκους του Κεφαλόβρυσου, ένα εκπληκτικό δημιούργημα το "ΗΡΩΟΝ".
   Στο χώρο που είχε πρόσοψη στο κεντρικό δρόμο, δέσποζε το μνημείο των ηρώων του 43. Ακόμη περιελάμβανε, σιντριβάνι, πέτρινα παγκάκια, πανέμορφα τριαντάφυλλα διαφόρων χρωμάτων και χωριζόταν από την υπόλοιπη πλατεία με πυκνές δάφνες.
   Το μνημείο, τελευταίο απομεινάρι του Ηρώου έμεινε μόνο και φαντάζει αταίριαστο στη σημερινή πλατεία, αφήνοντας αδιάφορους όλους μας. Γενιές ολόκληρες μεγάλωσαν αντικρίζοντας και θαυμάζοντας το εκπληκτικό δημιούργημα. Οι επισκέψεις μας συχνές, η συγκινησιακή μας φόρτιση μεγάλη και οι μνήμες ζωντανές.
   Τα χρόνια πέρασαν, οι συνθήκες βελτιώθηκαν, οι ανάγκες των κατοίκων άλλαξαν. Και σχεδόν είκοσι πέντε (25) χρόνια μετά οι προύχοντες της εποχής εκείνης είχαν την φαεινή ιδέα να μεγαλώσουν την πλατεία θυσιάζοντας το "ΗΡΩΟΝ". Ο χώρος μπαζώθηκε, το μνημείο μεταφέρθηκε χωρίς μελέτη, και με προχειρότητα στο σημερινό σημείο. Σαν να μην έφθανε αυτό έγινε παραχάραξη του μνημείου με την προσθήκη και άλλων ονομάτων που ουδεμία σχέση είχαν με την ιστορία του μνημείου. Σέβομαι την ιστορία των ανθρώπων αυτών, μπορούσε όμως, να κατασκευαστεί μία ξεχωριστή μαρμάρινη πλάκα προς τιμήν τους.
   Το εκπληκτικό είναι ότι το "ΗΡΩΟΝ" απαλείφθηκε υπέρ του λαϊκού πανηγυριού. Στη συνέχεια η πλατεία θύμιζε "Γιοφύρι της Άρτας" με το συνεχές ράβε-ξήλωνε και τις ασυναρτησίες του χώρου. Καμμία προσπάθεια διαμόρφωσης της πλατείας με μελέτη και συγκεκριμένο σχέδιο. Οι σημερινές σκέψεις των ιθυνόντων, οι οποίες θα υλοποιηθούν στο άμεσσο μέλλον, είναι η κατασκευή του Δημαρχείο, παραπλήσια της πλατείας. Το ερώτημα είναι, καθώς σαφής πληροφόρηση δεν υπάρχει, το τι μέλλει γενέσθαι. Ποιες αλλαγές θα γίνουν; Υπάρχει σκέψη μεταφοράς του μνημείου για δεύτερη φορά με άγνωστο προορισμό διακινδυνεύοντας κατά τη γνώμη μου την ακεραιότητα του. Και αναρωτιέται κανείς: θα υπάρχει διαμορφωμένος χώρος γύρω από το μνημείο θυμίζοντας έστω και λίγο από το παρελθόν του;
   Με έκπληξη διαπιστώνω την επιμονή τον ιθυνόντων κάθε εποχής όλα να γίνονται στο κέντρο δημιουργώντας έναν ασφυκτικό κλοιό, ενώ συχνά υπάρχουν και άλλες επιλογές στην περίπτωση του Δημαρχείου όμως, δεν εξετάστηκαν με την απαιτούμενη σοβαρότητα. Ελπίζω ότι η ιστορία μας δίδαξε πολλά, ώστε οι ενέργειες πλέον να είναι μετρημένες, με μελλοντικό σχεδιασμό, προς αποφυγήν των απερισκεψιών του παρελθόντος.
   Η ασέβεια στο πρόσωπο των "ΗΡΩΩΝ" τεράστια, η προσβολή στο έργο των ΚΩΣΤΑ ΚΛΟΥΒΑΤΟΥ και
ΣΕΧΗ ΣΕΧΟΠΟΥΛΟΥ μεγάλη, έστω και ετεροχρονισμένα αναγνωρίζοντας τα λάθη μας ας επανορθώσουμε και να τιμήσουμε την προσφορά τους.Πορίκης Ηλίας

Πληροφοριακά Στοιχεία: Εμφανίσεις: 2000