Μία από τις συνήθεις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά με ή χωρίς Δυσλεξία και Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες είναι ο ορθός τονισμός των λέξεων.
Το άγχος, η απροσεξία, η δυσκολία συγκέντρωσης, η παρορμητικότητα και η ελλιπής κατανόηση των κανόνων τονισμού μπορεί να είναι μερικές από τις αιτίες στις οποίες οφείλεται το φαινόμενο αυτό. Πολλά παιδιά πιστεύουν πως το τονικό σημάδι είναι περιττό όταν η λέξη είναι ορθογραφημένη. Ενώ για τα παιδιά με Δυσλεξία ο τόνος δεν αποτελεί διαφοροποιητικό στοιχείο της λέξης.
Η δυσκολία αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μέσα από μία σειρά ειδικών ασκήσεων. Στη συνέχεια παρουσιάζονται 8 τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να μάθει να τονίζει σωστά και να αυτοματοποιήσει τη διαδικασία του τονισμού:
- Δώστε στο παιδί να διαβάσει λέξεις από καρτέλες και ζητήστε του να χρωματίσει τον τόνο με έντονο χρώμα. Στη συνέχεια ζητήστε του να κυκλώσει τη συλλαβή που τονίζεται στις ίδιες λέξεις. Όταν το παιδί μπορεί να κάνει με άνεση τη συγκεκριμένη άσκηση με λέξεις, προχωρήστε σε προτάσεις και σε μικρά κείμενα.
- Δώστε στο παιδί καρτέλες με λέξεις με μεγάλα γράμματα χωρίς να είναι τονισμένες. Ζητήστε του να τις διαβάσει δυνατά και να σας πει σε ποια συλλαβή τονίζονται. Αντί να χρησιμοποιήσει μαρκαδόρο ή μολύβι δώστε στο παιδί να βάλει αυτοκόλλητα στη θέση του τόνου. Έτσι η διαδικασία τονισμού θα γίνει πιο ευχάριστη.
- Σε ένα μαυροπίνακα γράψτε λέξεις και τονίστε όλες τις συλλαβές. Ζητήστε από το παιδί με ένα βρεγμένο πινέλο να σβήσει τους τόνους που δε χρειάζονται.
- Δώστε στο παιδί λέξεις ανά ζεύγη, όπως γέρος-γερός, μήνας-Μηνάς, μόνος-μονός, χωρίς όμως να είναι τονισμένες και να συνοδεύονται από την αντίστοιχη εικόνα που θα οπτικοποιεί τη λέξη. Τοποθετήστε τις λέξεις ανά ζεύγη κι από κάτω βάλτε τις αντίστοιχες εικόνες. Ζητήστε από το παιδί να διαβάσει τις λέξεις και να τις τονίσει. Έτσι θα κατανοήσει τη σημαντικότητα του τονικού σημαδιού και πως μπορεί να αλλάξει το νόημα μιας λέξης.
- Δώστε στο παιδί λέξεις λάθος τονισμένες και ζητήστε του να τις διορθώσεις και να τις ξαναγράψει σωστά.
- Δώστε στο παιδί μικρά κείμενα χωρίς τονισμένες λέξεις και ζητήστε του να τις τονίσει με μαρκαδόρο ή ξυλομπογιά, διαβάζοντας τες δυνατά η σιωπηρά.
- Συνδέστε τη συλλαβή που τονίζεται σε μία λέξη με ένα ακουστικό ερέθισμα, όπως παλαμάκια ή χτύπημα του ποδιού στο πάτωμα.
- Οπτικοποιήστε τους κανόνες τονισμού και κολλήστε τους σε εμφανές σημείο στην τάξη ή στο θρανίο του μαθητή.
Φώτης Παπαναστασίου
Ειδικός Παιδαγωγός
MSc Σχολική Ψυχολογία
www.eidikospaidagogos.gr
