ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΛΑΣΤΙΚΗ

Δαιδαλική περίοδος, 660 π.Χ. - 625 π.Χ., Τα γλυπτά του Πρινιά


a d p


 

Τα γλυπτά του Πρινιά

 

Από τα σπουδαιότερα γλυπτά έργα της δαιδαλικής τέχνης είναι το υπέρθυρο της κύριας εισόδου του ναού Α στον Πρινιά, που ήταν αφιερωμένος στον Απόλλωνα..

 

Ο ναός αυτός δεν έχει κοινά στοιχεία με τους μεταγενέστερους ελληνικούς ναούς· είναι ένα μονόχωρο ορθογώνιο οίκημα με επίπεδη στέγη και μια χαμηλή εστία (εσχάρα) ανάμεσα σε δύο στύλους στο εσωτερικό του. Μπροστά στην είσοδο ανοίγεται ένα προστώο, που στηρίζεται σε δύο παραστάδες και σε έναν κεντρικό πεσσό. Η πρόσοψη του ναού του Πρινιά ήταν διακοσμημένη με λίθινα αρχιτεκτονικά γλυπτά, ανάμεσα στα παλαιότερα γλυπτά που γνωρίζουμε από την Ελλάδα. Στο επάνω μέρος, αμέσως κάτω από τη στέγη, υπήρχε μια ανάγλυφη ζωφόρος με εννέα οπλισμένους ιππείς, που προχωρούν προς τα αριστερά. Στο κάτω μέρος, δεξιά και αριστερά από την είσοδο, στέκονταν δύο αντικριστές ανάγλυφες σφίγγες. Αλλά το πιο εντυπωσιακό κομμάτι του γλυπτού διακόσμου βρίσκεται στο υπέρθυρο και στις παραστάδες της εισόδου.

 

Αρχαϊκή Πλαστική, Δαιδαλική, Πρινιάς 1

Η ζωφόρος με παράσταση πομπής ιππέων

 

Το επιστύλιο διακοσμείται με ανάγλυφους παρατακτικούς πάνθηρες, που βαδίζουν προς το κέντρο, και ελάφια. Στην κάτω όψη του αποδίδεται σε χαμηλό ανάγλυφο διπλή η μορφή της γυναικείας θεότητας με μακρύ ένδυμα και ψηλό πόλο. Δύο όμοιες ολόγλυφες θεές καθισμένες αντικριστά, με τα χέρια να ακουμπούν στα γόνατα, καταλαμβάνουν τα άκρα του επιστυλίου στο χώρο του φεγγίτη. Φορούν μακρύ πέπλο με ζώνη και στους ώμους επίβλημα, που πέφτει στη ράχη και διακοσμείται με εγχάρακτα ζώα. Η κόμμωσή τους διαμορφώνεται σε μακρείς πλοκάμους, ο πόλος που φέρουν στο κεφάλι διακοσμείται με ταινίες και σπείρα, ενώ με ανάγλυφο τονίζονται τα αμυγδαλωτά μάτια και τα φρύδια. Η εσωτερική πλευρά των παραστάδων της εισόδου διακοσμείται με ανάγλυφες όρθιες γυμνές γυναίκες. Όλες οι γυναικείες μορφές φορούν ψηλό καπέλο (πόλο), που δείχνει ότι πρέπει να τις ερμηνεύσουμε ως θεότητες.

 

Πρόκειται για το παλαιότερο γνωστό δείγμα του τύπου των καθισμένων θεϊκών μορφών, όπου η απόδοση των όγκων γίνεται χωρίς ανατομικές λεπτομέρειες και η θεϊκή ιδιότητα δηλώνεται με την απόμακρη έκφραση των τριγωνικών προσώπων.

 

Αρχαϊκή Πλαστική, Δαιδαλική, Πρινιάς

 

Αρχαϊκή Πλαστική, Δαιδαλική, Πρινιάς

Πηγές:

odysseus.culture.gr δεσμός,

Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της, των Μανόλη Βουτυρά & Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά δεσμός