Ο ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣhttp://users.sch.gr/kontaxise-mail: kontaxis@sch.gr |
|||
|
Συμβουλές για τις πρώτες συναντήσεις με τους μαθητές Με αφορμή την έναρξη των μαθημάτων, θα ήθελα να σας επισημάνω ορισμένα θέματα τα οποία πιστεύω ότι είναι αρκετά χρήσιμα, ιδιαίτερα για τους νέους συνάδελφους. Όπως θα θυμόσαστε και εσείς από τα μαθητικά σας χρόνια, οι πρώτες μέρες του σχολείου καθορίζουν πολλές φορές τη στάση μας απέναντί του ολόκληρη τη χρονιά. Είναι χρήσιμο λοιπόν, στις πρώτες συναντήσεις μας με τους μαθητές να είμαστε ειλικρινείς, παρουσιάζοντας αντικειμενικά τις συνθήκες με τις οποίες ξεκινάει η χρονιά, χωρίς όμως να φορτίζουμε ψυχολογικά τους μαθητές. Αν οι ίδιοι είμαστε φορτισμένοι αρνητικά, από τυχόν δυσκολίες στο σχολείο ή γενικότερα, καλύτερα να προκαλέσουμε μια συζήτηση μεταξύ των μαθητών, για το πως βλέπουν το ξεκίνημα της χρονιάς, στη συνέχεια να προσπαθήσουμε με λίγα λόγια να αναδείξουμε τα θετικά και στο τέλος να πούμε και εμείς απλά τη γνώμη μας, σαν μια γνώμη μέσα στις άλλες και χωρίς περιττές φορτίσεις. Έτσι κερδίζουμε την εμπιστοσύνη των μαθητών, οι οποίοι συνήθως "τσεκάρουν" την ειλικρίνειά μας. Παράλληλα θα πρέπει να αναδεικνύουμε (χωρίς να ωραιοποιούμε) τα όποια πλεονεκτήματα των επαγγελματικών σχολείων και να προσφέρουμε ένα αίσθημα αισιοδοξίας για την εκπαιδευτική διαδικασία, να επιβεβαιώνουμε θετικά την επιλογή των μαθητών για το συγκεκριμένο σχολείο. Ιδιαίτερη σημασία έχουν τα παραπάνω για τους μαθητές της Α τάξης, οι οποίοι ορισμένες φορές βιώνουν μια αρνητική στάση και θεωρούν (κακώς) ότι επέλεξαν ένα σχολείο Β΄ Κατηγορίας. Ας τους επισημάνουμε ότι αυτό το σχολείο είναι ένα άλλο σχολείο, το οποίο έχει τη δυνατότητα να αναδείξει τα ενδιαφέροντά τους (καλό είναι να ζητήσουμε να μας τα αναφέρουν) και να αξιοποιήσει με πλούσιες μορφές μάθησης τις ικανότητές τους. Τους δίνει δηλαδή τη δυνατότητα να κάνουν μια καινούρια αρχή στα ΕΠΑΛ. Στους μαθητές της Α΄ τάξης θα πρέπει να επισημάνουμε ότι υπάρχουν μαθήματα τόσο για να εξερευνήσουν τις επαγγελματικές τους προοπτικές και τις δεξιότητές τους (Μαθήματα Επιλογής, Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός, Επαγγελματικός Προσανατολισμός, Ερευνητική στην Τεχνολογία). Επίσης, η Ζώνη Δημιουργικών Δραστηριοτήτων τους προσφέρει ευκαιρίες να διερευνήσουν τα γενικότερα ενδιαφέροντά τους και να εκφραστούν ως έφηβοι, με πολλαπλούς τρόπους (φωτογραφία, θέατρο, ζωγραφική, κατασκευή βίντεο - ταινίας, έκθεση έργων, ραδιοφωνική εκπομπή κλπ.) Για τους μαθητές των άλλων τάξεων θα είναι καλό να τους προσφέρουμε μια εποπτική περιήγηση στον τομέα τους ή στην ειδικότητά τους. Παλιοί συνάδελφοι που διαθέτουν πλούσιο εποπτικό υλικό από διάφορα μαθήματα, είναι καλό να πραγματοποιήσουν (με εικόνες, βίντεο κλπ) μια ενδεικτική περιήγηση στα αντικείμενα που θα διδαχθούν οι μαθητές τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό μπορούν να βοηθήσει το υλικό που έχουν δώσει οι Σχολικοί Σύμβουλοι στα σχολεία αλλά και ο Οδηγός Τεχνολογικών εκπαιδευτικών θεμάτων στο Ιντερνετ ή άλλο υλικό που διαθέτουν τα σχολεία. (Τουλάχιστον για αυτή τη δουλειά, νομίζω ότι μπορεί να παραχωρηθεί το εργαστήριο των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών). Επίσης, μπορεί να αξιοποιηθεί το φυλλάδιο για τα Επαγγελματικά δικαιώματα των Μηχανολόγων. (Βλέπε στη διεύθυνση: http://users.att.sch.gr/kontaxis/ergasia/08epaggelmatikadikaiomata.htm ) Η περιήγηση στα εργαστήρια που διαθέτει το σχολείο και η επίδειξη παλαιών εργασιών μαθητών ή πρωτοβουλιών του σχολείου (πχ προγράμματα Περιβαλλοντικής κλπ) θα βοηθήσει επίσης σημαντικά. Παράλληλα, ιδιαίτερα σε σχολεία που υπάρχουν σημαντικά κενά στον εργαστηριακό εξοπλισμό, να ενθαρρυνθεί η συνδρομή των μαθητών ή των γονιών τους οι οποίοι πιθανόν να είναι επαγγελματίες του χώρου, ώστε να εμπλουτιστεί ο εξοπλισμός με εποπτικό υλικό ή παλιά αντικείμενα. Είναι αναγκαίο και κεφαλαιώδους σημασίας, οι μαθητές να συνειδητοποιήσουν, από τις πρώτες μέρες, τις δυνατότητες που προσφέρει το τεχνικό σχολείο για ενεργητική μάθηση. Η προσπάθεια που κάναμε μέσα από τις οδηγίες για τα μαθήματα θα πρέπει να αποκτήσει ουσιαστικότερο περιεχόμενο. Τέλος, σας παρουσιάζω κάποιες τυπικές οδηγίες, βασιζόμενος στο βιβλίο «500 Πρακτικές Συμβουλές για τους Εκπαιδευτικούς – εκδόσεις Μεταίχμιο» και συγκεκριμένα από το Κεφάλαιο «Η πρώτη συνάντηση με τους μαθητές». Δεν θα σας δοθεί δεύτερη ευκαιρία, για να κάνετε μια καλή πρώτη εντύπωση! Οι πρώτες εντυπώσεις είναι πολύ σημαντικές σε κάθε ανθρώπινη επαφή, πόσο μάλλον με τους καινούριους σας μαθητές. Είναι πάντα ευκολότερο να «χαλαρώνετε», αφού έχετε θέσει τους κανόνες, παρά να προσπαθήσετε να γίνετε αυστηρός, αφού πια οι μαθητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μπορούν να σας κάνουν ό,τι θέλουν! Μην ξεχνάτε να συστήνεστε και, αν είναι απαραίτητο, να γράφετε το όνομά σας (και την ειδικότητά σας) στον πίνακα. Καθορίστε με σαφήνεια τι περιμένετε από τους μαθητές σας. Τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται να κάνουν μέσα στην αίθουσα. Επιβάλετε μερικούς απλούς κανόνες συμπεριφοράς και εμμείνετε σ’ αυτούς. Ίσως χρειαστεί να προτείνετε στους μαθητές να προσθέσουν και οι ίδιοι κάποιους κανόνες. Αν δεν μπορείτε να απομνημονεύσετε εύκολα τους μαθητές σας, φτιάξτε ένα πλάνο της αίθουσας με τα ονόματά τους και ζητήστε τους να μην αλλάζουν θέσεις. Βοηθήστε τους μαθητές σας να γνωριστούν μεταξύ τους άμεσα. Ιδιαίτερη προσπάθεια θα πρέπει να καταβληθεί διακριτικά, στην ενσωμάτωση κάποιων ειδικών κατηγοριών (αλλοεθνείς, με ειδικά προβλήματα κλπ) . Είναι χρήσιμο να ανοίξουμε κάποιες ζωντανές συζητήσεις που θα βοηθήσουν την αλληλογνωριμία, προσέχοντας πάντα να μην θίξουμε προσωπικά ζητήματα που δεν θα ήθελαν οι μαθητές να αναφέρουν. Για παράδειγμα, να ζητήσουμε από τους μαθητές να μας αναφέρουν τα ενδιαφέροντά τους, τα χόμπυ τους, τις εμπειρίες από το χωριό που κατάγονται, τι γνωρίζουν με βάση αυτές τις εμπειρίες ή τι ενδιαφέροντα έχουν για την τεχνολογία ή ειδικότερα για το επάγγελμα του μηχανολόγου, ποιες επαγγελματικοί διέξοδοι πιστεύουν ότι υπάρχουν, αν έχουν κάποιον συγγενή που να εργάζεται σαν μηχανολόγος κλπ Ενημερώστε τους μαθητές για το αντικείμενο των μαθημάτων της τάξης, τη σημασία τους Ενημερώστε τους μαθητές για τους τρόπους αξιολόγησής τους. Επιμείνατε σε μη παραδοσιακές μεθόδους αξιολόγησης (πχ ατομικές και ομαδικές εργασίες, φάκελος μαθητή). Εκμεταλλευτείτε τα πρώτα μαθήματα ώστε να ανακαλύψετε τις γνώσεις που έχουν ήδη οι μαθητές πάνω στο αντικείμενο που θα διδάξετε. Αυτό θα σας βοηθήσει να θέσετε εξειδικευμένους στόχους στον καθένα για την παραπέρα πορεία του. Μη διστάσετε να μοιράσετε ερωτηματολόγια ώστε να έχετε πλήρη εικόνα για τα ενδιαφέροντά τους ή τους στόχους τους. Το κυριότερο όφελος μιας τέτοιας ενέργειας είναι το γεγονός ότι θα κληθούν ίσως για πρώτη φορά να σκεφθούν συγκροτημένα πάνω στους στόχους που είναι απαραίτητο να θέσουν και να τους συνδέσουν με τις προηγούμενες εμπειρίες τους. Ενδεικτικά τα ερωτηματολόγια μπορούν να έχουν κάποιες από τις παρακάτω ερωτήσεις (όχι όλες) : · Ποια είναι τα ενδιαφέροντά σου, τα χόμπυ, οι καλές εμπειρίες σου; · Ποιοι λόγοι σε οδήγησαν να επιλέξεις το επαγγελματικό σχολείο ή και τη συγκεκριμένη ειδικότητα; · Τι εμπειρίες ή γνώσεις έχεις από το ευρύτερο περιβάλλον σου (συγγενείς, φίλοι)πάνω σε επαγγελματικά θέματα ή στην ειδικότητα; · Ανέφερε κάποια θέματα τα οποία διδάχθηκες τα προηγούμενα χρόνια και σε ενδιέφεραν. · Γράψε για κάποιον καθηγητή ο οποίος κατά το παρελθόν σε «κέρδισε» Τι χαρακτηριστικά είχε; · Ανέφερε ένα άλλο θέμα στο οποίο θα επιθυμούσες να σε βοηθήσει το σχολείο ή ο καθηγητής σου (εδώ χρειάζεται προσοχή για τα όρια στα οποία πρέπει να κινούμαστε ως εκπαιδευτικοί και όχι ως ψυχολόγοι - για αυτό το σκοπό καλό είναι να γίνει ένα σεμινάριο στους εκπαιδευτικούς από έμπειρο παιδοψυχολόγο) · Γράψε πως φαντάζεσαι ένα βιογραφικό σου για αναζήτηση δουλειάς, μετά από 5 χρόνια (δηλαδή πως φαντάζετε ο μαθητής το επαγγελματικό του μέλλον και τι θα πρέπει να κάνει για να το πετύχει) · Ποιοι είναι οι λόγοι που σε οδηγούν στην αδιαφορία; (μπορεί η συγκεκριμένη ερώτηση να τεθεί στην πρώτη συζήτηση αν εμφανίζεται πρόβλημα αδιαφορίας, αλλά είναι σίγουρο ότι περισσότερες πιθανότητες για ειλικρινή απάντηση έχουμε σε επόμενο στάδιο, στο βαθμό που ο μαθητής έχει ανοιχθεί στον καθηγητή).
Ακόμη, για τους εκπαιδευτικούς τεχνικών μαθημάτων ενδιαφέρον θα είχαν ερωτήσεις όπως: "Αναφέρατε κάποιες τεχνολογίες, μηχανές, μηχανισμούς, συσκευές ή διεργασίες που σας έχουν εντυπωσιάσει ή σας ενδιαφέρουν. Διαβάζετε τεχνικά περιοδικά και ποια;"
Ενημερώστε τους μαθητές ποιες βασικές πηγές πληροφοριών υπάρχουν διαθέσιμες (μέσα στο σχολείο ή στο ευρύτερο περιβάλλον τους ) πάνω στα ενδιαφέροντά τους ή στα αντικείμενα των μαθημάτων που θα τους διδάξετε. Κλείνοντας αυτό το μικρό βοήθημα, επισημαίνω ότι «Δεν είναι εύκολο, να δώσει κάποιος συμβουλές σε αυτόν τον τομέα, καθώς ο τρόπος που δουλεύει κανείς με τα παιδιά είναι μια πολύ προσωπική υπόθεση. Τεχνικές που για έναν καθηγητή αποδεικνύονται αποτελεσματικές, μπορεί για κάποιον άλλον να αποδειχτούν άχρηστες. Αυτό που έχει σημασία είναι να αναπτύξει ο κάθε καθηγητής το δικό του προσωπικό στυλ με το οποίο αισθάνεται άνετα». Συνεργαστείτε! Τα παραπάνω αποτελούν βεβαίως κάποιες ιδέες που θα βοηθήσουν σημαντικά κατά τις πρώτες συναντήσεις με τους νέους μαθητές σας. Όμως, για να έχετε καλύτερα αποτελέσματα είναι απαραίτητη η συνεργασία με τους υπόλοιπους συναδέλφους. Ένα σχέδιο συνεργασίας το οποίο μπορεί να επιτευχθεί και σε επίπεδο τμήματος (όταν δεν υπάρχει ανάλογο ενδιαφέρον σε επίπεδο σχολείου) περιγράφεται στο άρθρο: Αντιμετώπιση του «τοίχου» της αδιαφορίας, από τις πρώτες ημέρες Πολλοί μαθητές, από τις πρώτες ημέρες του σχολικού έτους, επιδεικνύουν μια ακραία αδιαφορία, η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα και μεθοδευμένα από όλους τους εκπαιδευτικούς της τάξης, δημιουργεί έναν πραγματικό «τοίχο» αδιαφορίας όλης της τάξης. Προτείνουμε ένα δοκιμασμένο, ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης που ξεκινάει από τις πρώτες ημέρες της σχολικής χρονιάς και βασίζεται στη λειτουργία του Συμβουλίου Τάξης. Περισσότερα... .Δοκιμάστε το! Οπως πάντα, περιμένω τις παρατηρήσεις σας. Αρχικό κείμενο 13-9-2004 - Ανανέωση πληροφοριών 4-9-2017 Α. Κονταξής Σχετικά κείμενα τα οποία μπορούν να σας φανούν χρήσιμα, ανάλογα με το προφιλ σας και τις ανάγκες σας: Οδηγίες για τα μαθήματα των Μηχανολόγων και την Τεχνολογία Γυμνασίου Πως να κάνω μάθημα όταν το επίπεδο μαθητών είναι τόσο χαμηλό; Παιδαγωγική ενθάρρυνση των μαθητών σε συνθήκες κρίσης Καλύτερη προσέγγιση των μαθησιακών ιδιαιτεροτήτων των μαθητών Τεχνική Εκπαίδευση: Ζητήματα διδασκαλίας και μάθησης
|