Σεπτέμβριος 1922: Στις στρατιωτικές μονάδες που βρίσκονταν στη Χίο και στη Μυτιλήνη, έχοντας εγκαταλείψει τη Μ. Ασία, εκδηλώθηκε κίνημα, ως μια προσπάθεια να ανακτηθεί το χαμένο γόητρό του.

  Ο στόλος πλέει προς την Αττική και απαιτεί:

Επικεφαλής της Επανάστασης ήταν οι συνταγματάρχες Νικόλαος Πλαστήρας και Στυλιανός Γονατάς.

 Οι επικεφαλής της Επανάστασης Νικόλαος Πλαστήρας και Στυλιανός Γονατάς (από αριστερά προς δεξιά)

Ο λαός υποδέχεται τους κινηματίες αξιωματικούς με πανηγυρισμούς, σαν να έχουν κερδίσει τον πόλεμο και σαν να μην έχει υποστεί η Ελλάδα τη μεγαλύτερη συμφορά και οδυνηρότερη ήττα!

Ο βασιλιάς αναγκάζεται να εγκαταλείψει το θρόνο. Τον διαδέχεται ο γιος του Γεώργιος Β΄. Ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄ (στο πρώτο πλάνο. Πίσω οι Στυλιανός Γονατάς και Νικόλαος Πλαστήρας)

_______________________

Οι διαπραγματεύσεις με τους Τούρκους ανατίθενται στον Ελευθέριο Βενιζέλο.

Ο στρατός της Θράκης αναδιοργανώνεται, αλλά η κυβέρνηση υποχωρεί στις πιέσεις των Άγγλων και υπό την απειλή νέου πολέμου με τον Κεμάλ και υπογράφει την ανακωχή των Μουδανιών, σύμφωνα με την οποία η Ανατολική Θράκη κατοχυρώνεται στην Τουρκία, ενώ προβλέπεται ανταλλαγή πληθυσμών.

Νέο κύμα προσφύγων μετακινείται, εφόσον η Αν. Θράκη πρέπει να εκκενωθεί από το χριστιανικό πληθυσμό.

Από τον Έβρο προς Θεσσαλονίκη        

10.000 Έλληνες πρόσφυγες στον Έβρο μέχρι να εκκενωθεί η Δυτ. Θράκη από μουσουλμάνους: 

Στην Ελβετία το 1923 ο Ελευθέριος Βενιζέλος (εκ μέρους της επαναστατικής κυβέρνησης) υπογράφει τη συνθήκη ειρήνης της Λωζάνης, με την οποία επισημοποιούνται οι αποφάσεις της συμφωνίας των Μουδανιών με τις παρακάτω τροποποιήσεις:

Στην Τουρκία παραχωρήθηκαν και τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος. Από τις ανταλλαγές πληθυσμών εξαιρέθηκαν  (και παραμένουν μέχρι σήμερα) οι Έλληνες της Ίμβρου, της Τενέδου, της Κωνσταντινούπολης καθώς και το Πατριαρχείο και οι Μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης.

Ξεριζωμένες Ελληνίδες με τα μικρά τους παιδιά:  

Η επαναστατική κυβέρνηση απέδωσε ευθύνες για την κατάρρευση του μετώπου και την καταστροφή:

Η δίκη των έξι

1930: Σύμφωνο φιλίας Ελλάδας -Τουρκίας

πηγές:

1922, Ο μεγάλος ξεριζωμός, Ιστορικό οπτικοακουστικό λεύκωμα, Νational Geographic, χ.χ.

The National Geographic Magazine, Φθινόπωρο 2000

Γιάννης Μούρελος, Η Μικρασιατική καταστροφή, 60 χρόνια από τότε, περιοδικό ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, 1982

Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα  Ο μικρασιατικός ελληνισμός   Η ΣΜΥΡΝΗ

η καταστροφή της Σμύρνης   οι πρόσφυγες 

επιστροφή: Μαθήματα Ιστορίας

Χαλούλος Παναγιώτης

Δεκέμβριος, 2017