H ανακάλυψη και ο Σωκρατικός διάλογος

Είναι αλήθεια πως στη συνείδηση του σημερινού παιδαγωγού είναι παγιωμένη η άποψη της ενεργητικής μάθησης. Το παιδί, για να μάθει, πρέπει να ανακαλύψει. Η τελική γνώση να είναι εύρημα δικό του. Η μάθηση με μονόλογο του «Καθηγητή αυθεντία» πιστεύουμε ότι έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Αποτέλεσμα, η εκπαιδευτική δουλειά να γίνεται πιο ζωντανή και πιο οργανική. Πιο σχετική με τη φυσιολογική νοητική εξέλιξη του μαθητή. Με το να υποστηρίξουμε λοιπόν την άποψη αυτή, δεν κάνουμε τίποτα άλλο παρά να «κομίζουμε γλαύκα εις Αθήνας». Ο σκοπός μας εδώ είναι, αφού δώσουμε μερικές πιο συγκεκριμένες απόψεις για τον κύριο αυτό παράγοντα της μάθησης, την ανακάλυψη, όπως τουλάχιστο έχει καταλήξει η σημερινή ψυχοπαιδαγωγική, να συνδέσουμε το θέμα μας με το Σωκρατικό διάλογο. Κι' αυτό γιατί εκεί μέσα θα συναντήσουμε τα ιδιαίτερα στοιχεία που χαρακτηρίζουν αυτό το είδος της διδακτικής.

Η Ανακάλυψη για τη μάθηση

Τί είναι λοιπόν η ανακάλυψη της γνώσης; Ο μαθητής με τις δικές του νοητικές ικανότητες και με την παρακαταθήκη των εμπειριών που κατέχει, χρησιμοποιώντας αυτές σε μια επαγωγική κατά κανόνα πορεία, ανεξάρτητα από τυχόν παλινδρομήσεις, να καταλήξει στον τελικό σκοπό, που είναι η διαμόρφωση της νέας γνώσης. Αν η διεργασία αυτή προσδιορίζεται και εξελίσσεται από τον ίδιο το μαθητή, το αποτέλεσμα ονομάζεται αυτοανακάλυψη.