Πως η σύγχρονη Ελληνική σημαία οριστικοποιήθηκε στη
σημερινή μορφή:
Είδαμε ότι κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας
και το πρώτο έτος της επανάστασης επικράτησε πλήθος σημαιών. Αυτό
ήταν αναμενόμενο αφού δεν υπήρχε κεντρική διοίκηση. Ο σταυρός
σπάνια απουσίαζε από τις σημαίες της επανάστασης. Οι σταυροί που
χρησιμοποιήθηκαν ήταν ο κόκκινος σε λευκό του Αγίου Γεωργίου, ο μπλε
σε λευκό του Αγίου Μιχαήλ ο λευκός σε μαύρο του Αγίου Πιράν, η γνωστή Ελληνική σημαία της
ξηράς, η σημαία που ύψωσε ο Γιάννης Σταθάς από το 1800.
Η σημαία αυτή χρησιμοποιήθηκε από την Γαλλία και
το
Γαλλικό ναυτικό το 1638-1670,
το 1670 καθιερώθηκε η λευκή σημαία, κυμάτιζε όμως σε πολλά
Γαλλικά
πλοία ως το 1790. Η σημαία αυτή με τα τέσσερα
fleurs-de-lys κυματίζει και σήμερα στο Γαλλικό
Κέμπεκ του Καναδά.
Τον λευκό σταυρό
σε άσπρο φόντο βλέπουμε επίσης στην σημαία που χρησιμοποίησαν οι
Έλληνες εθελοντές στην εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο
το 1798, μαζί με τα χρώματα της Γαλλικής σημαίας (βλέπε σημαίες τη
επανάστασης). Ας σημειώσουμε ότι
οι περισσότερες γνωστές σημαίες ήταν οι ναυτικές διότι τα εμπορικά
πλοία διέσχιζαν διαρκώς την Μεσόγειο και όλη την γη. Ο Ελληνικός
εμπορικός στόλος τότε προκειμένου να έχει ελεύθερη ναυσιπλοΐα, έφερε
σημαίες Ευρωπαϊκών κρατών. Χαρακτηριστικό
των ναυτικών σημαιών ήταν το καντόνιο πάνω δεξιά και δίπλα οι ρίγες,
κόκκινες, πράσινες, μπλε και άλλοι συνδυασμοί ή χρώματα. Πρέπει να
σημειώσουμε ότι η επιχείρηση της
ανατολικής Ινδίας (Αγγλικών
συμφερόντων)από το 1630-1711 χρησιμοποιούσε στις εμπορικές σημαίες
της στο καντόνιο τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου και εννέα ρίγες
κόκκινες άσπρες, αργότερα ένδεκα ή δεκατρείς
Από το 1711-1830 τον σταυρό αντικαθιστά το Union Jack.
Έχουν τεθεί ερωτήματα αν από αυτή την σημαία
προήλθαν η Αμερικάνικη και η Ελληνική.
Όπως
βλέπουμε στην πρώτη εθνοσυνέλευση επιλέχτηκαν για την σημαία τα
χρώματα μπλε και άσπρο και ανατέθηκε στο εκτελεστικό σώμα να
καθορίσει την μορφή. Πολλοί είναι οι λόγοι που έκανα την
εθνοσυνέλευση να επιλέξει τα χρώματα αυτά. Τα χρώματα της Θεάς
Αθηνάς, των βυζαντινών αυτοκρατόρων, των φορεσιών των Μακεδόνων του Μεγάλου
Αλεξάνδρου, του θρόνου του Οικουμενικού Πατριάρχη, της γης και της
θάλασσας της Ελλάδας. Με το μπλε συμβόλιζαν οι
Τούρκοι στην Γραικοτούρκικη σημαία την Ελλάδα. Το μπλε κατά την Ελληνική Επανάσταση
υποδήλωνε τη δικαιοσύνη και την πίστη, το λευκό, την ηθική
καθαρότητα και την αγνότητα τού σκοπού. Υπάρχει κείμενο που
διατηρήθηκε προφορικά που γράφει ότι ο Φιλικός
Μαυροκορδάτος όταν υπέγραφε το ψήφισμα αντικατάστασης της σημαίας
της φιλικής Εταιρείας είπε: "Αφού χρυσοί
μου διπλωμάται, σας κάμνει τόσον κακόν η σημαία της Φιλικής
Εταιρείας, σας τη αλλάζω ευχαρίστως με τα χρώματα της φουστανέλας
και της βράκας". Τα χρώματα και τα
σύμβολα της φιλικής εταιρείας και κάθε σύμβολο αποκλείστηκαν για να
μη θεωρηθεί η επανάσταση καθοδηγούμενη από μυστική εταιρεία που
επιβουλεύεται της αυλές της Ευρώπης, όπως πίστευαν τότε. Τότε
θεωρούσαν την Ελληνική επανάσταση συνέχεια των ιδεών της Γαλλικής
επανάστασης και κάθε μυστική εταιρεία ήταν απειλή γι' αυτούς. Μετά
από την επικρατούσα τότε κατάσταση έπρεπε να επιλεγεί ο σταυρός,
επιλέχτηκε αυτός που γνώριζε η Ευρώπη του πρώην
ναυτικού της Γαλλίας
που είχαν χρησιμοποιήσει οι Έλληνες αρκετές φορές κατά την
επανάσταση. Αφού καθορίστηκε ο σταυρός της ξηράς, οι σημαίες της
θάλασσας ήταν συνηθισμένο τότε να έχουν καντόνιο πάνω δεξιά και
ρίγες, είχε σχεδόν καθοριστεί η σημαία τη θάλασσας που θύμιζε αρκετά
την Αμερικάνικη και προφανώς ήταν προσφιλής στις μεγάλες δυνάμεις.
Δεν υπάρχει μαρτυρία γιατί επιλέχθηκαν εννέα ρίγες και όχι άλλο
νούμερο ίσως από την σημαία της επιχείρησης της ανατολικής Ινδίας ή
από το οικόσημο του Νικηφόρου Φωκά που διατήρησαν οι Καλλέργες και
έκαναν σημαία ή από το πολυχρησιμοποιημένο κατά την επανάσταση ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Η ΘΑΝΑΤΟΣ. Εμείς θέλουμε να πιστεύουμε ότι σε κάθε ρίγα
αντιστοιχεί μία συλλαβή του " Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Η ΘΑ-ΝΑ-ΤΟΣ" και ότι τα
χρώματα της προήλθαν από τον ουρανό και την θάλασσα όπως βλέπουμε
στην εικόνα παραπάνω.
Βιβλιογραφία
- "Ελληνική σημαία" του
Δημήτρη Κ. Αγγελή,
εκδόσεις, Προσκήνιο, Αθήνα 2001.
- ''Η Ελληνική Σημαία από τους αρχαίους χρόνους μέχρι σήμερα'',του
Νικόλαου Ζαφειρίου εκδόσεις Ελεύθερη
Σκέψις, Αθήνα 2001.
- ''Η ιστορία της Ελληνικής Σημαίας'', του
Ιωάννη Μαζαράκη-Αινιάν, Πολιτιστικό Ίδρυμα
Τραπέζης Κύπρου, Λευκωσία 1996.
|