Ηλεκτροκίνητος συμπιεστής οχημάτων

Σε σύγχρονα οχήματα όπως τα υβριδικά ή και τα ηλεκτρικά χρησιμοποιούνται ηλεκτρικοί συμπιεστές υψηλής τάσης, οι οποίοι δεν εξαρτώνται από τη λειτουργία του κινητήρα εσωτερικής καύσης. Ο ηλεκτρικός συμπιεστής τίθεται σε λειτουργία με τη χαμηλότερη δυνατή ισχύ λαμβάνοντας υπόψη τις εκάστοτε απαιτήσεις κλιματισμού και τη χωρητικότητα της μπαταρίας του οχήματος. Στους ηλεκτρικούς συμπιεστές που χρησιμοποιούνται σήμερα η ρύθμιση της ισχύος γίνεται με ανάλογη προσαρμογή του αριθμού στροφών σε βαθμίδες των 50 στροφών ανά λεπτό. Γι’ αυτό το λόγο δεν είναι απαραίτητη μια εσωτερική ρύθμιση της ισχύος. Οι ηλεκτρικοί συμπιεστές συνήθως είναι τύπου scroll για τη συμπίεση του ψυκτικού μέσου, σε αντίθεση με τους συμπιεστές με μετάδοση κίνησης με ιμάντα από τον κινητήρα που είναι συνήθως ταλαντευόμενου δίσκου. Τα πλεονεκτήματα είναι μια εξοικονόμηση βάρους γύρω στο 20% και ανάλογη μείωση του κυβισμού για επίτευξη της ίδιας απόδοσης.

Ηλεκτρομαγνητικός συμπλέκτης (clutch)

Οι κατασκευαστές κλιματιστικών αυτοκινήτων χρησιμοποιούν ένα ηλεκτρομαγνητικό συμπλέκτη για να θέτουν εντός ή εκτός λειτουργίας το συμπιεστή. Είναι ουσιαστικά το ηλεκτρικό εξάρτημα που ενώνει τον άξονα περιστροφής του συμπιεστή με το στροφαλοφόρο άξονα του κινητήρα του αυτοκινήτου. Όλοι οι συμπλέκτες στηρίζουν τη λειτουργία τους στην αρχή της μαγνητικής έλξης.

Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι ηλεκτρομαγνητικών συμπλεκτών:

α) με σταθερό (στατικό) πηνίο και β) με περιστρεφόμενο πηνίο.

Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται πιο πολύ οι ηλεκτρομαγνητικοί συμπλέκτες με σταθερό πηνίο, επειδή έχουν λιγότερα τριβόμενα μέρη. Το πηνίο συνδέεται από το ένα άκρο με το θερμοστάτη και πρεσσοστάτες (θετικό άκρο) και με το άλλο στη γείωση (σασί).

Η λειτουργία του ηλεκτρομαγνητικού συμπλέκτη ελέγχεται από το θερμοστάτη χώρου που τοποθετείται στον αέρα που επιστρέφει από το σαλόνι του αυτοκινήτου (επιστροφή) ή από τους διακόπτες χαμηλής πίεσης (πρεσσοστάτες). Όταν η θερμοκρασία του χώρου ικανοποιηθεί, ο θερμοστάτης διακόπτει την παροχή ρεύματος προς το πηνίο του ηλεκτρομαγνητικού συμπλέκτη. Έτσι το πηνίο του ηλεκτρομαγνητικού συμπλέκτη απομαγνητίζεται και ο συμπλέκτης απεμπλέκεται από το συμπιεστή και περιστρέφεται ελεύθερα. Ο συμπιεστής σταματάει να περιστρέφεται και το A/C σταματάει να δίνει ψύξη.

Ο συμπιεστής παίρνει κίνηση από το στροφαλοφόρο με τη βοήθεια του ηλεκτρομαγνητικού συμπλέκτη. Μόλις ξεκινήσει ο κινητήρας, η τροχαλία (4) αρχίζει να περιστρέφεται ελεύθερα επάνω στον κινητήριο άξονα του συμπιεστή. Με το πάτημα του διακόπτη λειτουργίας του κλιματιστικού, αρχίζει να ρέει ηλεκτρικό ρεύμα μέσα από το πηνίο διέγερσης με αποτέλεσμα να το μαγνητίζει. Με αυτό τον τρόπο έλκεται η πλάκα κίνησης η οποία είναι σταθερά συνδεδεμένη με τον κινητήριο άξονα του συμπιεστή, προς την τροχαλία. Έτσι, επιτυγχάνεται η σύμπλεξη και ο συμπιεστής επιταχύνεται στη συνέχεια ανάλογα με τις στροφές του κινητήρα. Όταν το ηλεκτρικό ρεύμα σταματάει να ρέει μέσα από το πηνίο διέγερσης, τότε η πλάκα κίνησης απελευθερώνεται από την τροχαλία με τη βοήθεια ελατηρίων επαναφοράς. Για να επιτευχθεί η άψογη λειτουργία του ηλεκτρομαγνητικού συμπλέκτη, πρέπει το διάκενό του να είναι ρυθμισμένο σωστά. Γι’ αυτό το λόγο τοποθετούνται μεταξύ της τροχαλίας και της πλάκας κίνησης διαχωριστικές προσθήκες με αυστηρά συγκεκριμένο πάχος.

Από τον abareta

Μπαρέτας Ντουντούς Αντώνιος Εργοδηγός Τεχνικός Μηχανικός Εφαρμογών