Απ την Πανσέληνο και τις Λαμπαδηδρομίες στις φωτιές του Αη - Λια
Σχόλιο του Γ. Ε. Ιωαννίδη
 

Τήν Πανσέληνο τοῦ «Θερινοῦ Ἠλιοστασίου» οἱ Ἀρχαῖοι Ἕλληνες τήν ἑόρταζαν μέ  θυσίες καί γλέντια. Ἄλλωστε συνέπιπτε μέ τήν  «Πρωτοχρονιά» τους. Πολλοί συνήθιζαν νά ταξιδεύουν μέχρι τήν Δήλο γιά νά ἀπολαύσουν στά βράχια της το θερινό φεγγάρι. Στήν Ἀθήνα καί στή Σπάρτη, οἱ πλούσιοι ὀργάνωναν δαπανηρές τελετές. Οἱ «Εὐπατρίδαι» συναγωνίζονταν στίς θυσίες (προσέφεραν «ἑκατόμβες» - μέχρι καί ἑκατό βόδια ὁ καθένας) γι' αὐτό ὁ μήνας, ἀπό Κρόνιος μετονομάστηκε, Ἑκατομβαιών.
Στά Ἀρκαδικά Ὄρη ἀπ' τά πανάρχαια χρόνια, ἀποδίδονταν τιμές στόν Θεό πού μᾶς δωρίζει τόν ἥλιο καί τό φῶς. Στά μέσα τοῦ Καλοκαιριοῦ ἀνέβαιναν στό ὄρος Λύκαιον, Ἐκεῖ προσέφεραν θυσίες στόν Λύκαιο Δία καί ὀργάνωναν ἀγῶνες καί χορούσ.(Οἱ Ἀρκάδες καυχῶντο ὅτι οἱ ἀγῶνες αὐτοί, τά Λύκαια, ἥταν οἱ πρῶτοι γνωστοί Πανελλήνιοι Ἀγῶνες). Τήν τελευταία νύκτα,"Λαμπαδηδρόμοι" κατέληγαν στόν βωμό τοῦ Διός ὅπου χόρευαν τόν πυρίχη χορό. (κρατῶντας πυρσούς χόρευαν γύρω ἀπ' τόν βωμό).
Σέ ἀντίστοιχες τελετές, στόν Ταΰγετο, ἄναβαν φωτιές, τελοῦσαν ἱπποδρομίες καί θυσίαζαν ἄλογα στόν Ἀπόλλωνα.

Φαίνεται ὅτι ὁ Θησέας στην Αθήνα αντέγραψε τίς Ἀρκαδικές Τελετές ὅταν ἕνωσε τούς 'Ατθίδες. Καθιέρωσε τά Παναθήναια. Ἀργότερα ὁ Πεισίστρατος ἔδωσε λαμπρότητα στίς τελετές. Ὁ Πυρίχης χορός, ἡ Λαμπαδηδρομία  καί οἱ ἱπποδρομίες διατηρήθηκαν στά Παναθήναια.

Ἡ Ἐκκλησία, στήν προσπάθειά της νά ἐκχριστιανίσει κάποια λαϊκά ἔθιμα, τοποθέτησε τήν ἑορτή τοῦ Προφήτου Ἠλιού τοῦ Θεσβίτη στίς 20 Ἰουλίου (ἡμέρα πού ἀντιστοιχοῦσε περίπου μέ τήν λήξη τῶν Παναθηναίων. Γιά νά σταματήσει τίς ειδωλολατρικές λαμπαδηδρομίες καθιέρωσε στόν Ναό τῆς Ἁγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως, στόν Ἅγιο Ἀκυληίνο στό Μιλάνο - καί ἴσως σέ πολούς ἄλλους καθεδρικούς Ναούς - δρώμενα πρός τιμήν τοῦ Προφήτου Ἠλιού που γρήγορα εξελίχθηκαν σε θεατρικές παραστάσεις.  
 

Λίγα λόγια για το Αττικό Ημερολόγιο
Σχόλιο του Γ. Ε. Ιωαννίδη
 

 Όλοι οι  Έλληνες εκτός από τους Αθηναίους γιόρταζαν Πρωτοχρονιά όταν έμπαινε η Άνοιξη. Μόνο το Αττικό Ημερολόγιο άρχιζε μετά το Θερινό Ηλιοστάσιο (όταν πια αρχίζουν οι ζέστες και πριν αρχίσουν τα μελτέμια του Ιουλίου). Ανά τους αιώνες έγιναν πολλές τροποποιήσεις στον αριθμό των μηνών και τον αριθμό των ημερών κάθε μήνα. Το 430 π.Χ. ο μαθηματικός Μέτων οργάνωσε αστεροσκοπείο στον Κολωνό, παρατήρησε ότι η σελήνη συμπληρώνει  πλήρη κύκλο 235 "Συνόδων" που αντιστοιχούν σε 19 ηλιακά έτη. Κατά την διάρκεια αυτού του κύκλου οι φάσεις της σελήνης επαναλαμβάνονται τις ίδιες ημερομηνίες. Τον Κύκλο αυτόν έχει υπ' όψιν η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία για τον υπολογισμό του Πάσχα.

Το Αττικό έτος ήταν χωρισμένο σε 12 μήνες (30 και 29 ημερών ο καθένας). Ο Μέτων όρισε τις χρονιές που ένας εμβόλιμος μήνας (ο Ποσειδεών) θα προστίθετο για να διορθώσει τα λάθη από την ελλειπτική κίνηση της γης. Μετά από ένα αιώνα ο αστρονόμος Κάλλιππος από την Κύζικο διόρθωσε τον "Κύκλο του Μέτωνος" προτείνοντας νέο "Κύκλο"  76 ετών που αν και αποδείχτηκε πιο ακριβής από του Μέτωνος όμως ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκε από το Αθηναϊκό Ιερατείο για τον προγραμματισμό εορτών.