ΓΕΝΙΚΕΣ  ΕΝΟΤΗΤΕΣ  ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ   

Α! ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

                                         1. Εργαλεία  &  Μηχανές 

2. Ενέργεια  &  Ισχύς                                       3. Μεταφορές & Επικοινωνίες

Ε Ρ Γ Α Λ Ε Ι Α

Εργαλείο ονομάζεται το αντικείμενο που μας βοηθάει στο να παράγουμε κάποιο έργο ή αλλιώς το όργανο που χρησιμοποιείται για κάποια εργασία.

 Είναι ένα  απλό όργανο ή ένας συνδυασμός οργάνων , που χρησιμεύει στη διεκπεραίωση  μιας συγκεκριμένης εργασίας .

 Η εξέλιξη  στη μορφή  και στη χρήση των εργαλείων ακολουθεί και ταυτόχρονα διαμορφώνει το επίπεδο της τεχνολογικής εξέλιξης των σύγχρονων  κοινωνιών .

Στη σύγχρονη εποχή , ο άνθρωπος  έχει στη διάθεσή του τεράστια ποικιλία ανθεκτικών και λειτουργικών εργαλείων που παράλληλα με τον υπόλοιπο τεχνικό εξοπλισμό, καθιστούν δυνατή την υλοποίηση και της πλέον πολύπλοκης εργασίας σε σύντομο χρονικό διάστημα και με ελάχιστο κόστος. Τα εργαλεία αυτά κατατάσσονται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με τη χρήση τους .

«Με τα  εργαλεία μεγαλώνει η απόδοση της δουλειάς, που γίνεται έτσι και τεχνικά καλύτερη. Ο άνθρωπος, από τα πρώτα χρόνια της εμφανίσεώς του πάνω στη γη, ένιωσε την ανάγκη των εργαλείων για να ζήσει. Τα πρώτα εργαλεία, φτιαγμένα από σκληρές ύλες (πέτρες, μέταλλα), ήταν ολότελα άτεχνα, χοντροκομμένα. Η ύλη, που μεταχειριζόταν ο προϊστορικός άνθρωπος για να κατασκευάζει τα εργαλεία του, αποτελεί το χαρακτηριστικό γνώρισμα των τεσσάρων περιόδων στην ιστορία της εξελίξεως του ανθρώπινου πολιτισμού, που ονομάζονταν «εποχές». 

Ο άνθρωπος, σύμφωνα με νεώτερες σχετικές υποθέσεις, φαίνεται πως σαν πρώτο εργαλείο μεταχειρίσθηκε ένα ξύλο μακρύ, κάτι σαν κοντάρι, ας πούμε, που μεταχειριζόταν για να τινάζει από τα δέντρα τους καρπούς, γιατί αλλιώς δεν μπορούσε να τους φτάσει. Η σημασία της πρώτης κατασκευής και της εξελίξεως των εργαλείων είναι μεγάλη. Γιατί, όπως κι άλλες επινοήσεις-τέχνες του ανθρώπου , που με τον καιρό τελειοποιήθηκαν, έτσι και η εξέλιξη των εργαλείων δείχνει τα στάδια της προόδου και του πολιτισμού που ακολούθησε. Τα πέτρινα εργαλεία, καθώς και τα όπλα, ο άνθρωπος τα χρησιμοποίησε ολόκληρες χιλιάδες χρόνια . Με τον καιρό όμως ο άνθρωπος κάνει ένα βήμα προς τα μπρος. Αρχίζει να λειαίνει τα εργαλεία και τα όπλα του, που τα κάνει και πιο κοφτερά τρίβοντάς τα με σκληρή πέτρα. Κατόπι έρχεται η «εποχή του χαλκού». Στην κατεργασία του χαλκού βοήθησε, βέβαια, και η ανακάλυψη της φωτιάς, στην «εποχή του σιδήρου». Εμφανίζονται σιδερένια εργαλεία, που παρουσιάζουν μεγάλη διαφορά από τα προηγούμενα σε αντοχή, στερεότητα, τέχνη κλπ.. Κι ενώ πριν, η εξέλιξη των εργαλείων γινόταν με βραδύ ρυθμό, την εποχή τούτη σημειώνεται, παράλληλα με τις προόδους του ανθρώπου σε όλους τους τομείς της δραστηριότητάς του, μια επαναστατική εξέλιξη. Αυτό οφείλεται, ιδιαίτερα, στις νέες κινητήριες δυνάμεις (ατμός, ηλεκτρισμός κλπ.) και στην αλματώδη βιομηχανική πρόοδο. Έτσι, σήμερα, υπάρχουν, αμέτρητα εργαλεία λεπτότατα, κατάλληλα και για τις πιο απίθανες χρήσεις .»

Εργαλεία χάραξης ..Τα κυριότερα είναι η πλάκα εφαρμογής, το σημαδευτήρι , οι πόντες  και οι διαβήτες .

Εργαλεία συγκράτησης  Περιλαμβάνουν κυρίως τους διάφορους τύπους μεγγενών.

Εργαλεία κρούσης   Περιλαμβάνονται oι διάφοροι  τύποι σφυριών.

Εργαλεία κοπής . Π.Χ  κοπίδια σκαρπέλα ζουμπάδες, πριόνια διάφορων μορφών ,λίμες και ξύστρες ,τρυπάνια για την διάνοιξη οπών, γλύφανα, σπειροτόμοι και βιδολόγοι, κόφτες ,πένσες ,ψαλίδια κ.λ.π.   

Εργαλεία σύσφιγξης κοχλιών-περικοχλιών ..Γερμανικά κλειδιά , μονά ή διπλά ,τα γαλλικά ή ρυθμιζόμενα κλειδιά, οι σωληνοκάβουρες ,τα κλειδιά για κοχλίες τύπου ALLEN , τα πολυγωνικά και τα καρυδάκια, τα κατσαβίδια κ.λ.π.

 Ειδικά εργαλεία για ειδικές κατεργασίες . κόπτες σωληνών ,σωληνομέγγενες σπειροτόμοι και βιδολόγοι κ.λ.π.

 «Δεν μπορεί να υπάρξει τεχνολογία χωρίς εργαλεία. Το πρώτο και αδιάψευστο τεκμήριο πολιτισμού στη γη είναι η ύπαρξη ευρημάτων εργαλείων.»

return main page

Μ Η Χ Α Ν Ε Σ

«Μηχανή είναι μια συσκευή που η λειτουργία της αποδίδει έργο, χρησιμοποιώντας μία ορισμένη μορφή ενέργειας.»

 Κάθε διάταξη πολλών επιμέρους υλικών σωμάτων, ικανή να παρέχει στον άνθρωπο τη δυνατότητα εκτέλεσης ενός έργου και γενικά να μετατρέπει μία μορφή ενέργειας σε μία άλλη μορφή.

Ο άνθρωπος άρχισε να κατασκευάζει μηχανές από τους αρχαιότατους χρόνους, η χρησιμοποίησή τους όμως σε μεγάλη κλίμακα πραγματοποιείται στον αιώνα μας.

Οι σύγχρονες μηχανές σχεδόν πάντα υποκαθιστούν τη μυϊκή δύναμη του ανθρώπου και επιτρέπουν την εκτέλεση έργων σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, τα οποία χωρίς τη βοήθεια των μηχανών θα ήταν αδύνατο να εκτελεστούν, έστω και αν διαθέτουμε απεριόριστο αριθμό εργατικών χεριών. Αυτό συμβαίνει, γιατί οι μηχανές παρέχουν μεγάλη ισχύ συγκεντρωμένη σε μικρό χώρο, όπου θα ήταν αδύνατο να εργαστούν τόσοι εργάτες, όσοι θα χρειάζονταν για να δώσουν την ίδια ισχύ με μυϊκή δύναμη.

Κατηγορίες μηχανών. Οι μηχανές διαιρούνται σε δύο μεγάλες κατηγορίες,

                 τις κινητήριες και τις εργομηχανές.

α) Κινητήριες μηχανές : Στις μηχανές αυτές παρέχεται μία μορφή ενέργειας (οποιαδήποτε, εκτός από μηχανική ενέργεια), την οποία μετατρέπουν σε μηχανική. Ανάλογα με τη μορφή ενέργειας που τους παρέχεται, διακρίνουμε τις θερμικές μηχανές (θερμοκινητήρες), όταν παραλαμβάνουν θερμική ενέργεια, ηλεκτρικές μηχανές (ηλεκτροκινητήρες), όταν τους παρέχεται ηλεκτρική ενέργεια, αεροκινητήρες κλπ., π.χ. ένας κινητήρας DΙΕSΕL είναι μία θερμική μηχανή (θερμοκινητήρας), γιατί του παρέχεται θερμική ενέργεια που προέρχεται από την καύση πετρελαίου, και αποδίδει κινητική (μηχανική) ενέργεια..

Ο κινητήρας εσωτερικής καύσης που κατασκεύασε

 ο Νικολάους Όττο το  1876.   

Ήταν τετράχρονος κινητήρας που λειτουργούσε

με μίγμα αέρα – υγραερίου.

β) Εργομηχανές (απλές μηχανές)  :  Σ' αυτές παρέχεται μηχανική ενέργεια και αποδίδουν πάλι μηχανική ενέργεια, απλώς μετατρέπουν είτε το ένα είδος κίνησης σε άλλο (π.χ. την περιστροφική σε ευθύγραμμη) κλπ. Τέτοιες εργομηχανές είναι οι κάθε είδους μοχλοί, το κεκλιμένο επίπεδο, το βαρούλκο, ο κοχλίας, η σφήνα.  Ανυψώνουν ή μεταφέρουν βάρη (ανυψωτήρες, γερανοί, τραίνα κλπ.) κατεργάζονται διάφορα υλικά (τόρνοι, σφύρες, πρέσες κλπ.), συνδέουν υλικά (πλεκτομηχανές, ραπτομηχανές κλπ.) και γενικά εκτελούν κάθε εργασία, αντικατασταίνοντας ανθρώπινα χέρια, ως και σε αυτές τις δουλειές της νοικοκυράς (σκούπισμα, πλύσιμο, μαγείρεμα κλπ.) .»

Ιστορική  Αναδρομή  στην  Εξέλιξη  των  Μηχανών

ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ,  ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΦΙΑΛΤΙΚΗ ΣΤΙΓΜΗ,  τι θα συνέβαινε, αν όλες οι μηχανές μας  - απλές και σύνθετες, κινούμενες από τη μυϊκή δύναμη και τον ηλεκτρισμό - ξαφνικά αποφάσιζαν να κηρύξουν απεργία.

Η ζωή μας θα έπεφτε απότομα, με  έναν τρόπο κωμικοτραγικό, σε αδράνεια. Δε θα ξέραμε την ώρα, δε θα μπορούσαμε να πλυθούμε, να ξυριστούμε, να μαγειρέψομε, ν' ανοίξομε μία κονσέρβα, ν' ανάψουμε τα φώτα, να ζεστάνουμε το σπίτι, να τηλεφωνήσουμε, ν' ακούσουμε ραδιόφωνο, να δούμε τηλεόραση, να πάμε κάπου να κάνομε κάτι πού νομίζουμε ότι πρέπει να γίνει.

Το εφευρετικό μας δαιμόνιο, το πρακτικά επινοητικό μας πνεύμα έκανε πολ­λές μηχανές να είναι αυτό που είναι  και οι μηχανές, με τη σειρά τους, μετέβαλαν τα όνειρά μας σε πραγματικότητα. Τώρα δε θα μπορούσαμε να επιζήσομε δίχως τις μηχανές.

Οι μηχανές παρέχουν τα μέσα με τα οποία κατορθώνεται ή μετατροπή τής ύλης σε ενέργεια, που θα τεθεί στη διάθεση του άνθρώπου για να τη χρησιμοποιήσει.

Μας επιτρέπουν να συγκεντρώσομε, κάτω από το καπό τής μηχανής του αυτοκινήτου μας, τη δύναμη 400 άλογων, να στοιβάξομε μέσα σε μια βόμβα τη μανία 20 εκατομμυρίων τόνων νιτρογλυκερίνης. Μάς δίνουν ακόμα τη δυνατότητα να συμπιέσουμε τον χρόνο και να εκμηδενίσομε το διάστημα.

Με τα γυμνά του χέρια ο άνθρωπος μόλις μπορεί να ζουλίξει ένα κουτί κονσέρβας άλλά πιέζοντας ελαφρά ένα ηλεκτρικό κουμπί δίνει κίνηση σε μια υδραυλική πρέσα που μπορεί να μεταβάλει ένα ατσαλένιο αυτοκίνητο 600 κιλών σε μία μπάλα που θα έχει το μέγεθος ενός μαθητικού αναλογίου.

Μία ηλεκτρονική μηχανή εκτελεί, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, υπολογισμούς για τούς οποίους ο άνθρωπος θα χρειαζόταν χρόνια. Μία ιπτάμενη μηχανή επιτρέπει στον άνθρωπο να διατρέξει το τέταρτο, περίπου, από τον γύρο της γης σε όσο χρόνο χρειάζεται για να διανύσει, πεζός, 50 χιλιόμετρα .

Οι Πέντε  απλές (Βασικές)  Μηχανές

«Εξοπλισμένος με τις μηχανές του, ο άνθρωπος μπορεί να πετάξει, να βυθιστεί στη θάλασσα, να δει τα άτομα της ύλης σαν σκνίπες», είπε ο Ράλφ Έμερσον. «Μπορεί να περιεργάζεται τον πλανήτη Ουρανό με το τηλεσκόπιό του, ή μπορεί να κατεδαφίζει πολιτείες με τις βόμβες του». Σήμερα έχουμε μηχανές που κατορθώνουν πολύ περισσότερα πράγματα.

Ωστόσο τα κινούμενα  όργανα  όλων των μηχανισμών μας  ανάγονται και σήμερα σε συνδυασμούς των πέντε «απλών  μηχανών» που ήταν γνωστές στους αρχαίους Έλληνες.

Οι μηχανές αυτές είναι  : 

ο μοχλός , ο τροχός και ο άξονας , η τροχαλία , η σφήνα και ο κοχλίας.

Οι σύνθετες ήταν συνδυασμός από απλές μηχανές, όπως : α) υδραυλικές : αντλία, κλεψύδρα, β) βιομηχανικές : μύλος, πιεστήρια για το κρασί και το λάδι κ.ά., γ) ανυψωτικές : το πολύσπαστο, δ) πολεμικές, που με τη βοήθειά τους κατακτούσαν τα φρούρια, ε) μηχανές θεάτρου, το «εκκύκλημα» όπως το έλεγαν, που στην κατάλληλη στιγμή έκανε να φαίνονται σα να πετούν, οι θεοί και οι ήρωες («από μηχανής θεός»).

Οι μηχανές κινούνται με τη δύναμη του ανθρώπου ή του ζώου, με τη θερμότητα, το νερό, τον αέρα, τον ατμό, τα πετρελαιοειδή, τον ηλεκτρισμό και την ατομική ενέργεια. Στη διαδικασία της παραγωγής δε συμπληρώνουν μονάχα τη φυσική δύναμη του ανθρώπου παράγουν κιόλας αγαθά, δηλ. έργο, που στις πιο μεγάλες και πολυσύνθετες αντιστοιχεί με την εργασία πολλών εργατών. Επίσης είναι μεγάλη η συμβολή των μηχανών στην εκμηδένιση των αποστάσεων. Με την βοήθειά τους ο άνθρωπος κινείται άνετα από τόπο σε τόπο, με μεγάλη ταχύτητα και μεταφέρει τα προϊόντα του σε μακρινές αποστάσεις με ασφάλεια.

 Με τις μηχανές, μετατρέποντας τη μια μορφή ενέργειας σε άλλη, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί αμέσως, εκμεταλλευόμαστε την ελαστική δύναμη των ατμών, τη δύναμη της θερμότητας ή των αερίων κλπ. και παράγουμε κίνηση. Π.Χ. Οι θερμομηχανές, που κινούνται με βάση τη θερμότητα (ατμομηχανές, πετρελαιομηχανές και βενζινομηχανές), Οι υδρομηχανές, που κινούνται με το νερό, Οι ανεμοκίνητες, που κινούνται με τον αέρα, Οι ηλεκτροκίνητες, που κινούνται με τον ηλεκτρισμό, Οι ατμοκίνητες, που κινούνται με ατομική ενέργεια .

II.    ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ  ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ ΣΤΟΝ  ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ,  ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΦΙΑΛΤΙΚΗ ΣΤΙΓΜΗ,  τι θα συνέβαινε, αν όλες οι μηχανές μας  - απλές και σύνθετες, κινούμενες από τη μυϊκή δύναμη και τον ηλεκτρισμό - ξαφνικά αποφάσιζαν να κηρύξουν απεργία.

Η ζωή μας θα έπεφτε απότομα, με  έναν τρόπο κωμικοτραγικό, σε αδράνεια. Δε θα ξέραμε την ώρα, δε θα μπορούσαμε να πλυθούμε, να ξυριστούμε, να μαγειρέψομε, ν' ανοίξομε μία κονσέρβα, ν' ανάψουμε τα φώτα, να ζεστάνουμε το σπίτι, να τηλεφωνήσουμε, ν' ακούσουμε ραδιόφωνο, να δούμε τηλεόραση, να πάμε κάπου να κάνομε κάτι πού νομίζουμε ότι πρέπει να γίνει. Σ' όλη την έκταση της σιωπηλής χώρας εκατομμύρια αυτοκίνητα, φορτηγά, λεωφορεία και τρακτέρ θ' ακινητοποιηθούν. Ούτε εργοστάσια θα δουλεύουν, ούτε οι καπνοί των καπνοδόχων θα αιωρούνται πάνω από τις βιομηχανικές πόλεις. Τα υποβρύχια θα παρέμεναν δίχως επικοινωνία κάτω από τη θάλασσα,. τα αεροπλάνα θα έμεναν προσγειωμένα. Όλοι μας θα είμαστε απομονωμένοι από τον κόσμο, από τη γειτο­νική πόλη -ο ένας από τον άλλον.

Το εφευρετικό μας δαιμόνιο, το πρακτικά επινοητικό μας πνεύμα έκανε πολ­λές μηχανές να είναι αυτό που είναι  και οι μηχανές, με τη σειρά τους, μετέβαλαν τα όνειρά μας σε πραγματικότητα. Τώρα δε θα μπορούσαμε να επιζήσομε δίχως τις μηχανές.

Ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται η τεχνολογία σίγουρα επιδρά στο περιβάλλον. Είναι γνωστό ότι από τη χρήση μεγάλων ποσοτήτων καύσιμων υλών όπως το πετρέλαιο και οι άνθρακες, παράγεται διοξείδιο του άνθρακα που με τη σειρά του προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, {Φαινόμενο θερμοκηπίου} ξηρασίες, λιώσιμο πάγων, άνοδο της στάθμης της θάλασσας κ.λπ.

Ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα είναι η καταστροφή των δασών για παραγωγή ξυλείας και χαρτιού ή για δημιουργία καλλιεργήσιμης έκτασης. Πολλά είδη φυτών ή ζώων εξαφανίζονται, ενώ η χρήση χημικών φαρμάκων μολύνει το πόσιμο νερό.

Επίσης η  δημιουργία  «τρύπας  του  όζοντος» με αποτέλεσμα  οι υπεριώδεις ακτινοβολίες του  ήλιου να μην απορροφώνται από το στρώμα του όζοντος και να φθάνουν στη γη προκαλώντας καρκίνο του δέρματος.

Αυτή η σταδιακή υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος έχει ξεκινήσει εδώ και αιώνες αλλά τις τελευταίες δεκαετίες έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Σήμερα, παρατηρείται μια αυξανόμενη ευαισθητοποίηση των πολιτών σε οικολογικά θέματα που έχει οδηγήσει τις τελευταίες δεκαετίες στη λήψη μέτρων περιορισμού των περιβαλλοντικών προβλημάτων.

Η ηλιακή, ή  η αιολική ενέργεια μπορεί να αντικαταστήσει τις καύσιμες ύλες στην παραγωγή ηλεκτρισμού. Η χρήση ανακυκλώσιμων υλικών που υπάρχουν στα απορρίμματα βοηθά στην εξοικονόμηση πρώτων υλών και ενέργειας. Σημαντική τεχνολογική πρόοδος έχει γίνει στην ανακύκλωση χαρτιού, μετάλλου (αλουμίνιο, λευκοσίδηρος), γυαλιού και λιγότερο στα πλαστικά.

ΙΙΙ.     ΘΕΜΑΤΑ   ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ  ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ  

 ·       Ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια  2002

·        Εγκυκλοπαίδεια  Δομή

·        Εγκυκλοπαίδεια  ΑΛΦΑ

·        Εγκυκλοπαίδεια  Time  Life

·        Οι εφευρέσεις που άλλαξαν τον κόσμο,     Εκδόσεις     Μοντέρνοι καιροί

·        Μηχανική & Τεχνολογία στην Αρχαία Ελλάδα             Χρήστος Λάζος

·        Μηχανουργική Τεχνολογία ΙΙ                   Εκδόσεις Ευγενιδίου Ιδρύματος

·        Τεχνολογία  Α! Γυμνασίου     Ο.Ε.Δ.Β.

·        Εργασίες Μαθητών  Α΄ Τάξης 3^ου  Γυμνασίου Σπάρτης

 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ  

Επικοινωνία ονομάζεται η συνεννόηση των ανθρώπων ή των μηχανών με τον γραπτό ή τον προφορικό λόγο, την κίνηση ή τον ήχο.

Οι επικοινωνίες είναι μια διαδικασία με την οποία οι άνθρωποι, τα ζώα, τα φυτά και οι μηχανές στέλνουν και δέχονται πληροφόρηση. Η επικοινωνία είναι από τις βασικές ανάγκες στη ζωή. Τα φυτά και τα ζώα δε μιλούν, όμως επικοινωνούν στέλνοντας μηνύματα με οσμές και χρώματα.

Η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων συντελεί στη μάθηση και την ενημέρωση. Φανταστείτε πώς θα ήταν ο κόσμος, αν δεν μπορούσαμε να αποθηκεύσουμε και να καταγράψουμε διάφορες πληροφορίες. Κάθε νέα γενιά θα έπρεπε να επινοήσει ξανά τις εφευρέσεις των προηγουμένων, αφού μόνο ο προφορικός λόγος και η μνήμη δεν επαρκούν για να διασώσουν και να μεταδώσουν τη γνώση και τη σοφία από γενιά σε γενιά.

   Η ανάγκη για επικοινωνία και συνεννόηση γέννησε τις πρώτες ανθρώπινες γλώσσες. Οι άνθρωποι της Λίθινης Εποχής ζωγράφιζαν διάφορες παραστάσεις στα σπήλαια, προσπαθώντας έτσι να επικοινωνήσουν με τους άλλους. Η πρώτη γραφή, με τη χρησιμοποίηση εικόνων-συμβόλων, επινοήθηκε πριν από 5.000 χρόνια περίπου, αλλά μόνο τα τελευταία 500 χρόνια επιτεύχθηκε η επικοινωνία σε παγκόσμιο επίπεδο, με την εφεύρεση της τυπογραφίας.

Μετά τη βιομηχανική επανάσταση, η επιστήμη των επικοινωνιών άλλαξε τη ζωή μας. Εφευρέσεις όπως το ραδιόφωνο, το τηλέφωνο, η τηλεόραση και ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, καθώς επίσης όλα τα άλλα σύγχρονα μέσα αποστολής και αποθήκευσης μηνυμάτων έδωσαν μεγάλη ώθηση στις επικοινωνίες.

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

100 μ. Χ. Εφεύρεση χαρτιού από τους Κινέζους
950       Οι αραβικοί αριθμοί διαδίδονται  στην Ευρώπη

1440      Ο Γουτεμβέργιος επινοεί την τυπογραφία
1829      Αλφάβητο Μπράιγ για τυφλούς
1837      Εφεύρεση του τηλέγραφου (Σ. Μορς)
1840      Εφεύρεση της φωτογραφίας (Νταγκέρ κ.ά.)

1876      Εφεύρεση του τηλεφώνου (Γκ. Μπελ)

1877      Ηχογράφηση με φωνόγραφο (Τ. Έντισον)

1899      Ηχογράφηση σε ταινία (Πούλσεν)

1901     Πρώτο υπερατλαντικό σήμα με ασύρματο  (Μαρκόνι)
1929   Τηλεόραση με ηλεκτρονικό σύστημα  (Ζβορίκιν)
1936   Το ΒΒΟ μεταδίδει τις πρώτες τηλεοπτικές  εκπομπές
1940   Εφεύρεση του φωτοτυπικού μηχανήματος  (Κάρλσον)
1946   Ηλεκτρονικός υπολογιστής (Έκερτ,Μάουσλι,Τούρινγκ)
1948   Τρανζίστορ (Σόκλεϊ, Μπαρντίν και  Μπράτεν)

1956    Βιντεοσκόπηση (Πονιατόφ) 

1962          Τέησταρ, ο πρώτος τηλεπικοινωνιακός  δορυφόρος στον κόσμο

1970-1980 Χρήση προσωπικών Η/Υ και βίντεο

1980-1990 Μηχανήματα φαξ, ψηφιακοί δίσκοι,  ψηφιακές κασέτες

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

Αμοιβαία σχέση ανάμεσα σε άτομα, λαούς κ.λ.π., που χωρίζονται από αποστάσεις, με σκοπό την ανταλλαγή πνευματικών ή υλικών αγαθών. Η επικοινωνία μεταξύ των λαών έγινε στενότερη σήμερα με την ανάπτυξη των συγκοινωνιακών μέσων (αυτοκινητόδρομοι, σιδηρόδρομοι, εναέριες συγκοινωνίες), καθώς και με την πρόοδο των τηλεπικοινωνιών (ραδιοφωνία, τηλεόραση, τηλέφωνο) και την αύξηση των εντύπων (εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία). Αλλά και οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, εκτός από τις καταστροφές που προκάλεσαν, είχαν ευεργετικά αποτελέσματα στον τομέα αυτό. Όχι μόνο οι συμμαχίες που δημιουργήθηκαν, αλλά και η σχέση κατακτητή και υπόδουλου έφεραν σε επαφή τους πιο ανόμοιους μεταξύ τους λαούς και έτσι έγινε δυνατή μία στενότερη επαφή μεταξύ των λαών. Αλλά και οι διεθνείς οργανισμοί που γεννήθηκαν μετά τη λήξη των πολέμων αυτών, η Κοινωνία των Εθνών μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και ο Ο.Η.Ε. μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έταξαν ως μία από τις σημαντικότερες επιδιώξεις τους την ανάπτυξη υλικής και πνευματικής επικοινωνίας μεταξύ των διάφορων λαών της Γης, με την ελπίδα ότι η στενότερη επαφή και η αμοιβαία κατανόηση θα εξασθενήσουν τις αντιθέσεις τους και θα συντελέσουν στην παγίωση της ειρήνης.

Η συμβολή των επικοινωνιών στον πολιτισμό υπήρξε πραγματικά μεγάλη. Ο λαμπρός σύγχρονος πολιτισμός στο μεγαλύτερό του μέρος είναι αποτέλεσμα ανταλλαγής επιτευγμάτων όλων των εθνών και επικοινωνίας επιστημόνων και πνευματικών ανδρών. Η επαφή των λαών συντέλεσε στην αλληλογνωριμία και αλληλοκατανόηση και στη συνεργασία πάνω σε διάφορους τομείς. Βοήθησε στην καλύτερη εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών και στην παράλληλη άνοδο του βιοτικού και μορφωτικού επιπέδου των λαών. Με την εκμηδένιση των αποστάσεων δόθηκε η δυνατότητα στον άνθρωπο να ταξιδέψει σε πολλά μέρη κατά το διάστημα της ζωής του και να πλουτίσει τις γνώσεις και τις εμπειρίες του. Εξερευνήθηκαν άγνωστες περιοχές και πλουτίστηκε η επιστήμη με νέα στοιχεία από το βυθό, τα παρθένα δάση, την ατμόσφαιρα. Με όλα αυτά η ε. συμβάλλει συστηματικά στην πολιτιστική εξέλιξη της ανθρωπότητας και στην καλυτέρευση των συνθηκών ζωής

Αγγελιοφόροι

Μεταφορά προφορικών και γραπτών μηνυμάτων με δρομείς.

 Φρυκτωρίες

Οι φρυκτωρίες αποτέλεσαν μέσο που χρησιμοποιήθηκε για την ανάπτυξη συστήματος μεταβίβασης φωτεινών σημάτων στην περιοχή της αρχαίας Ελλάδας.  Ήταν εγκατεστημένες σε προνομιακές, λόγω θέσης, κορυφές βουνών.  Το άναμμα της πρώτης φρυκτωρίας ακολουθούσαν διαδοχικά  οι υπόλοιπες, συγκροτώντας έτσι μια γραμμή επικοινωνίας.   

Σήματα καπνού

Χρησιμοποιήθηκαν από τους ιθαγενείς ινδιάνους της Αμερικής.

Με τη βοήθεια κουβέρτας που σκέπαζε και αποκάλυπτε την εστία της φωτιάς δημιουργούνταν σύννεφα καπνού. 

Ταμ ταμ

Χρησιμοποιήθηκε κυρίως από αρχαίες Αφρικανικές φυλές.

Ο βαρύς ήχος των τύμπανων μετέφερε το μήνυμα από τυμπανιστή σε τυμπανιστή.

Ταχυδρομικά περιστέρια

Χρησιμοποιήθηκαν για να μεταφέρουν γραπτά μηνύματα.

Τα ταχυδρομικά περιστέρια έχουν αλάνθαστο ένστικτο, μεγάλη μνήμη

και εξαιρετικοί ικανότητα προσανατολισμού.

Σηματοφόροι

Μηχανή με κινητούς βραχίονες που μπορούσε να μεταβιβάσει σήματα.

Οι διάφορες θέσεις των βραχιόνων αντιπροσώπευαν τα σήματα που μεταβιβάζονταν από σηματοφόρο σε σηματοφόρο.

Υδραυλικός τηλέγραφος του Αινεία

Επινοήθηκε τον 4^ο π.χ. αιώνα από τον Αρκάδα Αινεία τον Τακτικό. Η συσκευή και ο κώδικάς επικοινωνίας παρείχαν ακρίβεια και περιεκτικότητα περιεχομένου.

Τηλέγραφος      

Είναι το μέσο που έφερε την επανάσταση στις τηλεπικοινωνίες. Πολύ ταχύτερο και πολύ πιο αξιόπιστο από όλα τα προηγούμενα.

Με τον τηλέγραφο αξιοποιήθηκαν αποδοτικά οι ιδιότητες του ηλεκτρισμού. Ο τηλέγραφος δημιουργεί ηλεκτρικές μεταβολές που προκαλούνται από τον αποστολέα. Οι μεταβολές μεταφέρονται στον αποδέκτη όπου και μετατρέπονται σε κατανοητά σήματα.

Τηλέγραφος Morse

O Samuel Morse (1791-1872) επινόησε συσκευή με την οποία έστειλε το πρώτο τηλεγραφικό σήμα στις ΗΠΑ (1837) και εφεύρε τον κώδικα Morse.

Βοηθήθηκε από τον φημισμένο Joseph Henre και τον νεαρό μηχανικό Alfred Vail, στον  οποίο οφείλεται και η αντιστοιχία των σημάτων Morse με τους χαρακτήρες (γράμματα).

 Οι τηλεπικοινωνίες.

Από το 19^ο αιώνα χάρη στην ανακάλυψη του ηλεκτρισμού και των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων έγινε δυνατή η πολύ γρήγορη κυκλοφορία πληροφοριών σε ολόκληρο τον πλανήτη.To πρώτο μέσο επικοινωνίας το οποίο επέτρεψε να σταλούν μηνύματα σε μακρινές αποστάσεις ήταν ο τηλέγραφος. Ο πρώτος τηλέγραφος ήταν οπτικός και τελειοποιήθηκε από το Γάλλο Κλοντ Σαπ το 1793.Ο ηλεκτρικός τηλέγραφος γνώρισε πραγματική επιτυχία χάρη στον Αμερικανό ζωγράφο και φυσικό Σάμουελ Μόρς.

Σήμερα δε χρησιμοποιείται πια ο τηλέγραφος. Χρησιμοποιούνται τα τηλέτυπα, τα οποία στέλνουν πληροφορίες στις εφημερίδες όλου του κόσμου.

Το τηλέφωνο επιτρέπει να συνομιλούν οι άνθρωποι από απόσταση οποιαδήποτε στιγμή.

Το πρώτο τηλέφωνο εφευρέθηκε το 1876 από τον Αμερικανό Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπέλ. Σήμερα μπορούμε να τηλεφωνούμε σε οποιοδήποτε μέρος από το αυτοκίνητο μας, από το τρένο ή το δρόμο χάρη στα κινητά τηλέφωνα.  

Συσκευή που επιτρέπει την άμεση επικοινωνία με χρήση της φωνής.

 Μια από τις σημαντικότερες εφευρέσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Εκμηδένισε τις αποστάσεις και επέδρασε στην οικονομική και κοινωνική ζωή των ανθρώπων.

Το 1876 ο Alexander Graham Bell στην παγκόσμια έκθεση της Φιλαδέλφειας των ΗΠΑ παρουσίασε για πρώτη φορά την τελειοποιημένη κατασκευή του σε ένα αδιάφορο κοινό!

Χειροκίνητο τηλεφωνικό κέντρο  Η Τηλεφωνήτρια επιλέγει τον αριθμό κλήσης σε χειροκίνητο τηλεφωνικό κέντρο του 1895.

Γραφή – τυπογραφία.

Η γραφή είναι ένας τρόπος να αποθηκεύονται και να μεταφέρονται πληροφορίες σε ανθρώπους που τους χωρίζει ο χρόνος και η απόσταση. Η πρώτη  μορφή γραφής εμφανίσθηκε  το 3000 π.Χ. περίπου στους Σουμέριους της Μεσοποταμίας. Τα πρώτα γράμματα ήταν τα εικονογράμματα και αναπαριστούσαν ανθρώπους, ζώα και αντικείμενα. Αργότερα ο συνδυασμός των εικονογραμμάτων μπόρεσε να εκφράσει ιδέες και έτσι γεννήθηκαν τα ιδεογράμματα. Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν σημάδια, τα ηχογράμματα, τα οποία συμβόλιζαν τους ήχους.

Πριν εφευρεθεί το χαρτί χρησιμοποιούνταν διάφορα υλικά για τη γραφή των κειμένων, πέτρες, κεραμικά, ξύλινες πλάκες, πάπυρος, περγαμηνή (δέρμα ζώου), μπαμπού, οστά και άλλα. Η ανακάλυψη του χαρτιού το 105 μ.Χ. στην Κίνα άνοιξε το δρόμο για την εφεύρεση της τυπογραφίας στην Ευρώπη.

Το 15^ο αιώνα ο ιδιοφυής Ιωάννης από το Γκουντενμπέργκ (χωριό της Γερμανίας), εφεύρε το πρώτο σύστημα εκτύπωσης με κινητά μεταλλικά στοιχεία, με τα οποία μπορούσαν να τυπώσουν εύκολα πολλά βιβλία.

 Η φωτογραφία.

Η φωτογραφία είναι ένα μέσο παραγωγής εικόνων, το οποίο χρησιμοποιείται σήμερα πάρα πολύ. Χάρη σ’ αυτήν μπορούμε να διατηρήσουμε την ανάμνηση όσων έχουν χαθεί ή δεν είναι πια εδώ.

Η πρώτη φωτογραφία έγινε πραγματικότητα το 1827 από το Γάλλο φυσικό Νίκηφόρο Νιέτις, ενώ η σύγχρονη φωτογραφία γεννήθηκε το 1888 με τη μηχανή Κόντακ του αμερικανού Τζόρτζ Ίστμαν.

Ο κινηματογράφος.

Ο κινηματογράφος εφευρέθηκε στα τέλη του 19^ο αιώνα. Ξεκινώντας από τη φωτογραφία αποκατέστησε την κίνηση. Οι ταινίες μπορούν να δείχνουν τα πάντα, φαντασία και πραγματικότητα και μάλιστα να ζωντανεύουν διάφορους ήρωες, όπως είναι τα κινούμενα σχέδια.

Οι πρώτες ταινίες ήταν βωβές και ασπρόμαυρες. Στα 1927 ο κινηματογράφος γίνεται ομιλών και ο ήχος καταγράφεται στο φιλμ δίπλα στις εικόνες.

Η τηλεόραση.

Οι πρώτες τηλεοπτικές συσκευές εμφανίστηκαν κατά τις δεκαετίες 1910 και 1920. Η πιο αποδοτική συσκευή κατασκευάσθηκε από τον Σκοτσέζο Τζόν Λόουτζι Μπέρντ, ο  οποίος το 1926 πραγματοποίησε την πρώτη δημόσια μετάδοση τηλεοπτικής εικόνας. Στη χώρα μας η τηλεόραση εμφανίστηκε  στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ενώ τα επίσημα εγκαίνια του πρώτου πομπού του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας έγιναν το Φεβρουάριο του 1966.

Η διαφήμιση.

Η διαφήμιση είναι ένα μέσο επικοινωνίας που μεταδίδει πληροφορίες στο κοινό με σκοπό να το πείσει και να το γοητεύσει. Επιτρέπει τη διάδοση ιδεών και την πώληση προϊόντων. Υπήρχε από την αρχαιότητα, αλλά το 19^ο αιώνα γνώρισε σημαντική άνθιση με τη βιομηχανική επανάσταση.

H πληροφορική

Η πληροφορική είναι ένα σύνολο τεχνικών που επιτρέπουν να συγκεντρώσουμε, να επιλέξουμε και να επεξεργαστούμε κάθε είδους πληροφορίες αυτόματα και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Γεννήθηκε από την ανάγκη που είχαν οι άνθρωποι να κάνουν πολύ γρήγορα όλο και πολυπλοκότερους υπολογισμούς μαθηματικών. Σήμερα επιτρέπει να γίνουν και άλλες δουλειές σε όλους τους τομείς της έρευνας, της δημιουργίας, των χόμπι, αλλά και της ζωής στο σπίτι.

Τα πολυμέσα.

Τα πολυμέσα είναι το σύνολο των τεχνικών και των προϊόντων, τα οποία μας επιτρέπουν να χρησιμοποιούμε πληροφορίες με μορφή κειμένου, εικόνας και ήχου. Γεννήθηκαν στη δεκαετία του 1980 με την πρόοδο της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών. Τα πολυμέσα διακρίνονται σε off line (CD-Rom, CD-I, DVD) και στις υπηρεσίες on line (Internet).

Στα χρόνια που έρχονται είναι πιθανόν τα ρομπότ να αποτελούν όλο και μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής μας ζωής. Δεν ξέρουμε όμως αν οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να μιλούν και να κοιτάζονται στα μάτια όπως έκαναν παλιά. 

Η σημασία  της επικοινωνίας για το άνθρωπο και για το περιβάλλον:

Η συμβολή των επικοινωνιών στον πολιτισμό υπήρξε πραγματικά μεγάλη. Ο λαμπρός σύγχρονος πολιτισμός στο μεγαλύτερο του μέρος είναι αποτέλεσμα ανταλλαγής επιτευγμάτων όλων των εθνών και επικοινωνίας επιστημόνων και πνευματικών ανδρών. Η επαφή των λαών συντέλεσε στην αλληλογνωριμία και αλληλοκατανόηση και στη συνεργασία πάνω σε διάφορους τομείς. Βοήθησε στην καλύτερη εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών και στην παράλληλη άνοδο του βιοτικού και μορφωτικού επιπέδου των λαών. Με την εκμηδένιση των αποστάσεων δόθηκε η δυνατότητα στον άνθρωπο να ταξιδέψει σε πολλά μέρη κατά το διάστημα της ζωής του και να πλουτίσει τις γνώσεις και τις εμπειρίες του. Εξερευνήθηκαν άγνωστες περιοχές και πλουτίστηκε η επιστήμη με νέα στοιχεία από το βυθό, τα παρθένα δάση, την ατμόσφαιρα. Με όλα αυτά η ε. συμβάλλει συστηματικά στην πολιτιστική εξέλιξη της ανθρωπότητας και στην καλυτέρευση των συνθηκών ζωής.

    Δυστυχώς όμως υπάρχουν και αρνητικά αποτελέσματα από την επικοινωνία και αυτά είναι :

Η εξάρτηση των ανθρώπων από τα μέσα επικοινωνίας ( τηλεόραση, κινητό τηλέφωνο), επίσης η έκθεση του σε μαγνητικά κύματα από τις κεραίες και η καταστροφή του περιβάλλοντος από την διάνοιξη δρόμων και την ηχορύπανση που προκαλούν αυτά τα μέσα π.χ. ο θόρυβος των αεροπλάνων. Επίσης ο άνθρωπος είναι απροστάτευτος από τις ψευδές ειδήσεις που κυκλοφορούν πια σε όλο τον πλανήτη.

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

  Με τον όρο μεταφορές εννοούμε το σύνολο των διαφόρων τρόπων μετακίνησης προσώπων ή πραγμάτων από τόπο σε τόπο.

     Η ανάπτυξη των μεταφορών αποτέλεσε βασικό παράγοντα για την πρόοδο του πολιτισμού αλλά και βασικό συντελεστή για την ικανοποίηση των ανθρωπίνων αναγκών και την ανάπτυξη της παραγωγής.

   Τα μέσα και η υποδομή που επιτρέπουν ή διευκολύνουν τις μετακινήσεις ανθρώπων ή πραγμάτων από ένα μέρος σε άλλο.

    Αρχικά για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν εξημερωμένα ζώα. Η ανακάλυψη του τροχού υπήρξε μεγάλος σταθμός για την εξέλιξη των μεταφορών, γιατί έδωσε τη δυνατότητα να κατασκευαστούν αμάξια με δύο ή τέσσερις ρόδες, που τα έσερναν άλογα ή βόδια. Έτσι οι μετακινήσεις του ανθρώπου και η μεταφορά αγαθών έγινε ακόμα πιο εύκολη.

   Παράλληλα η χρησιμοποίηση της θάλασσας διευκόλυνε τις μεταφορές, καθώς ο άνθρωπος χρησιμοποιώντας σχεδίες, βάρκες και αργότερα μεγαλύτερα σκάφη μπορούσε να ταξιδέψει από τόπο σε τόπο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι πρώτοι σημαντικοί οικισμοί και οι σπουδαίες πόλεις να χτιστούν σε παράλιες περιοχές, κοντά σε θάλασσες και στις όχθες ποταμών και μάλιστα σε φυσικά λιμάνια, για να εξασφαλίζεται η άνετη προσέγγιση των πλωτών μέσων.

   Στο μεταξύ και οι χερσαίες σ. αναπτύχθηκαν σημαντικά, κατασκευάστηκαν δρόμοι που ένωναν πόλεις και οικισμούς μεταξύ τους. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως αρκετούς δρόμους που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι στην αρχαιότητα. Οι ανωμαλίες όμως του φυσικού εδάφους δυσχέραιναν οπωσδήποτε τη δημιουργία δρόμων και την άνετη πραγματοποίηση των χερσαίων σ. γι' αρκετούς αιώνες. Γι' αυτό τα ταξίδια ήταν δύσκολα, επικίνδυνα (ληστές κ.λ.π.) και ακριβά. Αντίθετα οι θαλάσσιες συγκοινωνίες ήταν ταχύτερες και φτηνότερες.

   Οι Ρωμαίοι έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για τις χερσαίες μεταφορές. Κατασκεύασαν δρόμους πλακόστρωτους, γέφυρες κλπ. Ονομαστή είναι από τότε η Εγνατία οδός. Αυτό συντέλεσε στο να αναπτυχθούν μεγάλα αστικά κέντρα, σε σπουδαίους κόμβους των οδικών αρτηριών και να εξελιχτούν σε κέντρα εμπορικά και βιοτεχνικά (Θεσσαλονίκη, Βυζάντιο).

   Η ανακάλυψη του ατμού έβαλε τέλος στις δύσκολες συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνονταν οι μεταφορές. Τα ταξίδια πλέον με τους σιδηρόδρομους και τα ατμόπλοια έγιναν πιο άνετα, πιο σύντομα, πιο οικονομικά. Παράλληλα έγιναν πολλές βελτιώσεις στην κατασκευή των δρόμων, ώστε να κυκλοφορούν άμαξες που τις έσερναν δύο, τέσσερα ή και έξι άλογα. Αργότερα ο ατμός χρησιμοποιήθηκε και για την κατασκευή ατμήλατων οχημάτων. Η βελτίωση αυτή συμπληρώθηκε με την ανακάλυψη των μηχανών εσωτερικής καύσης και τη χρησιμοποίησή τους για την κίνηση αυτοκινήτων που διαδόθηκαν γρήγορα ως το κύριο μέσο μεταφοράς (20ός αι.). Ανάλογο ενδιαφέρον όμως δόθηκε και στην ανάπτυξη των σιδηρόδρομων και της ναυσιπλοΐας. Έτσι για να συντομευτούν οι αποστάσεις ανοίχτηκαν σήραγγες μέσα σε βουνά (Σεμπλόν Άλπεων, σήραγγα της Μάγχης κ.ά), δημιουργήθηκαν μεγάλες διώρυγες (Παναμά, Σουέζ κ.ά).

Στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αι. έκανε την εμφάνισή της και γνώρισε τρομερή εξέλιξη η αεροπορική συγκοινωνία. Τα αεροπλάνα πλέον έχουν εκμηδενίσει τις αποστάσεις. Σήμερα, για την εξυπηρέτηση των αεροπορικών μεταφορών κατασκευάζονται αεροπλάνα-θαύματα της τεχνικής και αεροδρόμια-θαύματα της αρχιτεκτονικής και της τεχνολογίας.

Είδη μεταφορών

 ü      ΧΕΡΣΑΙΕΣ

   Στο παρελθόν οι αρχικές μεταφορές στην ξηρά ήταν αργές και πρωτόγνωρες. Οι άνθρωποι απλά περπατούσαν και μετέφεραν αυτά που χρειάζονταν να έχουν μαζί τους. Η ανακάλυψη του τροχού δημιούργησε επανάσταση στις μεταφορές.

   Όλες σχεδόν οι δραστηριότητες των ανθρώπων εξαρτιόνταν από τα μεταφορικά μέσα που οι ίδιοι είχαν εφεύρει για να διευκολύνονται στις μεταξύ τους συναλλαγές. Ανάμεσα στα μεταφορικά μέσα, λοιπόν, που ευνόησαν την ανάπτυξη του πολιτισμού σημαντική θέση κατέχουν τα τροχοφόρα οχήματα. Από πολύ νωρίς τα τεράστια φορτία μετάλλων και άλλων αγαθών μεταφέρονταν σε ολόκληρο τον κόσμο με καρότσες που σέρνονταν από άλογα ή άλλα ζώα.

   Τα πρώτα κάρα χρησιμοποιούνταν στις νεκρώσιμες τελετές σημαντικών προσώπων. Αργότερα χρησιμοποιήθηκαν για τη μεταφορά αγροτικών προϊόντων. Είχαν μονοκόμματους τροχούς σε σχήμα δίσκου και κατασκευάζονταν συνήθως από ξύλο. Γύρω στα 2.000 π.Χ εμφανίστηκαν στη Μέση Ανατολή οι ακτινωτοί τροχοί.

  Οι Ρωμαίοι για τις μεταφορές είχαν αναπτύξει ένα αξιόλογο οδικό δίκτυο σε ολόκληρη την αυτοκρατορία τους.

  Στην περίοδο του Μεσαίωνα με άλογα ταξίδευαν οι αγγελιοφόροι και οι πλούσιοι. Την ίδια εποχή υπήρχαν μεταφορικές εταιρείες με τις οποίες οι άνθρωποι έστελναν δέματα ή φορτία σε μακρινά μέρη.

  Το 16^ο  αιώνα στην Ευρώπη οι κατασκευές και το εμπόριο γνώρισαν μεγάλη πρόοδο. Τα εμπορεύματα μεταφέρονταν από άμαξες που σέρνονταν από πολλά άλογα, τα οποία άλλαζαν σε κάθε σταθμό.

  Στις αρχές του 17^ου αιώνα η Γαλλία ήταν μία από τις πρώτες χώρες που προσπάθησαν να βελτιώσουν τους δρόμους τους. Οι μεταφορείς αναγκάσθηκαν να χρησιμοποιήσουν μεγάλους τροχούς που δεν κατέστρεφαν τόσο πολύ τα οδοστρώματα.

  Το 1830 τα μέσα μεταφοράς άρχισαν να γίνονται μηχανοκίνητα και οι σιδηροδρομικές γραμμές έφταναν σε απομακρυσμένα μέρη. Στο μεταξύ το δίτροχο ποδήλατο άρχισε να γίνεται σημαντικό μεταφορικό μέσο.

  Ο Γερμανός Ντέμπλερ οδήγησε την πειραματική μοτοσικλέτα του 1885 και τον επόμενο χρόνο ένα απλό αυτοκίνητο.   Το διάστημα μεταξύ 1890 και 1910 ήταν μία εποχή μεγάλου πειραματισμού. Νέες μηχανοκίνητες μεταφορές που εμφανίστηκαν ήταν τα λεωφορεία, τα τράμ και τα φορτηγά.

  Σήμερα οι χερσαίες μεταφορές γίνονται κυρίως με αυτοκίνητα και τρένα. Τα οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα συνεχώς πυκνώνουν διατρέχοντας την επιφάνεια αλλά και το υπόγειο μέρος της γης. Η Εγνατία οδός είναι ένας σύγχρονος οδικός άξονας πολύ σημαντικός για τη χώρα μας, αφού ενώνει τη Δύση με την Ανατολή.

          Το Αττικό Μετρό επίσης είναι ένα μεγάλο σύγχρονο έργο, που έγινε στη χώρα μας αλλά και από τα σημαντικότερα στον τομέα των μεταφορών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Με τη χρήση του θα έχουμε μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, του θορύβου και λιγότερες μετακινήσεις επιβατικών αυτοκινήτων βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής.

ü      ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ

   Στη Μεσοποταμία ασκιά φορτωμένα με αέρα χρησίμευσαν αρχικά ως πλωτήρες.

  Ένα από τα αρχαιότερα πλωτά μεταφορικά μέσα, το μονόξυλο, χρησιμοποιήθηκε από τη νεολιθική εποχή. Η προσθήκη σανίδων αύξησε την μεταφορική ικανότητα στο μονόξυλο και αποτέλεσε την αρχή για την κατασκευή των ξύλινων πλοίων.

  Μία από τις αρχαιότερες εφευρέσεις του ανθρώπου, το ιστίο (πανί), το οποίο εκμεταλλευόταν την ενέργεια του ανέμου κυριάρχησε κατά το μεγαλύτερο διάστημα της ναυτικής ιστορίας.

  Καθώς τα πλοία αναπτύσσονταν σε μέγεθος εξελίχθηκαν σε διαφορετικούς τύπους: α) εμπορικά και β) πολεμικά.

  Το πλοίο αποτελεί στοιχείο στενά συνδεδεμένο με τη ζωή του Έλληνα. Αυτό το μαρτυρεί η ναυτική ιστορία και παράδοση της Ελλάδας που με τα πλοία εξασφάλισε πλούτο και κυριαρχία.

  Στο τέλος του 18^ου αιώνα υπήρχαν πολλά ναυπηγεία για εμπορικά καράβια στην Ύδρα, στις Σπέτσες, στα Ψαρά και στο Γαλαξίδι.

  Τα πρώτα ατμόπλοια εμφανίστηκαν στη χώρα μας το 1856. Στα 1939 η χώρα μας κατείχε την 9^η θέση στην παγκόσμια ναυτιλία. Ο εμπορικός μας στόλος κατέχει σήμερα την 1^η θέση παγκοσμίως σε μεταφορική ικανότητα και την 3^η θέση από πλευράς χωρητικότητας.

ü      ΕΝΑΕΡΙΕΣ

 Ο άνθρωπος πάντοτε θαύμαζε την πτήση και ονειρευόταν να πετάξει (μύθος Ίκαρου και Δαίδαλου). Η κατάκτηση των αιθέρων, όμως, ξεκίνησε μόλις τον 17^ο αιώνα με την εμφάνιση των αερόστατων.

Η πραγματοποίηση της πτήσης με κινητήρα οφείλεται κυρίως στην ιδιοφυία και επιμονή τεσσάρων ανθρώπων  του G.Cayley, του Liliental και των αδελφών Ο. και W. Wright.

Στην Ελλάδα, το 1908, ο Λ. Αρνιώτης απέτυχε σε μια πρώτη προσπάθεια πτήσης στην Αθήνα, όπου και εμφανίστηκε για πρώτη φορά αεροπλάνο. Στον ελληνικό ουρανό πέταξε για πρώτη φορά αεροπλάνο το 1909 με πιλότο τον Ρώσο αεροπόρο Ουτόσκιν.

Το 1912 ο Ε. Αργυρόπουλος με σπουδές μηχανικής και ηλεκτρολογίας στη Γερμανία και αεροπλοΐας στη Γαλλία πέταξε με το ιδιόκτητο αεροπλάνο του στον ελληνικό ουρανό. Σε μια από τις επιδείξεις του, είχε επιβάτη τον τότε πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο Από την εποχή των πρωτοπόρων μέχρι και σήμερα, η αεροπορία υπηρετεί την ταχεία μεταφορά ανθρώπων και αγαθών.

  Οι πρώτες αεροπορικές γραμμές άρχισαν να λειτουργούν το 1919 στη Βρετανία. Αργότερα επεκτάθηκαν και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Στις αεροπορικές μεταφορές τα αεροπλάνα μεταφέρουν επιβάτες, εμπορεύματα και ταχυδρομείο.

   Το νέο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» στα Σπάτα της Αττικής είναι ένα μεγάλο έργο για τη χώρα μας. Οι σύγχρονες εγκαταστάσεις του δίνουν στην Ελλάδα μας μια πολύ καλή θέση στο χώρο των διεθνών αερομεταφορών..

  Με τα μέσα αερομεταφοράς εξυπηρετούνται και άλλες δραστηριότητες όπως:

 α) η φωτογράφηση απομακρυσμένων περιοχών

 β) ο έλεγχος αυτοκινητόδρομων και

 γ) ο ψεκασμός των καλλιεργειών.

  Η κατασκευή σύγχρονων αυτοκινήτων, αεροπλάνων, αεροδρομίων, λιμανιών για τα πλοία δημιούργησε σταδιακά το σύγχρονο σύστημα μεταφορών που απολαμβάνουμε και εξυπηρετεί το σημερινό οικονομικό σύστημα των ανταλλαγών. Τα συστήματα που έχουμε κατασκευάσει σήμερα είναι εντυπωσιακά.

Η σημασία των μεταφορών για τον άνθρωπο και το περιβάλλον:

   Η ανάπτυξη των μεταφορών έχει τεράστια σημασία στην εξέλιξη του ανθρώπου. Μπορούμε να σκεφτούμε τον εαυτό μας σήμερα χωρίς τα σύγχρονα μεταφορικά μέσα; Μας επιτρέπουν να μετακινηθούμε εμείς και τα εμπορεύματα μας σε όλο τον κόσμο σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Βοηθά την επικοινωνία με τους άλλους λαούς και την ανταλλαγή κουλτούρας και προϊόντων.

   Μερικές φορές όμως ο άνθρωπος δεν σέβεται το περιβάλλον και φτιάχνοντας δρόμους , αεροδρόμια κλπ κόβει, δάση δεν σέβεται αρχαιότητες μολύνει τις θάλασσες (με τα πετρέλαια των πλοίων), μολύνει το περιβάλλον. Όλα αυτά έχουν άσχημα αποτελέσματα για την υγεία του και για τους χώρους που ζει.

Ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται η τεχνολογία σίγουρα επιδρά στο περιβάλλον. Είναι γνωστό ότι από τη χρήση μεγάλων ποσοτήτων καύσιμων υλών όπως το πετρέλαιο και οι άνθρακες, παράγεται διοξείδιο του άνθρακα που με τη σειρά του προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, {Φαινόμενο θερμοκηπίου} ξηρασίες, λιώσιμο πάγων, άνοδο της στάθμης της θάλασσας κ.λ.π.

Ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα είναι η καταστροφή των δασών για παραγωγή ξυλείας και χαρτιού ή για δημιουργία καλλιεργήσιμης έκτασης. Πολλά είδη φυτών ή ζώων εξαφανίζονται, ενώ η χρήση χημικών φαρμάκων μολύνει το πόσιμο νερό.

Αυτή η σταδιακή υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος έχει ξεκινήσει εδώ και αιώνες αλλά τις τελευταίες δεκαετίες έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις.

ΙΙΙ.     ΘΕΜΑΤΑ   ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ  ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 ·        Ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια  2002

·        Εγκυκλοπαίδεια  Δομή

·        Εγκυκλοπαίδεια  ΑΛΦΑ

·        Εγκυκλοπαίδεια  Time  Life

·        Οι εφευρέσεις που άλλαξαν τον κόσμο,     Εκδόσεις     Μοντέρνοι καιροί

·        Μηχανική & Τεχνολογία στην Αρχαία Ελλάδα             Χρήστος Λάζος

·        Μηχανουργική Τεχνολογία ΙΙ            Εκδόσεις Ευγενιδίου Ιδρύματος

·        Τεχνολογία  Α! Γυμνασίου     Ο.Ε.Δ.Β.

·        Εργασίες Μαθητών  Α΄ Τάξης 3^ου  Γυμνασίου Σπάρτης

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Ενέργεια είναι η ικανότητα παραγωγής έργου.

Παρό­λο που δεν μπορούμε πάντα να παρατηρήσαμε την ε­νέργεια όταν παράγει έργο, αισθανόμαστε την επίδρα­ση της στον κόσμο μας.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι ταξινομήσεως της ενέρ­γειας. Η ενέργεια που σχετίζεται με τη θέση ή τη μορφή ενός σώματος ονομάζεται δυναμική ενέργεια. Η ενέρ­γεια που σχετίζεται με την κίνηση ενός σώματος καλεί­ται κινητική ενέργεια.

Ένας άλλος τρόπος να κατατάξομε την ενέργεια είναι μέσω των διαφόρων μορφών της.

• Φωτεινή ενέργεια ή ενέργεια ακτινοβολίας. Ο ήλιος είναι η κύρια πηγή της ενέργειας ακτινοβολίας.

• θερμική ακτινοβολία. Συγγενεύει με τη φωτεινή ενέρ­γεια και είναι ακτινοβολία.

• Μηχανική ενέργεια. Είναι η δυναμική και η κινητική ενέργεια.

• Χημική ενέργεια. Η ενέργεια αυτή είναι αποθηκευμένη μέσα σε μόρια. Ελευθερώνεται με αλλαγές, που συ­ντελούνται στα μόρια.

• Ηλεκτρική ενέργεια. Σχετίζεται με το ηλεκτρικό ρεύμα.

• Πυρηνική ενέργεια. Εκδηλώνεται όταν οι πυρήνες των ατόμων διασπώνται ή συνενώνονται με αποτέλεσμα την απελευθέρωση τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας.

Ένα χρήσιμο χαρακτηριστικό της ενέργειας είναι ότι μπορεί να μετατραπεί από τη μια μορφή στην άλλη. Αυ­τό ονομάζεται μετατροπή ενέργειας.

Η Φυσική μας διδάσκει ότι παρόλο που η ενέργεια μπο­ρεί να αλλάξει, δεν μπορεί να καταστραφεί. Άλλη μια ιδιό­τητα της ενέργειας είναι ότι από τη στιγμή που τη χρησιμο­ποιούμε, αυτή υποβαθμίζεται σε σημείο, ώστε να μην μπο­ρεί να παράγει πια έργο. Αυτές οι δύο αρχές της Φυσικής είναι γνωστές ως Νόμοι της θερμοδυναμικής.

Για να είναι χρήσιμη στην εκτέλεση έργου, η ενέργεια πρέπει να είναι άφθονη, να μετατρέπεται, να μεταφέρε­ται και να αποθηκεύεται εύκολα. Σήμερα, οι κύριες πη­γές μας είναι τα καύσιμα απολιθωμάτων, που λέγονται και υδρογονάνθρακες, η πυρηνική (ατομική) και υδροη­λεκτρική ενέργεια.

Όλη η ενέργεια σε αυτό το πλανήτη λέγεται ότι προέρχεται από τον  ήλιο. Οι σχετικές με την ενέργεια τεχνολογίες  συνήθως μετατρέπουν τη μια μορφή ενέργειας σε άλλη, επειδή πολύ συχνά η ενέργεια δεν βρίσκεται στην απαιτούμενη για μας μορφή.

      Για παράδειγμα , ας παρακολουθήσουμε τη σειρά  των μετατροπών που απαιτούνται για την παροχή ενέργειας ακτινοβολίας στον προβολέα των διαφανειών.

·        Η ηλιακή ενέργεια φθάνει στη γη ως ενέργεια ακτινοβολίας.

·        Η ενέργεια ακτινοβολίας μέσα στο φυτό μετατρέπεται σε χημική ενέργεια με τη φωτοσύνθεση.

·        Το φυτό , ύστερα από εκατομμύρια χρόνια συμπυκνώνει τη χημική ενέργεια σε άνθρακα.

·        Οι άνθρωποι εξάγουν το κάρβουνο και το  καίνε σε ένα εργοστάσιο για την παραγωγή θερμικής ενέργειας.

·        Η θερμική ενέργεια μετατρέπει το νερό σε ατμό μέσα στο λέβητα , όπου διαστέλλεται και παράγει μηχανική ενέργεια.

·        Η μηχανική ενέργεια του ατμού γυρίζει ένα στρόβιλο , που περιστρέφει μια γεννήτρια.

·        Η γεννήτρια μετατρέπει τη μηχανική ενέργεια σε ηλεκτρική ενέργεια.

·        Η ηλεκτρική ενέργεια μεταφέρεται μέσω των ηλεκτρικών αγωγών στο σχολείο και στη συνέχεια στο προβολέα.

·        Η λυχνία του προβολέα μετατρέπει την ηλεκτρική ενέργεια  σε ενέργεια ακτινοβολίας  για την προβολή των διαφανειών.

·        Η ηλεκτρική ενέργεια μετατρέπεται επίσης σε μηχανική ενέργεια για τον ανεμιστήρα του κινητήρα.

·        Ο ανεμιστήρας του κινητήρα χρησιμοποιείται για να απομακρύνει την θερμική ενέργεια που παράγει η λυχνία.

Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ

Η χρήση της ενέργειας στην αυγή του ανθρώπινου πολιτισμού ήταν πολύ περιορισμένη. Κατοικούσαν στις σπηλιές, ενώ τα δέρματα ζώων χρησίμευαν ως ρούχα. Η δύναμη των μυών ήταν ένας τρόπος μετακινήσεως από το ένα μέρος στο άλλο.

Τι γινόταν με το φαγητό; Η τεχνολογία της εποχής (αν μπορεί αυτό να ονομασθεί τεχνολογία) περιορίζονταν στην εκσφενδόνιση πρωτόγονων όπλων για την εξασφά­λιση της τροφής.

Με το χρόνο τα ζώα εξημερώθηκαν και κατέστησαν μέσα μεταφοράς. Απλά πανιά εκμεταλλεύονταν την ισχύ του ανέμου ώστε να μετακινούν σχεδίες ή βάρκες.

Φαίνεται ότι μετά από τη μυϊκή δύναμη, η θερμότητα και η κινητική ενέργεια ήταν από τις πρώτες μορφές ενέργειας που αξιοποιήθηκε. Οι ανεμόμυλοι πιθανώς α­ναπτύχθηκαν στην Περσία και χρησιμοποιήθηκαν για την άντληση νερού από πηγάδια. Οι Ευρωπαίοι τελειοποίη­σαν την περσική εφεύρεση.

Οι τροχοί νερού, στη συνέχεια, εκμεταλλεύτηκαν την ενέργεια του νερού που έπεφτε ή έρεε. Μια μεταγενέ­στερη βελτίωση του τροχού νερού ήταν ο στρόβιλος. Ήταν πιο αποτελεσματικός από τον τροχό νερού. Σήμερα ο στρόβιλος (βεβαίως πολύ πιο τελειοποιημένος) εί­ναι ένα από τα κύρια μηχανήματα για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Χρησιμοποιεί και νερό και ατμό ως πρωτο­γενή πηγή ενέργειας.

Η ιδέα να χρησιμοποιηθεί η θερμότητα για κίνηση δεν επικράτησε πολύ πριν τον 1ο αιώναπ.Χ. Ένας εφευρέτης επιστήμονας και μαθηματικός, που ζούσε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, ανέπτυξε τον προάγγελο της σύγχρονης θερμικής μηχανής. Ακόμα και γι' αυτόν δεν ήταν παρά ένα παιχνίδι για τη διασκέ­δαση των φίλων του.

Παρ’ όλο που οι πρώτες ατμομηχανές λειτουργούσαν με ατμό, ο οποίος παραγόταν έξω από τους κινητήρες, οι σύγχρονες ατμομηχανές σχεδόν πάντα καίνε καύσιμο μέσα στον κινητήρα. Οι κινητήρες προσφέρουν ισχύ σε όλους τους τύπους οχημάτων: στεριάς, θάλασσας, αέρα και διαστήματος.

Μηχανήματα που μετατρέπουν κάποια μορφή ενέρ­γειας σε μορφή που παράγει ισχύ ονομάζονται "μετα­τροπείς". Η ενέργεια μπορεί να μετατραπεί πολλές φο­ρές πριν χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή έργου. Ακόμα και το ανθρώπινο σώμα είναι μετατροπέας.

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ, ΜΗ-ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΚΑΙ ΑΝΕΞΑΝΤΛΗΤΕΣ

ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Στη βιομηχανία και στη καθημερινή μας ζωή, οι διάφορες μορφές ενέργειας που χρησιμοποιούμε προέρχονται από κάποιες διαδικασίες μέρος των οποίων είναι η εμφάνιση θερμικής ενέργειας. Η θερμική αυτή ενέργεια προέρχεται από την καύση κάποιων καυσίμων  [ορυκτά καύσιμα] ή  από χημικό μετασχηματισμό κάποιων ενώσεων [πυρηνική ενέργεια]. Επειδή όμως ,αφενός τα ορυκτά καύσιμα είναι σε περιορισμένη ποσότητα και σε κάποια χρονική στιγμή θα εξαντληθούν , και αφετέρου τόσο τα ορυκτά όσο και τα πυρηνικά καύσιμα δημιουργούν σοβαρά και αυξανόμενα περιβαλλοντικά προβλήματα, επόμενο ήταν να αναζητηθούν νέες και καθαρότερες πηγές ενέργειας, οι οποίες συνήθως αναφέρονται ως “ανανεώσιμες πηγές ενέργειας”

Τα αποθέματα ενέργειας εντάσσονται σε μία από τις εξής τρεις ομάδες, που θα επηρεάσουν πολύ τον τρόπο με τον οποίο θα τα χρησιμοποιήσαμε στο μέλλον.

Ανανεώσιμα αποθέματα είναι αυτά, που μπορούν να καλλιεργηθούν και να συλλεχθούν επανειλημμένως. Η παροχή δεν μπορεί να εξαντληθεί.

Οι μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας βρίσκονται σε περιορισμένα αποθέμα­τα. Όταν τελειώσουν, δεν μπορούν να αντικατασταθούν.

Οι ανεξάντλητες πηγές ενέργειας υπάρχουν σε τόσο με­γάλη ποσότητα, που δεν θα τελειώσουν ποτέ.

Τα καύσιμα απολιθωμάτων, εφόσον η διαδικασία σχη­ματισμού τους διήρκεσε εκατομμύρια χρόνια, θεωρού­νται μη ανανεώσιμα. 'Όταν οι τελευταίες πηγές πετρε­λαίου και αερίου εξαντληθούν και τα τελευταία ανθρακωρυχεία αδειάσουν, τα καύσιμα απολιθωμάτων θα εξα­φανισθούν για πάντα. Η ύλη από την οποία σχηματίσθη­καν ήταν περιορισμένη. Δεν υπάρχει δηλαδή ούτε χρό­νος, ούτε υλικό για περισσότερη παραγωγή.

Ανανεώσιμα αποθέματα είναι εκείνα τα φυτά που μπο­ρούν να καλλιεργηθούν και να χρησιμοποιηθούν άπειρες φορές. Η ενέργεια του ήλιου, του ανέμου και του νερού θεωρείται ανεξάντλητη. Όσο λάμπει ο ήλιος, μπορούμε να τον αξιοποιήσαμε, ώστε να παράγει έργο.

Οι διάφορες μορφές των ανεξάντλητων πηγών ενέργειας είναι..

1.       Ο ήλιος                       ηλιακή ενέργεια

2.     Ο άνεμος                    αιολική ενέργεια

3.     Οι υδατοπτώσεις         υδραυλική ενέργεια

4.     Η γεωθερμία               γεωθερμική ενέργεια

5.     Οι θάλασσες               ενέργεια των κυμάτων

6.     Η βιομάζα                   θερμική η χημική ενέργεια.

Οι ανανεώσιμες μορφές ενέργειας όχι μόνο παρουσιάζουν μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης μακροπρόθεσμα , αλλά  σε ορισμένες περιπτώσεις παρουσιάζουν ιδιαίτερα καλές προοπτικές.

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ  ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ  ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Πα την παραγωγή ενέργειας λειτουργεί μια τεράστια παγκόσμια βιομηχανία, το προϊόν της οποίας ήταν πάνω από 338 τετράκις εκατομμύρια Btu ενέργειας το 1989. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της παραγωγής κατανέμε­ται σε δέκα χώρες.

Οι ΗΠΑ εκτός του ότι είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ενέργειας, είναι και ο μεγαλύτερος κατα­ναλωτής, στον κόσμο. Το 1990 οι ΗΠΑ κατανάλωσαν 81 από τα 338 quad που παρήχθησαν παγκοσμίως. Αντίθε­τα, ο Καναδάς κατανάλωσε 10 quad το 1990.

Οι τέσσερις κύριοι τομείς καταναλώσεως ενέργειας είναι:

1.   Οι βιομηχανίες που χρησιμοποιούν καύσιμα απολιθω­μάτων ως πρώτη ύλη, για να παράγουν προϊόντα όπως χημικά, φάρμακα, συνθετικά, υφάσματα και ατσάλι.

2.   Οι βιομηχανίες παραγωγής, οι οικοδομικές και γεωρ­γικές επιχειρήσεις, τα ορυχεία και τα λατομεία.

3.       Τα μεταφορικά συστήματα, στα οποία περιλαμβάνο­νται ιδιωτικά οχήματα, φορτηγά, τρένα, αεροπλάνα, πλοία, άλλα συστήματα που βασίζονται στο νερό και αγωγοί.

4.       Ο στεγαστικός και ο εμπορικός τομέας. Σε αυτόν περιλαμβάνονται κτήρια (όπως σπίτια, γραφεία επιχει­ρήσεων και καταστήματα), στα οποία παρέχεται ενέρ­γεια για να εξασφαλισθεί η θέρμανση, η κίνηση κλπ. Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, που πρέπει να λη­φθούν υπ' όψη καθώς και μέτρα για να αμβλυνθεί το πρόβλημα των επικειμένων ελλείψεων. Αυτές θα συζητη­θούν σε ακόλουθα κεφάλαια.

Ι Σ Χ Υ Σ  

Είναι η ποσότητα του έργου που παράγεται στη μονάδα του χρόνου, δηλαδή εκφράζει το ρυθμό παραγωγής του έργου.

Ένα σύστημα ισχύος μετατρέπει, μεταδίδει και ελέγχει την ενέργεια για την εκτέλεση χρήσιμου έργου. Ένα βασικό σύστημα ισχύος αποτελείται από τα εξής στοι­χεία: μια πηγή ενέργειας, μια μέθοδο μετατροπής, έναν τρόπο μεταφοράς, ένα σύστημα ελέγχου, ένα σύστημα μετρήσεως και ένα φορτίο. Ένα ανεπιθύμητο στοιχείο κάθε συστήματος είναι η απώλεια ενέργειας.

Η ηλιακή και η αιολική ενέργεια ανήκουν σε αυτί κατηγορία, όπως η παλιρροϊκή και η ενέργεια κυμάτων. Καθώς οι σταθερές πηγές με την πάροδο του χρόνου δεν επαρκούν, αυτές οι πηγές θα γίνουν πιο σημαντικές.

Πριν χρησιμοποιηθούν, οι περισσότερες πηγές ενέργειας πρέπει να μετατραπούν σε άλλη μορφή.

ΕΝΕΡΓΕΙΑ   ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Από τα πρώτα χρόνια της εμφάνισης της ζωής στο πλανήτη , οι άνθρωποι είχαν στενές σχέσεις με το περιβάλλον τους. Το περιβάλλον τους πρόσφερε τροφή , νερό και στέγαση. Για να καλύψει ο άνθρωπος τις ανάγκες του , χρησιμοποιούσε και χρησιμοποιεί την τεχνολογία η οποία αλλάζει το περιβάλλον. Υπάρχουν περιοχές της Γης που δεν έχουν υποστεί σημαντικές αλλαγές για εκατομμύρια χρόνια.     

      Η  ανεξέλεγκτη , όμως , εκμετάλλευση της φύσης που έχει σαν στόχο αποκλειστικά  και μόνο την αύξηση της  παραγωγής  και  κατανάλωσης  υλικών με μοναδικό σκοπό  το κέρδος, οδηγεί  κατ` ευθείαν  στην  οικολογική  κρίση,  στην  ανατροπή  δηλαδή της  ισορροπίας  μεταξύ των  ζώντων  οργανισμών  και  του  φυσικού περιβάλλοντος. 

      Αυτό που ονομάζουμε  φυσικό περιβάλλον αποτελείται  από  την  λιθόσφαιρα [έδαφος] , την  υδρόσφαιρα [ θάλασσα , λίμνες , ποτάμια ] και την ατμόσφαιρα. Ο κατάλληλος συνδυασμός αυτών των στοιχείων  διατηρεί και διαιωνίζει τη ζωή  πάνω στη Γη ,σχηματίζοντας  ένα οικοσύστημα , τη βιόσφαιρα.  Οποιαδήποτε  μεταβολή  σε  ένα  στοιχείο  του  οικοσυστήματος  επιδρά  σε  ολόκληρο  το  σύστημα , ανατρέποντας  την  ισορροπία  του. 

      Κάθε  στοιχείο  του συστήματος  δεν μπορεί να υπερφορτωθεί  πέρα από ένα ορισμένο βαθμό. Η φύση δεν είναι  φτιαγμένη  να  δεχθεί  τεράστιες  ποσότητες των βιομηχανικών  αποβλήτων , των  φυτοφαρμάκων κλπ.

      Η  ρύπανση  της  ατμόσφαιρας , η  μόλυνση  του  εδάφους  και  του  νερού , η όξινη βροχή, η  αύξηση  της  θερμοκρασίας  της  Γης [ φαινόμενο  θερμοκηπίου ] , έχουν αρχίσει  να  ανατρέπουν  την  οικολογική  ισορροπία  του  πλανήτη.

      Αν ο άνθρωπος δεν επέμβει για να αλλάξει τις φυσικές ,οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις που ακολουθεί η ανάπτυξή του και αφήσει τα  πράγματα να εξελιχθούν όπως  εξελίσσονται , τότε  μακροπρόθεσμα  το σύστημα  θα φθάσει  σε μια μη ελεγχόμενη  κρίση.

      Με τεχνικοοικονομικά κριτήρια , είναι δυνατός ο σχεδιασμός ενός διαφορετικού μέλλοντος στο οποίο ο άνθρωπος  και το φυσικό περιβάλλον να βρίσκονται μεταξύ τους  σε μια κατάσταση ισορροπίας. Τέτοια κριτήρια σε παγκόσμια κλίμακα είναι ..

ι.    η  μείωση  της  κατανάλωσης  πρώτων  υλών  ανά  μονάδα  βιομηχανικού  προϊόντος,

ιι.    η  στροφή  της  κοινωνίας  στην  εκπαίδευση  και  στην  υγεία  παρά  στην  παραγωγή

       βιομηχανικών  προϊόντων,

ιιι.  η  μείωση  της  μόλυνσης  ανά  μονάδα  βιομηχανικού  και  γεωργικού  προϊόντος,

ιν.  η  επένδυση  κεφαλαίων  στην  παραγωγή  τροφίμων  ακόμα  και  στην  περίπτωση   

      που  θα  μπορούσε  να  θεωρηθεί  “οικονομικά”  μη  συμφέρουσα,

ν.   η  μετατροπή  των  οργανικών  αποβλήτων  των  πόλεων  σε  λιπάσματα  και  η

        επανεπιστροφή  τους  στη  Γη,

νι. η  επαναχρησιμοποίηση  των  πρώτων  υλών.

  Οικονομία στην ενέργεια μπορούμε να κάνουμε όλοι χωρίς να στερηθούμε τις ανέσεις μας ή να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας. Αρκεί να αποκτήσουμε μερικές απλές συνήθειες, χρησιμοποιώντας σωστά τις ηλεκτρικές συσκευές σας, μπορείτε να πετύχετε μεγάλη οικονομία σε ρεύμα και χρήμα, μέχρι και 25%.

·        ΚΕΡΔΟΣ  ΓΙΑ ΣΑΣ  γιατί πληρώνετε μέχρι και 25% μικρότερους λογαριασμούς ρεύματος

·        ΚΕΡΔΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ  γιατί γίνεται οικονομία στους ενεργειακούς πόρους

·        ΚΕΡΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ,   γιατί  μειώνεται η ρύπανση

ΠΡΟΣΟΧΗ : Πριν αγοράσετε μια νέα συσκευή, συγκρίνετε την κατανάλωση ρεύματος, γιατί υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των συσκευών διάφορων κατασκευαστών. Για την κατανάλωση κάθε συσκευής, σας ενημερώνει η ετικέτα Ενεργειακής Σήμανσης Ηλεκτρικών Οικιακών Συσκευών, που όλες οι συσκευές είναι υποχρεωτικό από το νόμο να έχουν σε εμφανές σημείο.

·        Για να εξοικονομήσετε  Ρεύμα  στην Θέρμανση

1.       Η Θέρμανση είναι η μεγαλύτερη δαπάνη του σπιτιού σε ενέργεια, Με την καλή μόνωση έχετε σημαντική οικονομία ενέργειας και χρήματος, για Θέρμανση το χειμώνα, αλλά και για ψύξη το καλοκαίρι.

2.      Μονώστε τη σκεπή, την πυλωτή, το λέβητα, καθώς και τις εξω­τερικές σωληνώσεις της κεντρικής Θέρμανσης, και τοποθετήστε διπλά τζάμια στα βορινά παράθυρα,

3.      Κλείστε τις χαραμάδες σε πόρτες και παράθυρα, γιατί γίνεται μεγάλη απώλεια θερμότητας,

4.      Μην καλύπτετε τα Θερμαντικά σώματα με κουρτίνες ή καλύμματα, γιατί μειώνεται σημαντικά η απόδοση τους.

5.      Μη σπαταλάτε ενέργεια και χρήμα αφήνοντας ανοιχτά παράθυρα στους Θερμαινόμενους χώρους. Για να διατηρήσετε τη Θερμοκρασία, κλείνετε επίσης τις κουρτίνες και κατά τις νυχτερινές ώρες τα παντζούρια.

6.      Τοποθετήστε στα Θερμαντικά σώματα Θερμοστατικές βαλβίδες, για να ρυθμίσετε τη Θερμοκρασία ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε δωματίου.

7.      Μη ρυθμίζετε το Θερμοστάτη πάνω από τους 20 βαθμούς. Για κάθε επιπλέον βαθμό σπαταλάτε μέχρι και 10% περισσότερα χρήματα.

8.      Συντηρώντας τον καυστήρα σας μία φορά το χρόνο, αυξάνετε κατά 5% την απόδοση του.

                   Βιβλιογραφία

·        Τεχνολογία  περιβάλλον  &  Εκπαίδευση                Κώστα  Γιαννουλέα

·        Ηλιακός Ηλεκτρισμός στο Σπίτι σας                      Εκδοση GREENPEACE

·        Φωτοβολταϊκά συστήματα                                    Α.Νεοκλέους –Σ. Κωνσταντινίδη

·        Ενημερωτικά φυλλάδια                                       Δ.Ε.Η.

·        Η επερχόμενη ενεργειακή επανάσταση                 C. Flavin -  N. Lenssen

·        Ενέργεια  [Πηγές – Εφαρμογές –

Εναλλακτικές λύσεις]                                         H. Smith

·        Τεχνολογία Μεταφορών

Ενέργειας  και  Ισχύος                                       A.  Schwaller

   ·        Εργασίες Μαθητών  Α΄ Τάξης 3^ου  Γυμνασίου Σπάρτης

                                                                Επιμέλεια - Σύνταξη

                                                                                          Κώστας  Γιαννουλέας

                                                                    Ναυπηγός-Μηχανολόγος Μηχανικός ΠΕ12

                                                                              Καθηγητής 3^ου Γυμνασίου Σπάρτης