Η πληροφορική στην ελληνική εκπαίδευση μια πλευρά του ίδιου κακού νομίσματος, του Πάρη Αποστολόπουλου (23/08/2013)

Η πληροφορική στην ελληνική εκπαίδευση μια πλευρά του ίδιου κακού νομίσματος.

 
Δεν θα μπορούσα να μην γράψω μερικές γραμμές για ένα σημαντικό θέμα στον χώρο της Ελληνικής εκπαίδευσης και της πληροφορικής. Οι πρόσφατες αλλαγές (και πάλι) στο πρόγραμμα μαθημάτων του γενικού λυκείου, την αναβάθμιση και αναδιοργάνωση των ΕΠΑΛ και τις αλλαγές στην μορφή των γενικών εξετάσεων, φέρνει πάλι καθηγητές, μαθητές και οικογένειες μερικές μέρες πριν την έναρξη της χρονιάς σε κατάσταση...απορίας (το πιο ευγενικό που θα μπορούσα να γράψω).
 
Το ελληνικό κράτος δεν με εντυπωσιάζει για την έλλειψη στρατηγικής σε πολλούς τομείς και η εκπαίδευση είναι ακόμα ένας. Πότε αποκτήσαμε στρατηγική και σταθερότητα σε οικονομία, εξωτερική πολιτική; για να αποκτήσουμε και στην ρημαγμένη μας εκπαίδευση.  Έχω άπειρη διάθεση να γκρινιάζω γενικά και αόριστα για αυτά που συμβαίνουν, αλλά σε αυτές τις διακοπές είχα την ευκαιρία να ακούσω πολύ συγκεκριμένα για την επικείμενη αφαίρεση του μαθήματος της πληροφορικής από την λίστα των υπό εξέταση μαθημάτων και ουσιαστικά την υποβάθμιση της σε μάθημα επιλογής ή ελεύθερης ώρας ή σε play time ή σε ότι άλλο κάτσει μιας και φαίνεται ακόμα στο παρά πέντε το συζητούν. Κάτι που για μένα δεν θέλει συζήτηση και πόσο μάλλον δεν θέλει συζήτηση 5 λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι.
 
Bonus: Επίσης είχα την ευκαιρία να μάθω πολλές λεπτομέρειες για το σύστημα μετατάξεων /μεταθέσεων και στελέχωσης του κορμού των ελληνικών σχολείων με καθηγητές και το λιγότερο που έχω να πω είναι α) πως στο διάολο κατάφερναν να λειτουργήσουν εθνικό σύστημα εκπαίδευσης με αυτή την υποδομή και απαρχαιωμένη οργάνωση β) αναρωτιέμαι για την ποιότητα και τα κριτήρια επιλογής επαγγέλματος αρκετών καθηγητών γ) αναρωτιέμαι για την ποιότητα εκπαίδευσης στα ελληνικά σχολεία που σώζεται μόνο από ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ και μονάδες καθηγητών και δασκάλων που δίνουν ζωή στο σύστημα δ) η έλλειψη μηχανοργάνωσης και σε αυτόν το τομέα της δημόσιας διοίκησης σε κάνει να θες να κλάψεις από την έλλειψη λογικής. Με αφορμή την τελευταία παρατήρηση γυρνάω στην ουσία και σε αυτή την συνέχεια ανοργανωσιάς που έχει η ελληνική διοίκηση. Είναι η μόνη συνέχεια που έχει το ελληνικό κράτος για να μην δουλευόμαστε έτσι. 
 
Χρονολογικά ανήκω στους μαθητές που είδαμε την πληροφορική πρώτοι, πιλοτικά στο γυμνάσιο θυμάμαι, στις αρχές του 90. Απαράδεκτα βιβλία (ακόμα και τότε), σχεδόν ανεπαρκείς καθηγητές. Δεν θα ξεχάσω ποτέ έναν μαθηματικό ο οποίος μας έλεγε, 'ε εγω πάω σε αυτά τα σεμινάρια για την πληροφορική , έχουν καλό σάντουιτς και μας δίνουν και κάποια λεφτά παραπάνω'. 'Όπως και να έχει η αρχή ήταν στραβή σε  ένα κράτος που εκ των έσω δεν είχε αγκαλιάσει καν τις νέες τεχνολογίες (το έβλεπες από το χαρτομάνι και την άπειρη γραφειοκρατία της εποχής σε κάθε λογής δημόσια υπηρεσία). Σαν παιδί δεν με συγκίνησε ποτέ το μάθημα, εξάλλου μόνος όπως και πολλά άλλα παιδιά είχα ξεπεράσει σε γνώσεις το σχολικό βιβλίο αλλά και τον βαριεστημένο καθηγητή - με εξαίρεση έναν από τους 3-4 που συνάντησα. Ήταν αρχή δύσκολη αλλά μπορείς να πεις ότι σε μια αρχή και λάθη θα υπάρξουν. Συνεχίσαμε στο λύκειο όπου η πληροφορική δεν είχε μπει τότε στο πρόγραμμα και την έχασα κάπου εκεί.
 
Μάθαινα τις εξελίξεις από φίλους και καθηγητές με τα χρόνια. Συνέχιζα να έχω αυτή την αίσθηση για το πρόγραμμα σπουδών ήταν απαρχαιωμένο και δεν υποστήριζε καμία κατεύθυνση, ούτε την πρακτική, δηλαδή να δώσεις στα παιδιά από νωρίς πρακτικές γνώσεις ,ούτε την θεωρητική να τους εισάγεις δηλαδή στην επιστήμη της πληροφορικής με ουσιαστικό και δημιουργικό τρόπο.

Η αλήθεια είναι ότι την ίδια αίσθηση, εκεί στις αρχές του 2000, μου άφηναν και αρκετά τμήματα πληροφορικής σε ελληνικά πανεπιστήμια, με πρόγραμμα σπουδών το οποίο ήταν τραβηγμένο τόσο από τα μαλλιά σε έναν δρόμο που μάλλον εξυπηρετούσε μια πολύ μικρή ομάδα ανθρώπων, πάντως ούτε τους ίδιους τους φοιτητές βοήθησε (όταν αργότερα βγήκαν στην αγορά εργασίας) ούτε και την ίδια την αγορά. Όπως και να έχει αυτό είναι προσωπική άποψη και έχω πολλές φορές έρθει στα λόγια με απόφοιτους ελληνικών πανεπιστημίων και η απάντηση είναι ότι δεν 'δικαιούμαι' να έχω άποψη αφού είμαι προϊόν του αγγλικού πανεπιστημιακού συστήματος. Let it be που λένε και οι Άγγλοι.
 
Τα χρόνια πέρασαν και συνέχιζα να έχω αρκετά καλή εικόνα (εκ των έσω) για την κατάσταση στο μάθημα της πληροφορικής. Επιτέλους είχαν καταφέρει να φέρνουν και μερικούς ανθρώπους που είχαν αρκετά καλές γνώσεις, αγαπούσαν την επιστήμη  και ήθελαν να διδάξουν, μειώθηκαν κάπως και οι  βαριεστημένοι με το αντικείμενο φυσικοί ή μαθηματικοί. Οι νέοι καθηγητές καταλάβαινα ότι ήταν υποχρεωμένοι να υποστηρίξουν ένα σχετικά παλιομοδίτικο πρόγραμμα σπουδών (το πρόβλημα από την αρχή) και προσπαθούσαν με κάθε ευκαιρία να κάνουν και πραγματικά ενδιαφέροντα πράγματα εκτός της ύλης. Γιατί πχ να μην υπάρχει μια ανανέωση στο πρόγραμμα σπουδών κάθε 2 χρόνια σε έναν τομέα που ΔΕΝ ΚΟΙΜΑΤΑΙ ποτέ, γιατί πχ επίσημα να μην διδάξεις  και λογική και προγραμματισμό με το Scratch και εισαγωγή στον προγραμματισμό με το BlueJ. Αντίστοιχα με πείραζε ότι αρκετοί 'συνάδελφοι' μας από τον χώρο, βλέπανε την ευκαιρία να μπουν στο δημόσιο για να διδάξουν, στις συζητήσεις μας έλεγαν ότι δεν άντεχαν στην δουλειά, (όχι τις συνθήκες αλλά το ίδιο το αντικείμενο).

Κάπου εκεί στην μετριότητα λοιπόν αφήνουμε την πληροφορική, χωρίς εκπαιδευτικό προγραμματισμό, χωρίς ανανεώσεις σε πρόγραμμα σπουδών και με 'να αριθμό καθηγητών (δεν θα πω αν ήταν μεγάλο ή μικρό το ποσοστό)  που οι ικανότητες τους ήταν αμφιλεγόμενες μαζί με την διάθεση τους αντίστοιχα.
 
Έρχεται τώρα λοιπόν η πρόταση να την υποβαθμίσουμε μια και καλή για να ολοκληρωθεί η μετριότητα. Δεν καταλαβαίνω, όταν πάνω από 40 ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν σαν βασικό μάθημα και γνώση την πληροφορική, γιατί ο εκάστοτε υποψήφιος να μην μπορεί να διαγωνιστεί σε αυτό το ίδιο το μάθημα αλλά να πρέπει να δώσει πχ Χημεία. Δεν καταλαβαίνω επίσης γιατί η πληροφορική να μην θεωρείται επιστήμη και να περιορίζεται στο πρόγραμμα σπουδών του δημοτικού γυμνασίου, με προφιλ κυριών χρηστικό, δηλαδή να μάθουμε βασικές γνώσεις στα παιδιά από το copy paste μέχρι και μια πιστοποίηση ECDL και μετά στο Λύκειο, παρόλο που μπορεί να θέλει να γίνει προγραμματιστής να διαβάζει 12 ώρες την ημέρα για χημικές ενώσεις. 
 
Όπως σωστά άκουσα αυτές τις μέρες, το μεγαλύτερο πρόβλημα της νέας αναβάθμισης του προγράμματος σπουδών στα ελληνικά σχολεία είναι ότι συνεχίζει να υποβαθμίζει την πληροφορική σαν ΕΠΙΣΤΗΜΗ και να την θεωρεί κάτι σαν προσόν, όπως πχ να ξέρεις τυφλό σύστημα. Η πληροφορική είναι προσόν είναι και επιστήμη και το ελληνικό κράτος αν θέλει πραγματικά να αναμορφώσει την εκπαίδευση θα πρέπει να δώσει κυρίαρχη θέση στο μάθημα της πληροφορικής και των νέων τεχνολογιών.

Για την υποβάθμιση της πληροφορικής και την μέτρια προσπάθεια του ελληνικού κράτους να την εισάγει στην ελληνική εκπαίδευση φταίνε όλοι, το κράτος και οι κρατικοί λειτουργοί υπεύθυνοι για την ευρύτερη στρατηγική παιδείας, οι ακαδημαϊκοί στα ελληνικά πανεπιστήμια που χρόνια τώρα πολεμάνε σε φατρίες συντεχνιών ή υπο ομάδων σε διαφορετικά πανεπιστήμια και δεν προώθησαν όσο θα έπρεπε την σημαντικότητα του μαθήματος, οι καθηγητές του μαθήματος χωρισμένοι σε 2 ομάδες 'διάθεσης, αυτοί που θέλουν πραγματικά να διδάξουν και κάποιοι άλλοι που είδαν το σταθερό 1000ρικο του δημόσιου μισθού πιο ευχάριστο από τον 10ωρο η 12ώρο της ελληνικής αγοράς, οι γονείς , κοινωνία που δεν πιέσαμε πιο έντονα και όχι τώρα τελευταία στιγμή τα παιδιά να ακολουθούν ένα μοντέρνο πρόγραμμα σπουδών και όχι απαρχαιωμένης αντίληψης και φυσικά κακής οργάνωσης.

Εύχομαι έστω και τελευταία στιγμή η πληροφορική να πάρει την θέση που της αξίζει στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα αλλά έχω χάσει εδώ και καιρό την πίστη μου στην κρατική μηχανή και τους κρατικούς λειτουργούς (κάθε βαθμίδας) εδώ και καιρό.