Μητρόπολη Προύσης

Προσωπική ιστοσελίδα Μάρκου Μάρκου
Αρχική σελίδα

ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΠΡΟΥΣΗΣ

Προύσα: (τουρκ. Bursa). Μεσόγεια πόλη της Βιθυνίας νοτίως της Προποντίδας σε απόσταση 26 χιλιομέτρων από την ακτή. Ιδρύθηκε από το βασιλιά της Βιθυνίας Προυσία τον Α΄ (236-180 π.Χ.) στις υπώρειες του Ολύμπου της Μυσίας. Το 74 π.Χ. πέρασε στην κυριαρχία των Ρωμαίων. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο η Προύσα αναφέρεται στον "Συνέκδημο του Ιεροκλέους" (6ος αιώνας μ.Χ.) 9η μεταξύ των 16 πόλεων της Επαρχίας Ποντικής α΄. Το 950 μ.Χ. η πόλη αλώθηκε από τους Άραβες και το 1097 από τους Σελτζούκους. Το 1326 πέρασε στα χέρια των Οθωμανών και ο Σουλτάνος Ορχάν την έκανε πρώτη πρωτεύουσα του κράτους του. Το 1402 λεηλατήθηκε από τα στρατεύματα του Ταμερλάνου ανοικοδομήθηκε όμως το 1432.

Προύσης μητρόπολη: Ο χριστιανισμός διαδόθηκε νωρίς στην Προύσα όπως και σε ολόκληρη τη Βιθυνία. Η Επισκοπή Προύσης (ή Θεουπόλεως όπως αλλιώς προσαγορεύονταν) από τον Γ΄ αιώνα υπάγεται στη Μητρόπολη Νικομηδείας και καταλαμβάνει την 1η θέση μεταξύ των Επισκοπών της. Κατά τα τέλη του 11ου αιώνα προήχθη σε Μητρόπολη. Τον 14ο αιώνα η Μητρόπολη Προύσης προήχθη στην 20η θέση μεταξύ των Μητροπόλεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου ενώ τον 16ο αιώνα προήχθη στην 14η θέση. Στο Συνταγμάτιο του Χρυσάνθου Ιεροσολύμων καταλαμβάνει τη 13η θέση, στο Συνταγμάτιο το 1855 τη 14η και στα Συνταγμάτια του 1896 και 1901 τη 13η.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η Μητρόπολη Προύσης περιλάμβανε τους κατωτέρω οικισμούς:
α) Προύσα (Bursa)
β) Δεμιρδέσι (Demirtaş)
γ) Κελεσέν ή Καλασάνιο (İsmetiye)
δ) Παλλαδάρι (Gündoğdu)
ε) Πλατύαινος (Yunuseli)
στ) Τεπετζίκ από τη σημερινή Επαρχία Osmangazi (Οσμάν Γαζή) του Νομού Bursa (Προύσης)
ζ) Σουσουρλούκ (Kale Mh.) από τη σημερινή Επαρχία Kestel (Κεστέλ) του Νομού Bursa (Προύσης)
η) Απάμεια ή Μουδανιά (Mudanya)
θ) Αρβανιτοχώρι (Yıldıztepe)
ι) Μεσαίπολη ή Μυσόπολη (Aydınpınar)
ια) Νεοχώριο ή Νεοχωράκι (Güzelyalı)
ιβ) Συγή (Kumyaka)
ιγ) Τρίγλια (Zeytinbağı) από τη σημερινή Επαρχία Mudanya (Απαμείας) του Νομού Bursa (Προύσης)
ιδ) Ελιγμοί ή Ελεγμοί (Kurşunlu) από τη σημερινή Επαρχία Gemlik (Κίου) του Νομού Bursa (Προύσης).

Επισκοπικός κατάλογος (υπό σύνταξη).

ΥΠΟ ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ
Πανάρετος	Ιούνιος 1817-Απρίλιος 1821	Από Μηθύμνης	Εις Νικομηδείας	;-1837
Γεράσιμος Αργυράκης	1821 (Απρίλιος)-Νοέμβριος 1824	Από Πρεσβύτερος	Εις Αδριανουπόλεως	;-1840;
Νικόδημος Καΐρης	Νοέμβριος 1824-Ιούνιος 1833	Από Δράμας	Σχολάζων	;-1843
Άνθιμος Ιωαννίδης	Ιούνιος 1833-1 Απριλίου 1837	Από Σερρών	Εις Εφέσου	περ. 1782-1877
Χρύσανθος Καράμαλης	1 Απριλίου 1837-Ιούνιος 1846	Από Σμύρνης	Κοίμηση	περ. 1770-1846
Κωνστάντιος Καλογεράς	Ιούνιος 1846-21 Φεβρουαρίου 1870	Από Στρωμνίτσης	Κοίμηση	1800-1870
Νικόδημος Κωνσταντινίδης	2 Απριλίου 1870-21 Ιανουαρίου 1886	Από Βοδενών	Κοίμηση	1824-1886
Ναθαναήλ Παπανίκας	27 Ιανουαρίου 1886-25 Οκτωβρίου 1908	Από Σερρών	Εις Νικοπόλεως	1838-1910
Δωρόθεος Μαμμέλης	25 Οκτωβρίου 1908-6 Μαρτίου 1921	Από Νικοπόλεως	Κοίμηση	1861-1921
Κωνσταντίνος Αράμπογλου	10 Φεβρουαρίου 1922-8 Μαΐου 1924	Από Κυζίκου	Εις Δέρκων	1859-1930
Νικόδημος Κομνηνός	24 Μαΐου 1924-10 Απριλίου 1935	Από Βάρνης	Κοίμηση	1857-1935
Πολύκαρπος Δημητριάδης	28 Ιανουαρίου 1936-16 Αυγούστου 1953	Από Μύρων	Κοίμηση	1892-1953
Διονύσιος Ψιάχας	21 Ιουλίου 2003-6 Ιανουαρίου 2008	Από Νέας Ζηλανδίας	Κοίμηση	1916-2008
Ελπιδοφόρος Λαμπρυνιάδης	20 Μαρτίου 2011-11 Μαΐου 2019	Από Πρεσβύτερος	Εις Αμερικής	γεν. 1967
Ιωακείμ Μπίλης	25 Μαρτίου 2021-σήμερα	Από Πρεσβύτερος		γεν. 1972

Αρχείο Kmz με τους οικισμούς της Μητροπόλεως Προύσης.

Από την Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, πληροφορίες για Κοινότητες της Μητροπόλεως Προύσης:

1) Κελεσέν
2) Μυσόπολη
3) Νιχωράκι
4) Ντεμιρντέσι
5) Παλλαδάρι
6) Πλατύαινος
7) Σουσουρλούκ
8) Τεπετζίκ

Αναγραφές στα Τακτικά. (Jean Darrouzès, A.A. Notitiae Episcopatuum Ecclesiae Constantinopolitanae, Texte Critique, Introduction et Notes, Institut Français d' Études Byzantines, Paris 1981).

ΤΑΚΤΙΚΟ	ΘΕΣΗ
Τακτικό 1 Επιφανίου αρχιεπισκόπου Κύπρου έκθεσις πρωτοκκλησιών πατριαρχών τε και μητροπολιτών Ζ΄ αιών	ζ΄ επαρχία Βιθυνίας ο Νικομηδείας 7 μητρόπολις Νικομηδείας έχει υπ' αυτήν πόλεις <ήτοι επισκοπάς> η΄, οίον τον Προύσης ήτοι Θεουπόλεως τον Βασιλινουπόλεως τον Πραινέτου τον Απολλωνιάδος τον Δασκυλίου τον Γάλλου τον Νεοκαισαρείας τον Καδοσίας ήτοι Λόφων
Τακτικό 2 Τάξις προκαθεδρίας Μητροπολιτών Η΄-Θ΄ αιώνες	ζ΄ επαρχία Βιθυνίας ο Νικομηδείας Ζ΄ επαρχία Βιθυνίας ο Νικομηδείας ο Προύσης ο Πραινέτου ο Ελενουπόλεως ο Βασιλινουπόλεως ο του Δασκυλίου ο Απολλωνιάδος\| ο Νεοκαισαρείας ο Αδριανών ο Καισαρείας ο Γάλλου ήτοι Καδοσίας
Τακτικό 3 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών, μητροπολιτών και αυτοκεφάλων Τέλη Η΄ - Αρχές Θ΄ αιώνος	η΄ επαρχία Βιθυνίας ο Νικομηδείας Η΄ επαρχία Βιθυνίας έχει πόλεις ιγ΄ α΄ Νικομήδεια μητρόπολις β΄ ο Προύσης γ΄ ο Πραινέτου δ΄ ο Ελενουπόλεως ε΄ ο Βασι<λι>νουπόλεως στ΄ ο του Δασκυλίου ζ΄ ο Απολλωνιάδος η΄ ο Νεοκαισαρείας θ΄ ο Γάλλου ι΄ ο Αδριανών ια΄ ο Αρίστης ιβ΄ ο Δαφνουσίας ιγ΄ ο Λόφων
Τακτικό 4 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών. Τάξις προκαθεδρίας μητροπολιτών και αυτοκεφάλων και επισκόπων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον ταύτης της θεοφυλάκτου και βασιλίδος πόλεως Θ΄ αιών	επαρχία Βιθυνίας ζ΄ ο Νικομηδείας Ζ΄ επαρχία Βιθυνίας ο Νικομηδείας ο Προύσης ήτοι Θεουπόλεως ο Πραινέτου ο Ελενουπόλεως ο Βασιλινουπόλεως ο του Δασκυλίου ο Απολλωνιάδος ο Αδριανών ο Καισαρείας ο Γάλλου ήτοι Λόφων ο Δαφνουσίας ο Εριστής
Τακτικό 7 Νικολάου πατριάρχου του παλαιού (Μυστικού) Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως Ι΄ αιών	ζ΄ η Νικομήδεια Ζ΄ τη Νικομηδεία της Βιθυνίας α΄ ο Προύσης ήτοι Θεουπόλεως β΄ ο Πραινέτου γ΄ ο Ελενουπόλεως δ΄ ο Βασιλινουπόλεως ε΄ ο Δασκυλίου στ΄ ο Απολλωνιάδος ζ΄ ο Νεοκαισαρείας η΄ ο Αδριανών θ΄ ο Καισαρείας ι΄ ο Γάλλου ήτοι Λόφων ια΄ ο Δαφνουσίας ιβ΄ ο Αρίστης/Εριστής
Τακτικό 9 Εισί δε και όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι ΙΒ΄ αιών	Ζ΄ τη Νικομηδεία της Βιθυνίας α΄ ο Προύσης ήτοι Θεουπόλεως β΄ ο Πραινέτου γ΄ ο Ελενουπόλεως δ΄ ο Βασιλινουπόλεως ε΄ ο Δασκυλίου στ΄ ο Απολλωνιάδος ζ΄ ο Νεοκαισαρείας η΄ ο Αδριανών θ΄ ο Καισαρείας ι΄ ο Γάλλου ήτοι Λόφων ια΄ ο Δαφνουσίας ιβ΄ ο Εριστής
Τακτικό 10 Όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι. Τάξις προκαθεδρίας των υπό τον αποστολικόν θρόνον Κωνσταντινουπόλεως τελούντων μητροπολιτών και των υπ αυτούς επισκόπων ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	Ζ΄ τη Νικομηδεία της Βιθυνίας α΄ ο Προύσης ήτοι Θεουπόλεως β΄ ο Πραινέτου γ΄ ο Ελενουπόλεως δ΄ ο Βασιλινουπόλεως ε΄ ο Δασκυλίου στ΄ ο Απολλωνιάδος ζ΄ ο Νεοκαισαρείας η΄ ο Αδρανούς θ΄ ο Καισαρείας ι΄ ο Γάλλου ήτοι Λόφων ια΄ ο Δαφνουσίας ιβ΄ ο Αρίστης
Τακτικό 13 Εισίν οι θρόνοι του Κωνσταντινουπόλεως κατά την τάξιν των μητροπολιτών καθώς εν τω χαρτοφυλακείω αναγέγραπται και αι επισκοπαί εκάστης μητροπόλεως ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	Ζ΄ τη Νικομηδεία της Βιθυνίας Ζ΄ η Νικομήδεια της Βιθυνίας α΄ ο Προύσης ήτοι Θεουπόλεως β΄ ο Πραινέτου γ΄ ο Ελενουπόλεως δ΄ ο Βασιλινουπόλεως ε΄ ο Δασκυλίου στ΄ ο Απολλωνιάδος ζ΄ ο Νεοκαισαρείας η΄ ο Αδρανούς θ΄ ο Γάλλου ήτοι Λόφων ι΄ ο Δαφνουσίας ια΄ ο Ερίστης
Τακτικό 15 Τάξις των Μητροπόλεων ΙΒ΄ αιών	92 ο Προύσης Κατωτέρω Ιστέον ότι μετά το εξελθείν τους Ρωμαίους της Κωνσταντινουπόλεως παιδεία Κυρίου μέχρι
Τακτικό 17 Η έκθεσις αύτη των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου Κωνσταντινουπόλεως εξετέθη επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος ΙΔ΄ αιών	κ΄ ο Προύσης, και αύτη, ρ΄ θρόνος ούσα, εις κ΄ προεβιβάσθη η Προύσα από ρ΄ εις κ΄ προεβιβάσθη
Τακτικό 18 Έκθεσις των υποκειμένων τω πατριαρχικώ θρόνω της βασιλίδος των πόλεων εκτεθείσα επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος ΙΔ΄ αιών	κ΄ ο Προύσης
Τακτικό 19 Έκθεσις του ευσεβούς βασιλέως κυρού Ανδρονίκου τρίτου των Παλαιολόγων. Τάξις προκαθεδρίας μητροπόλεων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως ΙΔ΄ αιών	μετά τον ιζ΄ ο Προύσης
Τακτικό 20 Περί της τάξεως των θρόνων των Μητροπολιτών και τίνες αυτών λέγονται έξαρχοι και υπέρτιμοι, τίνες δε υπέρτιμοι μόνον ΙΕ΄ αιών	Από δε των επισκόπων του Νικομηδείας εγένετο μητροπολίτης ο Προύσης
Τακτικό 21 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών και αι μητροπόλεις και αρχιεπισκοπαί, αι οποίαι ευρίσκονται την σήμερον και είναι υποκείμεναι τη βασιλίδι Κωνσταντινουπόλει ΙΣΤ΄ αιών	ιδ΄ η Προύσα

Αναγραφές στα Συνταγμάτια

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΟ	ΘΕΣΗ
Χρυσάνθου Ιεροσολύμων (1715)	13 ο Προύσης, Μουντανίων και Τριγλίας Υπέρτιμος
Συνταγμάτιο 1855	ΙΔ΄ ο Προύσης, υπέρτιμος και έξαρχος Βιθυνίας Κ. Κωνστάντιος
Συνταγμάτιο1896	ΙΓ΄ Ο Προύσης (Ναθαναήλ) υπέρτιμος και έξαρχος πάσης Βιθυνίας
Συνταγμάτιο 1901	ΙΓ΄ Ο Προύσης (Ναθαναήλ) υπέρτιμος και έξαρχος πάσης Βιθυνίας

Αναθεώρηση: Σάββατο, 09 Δεκεμβρίου 2023.