Προσωπική ιστοσελίδα Μάρκου Μάρκου
Αρχική σελίδα

ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΔΡΑΜΑΣ

    Δράμα: Πόλη της Ανατολικής Μακεδονίας, πρωτεύουσα του ομώνυμου Νομού. Είναι χτισμένη στους πρόποδες του Ορβήλου ή Φαλακρού όρους. Άγνωστο παραμένει το πότε κτίστηκε η πόλη. Κατά τους κλασσικούς χρόνους ήταν πολίχνη χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Η ακμή της άρχισε κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο παρόλο που βρισκόταν πάντα κάτω από τη σκιά των Φιλίππων. Το 1345 η Δράμα περιήλθε στην κυριαρχία των Σέρβων ενώ το 1373 καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους. Κατά την Οθωμανική περίοδο η πόλη εποικίστηκε με Τούρκους από την περιοχή του Ικονίου. Σημαντικές πληροφορίες για την πόλη της Δράμας κατά τον 17ο αιώνα μας δίνει ο Τούρκος περιηγητής Εβλιγιά-Τσελεμπή. Κατά τον 19ο αιώνα υπήρξε σημαντικό καπνοπαραγωγικό κέντρο. Η Δράμα απελευθερώθηκε την 1 Ιουλίου 1913 και εντάχθηκε στο ελληνικό κράτος. Ωστόσο από το 1916 μέχρι το 1918 και από το 1941 μέχρι το 1944 γνώρισε περιόδους βουλγαρικής κατοχής, κατά τις οποίες έγινε προσπάθεια εκβουλγαρισμού της περιοχής. Πληθυσμός (το 2011): 44.823 κάτοικοι.

    Δράμας Μητρόπολη: Ο Χριστιανισμός διαδόθηκε νωρίτατα στη Δράμα μέσω των Φιλίππων. Ωστόσο η Δράμα δεν αναδείχθηκε σε Επισκοπή. Παρέμεινε ενορία του Φιλίππων και διοικούνταν από Πρωτόπαπα. Η Αρχιεπισκοπή Δράμας ιδρύθηκε πιθανότατα τον 12ο αιώνα ενώ πρώτες αναφορές για την ύπαρξη Αρχιεπισκόπου Δράμας έχουμε στις αρχές του 14ου αιώνα. Σύντομα η Αρχιεπισκοπή Δράμας ανυψώθηκε σε Μητρόπολη στη διάρκεια του ίδιου αιώνα. Στα τέλη του ίδιου αιώνα (1371) επιδόθηκε στον Μητροπολίτη Δράμας Ιωάσαφ και η διοίκηση της Μητροπόλεως Φιλίππων. Πόσο διήρκεσε η κατάσταση αυτή δεν είναι γνωστό. Πιθανότατα στις αρχές του 15ου αιώνα η Μητρόπολη Φιλίππων απέκτησε και πάλι τον δικό της ποιμενάρχη.
    Στις αρχές του 17ου αιώνα ο τότε Μητροπολίτης Φιλίππων Κλήμης κατόρθωσε να αποσπάσει χωριά από όμορες Μητροπόλεις και να τα υπαγάγει στη Μητρόπολη Φιλίππων. Από τη Μητρόπολη Δράμας αρχικώς (1608) τα χωριά Πράβιον (σημερινή Ελευθερούπολη Καβάλας) και Αικισιάνη (σημερινή Νικήσιανη Καβάλας). Έπειτα (1614) από τις Μητροπόλεις Περιθεωρίου και Καβάλας τα χωριά Βασιλάκιον, Κουρουτζή, Ζυγοστού, Μποπλιανή, Πολύστυλον και Δουκάλου. Κατόπιν (1617) ολόκληρη την υπόλοιπη Μητρόπολη Καβάλας και εν συνεχεία (1618) μερικά ακόμη χωριά της Μητροπόλεως Δράμας (Αμφίπολις, Μαρμάριον, Χρυσούπολις, Ορφάνιον, Μομπλίανη, Νεοχώρι, Ποδογορίανη, Βοσορόμου). Ο Μητροπολίτης Δράμας Νεόφυτος διαμαρτυρήθηκε έντονα για τις προσαρτήσεις και το Πατριαρχείο τον μετέθεσε στη χηρεύουσα Μητρόπολη Νικομηδείας. Κατόπιν τούτου το 1619 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Τιμόθεος ο Β΄ με Πατριαρχικό και Συνοδικό Τόμο ευλόγησε την ένωση της Μητροπόλεως Δράμας με αυτή των Φιλίππων. Σύμφωνα με τον Τόμο ο Μητροπολίτης θα ετιτλοφορείτο "Δράμας και Φιλίππων".
    Η κατάσταση αυτή συνεχίστηκε μέχρι το 1663. Το έτος αυτό μετά την κοίμηση του Μητροπολίτου Δράμας και Φιλίππων Λαυρεντίου η Μητρόπολη Δράμας και Φιλίππων χήρευε. Τότε η Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποφάσισε την ένωση της Μητροπόλεως Δράμας και Φιλίππων με τη Μητρόπολη Ζιχνών και Νευροκόπου (οι αυτοτελείς Μητροπόλεις Ζιχνών και Νευροκόπου ήδη είχαν ενωθεί σε μία Μητρόπολη το 1655). Έτσι δημιουργήθηκε η Μητρόπολη Φιλίππων, Δράμας, Ζιχνών και Νευροκόπου. Έδρα της Μητροπόλεως είναι πλέον η πόλη της Δράμας.
    Τον 18ο αιώνα λόγω και της πλήρους καταστροφής της πόλεως των Φιλίππων (1721) αλλά και λόγω του μικρού χριστιανικού ποιμνίου στην πόλη της Δράμας, ο Μητροπολίτης Δράμας μετέφερε περιστασιακά την έδρα του στο χωριό Αλιστράτη (στο Νομό Σερρών σήμερα), αμιγές Ελληνικό με πεντακόσιες περίπου χριστιανικές οικογένειες.
    Το 1766 ιδρύθηκε από εδάφη της Μητροπόλεως Φιλίππων, Δράμας, Ζιχνών και Νευροκόπου η Επισκοπή Ελευθερουπόλεως, υποκειμένη στη Μητρόπολη Δράμας.
    Το 1882 κατά την πρώτη Πατριαρχεία του Ιωακείμ του Γ΄ και στην προσπάθεια αντιμετωπίσεως του Βουλγαρικού σχίσματος το Τμήμα του Νευροκοπίου με αυτό του Ραζλοκίου (από τη Μητρόπολη Σαμακοβίου) ανακηρύχθηκε σε Αρχιεπισκοπή και το 1885 σε Μητρόπολη. Το έτος 1889 προήχθη σε Μητρόπολη και η Επισκοπή Ελευθερουπόλεως.
    Η κατάσταση στη Μητρόπολη Φιλίππων, Δράμας και Ζιχνών θα παραμείνει σταθερή μέχρι το 1924. Το έτος αυτό ιδρύεται η προσωποπαγής αρχικώς και μόνιμη στη συνέχεια Μητρόπολη Ζιχνών προς αποκατάσταση προσφύγων Αρχιερέων από τη Μικρά Ασία. Επίσης ιδρύεται και η μόνιμη Μητρόπολη Καβάλας, ο δε Μητροπολίτης Δράμας τιτλοφορείται "Δράμας και Φιλίππων".
    Το 1930 ξεσπάει σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ των Μητροπολιτών Δράμας Βασιλείου και Καβάλας Χρυσοστόμου για τον τίτλο της Μητροπόλεως. Ο τελευταίος, ο οποίος είχε διατελέσει Διάκονος του Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου κατά την ποιμαντορία του στη Δράμα, πέτυχε τη μετονομασία της Μητροπόλεως Καβάλας σε "Φιλίππων και Νεαπόλεως" καθόσον εντός των ορίων της βρίσκονταν τα ερείπια των αρχαίων Φιλίππων. Ωστόσο το χωριό Φίλιπποι (πρώην Ματσάρ Τσιφλίκ) υπαγόταν στη Μητρόπολη Δράμας και εξυπηρετείτο από τους ιερείς του χωριού Άγιος Αθανάσιος. Για το λόγο αυτό ο Δράμας διεκδικούσε κι αυτός τον τίτλο του Φιλίππων.
    Ο Μητροπολίτης Καβάλας Χρυσόστομος προσπάθησε να προσαρτήσει και το χωριό αυτό στη Μητρόπολή του, διότι ανήκε στον Νομό Καβάλας και ο Πατριαρχικός Τόμος του 1924 έλεγε ρητώς ότι η Μητρόπολη Καβάλας περιλαμβάνει ολόκληρες της Υποδιοικήσεις (Καζάδες) Καβάλας και Νέστου. Όταν όμως εκδόθηκε ο Τόμος το Ματσάρ ανήκε στον Καζά Δράμας και αργότερα η Επιτροπή Εποικισμού το υπήγαγε στον Νομό Καβάλας. Στην υπόθεση παρενέβη και η Χωροφυλακή Καβάλας, η οποία προσπάθησε να εκδιώξει του ιερείς του Μητροπολίτου Δράμας από το χωριό Ματσάρ (Φίλιπποι). Τελικά τη δεκαετία του 1960, όταν πλέον ο Μητροπολίτης Φιλίππων Χρυσόστομος εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, αποδόθηκε στη Μητρόπολη Φιλίππων και το χωριό Φίλιπποι (πρώην Ματσάρ).
    Ωστόσο το θέμα της ονομασίας παρά τις προσπάθειες του Μητροπολίτου Δράμας Βασιλείου είχε διευθετηθεί υπέρ του Μητροπολίτου Καβάλας, ο οποίος από το 1930 απέκτησε τον τίτλο "Φιλίππων και Νεαπόλεως" και από το 1953 "Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου". Ο δε Μητροπολίτης Δράμας περιορίστηκε στον λιτό τίτλο "Δράμας".
    Στη δικαιοδοσία της Μητροπόλεως Δράμας υπήχθη το 1924 και η πρώην Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου της Εικοσιφοινίσσης στο όρος Παγγαίο, η οποία γεωγραφικά βρίσκεται εντός των ορίων της Μητροπόλεως Ζιχνών.

    Επισκοπικός κατάλογος (υπό σύνταξη).

    Αρχιερατικές Επιτροπείες:

1) Δράμας
2) Δοξάτου
3) Νικηφόρου
4) Παρανεστίου
5) Προσοτσάνης

    Αρχείο kmz με ενορίες της Μητροπόλεως Δράμας

    Χάρτης της Μητροπόλεως Δράμας

    Αναγραφές στα Τακτικά. (Jean Darrouzès, A.A. Notitiae Episcopatuum Ecclesiae Constantinopolitanae, Texte Critique, Introduction et Notes, Institut Français d' Études Byzantines, Paris 1981).

    Αναγραφές στα Συνταγμάτια

Αναθεώρηση: Σάββατο, 13 Ιουλίου 2024.