Οι Ερευνητικές Εργασίες υλοποιώντας βασικές αρχές του Νέου Σχολείου, αναδεικνύουν εναλλακτικές παιδαγωγικές και διδακτικές επιλογές και πρακτικές, συμβάλλουν στην οικοδόμηση γνώσεων, την σε βάθος κατανόηση του υπό μελέτη θέματος, την παραγωγή νέας γνώσης και την ανάπτυξη δεξιοτήτων και στάσεων διερεύνησης, συνεργασίας και επικοινωνίας, σε ένα συμμετοχικό και ομαδοσυνεργατικό μαθησιακό περιβάλλον.
Οι μαθητές λειτουργούν ως πρωταγωνιστές της εκπαιδευτικής διαδικασίας και ενεργοποιούνται ως δημιουργοί της γνώσης, της μόρφωσης και της συμπεριφοράς τους, αποποιούμενοι το ρόλο των παθητικών αποδεκτών έτοιμης γνώσης. Οριοθετούν το θέμα της έρευνάς τους, προσδιορίζουν τα επιμέρους ερωτήματα, αξιοποιούν τα δυνατά τους σημεία, μαθαίνουν να αυτο-οργανώνονται, να διατηρούν ανοιχτή στάση απέναντι στην έρευνα και κυρίως να αναλαμβάνουν την ευθύνη για το έργο που επιλέγουν να φέρουν σε πέρας. (πηγή: Α. Μαυροειδή)