Το θέμα μας: Έκθεση συλλογής εικονογραφημένων βιβλίων για μικρές ηλικίες
Διοργάνωση: Μαθητές Δημοτικού ηλικίας 6-9 ετών. Άρα τάξεις: Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄.
Χώρος έκθεσης: Η Αίθουσα Τελετών του Σχολείου τους
Απευθύνεται: Στους μαθητές των δημοτικών σχολείων της πόλης των Ιωαννίνων.
Λόγος επιλογής του θέματος: Το Εικονογραφημένο Βιβλίο αποτελεί, για τις παραπάνω ηλικίες, το κατεξοχήν μέσο καλλιέργειας όλων των τομέων ανάπτυξης του απιδιού (γνωστικών, συναισθηματικών, κοινωνικών, ηθικών και δεξιοτήτων).
Η ηλικία αναφοράς: Η ηλικία αυτή επιλέχθηκε σε σχέση με το αντικείμενο της συλλογής μας, που είναι το εικονογραφημένο βιβλίο. Σύμφωνα με τον Piaget, στα παιδιά των ηλικιών αυτών αρέσει αυτό το είδος των βιβλίων, καθόσον η σκέψη τους δε βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της αφαιρετικής λειτουργίας. Ως εκ τούτου αρέσκονται στο να βλέπουν έτοιμες εικόνες.
Στόχος είναι η επαφή του παιδιού με το εικονογραφημένο βιβλίο που ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντά του και καλλιεργεί τη φιλαναγνωσία.
Α. ΣΤΑΔΙΟ ΕΞΟΙΚΕΙΩΣΗΣ
1. Γιατί «συλλογές»; Οι συλλογές αποτελούν δομικό υλικό για κάθε έκθεση και είναι δυνάμει εκπαιδευτικά εργαλεία, τα οποία μεσολαβούν στη χειροπιαστή κατάκτηση της μάθησης. Για παράδειγμα, μια συλλογή μπορεί να μελετηθεί πολιτισμικά, αισθητικά, χρηστικά, περιβαλλοντικά, και κυρίως ιστορικά. Μπορεί να δώσει στο παιδί τη δυνατότητα να παρατηρήσει, να ανακαλύψει στοιχεία για τον τρόπο που έχει φτιαχτεί, να το συγκρίνει με το δικό του, να δημιουργήσει ένα καινούριο. Οι συλλογές είναι έννοια οικεία και προσιτή στο παιδί. Μπορεί να διακρίνει, να κατηγοριοποιεί, να ονομάζει, να δείχνει, να παίζει και να μαθαίνει .
2. Η Διασφάλιση του ενδιαφέροντος
Το παιδί είναι μυημένο στη συλλεκτική λειτουργία και στο μικρόκοσμό του δημιουργεί τις δικές του μουσειακές εστίες. Αυτό το διαπιστώσαμε και στην πράξη. Όταν ρωτήσαμε τους μαθητές των δύο τάξεων για τα εξωσχολικά τους ενδιαφέροντα, παρατηρήσαμε ότι οι συλλογές καταλάμβαναν ένα σημαντικό μέρος. Γιαυτό, όταν τους ανακοινώσαμε την πρόθεσή μας να ασχοληθούμε με το θέμα: Εικονογραφημένο Βιβλίο, έδειξαν ενθουσιασμό.
3. Προσδιορισμός της έννοιας συλλογές:
Ερωτήσεις
Τι ξέρετε για τις συλλογές;
τι σας ενδιαφέρει να μάθετε;
τι σας έρχεται στο νου όταν ακούτε τη λέξη συλλογή;.
Με τον καταιγισμό ιδεών-τη δημιουργία μιας λεκτικής αράχνης και του ιστού της- ενθαρρύνεται η δημιουργική σκέψη και η παραγωγή ιδεών, είναι ένας συστηματικός αλλά και διασκεδαστικός τρόπος συμμετοχής όλων.
Καταγράφουμε όλες τις ιδέες, σκέψεις, απόψεις- αποφεύγοντας τις διορθώσεις και την κριτική- σε χαρτί του μέτρου με έντονο μαρκαδόρο.(βλ. Σχήμα 1).
Οι αράχνες θα μείνουν σε εμφανή σημεία μετά στην έκθεση.
Σχήμα 1.
|
Τι σας έρχεται στο νου όταν ακούτε τη λέξη συλλογή;
|
||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
|
|
|||||||||
Β. ΣΤΑΔΙΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ
4. Προσδιορισμός του θέματος: Φέρνουμε στην τάξη εικονογραφημένα βιβλία. Δίδονται γενικές πληροφορίες για το θέμα. Τι είναι το εικονογραφημένο βιβλίο, ποια τα χαρακτηριστικά του, ποια τα είδη του, πως ήταν παλιά-πως είναι σήμερα.
5. Συγκέντρωση υλικού
6. Το παιδί συγκεντρώνει ομάδες εικονογραφημένων βιβλίων καθορίζοντας με τη βοήθειά μας, τα κριτήρια ταξινόμησης. Μπορεί να τα χωρίζει ανάλογα με το θέμα, τη λειτουργία, το χρόνο, την αξία, την επικαιρότητα, το ειδικό ενδιαφέρον. Οι επί μέρους στόχοι μας, κοινοί κι αυτοί, ως προς το θέμα «συλλογές», ήταν:
Οι μαθητές:
1.
|
Να συνεργάζονται προκειμένου να διεκπεραιώσουν έναν κοινό στόχο.
2. Να εντοπίσουν και να καταγράψουν υποέννοιες και στοιχεία που εμπεριέχονται στη συλλογή: Εικονογραφημένα Βιβλία.
3. Να εντοπίσουν χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει η έκθεσή μας.
4. Να επιλέξουν και να καταγράψουν κριτήρια κατηγοριοποίησης.
5. Να αξιοποιήσουν τα κριτήρια που όρισαν για να δημιουργήσουν τη συλλογή.
6. Κατηγοριοποίηση:
Χωρίσουμε τα εικονογραφημένα βιβλία σε κατηγορίες:
Παραμύθια,
Βιβλία Γνώσεων,
Μικρές ιστορίες
Αντιστροφής ρόλων
Σεβασμού της διαφορετικότητας
Ειδικής αγωγής
Αισθητικής αγωγής
Ορθής συμπεριφοράς
Αντιπολεμικών-φιλειρηνικών μαθημάτων
7.Επιλογή του χώρου
Μελετάμε το χώρο της έκθεσης. Εκτιμούμε τις διαστάσεις του χώρου, το φωτισμό, τα χρώματα. Κάθε κατηγορία πρέπει να εκτεθεί σε ειδική μεριά. Π.χ. τα παραμύθια θα εκτεθούν σε μικρό χώρο με χαρούμενα χρώματα και φυσικό φωτισμό. Θα υπάρχει στρωμένο χαλί και πάνω του καθισματάκια πουφ ή μεγάλα μαξιλάρια για την ανάγνωσή τους. Στην κατηγορία των Βιβλίων αισθητικής Αγωγής, ο χώρος θα είναι μεγαλύτερος με ένα μεγάλο ξύλινο τραπέζι όπου πάνω του θα είναι απλωμένα χρώματα και χαρτιά σχεδίου διαφόρων μεγεθών. Εκεί θα ζωγραφίσουν τα παιδιά.
Γ. ΣΤΑΔΙΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
*παρουσιάζουν στην ολομέλεια τις σκέψεις τους
*καταγράφουν τις ιδέες τους σε χαρτί του μέτρου-στον πίνακα
Σχήμα 2. Αράχνη με ιδέες των μαθητών
|
8. Πρόγραμμα εκδηλώσεων
* Η μεγάλη αφίσα της έκθεσης θα κρεμαστεί έξω από την αίθουσα. Πολλές αφίσες από τις ετήσιες εκθέσεις βιβλίων στην Ελλάδα αλλά και αλλού, θα αναρτηθούν στο εσωτερικό.
*Μπροστά από κάθε κατηγορία θα υπάρχουν λεζάντες με σύντομες γραπτές πληροφορίες για το περιλαμβάνει η κάθε κατηγορία. Θα υπάρχουν ταμπλό τα οποία θα χωρίζουν ορισμένες από τις κατηγορίες, προκειμένου να σχηματιστούν γωνιές δημιουργικής απασχόλησης.
*Ορισμένοι μαθητές, θα μας μιλήσουν, αρχικά, για το σκοπό και την ιστορική εξέλιξη του υλικού, τις κατηγορίες στις οποίες χωρίζεται καθώς και τη λειτουργία της κάθε κατηγορίας.
* Θα λάβει χώρα θεατρικό έργο με θέμα: Οι ήρωες των παραμυθιών μας. Για το σκοπό αυτό θα ετοιμαστεί ένα όμορφο σκηνικό με χρωματιστές ελαφριές υφασμάτινες κουρτίνες.
* Στη γωνιά των παραμυθιών θα διαβάσει το βιβλίο της μία καλεσμένη συγγραφέας βιβλίων για παιδιά. Δίπλα της ένας εικονογράφος θα μιλά για την εικονογράφηση που έκανε στο βιβλίο της αυτό.
* Στη γωνιά των βιβλίων Αισθητικής Αγωγής, τα παιδιά θα εικονογραφούν παραμύθια. Δίπλα τους θα είναι εκπαιδευτικοί εικαστικής αγωγής.
* Στη γωνιά βιβλίων γνώσεων τα παιδιά θα ξεφυλλίζουν τα απλωμένα βιβλία, αντιπροσωπευτικά της κατηγορίας. Μία μεγάλη υδρόγειος σφαίρα και χάρτες, θα είναι απλωμένα στη γωνιά των βιβλίων γνώσεων. Τα παιδιά θα παίρνουν για τη συμμετοχή τους ως δώρο μία καρτούλα με ομορφιές της Ελλάδας.
Δ. ΣΤΑΔΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
α
ΔΕΛΤΙΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Τι περιλαμβάνει η συλλογή μας;:
Από πόσες κατηγορίες αποτελείται;
Ποια κατηγορία σας άρεσε περισσότερο και γιατί;
Νομίζετε ότι λείπει κάτι, από αυτή; Εάν ναι μπορείτε να μας το πείτε;
β. Ποια από τα βιβλία που είδες στη συλλογή μας έχεις και εσύ στη δική συλλογή;. Ζωγράφισε ή ονόμασε δυο από αυτά:
1 2
———————————————————————————————
ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ
1?????? 1??????
2?????? 2??????.
3??????. 3??????..
δ. Άλλες ερωτήσεις οι οποίες θα αναφέρονται σε 5, κυρίως, βασικά χαρακτηριστικά:
· Οι κατηγορίες των βιβλίων
· Τη λειτουργία τους
· Τα φυσικά Χαρακτηριστικά (υλικό, σχήμα, χρώμα)
· Το σχεδιασμό (αισθητική εμφάνιση, σχέση εικόνας και λόγου)
· Τον τρόπο κατασκευής ( ραμμένο, κολλημένο, χοντρό ή μαλακό εξώφυλλο).
Ε. ΛΗΞΗ
Με την αποχώρηση τα παιδιά θα έχουν βάλει, τώρα, στην ειδική τσάντα-δώρο τα εξής πράγματα:
1. Τις ζωγραφιές τους
2. Τις κάρτες που πήραν ως δώρο από τις διάφορες γωνιές
3. Τον μικρό κατάλογο της έκθεσης.