πλοηγείτε στον  ιστοχώρο της Βούλας Βαβαρούτσου

για καλύτερη πλοήγηση στις ιστοσελίδες

πατήστε ΚΕΝΤΡΙΚΗ   

Η ιστοσελίδα αυτή είναι  τμήμα του οικοχώρου "Η ΖΩΗ ΜΑΣ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΤΕ την ιστοσελίδα

 

  ΕΞΕΤΑΣΗ-ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ στην εκπαίδευση

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ

τελευταία ενημέρωση:

 07/01/2016

ΟΡΓΑΝΩΣΤΕ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΣΑΣ

Ο εργάτης/εργάτρια της παπαγαλίας

Ο «επτάλογος» του σωστού διαβάσματος άρθρα που αφορούν τις ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ-ΣΚΟΝΑΚΙΑ-ΑΠΑΤΕΩΝΙΕΣ Βοήθεια, δίνω Πανελλήνιες!
Μια τσίχλα για καλούς βαθμούς στις εξετάσεις
Βελτιώνοντας τη νοητική απόδοση μέσω διατροφής

Στρατηγικές αντιμετώπισης του άγχους των εξετάσεων για γονείς και μαθητές

ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

 ΜΕΤΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ  - ΛΥΚΕΙΟ

Φτιάξτε τα δικά σας τεστ

Διαχειρίζεται το χρόνο

Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Το «τετράποδο» μυστικό της επιτυχίας των εξετάσεων

Το Κινέζικο Δωμάτιο και η παπαγαλία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις

 

Περισσότερη άσκηση, καλύτεροι βαθμοί

Σπάμε τον κώδικα: Γαιτί μπρυομε να το δαιβάσυομε ατυό

                              

Μάθε, παιδί μου, μόνος σου... ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Καρολίνα Παπακώστα

Μελέτη με βοήθεια, αλλά χωρίς πίεση είναι η συμβουλή των ειδικών προς τους γονείς

Η κ. Λέλα Μαγκανάρη είναι υπέρμαχος της «ανεξαρτησίας» των παιδιών. Αυτή είναι και η τακτική που ακολούθησε με τις δύο κόρες της όσον αφορά τις σχολικές τους υποχρεώσεις. «Τις άφησα και τις δύο να έχουν την πρωτοβουλία. Είναι ο μοναδικός τρόπος για να μάθει κανείς και κατ΄ επέκταση να τα πηγαίνει και καλά στο σχολείο, γιατί μαθαίνει να είναι υπεύθυνος»
ΠΑΤΗΣΤΕ στην εικόνα και διαβάστε συμβουλές προς τους γονείς για να μελετά το παιδί τους σωστά

Η μικρή της κόρη θα πάει σε λίγο στη Β΄ Δημοτικού και ήδη από πέρυσι που ήταν πρωτάκι, η κ. Μαγκανάρη φρόντισε να της μάθει πως το διάβασμα είναι η «δουλειά» της και πρέπει να έχει τη δυνατότητα να το κάνει μόνη της, πράγμα για το οποίο δεν μετάνιωσε αφού, όπως δηλώνει, η Χλόη είναι πολύ καλή μαθήτρια. Την ίδια τακτική είχε ακολουθήσει και με τη μεγάλη κόρη της, η οποία είναι τώρα 17 ετών. Βέβαια όπως τονίζει, «ανεξαρτησία δεν σημαίνει αδιαφορία. Και οι δύο γνωρίζουν ότι μπορούν να έλθουν να με ρωτήσουν για οποιαδήποτε απορία έχουν. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι τους δίνω μασημένη τροφή». 
Για πολλούς γονείς ένας από τους κύριους στόχους της ανατροφής είναι τα παιδιά τους να έχουν καλές επιδόσεις στο σχολείο. Ειδικά οι Έλληνες γονείς- σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς- κάνουν κάποια λάθη σε αυτήν τους την προσπάθεια.
Επικουρικός ρόλος Όπως υπογραμμίζει η ψυχολόγος κ. Αλεξάνδρα Καππάτου, «το αν θα γίνει ένα παιδί “καλός” μαθητής είναι απόρροια πολλών παραγόντων». Ωστόσο επισημαίνει ότι αν οι γονείς θέλουν να ωθήσουν το παιδί τους προς αυτή την κατεύθυνση, το μυστικό είναι ένα: «να συνειδητοποιήσουν ότι ο ρόλος τους πρέπει να είναι επικουρικός. Το παιδί από τις πρώτες κιόλας τάξεις του δημοτικού πρέπει να μάθει και να κατανοήσει ότι το διάβασμα είναι αποκλειστικά δική του ευθύνη». Τονίζει δε ότι «καλό είναι η εκπαίδευση σε αυτό να ξεκινήσει πριν ακόμη αρχίσει το σχολείο. Αν από πολύ μικρή ηλικία μάθει να αναλαμβάνει ευθύνες μέσα στο σπίτι, θα είναι πολύ πιο εύκολη η προσαρμογή στη νέα του “δουλειά”, τα μαθήματα δηλαδή».
Το κλασικό λάθος των Ελλήνων γονέων, σύμφωνα με την κ. Καππάτου, είναι ότι «συνήθως αντί να μαθαίνουν το παιδί να διαβάζει μόνο του, επιλέγουν να το διαβάζουν αυτοί από την αρχή μέχρι το τέλος. Έτσι όμως καταλήγουμε να παίρνουν βαθμούς οι ίδιοι εις βάρος της ψυχική υγείας των παιδιών. Και υπάρχει ο κίνδυνος στο γυμνάσιο, που τα περισσότερα παιδιά κάνουν την επανάστασή τους, να πέσει κατακόρυφα η σχολική απόδοση γιατί πολύ απλά δεν έχουν μάθει να οργανώνουν τη μελέτη τους».
 

ΤΟ «ΚΛΕΙΔΙ» Είναι λάθος να μελετά το παιδί υπό διαρκή επιτήρηση γιατί έτσι δεν μαθαίνει να είναι υπεύθυνο

«Να μην τα φορτώνουμε με τις δικές μας προσδοκίες» ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ για την απόδοση των μαθητών μπορούν να αποδειχθούν οι προσδοκίες των γονέων. Όπως επισημαίνει η ψυχολόγος Αλ. Καππάτου«είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν προσδοκίες ανάλογες των δυνατοτήτων των παιδιών. Όταν συμβιβάζονται μόνο με το άριστα, το πιθανότερο είναι αυτό να μετατραπεί σε αντικίνητρο για τα παιδιά». Ανάλογη είναι και η άποψη της φιλολόγου κ. Μαρίας Κοντοπάνου, για την οποία για να γίνει ένα παιδί καλός μαθητής σε ένα μάθημα πρέπει πρώτα απ΄ όλα το ίδιο να αγαπά το αντικείμενό του. «Οι γονείς καλό είναι να καταλάβουν ότι δεν πρέπει να εστιάζουν στη βαθμολογία, αλλά να προτάσσουν την υγιή ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, κατευθύνοντάς τα να ανακαλύψουν και να αξιοποιήσουν τις πραγματικές κλίσεις τους».

 

Το διάβασμα με τους γονείς βελτιώνει τις σχολικές επιδόσεις

Κινητήριος δύναμη το ενδιαφέρον των γονιών Οι ειδικοί του διεθνούς προγράμματος αξιολόγησης μαθητών του οργανισμού (PISA) επεξεργάστηκαν στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), τα οποία αναδεικνύουν τη σημαντική συμβολή που μπορούν να έχουν οι γονείς στις σχολικές επιδόσεις των παιδιών τους. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της σχετικής έρευνας, που είδαν σήμερα το φως της δημοσιότητας, οι 15χρονοι μαθητές που διάβαζαν με τους γονείς τους στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου, εμφανίζουν καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τους μαθητές που ξεκίνησαν τη μαθητική τους ζωή με λίγη ή καθόλου βοήθεια από τους δικούς τους γονείς. Οπως επισημαίνεται, μάλιστα, στη σχετική έκθεση οι καλές επιδόσεις των μαθητών που έχουν βοήθεια από τους γονείς τους, δεν σχετίζονται με το οικονομικό επίπεδο ή το κοινωνικό υπόβαθρο της οικογένειας.
Ειδικότερα, οι 15χρονοι μαθητές των οποίων οι γονείς δήλωσαν ότι διάβαζαν με τα παιδιά τους «κάθε μέρα ή σχεδόν κάθε μέρα» ή «μια ή δυο φορές την εβδομάδα» εμφάνισαν πολύ καλύτερες επιδόσεις στα αξιολογικά τεστ του προγράμματος PISA σε σχέση με τους μαθητές οι γονείς των οποίων διάβαζαν σχολικά ή και εξωσχολικά βιβλία με τα παιδιά τους «ποτέ ή σχεδόν ποτέ» ή μόνο «μία ή δύο φορές την εβδομάδα». Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ, διαπιστώθηκε ότι πολλοί γονείς δηλώνουν πώς δεν έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τα πρώτα βήματα της μαθητικής ζωής των παιδιών τους εξαιτίας των επαγγελματικών ή άλλων υποχρεώσεων, ενώ υπάρχει κι ένα αρκετά υψηλό ποσοστό γονέων που θεωρούν ότι δεν έχουν το κατάλληλο υπόβαθρο γνώσεων για να βοηθήσουν τα παιδιά τους.
Οι επιφυλάξεις αυτές στερούνται πραγματικής βάσης, σύμφωνα με τους ερευνητές του προγράμματος PISA. «Τα καλά νέα είναι ότι δεν χρειάζεται να έχει κανείς μεταπτυχιακό ή απεριόριστο χρόνο για να βοηθήσει τα παιδιά του στη μαθητική τους ζωή», αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης. «Αυτό που χρειάζεται είναι γνήσιο ενδιαφέρον», προσθέτουν.
Ενα άλλο σημαντικό συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα για τους γονείς είναι ποτέ δεν είναι αργά για να ασχοληθούν με τα παιδιά τους. Για παράδειγμα, οι 15χρονοι μαθητές που συζητούν με τους γονείς τους πολιτικά ή κοινωνικά θέματα τακτικά εμφανίζουν καλύτερες επιδόσεις από τους συνομηλίκους τους που δεν έχουν την ίδια τύχη.
Με τις καλές επιδόσεις των μαθητών συνδέονται, επίσης, οι συζητήσεις με τους γονείς τους για βιβλία, κινηματογραφικές ταινίες ή ακόμη και για τηλεοπτικά προγράμματα, οι συζητήσεις με περιεχόμενο «πώς τα πάνε στο σχολείο», ακόμη και η συγκέντρωση της οικογένειας γύρω από το τραπέζι την ώρα του φαγητού.

 

ΚΟΡΥΦΗ

ΜΝΗΜΗ-ΓΝΩΣΗ-ΕΥΦΥΪΑ

ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΙΔΙΑ

Πρωτάκια οι... γονείς

Το παιδί στις πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης

Μήπως χρειάζονται καλύτεροι γονείς;

Άριστοι μαθητές με έξυπνη μελέτη

Σύμφωνα με αμερικανούς ερευνητές, το αποδοτικό διάβασμα επιτυγχάνεται με την ανατροπή

 καθιερωμένων συνηθειών Κάθε Σεπτέμβριο εκατομμύρια γονείς πασχίζουν να βρουν τον καλύτερο τρόπο για να ξαναβάλουν τα παιδιά σε πρόγραμμα και ρυθμούς σχολείου μετά την ανεμελιά των διακοπών. Οι συμβουλές είναι γνωστές: Δημιουργήστε έναν ήσυχο χώρο όπου θα μπορούν να μελετούν. Βάλτε πρόγραμμα για το διάβασμα στο σπίτι. Βάλτε τους στόχους. Βάλτε τους όρια.
Αλλά, αντίθετα από ό,τι πιστεύαμε ως σήμερα, για να εντυπωθεί καλύτερα η γνώση απαιτείται ένας βαθμός «επιθυμητής δυσκολίας» στη διάρκεια της μελέτης. Οπως λένε ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες (UCLΑ), «όσο μεγαλύτερη είναι η πρόκληση για να αποθηκευτεί μια πληροφορίατόσο πιο δύσκολα σβήνεται από τη μνήμη αυτή η πληροφορία αργότερα».
Οι αμερικανοί ψυχολόγοι κατέληξαν σε ορισμένες «καλές συνήθειες» που αν καλλιεργήσουμε μικροί και μεγάλοι θα εξασφαλίσουμε το καλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα. Με δυο λόγια, θα πετύχουμε την έξυπνη μελέτη. Η πρώτη είναι να εναλλάσσουμε συχνά τον χώρο στον οποίο διαβάζουμε. Η ιδέα μπορεί να ακούγεται ανορθόδοξη, έχει όμως αποδειχθεί ότι η αλλαγή του χώρου όχι μόνο δεν αποσυντονίζει τον εγκέφαλο αλλά αυξάνει τις πληροφορίες που συγκρατούμε μελετώντας. Φαίνεται λοιπόν ότι η συμβουλή που δίνουμε στους μαθητές να βρουν έναν συγκεκριμένο χώρο στο σπίτι ή μια ήσυχη γωνιά σε κάποια βιβλιοθήκη δεν βοηθάει το διάβασμά τους. Οι έρευνες δείχνουν ότι ο εγκέφαλος συνδέει, συχνά υποσυνείδητα, αυτό που μελετάμε με τα ερεθίσματα που δεχόμαστε από το περιβάλλον και το αποθηκεύει καλύτερα στη μνήμη. «Πιστεύουμε ότι όσο περισσότερο ποικίλλει το εξωτερικό περιβάλλοντόσο εμπλουτίζεται η πληροφορίααναγκάζοντας τον εγκέφαλο να κάνει περισσότερους συσχετισμούς... Ξεχνάμε πιο δύσκολα όσα έχουμε μάθει με αυτόν τον τρόπο» λέει ο Ρόμπερτ Μπιορκ, καθηγητής Ψυχολογίας στο UCLΑ. Κάτι ανάλογο ισχύει όταν εναλλάσσουμε τον τύπο του γνωστικού αντικειμένου που μελετάμε σε μια ημέρα. Αν, π.χ., ασχοληθεί κανείς με το λεξιλόγιο, την ανάγνωση κειμένου και ορισμένους γραμματικούς κανόνες μιας ξένης γλώσσας το ίδιο απόγευμα, οι γνώσεις αυτές θα εντυπωθούν καλύτερα στον εγκέφαλο από ό,τι αν μελετούσε μόνο λεξιλόγιο στη διάρκεια του απογεύματος.
«Τα αποτελέσματα αυτής της μεθόδου είναι εντυπωσιακά. O εγκέφαλος εκπαιδεύεται στο να αναγνωρίζει τη στρατηγική που απαιτείται κάθε φορά για την επίλυση ενός προβλήματος ή τη χρήση μιας πληροφορίας» λέει ο δρ Μπιορκ. Α ν και οι ερευνητές δεν αρνούνται ότι η εντατική και εξαντλητική μελέτη ενός και μόνο γνωστικού αντικειμένου σε μικρό χρονικό διάστημα μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερη βαθμολογία σε κάποιο διαγώνισμα, παρομοιάζουν τη διαδικασία της μάθησης με το πακετάρισμα μιας βαλίτσας.
Οταν γίνεται χωρίς βιασύνη, τακτικά και σταδιακά, η βαλίτσα θα κρατήσει για περισσότερο καιρό το περιεχόμενό της χωρίς να διαλυθεί. Οταν ο εγκέφαλος επανέρχεται σε γνώσεις που απέκτησε στο παρελθόν, αναγκάζεται να μάθει από την αρχή κάποια από τα στοιχεία που είχε απορροφήσει προτού προσθέσει νέες πληροφορίες σε μια πρακτική που εμπεδώνει τη γνώση. Οσο για τα διαγωνίσματα, παρά τα αρνητικά συναισθήματα που συχνά τα συνοδεύουν, φαίνεται ότι κάνουν θαύματα: όταν αναγκάζεται κανείς να ανασύρει μια πληροφορία από τη μνήμη του, αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο αποθηκεύεται και κάνει την πρόσβαση σε αυτήν πιο εύκολη στο μέλλον.

 

ΚΟΡΥΦΗ

Για ποιον λόγο ορισμένα παιδιά αρνούνται να μελετήσουν τα μαθήματά τους;
 Οι λόγοι μπορεί να σχετίζονται με: 
* Έλλειψη κινήτρου για τη μελέτη, την σχολική απόδοση, το σχολικό πλαίσιο.
* Χαμηλή αυτοεκτίμηση, φόβο αποτυχίας και απόσυρση ως τρόπο διαχείρισης του άγχους.
* Περιβάλλον μη υποστηρικτικό, που δεν καθοδηγεί το παιδί ως προς τους στόχους του και τις ευθύνες του.
* Περιβάλλον υπερβολικά αυταρχικό, που ταυτίζει τη μελέτη με την ίδια την υπόθεση της ζωής και την αυταξία του παιδιού ευνουχίζοντας το κίνητρό του.
* Ανασφάλεια, νωχελικότητα, παθητικότητα, εξάρτηση από τους γονείς, προσδοκία ότι «τα πράγματα μάς έρχονται και δεν τα δημιουργούμε μόνοι μας».
* Κατάθλιψη, μαθησιακές δυσκολίες, διάσπαση προσοχής, αλλά και σπανιότερα ύπαρξη βαθιών συναισθηματικών δυσκολιών ή ψυχιατρικού υποβάθρου.
Πώς μπορούμε να κινητοποιήσουμε το παιδί μας στην καθημερινή σχολική μελέτη; 
Ορισμένοι γονείς κάνουν το λάθος να «απαντούν» στην άρνηση του παιδιού μελετώντας για εκείνο και όχι ωθώντας το ίδιο στο να μάθει πώς να διαβάζει. Εκείνο μαθαίνει να έχει δεκανίκια από μικρό, παίρνει το μήνυμα ότι δεν είναι ικανό μόνο του, περιμένει ότι ο γονιός θα το διαβάζει, μειώνεται το κίνητρό του για μάθηση, ατονούν οι γνωστικές του λειτουργίες, παθητικοποιείται, γίνεται άβουλο και εξαρτητικό. Αντίθετα, το παιδί που από την πρώτη τάξη του δημοτικού μαθαίνει να διαβάζει μόνο του χτίζει μέσα του την πολύτιμη αυτονομία, ενώ μαθαίνει επίσης να συσχετίζει την προσπάθεια με την ανταμοιβή (όσο πιο πολύ διαβάζει τόσο μεγαλύτερη κατανόηση έχει στο μάθημα και πιθανόν υψηλότερους βαθμούς). Προτείνεται στους γονείς:
* Να ενθαρρύνουν το παιδί τους να προσπαθεί να διαβάζει, ανεξάρτητα από τον τελικό βαθμό και να δέχονται μία μικρότερη από την ιδεώδη απόδοση.
* Να το βοηθούν να μην εγκαταλείπει τη μελέτη όταν παρουσιάζονται δυσκολίες στην κατανόηση, αλλά να τις συγκεντρώνει στο τέλος του ημέρας και να τις συζητάει με τον γονιό ή ακόμη καλύτερα με τον δάσκαλο.
* Να το κινητοποιούν να ελέγχει μόνο του στο τέλος της μελέτης την επάρκεια των γνώσεων που έχει αφομοιώσει, π.χ. κάνοντας τις ερωτήσεις στον εαυτό του που θα του έκανε ο δάσκαλος.
* Να μη δωροδοκούν το παιδί όταν διαβάζει, γιατί τότε εκείνο ταυτίζει το διάβασμα με τον καταναγκασμό και την αγγαρεία.

 

ΚΟΡΥΦΗ

ΟΡΓΑΝΩΣΤΕ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΣΑΣ

 

1.      Αναπτύξτε τη συνήθεια να διαβάζετε καθημερινά

 

2. Διαλέξτε την ώρα της ημέρας που σας  βολεύει και τηρείστε αυτό το πρόγραμμα

 

3.      3.Ενημερώστε τους άλλους συγκατοίκους σας για το πρόγραμμα μελέτης και ζητήστε τους να το σεβαστούν.

 

4.        4. Να διαβάζετε σε ένα ήσυχο-καλοφωτισμένο μέρος. Να χρησιμοποιείτε ένα γραφείο,θρανίο ή τραπέζι και όχι κρεβάτι ή καναπέ. Να έχετε μαζί σας όλα τα απαραίτητα. Μη σηκώνεστε για να βρείτε ένα μολύβι ή μία σβήστρα

 

5.      Κάνετε ένα μικρό διάλειμμα κάθε μία ώρα. Στην διάρκεια του διαλείμματος κινηθείτε, περπατήστε, μη βλέπετε τηλεόραση.

 

6.      Διαβάζετε τα μαθήματά σας για την επόμενη μέρα.

 

7.      Να διαβάζετε όταν έχετε χρόνο το παρακάτω μάθημα. Αυτό θα σας βοηθήσει στην κατανόηση της παράδοσης

 

8.      Σημειώστε την ύλη που ο καθηγητής χαρακτηρίζει «σημαντική»

 

9.      Να κάνετε ερωτήσεις όταν δεν καταλαβαίνετε κάτι.

 

10.  Όταν μελετάτε ένα κείμενο να δίνετε προσοχή στις επικεφαλίδες. Επίσης στα σχήματα, στους πίνακες ή στα γραφήματα που συνοδεύουν το κείμενο που μελετάτε.

 

11.  Μην παραλείπετε προτάσεις ή έννοιες που δεν καταλαβαίνετε.

 

12.  Μάθετε να σκέπτεσθε κριτικά.Μην δέχεστε εύκολα ότι ακούτε. Αναρωτηθείτε

 

·         Ποιά είναι η πηγή των πληροφοριών;

 

·         Πόσο αξιόπιστη είναι η πηγή;

 

·         Κατά πόσο τα συμπεράσματα στηρίζονται στα δεδομένα;

 

13.  Κατά την προετοιμασία σας για εξετάσεις:

 

·         Μην μένετε πίσω στο διάβασμά σας. Διάβασμα της τελευταίας στιγμής σπάνια αποδίδει

 

·         Μην έχετε άγχος κατά τη διάρκεια των εξετάσεων.

 

·         Φάτε και ξεκουραστείτε καλά πριν τις εξετάσεις.

 

 

ΚΟΡΥΦΗ

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ

ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ

ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ

Πρέπει να αναγκάσω τον εαυτό μου να διαβάσει. Πρέπει, αλλά δεν μου αρέσει, αλλά εξαναγκάζομαι, ενώ δεν έχω καμία όρεξη.

Έχω στόχους και θέλω να τους πετύχω. Με τη μελέτη θα μπορέσω να τους πραγματοποιήσω. Γι' αυτό θέλω να διαβάσω.

Εάν δεν τα καταφέρνω στα μαθήματα είμαι ένα τίποτα, είμαι ένας άχρηστος.

Έχω τη δική μου αξία, άσχετα από το πως τα καταφέρνω με τα μαθήματα.

Δε βάζω στόχους για να μη χρειάζεται να αγωνίζομαι για κάποια πράγματα, τα οποία θέλουν θυσίες και προσπάθεια.

Για να πετύχω τους στόχους μου θα θυσιάσω λίγο την καλοπέρασή μου.

Δε φταίω για την αποτυχία, φταίνε οι δυνατότητές μου, το περιβάλλον μου, οι άλλοι.

Για τις αποτυχίες αναλαμβάνω τις ευθύνες που μου αναλογούν, χωρίς να απελπίζομαι, οργανώνω καλύτερα τη δουλειά μου.

Τα εμπόδια και οι αποτυχίες με κάνουν να παραιτούμαι από κάθε προσπάθεια.

Τα εμπόδια για μένα είναι οι προκλήσεις για να τις ξεπερνώ.

Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω να μάθω το μάθημα, έχω μία αβεβαιότητα.

Θα τα καταφέρω να μάθω την ύλη, είμαι αισιόδοξος.

Σήμερα δεν έχω όρεξη, δε διαβάζω.

Θα διαβάσω ακόμα και αν δεν έχω όρεξη.

Οι σκέψεις μου τρέχουν κάπου αλλού, δεν μπορώ να συγκεντρωθώ.

Δεν αφήνομαι, αγωνίζομαι και τελικά συγκεντρώνομαι μετά από προσπάθεια.

Εάν μελετήσω το μάθημα μία φορά αρκεί να το μάθω.

Επαναλαμβάνω το μάθημα μέχρι να το μάθω.

Χρειάζεται να προσέξουμε τους τίτλους και τους πλαγιότιτλους κάθε ενότητας.

Πρέπει να αναρωτηθούμε πως σχετίζονται αυτά που διάβασα με αυτά που ήδη γνωρίζω.

Δημιουργούμε μόνοι μας ερωτήσεις.

Ό,τι διάβασα πρέπει να μπορώ και να το πω. Αν διαπιστώσω ότι υπάρχουν κενά, τότε πρέπει να το ξαναδιαβάσω.

Όσες περισσότερες λεπτομέρειες περιέχει το μάθημα, τόσο πιο πολλές επαναλήψεις είναι απαραίτητες.

Η ανάγνωση να είναι ενεργητική (κρίνοντας τι διαβάζω) και όχι παπαγαλία.

Τα διαλείμματα είναι απαραίτητα και βοηθούν τη μάθηση. Πρέπει να αποφεύγονται οι δραστηριότητες που διακόπτονται δύσκολα (τηλεόραση, ηλεκτρονικά παιχνίδια)

 

ΚΟΡΥΦΗ

Οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι μάθησης ενός κειμένου

Ισχύει πάντα ότι ένας καλός βαθμός πηγαίνει στον μαθητή που έχει μάθει την ύλη και ένας κακός βαθμός στον μαθητή που απλά δεν διάβασε αρκετά;

mathisi Το νέο βιβλίο του Μπενεντίκτ Κάρεϊ, ενός δημοσιογράφου επιστήμης από τους The New York Times, αμφισβητεί την αντίληψη ότι ένας υψηλός βαθμός στις εξετάσεις σημαίνει και πραγματική μάθηση. 

Υποστηρίζει ότι παρότι ένας καλός βαθμός μπορεί να επιτευχθεί βραχυπρόθεσμα, όταν διαβάζεις εντατικά για ένα διαγώνισμα, το πιθανότερο είναι ότι η περισσότερη πληροφορία θα ξεχαστεί πολύ γρήγορα. Ο Κάρεϊ ισχυρίζεται ότι οι περισσότεροι μαθητές ίσως να μη χρειάζεται να διαβάσουν περισσότερο, αλλά απλά πιο έξυπνα.
Ο Κάρεϊ προσφέρει στους μαθητές, μικρούς και μεγάλους, ένα νέο πλάνο διαβάσματος βασισμένο σε δεκαετίες έρευνας πάνω στον εγκέφαλο, τη μνήμη και τη μάθηση. Ανατρέπει την αντίληψη ότι το να «πέσεις με τα μούτρα στο διάβασμα» είναι το μόνο απαραίτητο συστατικό ενός επιτυχημένου μαθητή, και αντ’ αυτού προσφέρει μία εις βάθος εξερεύνηση του εγκεφάλου, αποκαλύπτοντας ακριβώς το πώς μαθαίνουμε και πώς μπορούμε να μεγιστοποιήσουμε αυτή τη δυνατότητα. 

«Οι περισσότεροι από εμάς διαβάζουμε και ελπίζουμε πως το κάνουμε σωστά», λέει ο Κάρεϊ. «Ομως τείνουμε να έχουμε μία στατική και στενή αντίληψη σχετικά με το πώς πραγματοποιείται η μάθηση». Για τους αρχάριους, τα μεγάλου μήκους και έντονης συγκέντρωσης διαστήματα διαβάσματος μπορεί να μοιάζουν παραγωγικά, αλλά πιθανότατα οι μαθητές ξοδεύουν την περισσότερη φαιά ουσία τους στην προσπάθεια διατήρησης της συγκέντρωσής τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό δεν αφήνει αρκετή εγκεφαλική ενέργεια για μάθηση. 

«Είναι δύσκολο να κάτσεις σε ένα σημείο και να πιέσεις τον εαυτό σου να διαβάσει για ώρες», λέει ο Κάρεϊ. «Καταβάλλεις μεγάλη προσπάθεια μόνο και μόνο για να μείνεις εκεί, ενώ υπάρχουν άλλοι τρόποι για να κάνεις το διάβασμα πιο αποτελεσματικό, διασκεδαστικό και ενδιαφέρον».  

Το πρώτο βήμα προς μία καλύτερη μάθηση είναι απλά να αλλάζεις το περιβάλλον μελέτης από καιρό σε καιρό. Αντί να κάθεσαι στο γραφείο σου ή στο τραπέζι της κουζίνας διαβάζοντας για ώρες, η εναλλαγή σκηνικού θα δημιουργήσει νέους συσχετισμούς στον εγκέφαλό σου και θα κάνει ευκολότερη τη συγκράτηση της πληροφορίας. «Ο εγκέφαλος χρειάζεται εναλλαγές», λέει ο Κάρεϊ. «Θέλει κίνηση και περιοδικά διαλείμματα».
Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται, αποθηκεύει και ανασύρει πληροφορίες μπορεί επίσης να βελτιώσει τις συνήθειες μελέτης σας. Για κάποιους ανθρώπους, το εντατικό διάβασμα για ένα διαγώνισμα μπορεί να αποβεί επιτυχημένο βραχυπρόθεσμα, όταν όμως ο μαθητής συγκεντρωθεί και διαβάσει μόνο μία φορά, δεν στέλνει μήνυμα στον εγκέφαλο ότι η πληροφορία αυτή είναι σημαντική. 

Έτσι, παρότι το αρχικό διάβασμα των λέξεων του γαλλικού λεξιλογίου ξεκινά τη διαδικασία της μάθησης, το επόμενο επαναληπτικό διάβασμα, ύστερα από μερικές ημέρες, είναι αυτό που αναγκάζει τον εγκέφαλο να ανασύρει την πληροφορία, ουσιαστικά μαρκάροντάς την ως σημαντική και άξια ενθύμησης.

Ενας άλλος τρόπος να στείλεις μήνυμα στον εγκέφαλο ότι η πληροφορία είναι σημαντική είναι να μιλάς γι’ αυτήν. 

Ζήτησε από έναν νεαρό μαθητή να παίξει τον δάσκαλο βασισμένος στην πληροφορία που έχει διαβάσει. Η αυτοεξέταση και η καταγραφή της πληροφορίας σε κάρτες (flashcards) ενισχύει επίσης τη μάθηση. Μία άλλη τεχνική για φιλόδοξους μαθητές ονομάζεται κατανεμημένο διάβασμα και σχετίζεται άμεσα με την επιστήμη του εγκεφάλου. Ο Κάρεϊ την συγκρίνει με το πότισμα του γρασιδιού. 

Μπορείς να ποτίσεις το γρασίδι μία φορά την εβδομάδα για 90 λεπτά ή τρεις φορές την εβδομάδα από 30 λεπτά. Η κατανομή του ποτίσματος κατά τη διάρκεια της εβδομάδας θα κρατήσει το γρασίδι πιο πράσινο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.  

Έρευνες έχουν δείξει ότι για να μάθει και να συγκρατήσει ένας μαθητής πληροφορίες, όπως ιστορικά γεγονότα, λεξιλόγιο ή επιστημονικούς ορισμούς, είναι προτιμότερο να κάνει επανάληψη μία με δύο μέρες μετά το πρώτο διάβασμα. Μία θεωρία προτείνει ότι το μυαλό δίνει λιγότερη προσοχή κατά τη διάρκεια σύντομων μεταξύ τους επαναλήψεων. 

Έτσι επαναλαμβάνοντας την πληροφορία έπειτα από μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, για παράδειγμα ύστερα από μερικές ημέρες ή μία εβδομάδα, στέλνει πιο δυνατό σήμα στον εγκέφαλο ότι χρειάζεται να συγκρατήσει αυτή την πληροφορία. 

H κατανεμημένη μελέτη προσθέτει επίσης συμφραζόμενα. Στο σπίτι, όταν ένας μαθητής προσπαθεί να απομνημονεύσει τους προέδρους των ΗΠΑ, ίσως ακούσει τον σκύλο να γαβγίζει ή το τηλέφωνο να χτυπά. Δύο ημέρες αργότερα, όταν μετακινήσει τον χώρο μελέτης του σε ένα καφέ ακούει τον υπάλληλο να φτιάχνει αφρόγαλα. Τώρα η λίστα των προέδρων ενσωματώνεται στη μνήμη του μαθητή κάτω από δύο πλαίσια, και αυτό ισχυροποιεί τη μνήμη. 

Το 2008, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο εξέτασαν 1.300 συμμετέχοντες πάνω σε κάποια ασήμαντα γεγονότα, όπως για παράδειγμα ποιο είναι το όνομα του σκύλου ενός χαρακτήρα που εμφανίζεται στη συσκευασία γνωστών αμερικανικών σνακ. Οι συμμετέχοντες μελέτησαν την ύλη δύο φορές, σε διαφορετικά διαστήματα: κάποιοι σε απόσταση λίγων λεπτών, άλλοι μιας μέρας και άλλοι μιας εβδομάδας. 

Από τα στοιχεία που συγκέντρωσαν, οι επιστήμονες προσδιόρισαν το βέλτιστο διάστημα για να μαθαίνεις μία πληροφορία. Αν το διαγώνισμά σου είναι σε μία εβδομάδα, θα πρέπει να προγραμματίσεις δύο περιόδους μελέτης, σε απόσταση τουλάχιστον ενός ή δύο ημερών. Για παράδειγμα, για ένα διαγώνισμα την Παρασκευή, διάβασε τη Δευτέρα και κάνε επανάληψη την Πέμπτη. Αν το διαγώνισμά σου είναι σε ένα μήνα, κάνε επαναλήψεις μία φορά την εβδομάδα. 

Ο ύπνος επίσης, όπως είναι γνωστό, είναι σημαντικό μέρος του καλού διαβάσματος. Το πρώτο μισό του κύκλου του ύπνου βοηθά στη συγκράτηση πληροφοριών, ενώ το δεύτερο μισό παίζει σημαντικό ρόλο στις μαθηματικές δεξιότητες. Ένας μαθητής λοιπόν που έχει διαγώνισμα σε μία ξένη γλώσσα είναι καλύτερα να κοιμηθεί νωρίς για να αφήσει τον ύπνο να τον βοηθήσει στην απομνημόνευση, και να κάνει επανάληψη το πρωί. 

Για κάποιον που έχει διαγώνισμα στα μαθηματικά, είναι προτιμότερο να κάνει επανάληψη πριν πάει για ύπνο και μετά να αφήσει τον εγκέφαλο να επεξεργαστεί την πληροφορία. 

«O ύπνος είναι ο τελευταίος σκόρερ στη μάθηση», λέει ο Κάρεϊ. «Ο εγκέφαλος είναι έτοιμος να επεξεργαστεί, να κατηγοριοποιήσει και να παγιώσει αυτά που έχεις μελετήσει. Μόλις κουραστείς, ο εγκέφαλός σου σου λέει ότι δεν αντέχει άλλο». 

 

Μνημονικές τεχνικές για να βοηθήσετε τα παιδιά να θυμούνται τα μαθήματα

Οι εκπαιδευτικοί καλό είναι να χρησιμοποιούν διάφορους έξυπνους τρόπους, που βοηθούν τα παιδιά να θυμούνται ονόματα και άλλα δύσκολα στοιχεία των μαθημάτων. Θα δώσω μερικά παραδείγματα για να πάρετε ιδέες και φυσικά μπορείτε να βρείτε κι άλλα δικά σας κόλπα τα οποία μπορείτε να τα μοιραστείτε με σχόλιο σας κάτω από το αυτό το κείμενο.

Ακροστιχίδα
Φτιάξτε ακροστοιχίδες με τα αρχικά ονομάτων ή λέξεων που πρέπει να μάθουν τα παιδιά.
π.χ. Ποιοί είναι οι 3 μεγαλύτεροι τραγικοί ποιητές:
Α-ισχύλος
Σ-οφοκλής
Ε-υρυπίδης
Δημιουργείται η λέξη ΑΣΕ!!

Άλλο παράδειγμα: Ποιές είναι οι πρωτεύουσες των 4 νομών της Κρήτης:

Χ-ανιά

Α-γιος Νικόλαος

Ρ- Ρέθυμνο

Η- ράκλειο

Δημιουργείται η λέξη ΧΑΡΗ

Ρίμα
Διδάξτε στα παιδιά με την βοήθεια της ομοικαταληξίας, κάτι δύσκολο από το μάθημα.
π.χ. "Το χίλια τετρακόσια πενήντα τρία
η Κωνσταντινούπολη κατακτήθηκε από την Τουρκία"

Αστείες συσχετίσεις
Για να διδάξετε δύσκολες λέξεις ή ονόματα μπορείτε να βρείτε με τι μοιάζουν οι λέξεις. Για παράδειγμα για να θυμούνται τα παιδιά το όνομα Αδαμάντιος Κοραής, πείτε τους ότι μοιάζει με διαμάτι και κοράκι!
Για να θυμούνται τα παιδιά τους Ιδρυτες της Φιλικής Εταιρείας, πείτε "Ξανθό τσακάλι με σκουφί" (Ξάνθος, Τσακάλωφ, Σκουφάς).

Νοερές εικόνες
Η μέθοδος μετατρέπει μια πληροφορία σε οπτική εικόνα και συμβάλλει πολύ στην απομνημόνευση.

π.χ. στο μάθημα της Ιστορίας: Bάλτε τα παιδιά να φανταστούν το σκηνικό της ελληνικής επανάστασης ή της μάχης των Θεμοπυλών. Δώστε τα απαραίτητα στοιχεία ακόμα και ήχους για να μπουν στο κλίμα!
Μπορεί επίσης να εφασμοστεί για κάποιο λογοτεχνικό κείμενο και στα Ομηρικά Έπη.

Συμπλήρωση κενών με λέξεις-κλειδιά
Φτιάξτε ένα διάγραμμα αφήνοντας κενά τα οποία πρέπει να συμπληρώσουν οι μαθητές. Αυτό μπορεί να γίνει με την μορφή κειμένου με κενά, ακροστοιχίδας, βάζοντας τα αρχικά γράμματα και δίνοντας τον ορισμό ή σταυρόλεξου.

Τίτλοι ανά παράγραφο

Βοηθά στο να ξέρουν οι μαθητές τι λέει η κάθε παράγραφος. Χρησιμοποιήστε λέξεις όπως: ποιος, τι, πότε, πού και γιατί, όποτε ταιριάζει.

Λέξεις- Κλειδιά

Μαζί με τους μαθητές, βρείτε και υπογραμμίστε λέξεις-κλειδιά του μαθήματος. Μια διαδικασία που βοηθά τα παιδιά να προσέχουν την ώρα του μαθήματος, να θυμούνται τα κύρια στοιχεία του μαθήματος, να διαβάζουν πιο γρήγορα στο σπίτι και να μπορούν να κάνουν γρήγορη επανάληψη κοιτώντας τα υπογραμμισμένα σημεία.

Περίληψη

Βάλτε τα παιδιά να γράψουν την περίληψη του μαθήματος. Αυτό μπορεί πολύ εύκολα να γίνει στο μάθημα της ιστορίας ή σε κάποιο λογοτεχνικό κείμενο.

Ρυθμός

Χτυπάμε παλαμάκια για να πούμε κάτι ρυθμικά. π.χ. την προπαίδεια

Μπορούμε επίσης να χτυπάμε παλαμάκια στην πρόσθεση και την αφαίρεση της α' δημοτικού. π.χ. Ρωτάτε πόσο κάνει 1+ 1, χτυπάτε 2 παλαμάκια για απάντηση. Τα παιδιά ακούνε την ερώτηση, ακούνε και τα παλαμάκια και απαντούν.

Τραγούδι

Φτιάχνετε μαζί με τα παιδιά μια μελωδία για την απομνημόνευση της αλφαβήτας και της προπαίδειας και την απομνημόνευση λιστών όπως οι νομοί της Ελλάδας, τα ποτάμια μιας περιοχής ή τα στοιχεία του περιοδικού πίνακα στη χημεία.

Σοφία Τσιντσικλόγλου Ειδική Παιδαγωγός paidagwgos.blogspot.gr

 

ΚΟΡΥΦΗ

Ο «επτάλογος» του σωστού διαβάσματος   Παπαματθαίου, Μάρνυ

Ευχάριστο περιβάλλον, σωστή διατροφή και σύστημα- όχι ξενύχτια Ξεκινάει η διαδικασία των πανελλαδικών εξετάσεων σε λιγότερο από ένα μήνα, καθώς στις 12 Μαΐου περίπου 100.000 άτομα θα εξεταστούν στο πρώτο μάθημα για την εισαγωγή στα Ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας. Οι ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας προσφέρονται συνήθως για τις τελευταίες «επαναλήψεις» στα βασικά μαθήματα των εξεταζόμενων. Ωστόσο, όπως λένε οι ειδικοί, τρεις είναι οι βασικές «εντολές» για τους νέους και τις νέες που θα μελετήσουν τις επόμενες ημέρες στο σπίτι: διάβασμα χωρίς άγχος αλλά με πρόγραμμα, τέλος στα ξενύχτια και συχνές επαναλήψεις. Η αποτελεσματική μελέτη όμως έχει ειδικές τεχνικές ώστε να καταλήξει σε επιτυχίες. Το «Βήμα» προσφέρει με βάση τις συμβουλές εκπαιδευτικών και ψυχολόγων, τον «επτάλογο» του σωστού διαβάσματος, για τους υποψήφιους των εφετινών πανελλαδικών εξετάσεων:
- Ξεκινήστε από τα «δύσκολα». Οσο το κεφάλι σας είναι καθαρό, ξεκινήστε από τα πιο βαρετά ή δύσκολα μαθήματα. Κάντε εναλλαγή μαθημάτων για ανανέωση, όχι όμως σε συντομότερα διαστήματα από μία ώρα.
- Διαβάστε σε ευχάριστο περιβάλλον. Μελετήστε σε δωμάτιο καθαρό, τακτοποιημένο και φωτεινό ώστε να σας βοηθάει να βάζετε σε μια τάξη τη σκέψη σας.
- Πρωί θεωρία, βράδυ οι ασκήσεις. Οι πρωινές ώρες είναι κατάλληλες για να διαβάσουμε θεωρητικά μαθήματα, λεπτομέρειες και καινούργιες έννοιες. Οι βραδινές ώρες ευνοούν την κριτική επεξεργασία και τις ασκήσεις. Μετά τη μελέτη το βράδυ, πρέπει να προσφέρουμε στον εαυτό μας έναν καλό ύπνο αντί να ασχοληθούμε με άλλες δραστηριότητες, αν θέλουμε να βοηθήσουμε τη μνήμη μας.
- Μην ξεκινάτε πριν πάρετε μια «γεύση». Προτού ξεκινήσουμε να διαβάζουμε ένα μάθημα, καλό είναι να πάρουμε πρώτα μια γενική εικόνα από αυτό. Ξεφύλλισμα, διάβασμα των τίτλων ή λέξεων που είναι τυπωμένες με έντονα γράμματα, εικόνων ή γραφημάτων είναι ένας τρόπος για να ξαναθυμηθούμε το περιεχόμενο του.
- Αφήστε τις λεπτομέρειες για το τέλος. Κάθε υποψήφιος πρέπει να προσπαθήσει να καταλάβει απλά το κύριο νόημα της κάθε παραγράφου του βιβλίου, να το υπογραμμίσει, ή να το σημειώσει ανάλογα με κάθε θεματική ενότητα. Επίσης πρέπει να κάνει οτιδήποτε θεωρεί ότι θα τον βοηθήσει στην κατανόηση του κειμένου. Να κολλήσει χαρτάκια στις σελίδες, σελιδοδείκτες κλπ.
- Αναζητήστε την ευχάριστη πλευρά. Οσο δύσκολο και αν είναι κάθε μάθημα, έχει πάντα μια ευχάριστη πλευρά. Αναζητώντας για παράδειγμα εφαρμογές στην καθημερινότητα μας, η προσπαθώντας να μπείτε στην «καρδιά» του θέματος που μελετάτε. Οι ειδικοί λένε ότι η πλήρης κατανόηση ενός θέματος δίνει από μόνη της αρκετή ικανοποίηση, οπότε μην εγκαταλείπετε ποτέ
- Μικρά διαλείμματα. Εάν αισθανθείτε πολύ κουρασμένοι σταματήστε τη μελέτη, σηκωθείτε και κάνετε κάτι ευχάριστο (όχι να δείτε τηλεόραση ή να διαβάσετε ένα βιβλίο γιατί μπορεί να σας κουράσουν περισσότερο). Αφήστε το βλέμμα σας να χαλαρώσει, φάτε κάτι ελαφρύ, αλλάξτε χώρο, ηρεμήστε για λίγα λεπτά πριν επιστρέψετε στο διάβασμα.
- Ορθια η πλάτη. Η κατάλληλη στάση για μελέτη είναι με τη σπονδυλική στήλη όσο το δυνατόν πιο όρθια. Το σκύψιμο περιορίζει την αναπνοή μας αλλά και την καλή κυκλοφορία του αίματος, οπότε έχει άμεση συνέπεια στην πνευματική διαύγεια.
Σε τι ωφελούν οι βιταμίνες και που θα τις βρούμε
· Βιταμίνη Α. Η έλλειψή της έχει ως αποτέλεσμα την κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυξημένες συγκεντρώσεις ευρίσκονται στο γάλα, στα γαλακτοκομικά προϊόντα, σε βούτυρο, καρότα, γλυκοπατάτες, βερίκοκα, στα κίτρινα λαχανικά, στο συκώτι, στο αυγό.
· Βιταμίνη Ε. Η βιταμίνη Ε είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου. Αυξημένες συγκεντρώσεις περιέχονται στο ελαιόλαδο, στο φύτρο σταριού, στα πλήρη δημητριακά, στους ξηρούς καρπούς
· Το φυλλικό οξύ και ο σίδηρος. Είναι σημαντικά στοιχεία για τον σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων, την αύξηση του αιματοκρίτη και τη σωστή οξυγόνωση του οργανισμού. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι οι βασικές διαιτητικές πηγές φυλλικού οξέος.
Τρόφιμα πλούσια σε αφομοιώσιμο σίδηρο είναι το κόκκινο κρέας, το συκώτι, η σπλήνα, τα οστρακοειδή, τα αυγά. Φυσικές πηγές σιδήρου είναι τα όσπρια, η σόγια, το πιτυρούχο ψωμί, το σπανάκι, το κουνουπίδι, οι ελιές, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, το φύτρο σταριού. Ο σίδηρος των φυτικών τροφών μεταβολίζεται πιο δύσκολα, η ικανότητα όμως του οργανισμού σας να τον επεξεργάζεται μπορεί να αυξηθεί εάν πιείτε ταυτόχρονα ένα φρέσκο χυμό πορτοκάλι, που μόλις στύψατε.
· Ο φώσφορος, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος, το σελήνιο. Σημαντικά για την ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου και γενικότερα του νευρικού συστήματος. Αυξημένες συγκεντρώσεις ασβεστίου υπάρχουν στα γαλακτοκομικά προϊόντα. Αυξημένες συγκεντρώσεις φωσφόρου περιέχονται επίσης στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα πλήρη δημητριακά, στα αυγά, στο κρέας, στα ψάρια, στους ξηρούς καρπούς. Αυξημένες συγκεντρώσεις μαγνησίου ευρίσκονται στις μπανάνες, στα πλήρη δημητριακά, στα όσπρια, στα γαλακτοκομικά, στους ξηρούς καρπούς, στα πράσινα λαχανικά. Το κρέας, τα οστρακόδερμα, οι ξηροί καρποί και τα όσπρια είναι καλές πηγές βιοδιαθέσιμου ψευδαργύρου. Αυξημένες συγκεντρώσεις σεληνίου ευρίσκονται σε κρέατα, θαλασσινά, αυγά, ξηρούς καρπούς, πράσινα λαχανικά, πλήρη δημητριακά, φρούτα, όσπρια.

 

ΚΟΡΥΦΗ

Πώς να...κάνετε το παιδί σας (να θέλει) να διαβάσει

Γρήγορο διάβασμα: Tips για να κερδίζετε χρόνο

Ο/η εργάτης/εργάτρια της παπαγαλίας ΤΗΣ ΚΑΡΟΛΙΝΑΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ

ξενύχτια, το στρες και η δοκιµασία των Πανελλαδικών µε στόχο ένα πτυχίο στον καιρό του Μνηµονίου

Ετοιµάζεται για τη «µεγάλη στιγµή» εδώ και δύο χρόνια. Εχει να αντιµετωπίσει αγχωµένους γονείς που προβάλλουν πάνω του/της όλες τις απωθηµένες επιθυµίες τους. Ξενυχτάει καίγοντας εγκεφαλικά κύτταρα στον Μαραθώνιο της αποστήθισης. Και δεν είναι πια βέβαιος/η πως όλα αυτά θα τον/τη βοηθήσουν να ζήσει καλύτερα. ∆ικαίως έχει χαρακτηριστεί ο/η σκληρότερα εργαζόµενος/η Ελληνας/ίδα. Ειδικότητα; Υποψήφιος/α στις Πανελλαδικές.
«Διάλεξε ζωή. Διάλεξε δουλειά. Διάλεξε καριέρα». Ηταν η εναρκτήρια ατάκα της ταινίας «Trainspotting»,η οποία ακουγόταν ενώ στην οθόνη ο πρωταγωνιστής έτρεχε κυνηγηµένος και πανικόβλητος µέσα στο πλήθος. Η τέλεια παροµοίωση. Σε αυτές τις τρεις προτάσεις, σε αυτό το ανελέητο τρεχαλητό, συνοψίζεται η αγωνία του υποψηφίου των Πανελλαδικών. Ακόµη και οι πιο κουλ κάποια στιγµή λυγίζουν. Η αµφιβολία, η ανασφάλεια θα βρουν τον δρόµο και θα σκιάσουν ακόµη και αυτούς που δουλεύουν µε µεθοδικότητα ενηλίκου. Το µυαλό κολλάει. Κολλάει και δεν µπορείς να θυµηθείς τον Αόριστο β’ του «έχω». Κι όµως, τον έχεις ακούσει πάνω από διακόσιες φορές. Ωστόσο, ο χρόνος που σε βασανίζει δεν είναι ο Αόριστος, είναι οΜέλλων. Ο Μέλλων πουσου απευθύνουν µονότονα οι άλλοι. Τα ρήµατα που... κλίνουν οι γονείς σου: «Θα γίνεις, θα κάνεις, θα τα καταφέρεις...». Εκατόν δεκαέξι χιλιάδες όχι πια έφηβοι και όχι ακόµη ενήλικοι διανύουν φέτος τις πιο βαριές ηµέρες της ζωής τους. Διαλέγουν σχολή σαν να διαλέγουν ζωή. Και δεν είναι εύκολη υπόθεση να αποφασίσεις το είδος της καθηµερινής ρουτίνας (βλέπε δουλειά) που επιθυµείς για το υπόλοιπο του βίου σου. Εξ ου και το στρες. Τα ξενύχτια πάνω από βιβλία που µετά βίας διαβάζονται λόγω των πυκνών σηµειώσεων, των επίµονων επαναλήψεων. Γι’ αυτό και τα ξαφνικά ξεσπάσµατα επιθετικότητας, τα αναίτια κλάµατα. Στον τρίτο, τον παρατηρητή που έχει αφήσει πίσω του την ψυχρολουσία των Πανελλαδικών, αυτά µπορεί να µοιάζουν ανούσια. Οταν όµως είσαι 18, ακόµη και το γεγονός πως φέτος θα δώσεις εξετάσεις πιο νωρίς από κάθε άλλη φουρνιά µπορεί να σε αγχώσει. Για κάποιους πιτσιρικάδες, βέβαια, το ποτήρι είναι µισογεµάτο. Οι διακοπές θααρχίσουν νωρίτερα.
Η ΕΝΗΛΙΚΙΩΣΗ. Στα βάθη του Αµαζονίου ζει η φυλή ΣατέρεΜάουε. Εκεί τα αγόρια καλούνται να φορέσουν γάντια γεµάτα δηλητηριώδη µυρµήγκια του είδους Ρaraponera Clavata (Παραπονηρά η Κορυνοειδής), το κεντρί των οποίων αποδεδειγµένα προκαλεί τον µεγαλύτερο πόνο από κάθεάλλο ασπόνδυλο.
Στον δυτικό κόσµο, η τελετή ενηλικίωσης δεν περιλαµβάνει φυσικό πόνο. Η – όχι λιγότερο επώδυνη – δοκιµασία είναι οι εξετάσεις για το πανεπιστήµιο. Τα αγόρια και τα κορίτσια καλούνται να αναλάβουν την πρώτη µεγάλη ευθύνη. Να δουλέψουν για να δικαιώσουν τις προσδοκίες, τις δικές τους και των άλλων.
Πολλοί µπαµπάδες και µαµάδες δεν κουράζονται να το επισηµαίνουν αυτό. Και φυσικά να επιχειρηµατολογούν, για να το θέσουµε κοµψά, υπέρ της επιλογής που θα ικανοποιούσε τον ναρκισσισµό τους. «Δεν τα κατάφερα να µπω στην Ιατρική, αλλά ο γιος µου θα γίνει γιατρός». Καταστάσεις άγριες για να τις αντιµετωπίσεις µε ψυχραιµία εκεί γύρω στα 16 σου, όταν αρχίζει συνήθως η προετοιµασία.
Στην Ελλάδα, ήδη από την εποχή που βρισκόταν στα έδρανα η περίφηµη γενιά του Πολυτεχνείου, η εισαγωγή σε ανώτερη σχολή είναι ταυτόσηµη της δυνατότητας κοινωνικής ανόδου. Η κοινωνική κινητικότητα είναι συνυφασµένη µε το πτυχίο και στο συλλογικό φαντασιακό χιλιάδων ελληνικών οικογενειών το πανεπιστήµιο είναι το µέσο διαφυγής από ένα δυσοίωνο µέλλον. Ετσι εξηγείται και η αγωνία των γονιών, οι οποίοι καλλιεργούν στους βλαστούς τους την πεποίθηση πως τιςδύο εβδοµάδες των Πανελλαδικών κρίνεται ανεπιστρεπτί όλη η ζωή τους. Κρίνονται και οι ίδιοι, οι γονεϊκές επιδόσεις τους, οι παιδαγωγικές επιλογές τους. Γι’ αυτό και σε πολλές περιπτώσεις δυσκολεύουν µάλλον, παρά βοηθούν στην προσπάθεια.
Τι κι αν τα λένε και τα ξαναλένε καθηγητές και φροντιστές; Η γνήσια ελληνίδα µάνα µπορεί ακόµη και στην ύστερη εφηβεία να κυνηγά το καµάρι της για να το εξετάσει.
Ας µην είµαστε όµως άδικοι. Δεν είµαστε η µοναδική χώρα στον πλανήτη όπου τα αποτελέσµατα των εισαγωγικών εξετάσεων γίνονται πρώτο θέµα σε εφηµερίδες και κανάλια και µπορεί να αποτελούν το κυριότερο ζήτηµα ενός νοικοκυριού για τουλάχιστον µια διετία. Οσοι Αγγλοι και Αµερικανοί έχουν την οικονοµική δυνατότητα ψάχνουν το πανεπιστήµιο των παιδιώναπό τη... σύλληψή τους. Οι αµερικανοί µαθητές «ψήνονται» σε καλοκαιρινά σχολεία προκειµένου να εµπλουτίσουν το βιογραφικό τους και να αποκτήσουν το προφίλ του καταλληλότερου υποψηφίου ήδη από τα χρόνια του γυµνασίου. Σχεδόν σε κάθε γωνιά του δυτικού κόσµου η προετοιµασία για την εισαγωγή στους κόλπους της ακαδηµαϊκής εκπαίδευσης είναι τόσο επαχθής όσο το σκληρότερο µεροκάµατο.
Ηδη από τα τέλη της Α’ Λυκείου καλείσαι να αρχίσεις το φροντιστήριο. Οπως θα έλεγε και κάθε 16άρης που συµφωνεί µε την άποψη του άσµατος Σαββόπουλου για τα λύκεια: «Σαν να µην έφθανε το οκτάωρο που περνάς καθηµερινά στα θρανία, πρέπει να παλουκωθείς για ένα τετράωρο ακόµη το απόγευµα. Και αφού τελειώσεις, όταν γυρίσεις σπίτι σε περιµένει κι άλλο διάβασµα. Σίγουρα τρεις ώρες ακόµη. Σύνολο δεκαπέντε. Δεν αρκεί που χάνεις δύο χρόνια από τη ζωή σου διαβάζοντας και αποστηθίζοντας σχολικά εγχειρίδια που συνήθως σου χαλάνε το µυαλό, αναγκάζεσαι στη Γ’ Λυκείου να κρατήσεις και όλες σου τις απουσίες για το τέλος. Για να διαβάσεις. Φοβάσαι ακόµη και να αρρωστήσεις, µην τυχόν και χάσεις χρόνο. Περί τα 86.000 αποτελέσµατα βγαίνουν στη διαδικτυακή µηχανή αναζήτησης Google µε τη φράση κλειδί “Πανελλήνιες 2011”. Πρόγραµµα, συνήθεις ερωτήσεις και απαντήσεις, συµβουλές, θέµατα παλαιότερων ετών. Σπάνια όµως κάποιος µπορεί να σου προσφέρει µια πειστική απάντηση στην ερώτηση, “αξίζει όλο αυτό που περνάω;”. Ειδικά τώρα, που ο καιρός φτιάχνει και τα πιτσιρίκια του γείτονα έχουν βγει στον δρόµο και παίζουν ουρλιάζοντας. Ή τα µεγαλύτερα αδέλφια σου, µε το φοιτητικό πάσο στην κωλότσεπη, πίνουν καφεδάκι στη λιακάδακαι κανονίζουν το βραδινό τους ποτό».
ΜΕΤΑ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ. Ολα τα παραπάνω µε κάποιον τρόπο παλεύονται, για να δανειστούµε τη νεανική αργκό. Το χειρότερο όµως, σύµφωνα µε τα παιδιά που ήδηέχουν εξεταστεί σε ένα µάθηµα, είναι πως έχουν αρχίσει να απαξιώνουν τον θεσµό των Πανελλαδικών. Στον καιρό του Μνηµονίου οι έφηβοι φοβούνται πως δεν θα βρουν ποτέ δουλειά. Αρα, τι σηµασία έχει σε ποια σχολή θα περάσουν; Δεν σκέφτονται όλοι έτσι. Ωστόσο άνθρωποι που δουλεύουν µε παιδιά του λυκείου, καθηγητές αλλά και φροντιστές, είναι κατηγορηµατικοί. Αυτή η γενιά είναι η πιο απαισιόδοξη που έχουνδει ποτέ.
Εγινε κυνική πριν την ώρα της. Και ίσως λίγο αδιάφορη γιατί διαισθάνεται πού οδηγούν τα περιλάλητα αποτελέσµατα των Πανελλαδικών.

ΕΙΠΕ Δεν είναι τα βιβλία/ Δεν είναι οι βαθµοί/ Εκείνο που µας λείπει είναι η ζωή!

ΣΥΝΘΗΜΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Του 1999

ΕΙΠΑΝ ΓΙ' ΑΥΤΟΝ 

Είναι σχεδόν θαύµα το γεγονός ότι οι σύγχρονες εκπαιδευτικές µέθοδοι δεν έχουν καταπνίξει – ολοκληρωτικά τουλάχιστον – την «άγια» περιέργεια της πνευµατικής αναζήτησης αΛΜΠΕΡΤ αΐΝςΤαΐΝ

 

 ΚΟΡΥΦΗ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

άρθρα που αφορούν τις ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Εξετάσεις: οδηγός επιβίωσης για μαθητές και γονείς

Διαγωνίσματα από το... σπίτι!

Βοήθεια! Έρχονται οι εξετάσεις

Οδηγός επιβίωσης για καλή επιτυχία στις εξετάσεις.

Το στρες των Εξετάσεων σαμποτάρει την επιτυχία

Στη μάχη του βαθμού χωρίς ίσες ευκαιρίες

 

ΚΟΡΥΦΗ

Βοήθεια, δίνω Πανελλήνιες!

Το απόλυτο εγχειρίδιο για σίγουρη επιτυχία. Τα μυστικά της επανάληψης. Οι τεχνικές απομνημόνευσης
Τα τελευταία 12 χρόνια βομβαρδίστηκες στο σχολείο με μυριάδες πληροφορίες, γνώσεις, στοιχεία, λεπτομέρειες κι αριθμούς, κανείς όμως δεν σε μύησε στα μυστικά της αποτελεσματικής μελέτης. Επειδή το αποδοτικό διάβασμα είναι θέμα στρατηγικής και καλής ψυχολογίας, εφάρμοσε τις παρακάτω δεξιότητες από το χώρο της ψυχολογίας και δες μεγάλη διαφορά στους βαθμούς, στο ηθικό και στις αντοχές σου. Και αυτό είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο!
Εντόπισε τις ανάγκες σου
Λέξη-κλειδί: Όραμα
Όταν έχουμε σαφή καθορισμό του στόχου που επιδιώκουμε, πολλαπλασιάζουμε τις πιθανότητές μας να τον επιτύχουμε. Είναι σημαντικό οι στόχοι να έχουν νόημα για σένα και όχι να τους κυνηγάς για να ευχαριστήσεις άλλους. Σύμφωνα με το σημαντικό ψυχολόγο δρα Μάσλου, οι στόχοι κρύβουν πίσω τους μια βαθιά και ουσιαστική ανθρώπινη ανάγκη - για αυτοεξέλιξη, αναγνώριση, κοινωνικοποίηση, ανεξαρτησία, αυτοδιαχείριση. Όλοι έχουμε δικαίωμα να πολεμήσουμε για να εκπληρώσουμε αυτές μας τις ανάγκες!
Δοκίμασέ το: Οι στόχοι μου
Γράψε έναν κατάλογο με τους στόχους σου και βρες ποιες ανάγκες σου κρύβονται πίσω από αυτούς. Κατόπιν φτιάξε ένα πόστερ με στόχους και ανάγκες και βάλ' το στο δωμάτιό σου για να σου θυμίζει τους λόγους που κάνεις όλη αυτή την προσπάθεια.
ΣΤΟΧΟΙ:
Να μπω στο Πάντειο, στο τμήμα Ψυχολογίας
ΑΝΑΓΚΕΣ: Τι θα μου προσφέρει αυτό;
Αυτοεκτίμηση, ανεξαρτησία, μάθηση
Στόχοι & Κίνητρα
Λέξη-κλειδί: Πρόγραμμα
Αν κοιτώντας τους στόχους σου τρομάξεις, αν σου φανούν πολλοί και δύσκολοι, αν αισθάνεσαι ότι χάνεις το κουράγιο σου, υπάρχει κίνδυνος να ακινητοποιηθείς και να μην μπορείς να αντεπεξέλθεις στη μελέτη. Σε αυτή την περίπτωση αυτό που χρειάζεται είναι να τους ιεραρχήσεις. Είναι πιο εύκολο να κινητοποιηθείς όταν ο στόχος είναι άμεσος, ξεκάθαρος και ρεαλιστικός.
Δοκίμασέ το: Ιεραρχώ τους στόχους
Χώρισε τους στόχους σου σε: Μακροπρόθεσμους, Βραχυπρόθεσμους και Άμεσους. Φτιάξε τον ανάλογο πίνακα για κάθε μάθημα, έτσι ώστε να οργανώνεις τη μελέτη σου και να μην πελαγώνεις.
Κίνητρα & Συγκέντρωση
Λέξη-κλειδί: Επιμονή
Ψάξε να βρεις τη γοητεία που κρύβουν ακόμα και τα «αντιπαθητικά» μαθήματα. Θα σε βοηθήσει να πάρεις την απαιτούμενη φόρα για να συγκεντρωθείς.
Δοκίμασέ το: Βελτιώνω τη συγκέντρωσή μου
Χώρισε την ύλη σε ρεαλιστικές «μικρές μερίδες».
Απομάκρυνε από το γραφείο σου οτιδήποτε σε αποσπά.
Υπόγραψε συμβόλαιο με τον εαυτό σου ότι θα κάτσεις στο γραφείο σου μελετώντας για 25'.
Μελέτα συστηματικά. Έτσι δεν θα χάνεις το ενδιαφέρον σου.
Ενισχύοντας τη μνήμη
Λέξη-κλειδί: Υπομονή
Αυτή που σου χρειάζεται για να τα πας καλά στις εξετάσεις είναι η μακροπρόθεσμη μνήμη. Σε αυτή φτάνουν οι πληροφορίες στις οποίες έχεις εκτεθεί ξανά και ξανά μέσα από την επανάληψη και την εξάσκηση, άλλος τρόπος δεν υπάρχει!
Δοκίμασέ το: Δεξιότητες για μνήμη τούρμπο!
Για σούπερ απόδοση κάνε όλα τα παραπάνω σχετικά με τη συγκέντρωση και εφάρμοζε τις Δεξιότητες Ενεργητικής Μελέτης:
Κάνε μια ανασκόπηση του κεφαλαίου πριν αρχίσεις: κοίτα τίτλους, υπότιτλους, φωτογραφίες, διάβαζε την περίληψη.
Διάβαζε κάθε ενότητα πρώτα σιγοψιθυρίζοντάς την, και μετά ξαναδιάβασέ την υπογραμμίζοντας τα ουσιώδη.
Κάνε μια μικρή επανάληψη πριν προχωρήσεις.
Ενεργητικό Διάβασμα: να έχεις κριτική σκέψη, να αντιπαραθέτεις πληροφορίες - π.χ. το Α μοιάζει με το Β στο Χ, αλλά διαφέρει στο Ψ, και να τις επεξεργάζεσαι: «Τι εννοεί με αυτό ο συγγραφέας;».
Φτιάξε ομοιοκαταληξίες με λέξεις ή ονόματα που πρέπει να θυμάσαι, π.χ. Στα Ορλωφικά δεν φάγαν' παγωτά!
Φτιάξε λέξεις ή ακροστιχίδες με ονόματα π.χ.: Αριστοφάνης, Σοφοκλής, Ευριπίδης: ΑΣΕ!
Φαντάσου πως θα παραδώσεις το μάθημα που μελετάς σε μια ομάδα μαθητών. Θα πρέπει να τους το εξηγήσεις!
Οι καλές σημειώσεις
Λέξη-κλειδί: Οργάνωση
Οι καλές σημειώσεις είναι ένα δημιουργικό έργο με τη δική σου υπογραφή! Χρησιμοποίησε διαφορετικά χρώματα, γράφοντας τους τίτλους και τους υπότιτλους των κεφαλαίων, κράτα σημειώσεις, γράψε την περίληψη του κεφαλαίου που μελετάς, σύμπτυξέ τες κι άλλο πριν από τις εξετάσεις φτιάχνοντας σελίδες ανακεφαλαίωσης. Με αυτό τον τρόπο βοηθάς να περάσουν οι γνώσεις στη μακροπρόθεσμη μνήμη.
Δοκίμασέ το: Σελίδες ανακεφαλαίωσης
Αυτές μπορεί να τοποθετηθούν στην αρχή κάθε κεφαλαίου, προσφέροντάς σου μια γενική ανασκόπηση. Μπορείς να τις χρησιμοποιήσεις και μόνες, χωρίς να έχεις γραπτές σημειώσεις όλου του κεφαλαίου.
Μέθοδος Α: Με bullets
Παράδειγμα: Τα μέρη του φυτού
Σέπαλα - σχηματίζουν τον κάλυκα - Πέταλα - σχηματίζουν τη στεφάνη - Στήμονες - το αρσενικό μέρος - Ανθήρες - παράγουν γύρη - Ύπερος - το θηλυκό μέρος - Στίγμα - προστατεύει το μπουμπούκι - Στύλος - μίσχος που στηρίζει το στίγμα - Ωοθήκες - όταν γονιμοποιηθούν γίνονται σπόροι
Μέθοδος Β: Με διαγράμματα
Το θέμα μπαίνει στη μέση και τα επιμέρους θέματα στην περιφέρεια. Στις γραμμούλες μπορείς να προσθέσεις σημαντικές πληροφορίες.
Μέθοδος Γ: Χαρτογράφηση
Σε μια πλάγια σελίδα Α4 ή σε ένα χαρτόνι γράψε τα ουσιώδη της κάθε ενότητας του κεφαλαίου και πλαισίωσε τις σημειώσεις σου σε γεωμετρικά σχήματα. Έτσι θα έχεις όλο το κεφάλαιο σε μία σελίδα. Μπορείς να χρωματίσεις το κάθε σχήμα με διαφορετικό χρώμα. Θα σε βοηθήσει να ανακαλέσεις το περιεχόμενό του.
Καλή ψυχολογία
Λέξη-κλειδί: Ενδυνάμωση
Η σωστή επικοινωνία με τον εαυτό σου όχι μόνο θα αυξήσει τις αντοχές σου στο διάβασμα, αλλά θα τονώσει και την ψυχολογία σου. Το μυστικό είναι να αποφύγεις την παγίδα του αρνητικού στρες, που οδηγεί σε πανικό και ακινητοποίηση.
Δοκίμασέ το: Stress-Busters
Σκέψου το στρες σαν το κουμπί έντασης στο στερεοφωνικό σου. Όσο σκέφτεσαι αρνητικά τόσο αυτό δυναμώνει. Απόφυγε τα εξής:
- Όχι στα αρνητικά επίθετα. Μη βρίζεις τον εαυτό σου. Ποτέ!
- Όχι στις καταστροφολογίες: «Ποτέ δεν θα τα καταφέρω», «Όλοι οι άλλοι θα τα καταφέρουν εκτός από μένα».
- Γίνε καλός προπονητής του εαυτού σου, εμψυχώνοντάς τον και καθοδηγώντας τον σωστά.
- Όχι στην επιλεκτική αντίληψη: Μην επικεντρώνεσαι μόνο στα άσχημα.
- Θετική εστίαση: Τόνωσε το ηθικό σου αναγνωρίζοντας όσα έχεις καταφέρει, δες την καλή πλευρά των πραγμάτων.
- Όχι στις ασπρόμαυρες σκέψεις - Μην είσαι ή του ύψους ή του βάθους. «Αν δεν είμαι τέλειος/-α, είμαι χάλια», «Αν δεν πάρω καλό βαθμό, δεν αξίζω».
- Λέγε: «Είμαι αρκετά καλός/-ή, αξίζω γι' αυτό που είμαι», «Προσπαθώντας θα καταφέρω πολλά».
Δοκίμασέ το: Ασκήσεις χαλάρωσης
Μειώνουν τις δυσάρεστες σωματικές αντιδράσεις που προκαλεί το στρες και βοηθούν την παραγωγικότητα, την αυτοσυγκέντρωση, την απομνημόνευση και τον ξεκούραστο ύπνο. Εφάρμοζέ τες καθημερινά για 10'.
- Απομόνωσε αντιπερισπασμούς, π.χ. τηλέφωνα.
- Ξάπλωσε στο πάτωμα, βάλε το χέρι σου πάνω στην κοιλιά σου, κλείσε τα μάτια, πάρε βαθιά εισπνοή μετρώντας: 1, 2, 3, εκπνοή 1, 2, 3, 4.
- Συγκεντρώσου στη φλόγα ενός κεριού. Αν ο νους σου «τρέχει», επανάφερε την προσοχή σου πίσω στο κερί.
Την ώρα των εξετάσεων
Λέξη-κλειδί: Αυτοκυριαρχία
Οποιαδήποτε «επίθεση» πρέπει να χαρακτηρίζεται από στρατηγική, οργάνωση και συντονισμό. Για να μη χάσεις βαθμούς με «τυφλή επίθεση», εφάρμοσε τα παρακάτω:
Δοκίμασέ το: Γίνε στρατηγός της δικής σου εκστρατείας!
Η τελική «επίθεση» για την κατάκτηση της επιτυχίας πρέπει να χαρακτηρίζεται από οργάνωση και συντονισμό:
- Την παραμονή των εξετάσεων φρόντισε να κοιμηθείς αρκετά το βράδυ. Αν γράφεις απόγευμα, κάνε ασκήσεις χαλάρωσης το μεσημέρι και πάρε έναν εικοσάλεπτο υπνάκο πριν πας να δώσεις εξετάσεις.
- Στο εξεταστικό κέντρο απόφυγε συμμαθητές που καταστροφολογούν και πανικόβλητοι ξεφυλλίζουν τις σημειώσεις τους.
- Κάθισε στο θρανίο και φέρε στο νου σου ένα άτομο που αγαπάς, εκτιμάς και σέβεσαι να συνοδεύει νοητά τις προσπάθειές σου όσο γράφεις. Πάρε μερικές βαθιές εισπνοές-εκπνοές χαλάρωσης, για να οξυγονωθεί ο εγκέφαλος.
- Διάβασε όλα τα θέματα προσεκτικά, υπογραμμίζοντας τις λέξεις-κλειδιά.
- Αποφάσισε ποια θα γράψεις πρώτα και πριν ξεκινήσεις σημείωσε πρόχειρα σε τι πρέπει να αναφερθείς για να δώσεις μια ολοκληρωμένη απάντηση.
- Άρχισε απ' τα εύκολα ή απ' αυτό που σου φαίνεται πιο εύκολο.
- Αν κολλήσεις κάπου, συνέχισε με κάτι άλλο, με σκοπό να επανέλθεις αργότερα στη δυσκολία σου.
- Αν ξεχάσεις κάποιο όνομα ή λέξη, άφησε κενό και συνέχισε. Αν την ξέρεις, θα σου έρθει αυτόματα αργότερα.
- Αν δεν προλαβαίνεις ή ξέρεις λίγα πράγματα για ένα από τα θέματα, σημείωσε ό,τι γνωρίζεις. Κάτι μπορεί να μαζέψεις στη βαθμολογία.
- Διάβασε πάλι με προσοχή το γραπτό σου πριν το παραδώσεις.
- Γράφε ευανάγνωστα και όσο μπορείς τακτικά - ένα καλογραμμένο γραπτό ανεβαίνει στην εκτίμηση του βαθμολογητή.

 

«Δεν χρειάζονται υπερβολές και ξενύχτια για να πετύχεις»  Το «µυστικό» για την είσοδο στη σχολή προτίµησής τους λένε οι αριστούχοι

 

Το «μυστικό» των αριστούχων στις πανελλαδικές εξετάσεις Οι αριστούχοι της σχολικής χρονιάς 2010-2011 μιλούν για την επιτυχία τους και τα μελλοντικά τους όνειρα. Τα στοιχεία που τους ενώνουν πέρα από το ότι έγραψαν καλά στις εξετάσεις δύο. Όλοι αποδίδουν την επιτυχία τους στην ποιότητα και όχι τόσο στην ποσότητα του διαβάσματος. Και όλοι, όπως και οι περισσότεροι συμμαθητές τους άλλωστε, επισκέπτονταν το πρωί το σχολείο και το απόγευμα το φροντιστήριο ή παρακολουθούσαν ιδιαίτερα μαθήματα.

 

Άρθρα που αφορούν τις Πανελλήνιες Εξετάσεις
 

ΚΟΡΥΦΗ

 

ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ-ΣΚΟΝΑΚΙΑ-ΑΠΑΤΕΩΝΙΕΣ

Tech δικαιολογίες    www.corrupted-files.com/Home.html

Το συγκεκριμένο site  κάνει κάθε συμβατική δικαιολογία των απροετοίμαστων μαθητών να φαίνεται παρωχημένη! Πρόκειται για tech δικαιολογίες που οι αμελείς μπορούν να αγοράσουν σε πολύ χαμηλή τιμή (3-4 ευρώ) σώζοντας τη βαθμολογία τους. Πώς λειτουργεί; Απλούστατα: στα σχολεία και στις σχολές που οι εργασίες παραδίδονται ηλεκτρονικά (με e-mail) οι μαθητές που δεν έγραψαν μπορούν να στείλουν ένα κατεστραμμένο έγγραφο που αγόρασαν από το site. Ετσι ο καθηγητής θεωρεί ότι ο μαθητής έγραψε, αλλά για τεχνικούς λόγους δεν μπορεί να δει την εργασία και ο πονηρός μαθητής παίρνει αυτόματα παράταση για να παραδώσει. Και ούτε γάτα ούτε ζημιά! Οσοι τώρα παραδίδουν χειρόγραφα... θα χρειαστεί να ξεσκονίσουν τις παραδοσιακές δικαιολογίες: «αρρώστησε η θεία μου», «την εργασία τη μασούλησε ο σκύλος» κ.λπ.   ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΗ

 

Απατεωνιές!

ΥΠΑΡΧΟΥΝ φορές που τυχαίνει να έχουμε προθεσμία παράδοσης κάποιας εργασίας, κειμένου, πρότασης, κάποιας δουλειάς τέλος πάντων, αλλά δεν είμαστε έτοιμοι να την παραδώσουμε στην ώρα της. Ειδικά στις περιπτώσεις εκείνων που περιμένουν την... τελευταία στιγμή η κατάσταση χειροτερεύει. Το http://neddyy.net/docs όμως είναι η σωτήρια λύση, μια διαδικτυακή απατεωνιά που θα σας βοηθήσει να μη φανείτε ασυνεπείς στις υποχρεώσεις σας. Αυτό που κάνει είναι να «χαλάει» έγγραφα word, Excel και PowerPoint. Ετσι, στέλνετε μέσω e-mail μεν το κείμενό σας, αλλά -ω, τι ατυχία- κάποιο πρόβλημα έχει και δεν ανοίγει σωστά... Ετσι κι εσείς φαίνεστε εντάξει στους προϊσταμένους ή τους καθηγητές σας, και «κλέβετε» λίγο χρόνο για να τελειώσετε τη δουλειά σας και να τη στείλετε εκτός προθεσμίας. Μόνο μην το παρακάνετε με την υπηρεσία γιατί θα σας πάρουν μυρωδιά και τότε... τέρμα οι σικέ παρατάσεις. ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΗ

 

Διαρροή θεμάτων με μαζικό SMS στις Πανελλαδικές του 2011 Διαρροή θεμάτων στις Πανελλαδικές Εξετάσεις, με αποστολή γραπτών μηνυμάτων στο μάθημα Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων της τεχνολογικής κατεύθυνσης, εντόπισε το υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων.

 

Αντιγράφοντας την πραγµατικότητα  Με τον όρο «αντιγραφή κατά τις Εξετάσεις» εννοούµε τη χρήση σηµειώµατος ή βιβλίου, το κοίταγµα στο γραπτό άλλου εξεταζόµενου, την προφορική συνεννόηση µεταξύ των εξεταζοµένων, την πλαστοπροσωπία (αφορά κυρίως τις εξετάσεις στις διάφορες σχολές των ΑΕΙ - ΤΕΙ) κ.λπ. µέχρι και τις σύγχρονες µεθόδους ηλεκτρονικής τεχνολογίας.

 

Σκονάκια: Τα πτυχία copies κτώνται  Για πολλούς αποτελούν βασικό κορμό της δημόσιας εκπαίδευσης, για άλλους μια φτηνή προσπάθεια αντιγραφής, χαρακτηριστική των αδυναμιών του εκπαιδευτικού συστήματος. Τα σκονάκια είναι τόσο άρρηκτα συνδεδεμένα με τα σχολικά και φοιτητικά μας χρόνια, όσο ο ήχος τις κιμωλίας στον πίνακα και τα μπουγελώματα τις Παρασκευές. Και μπορεί ο οποιοσδήποτε να γίνει έστω και για λίγο άπιστος Θωμάς («Σκονάκι; Ποτέ!»), αλλά ίσως ψεύδεται ασύστολα.

 

Η αντιγραφή φέρνει... επιτυχία

 

ΚΟΡΥΦΗ

 

 

Βελτιώνοντας τη νοητική απόδοση μέσω διατροφής Γράφει η Νικολέττα Βίδρα, MSc  διαιτολόγος

Υπεύθυνος: ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

Όλοι θέλουμε τα παιδιά μας να έχουν τη μέγιστη δυνατή απόδοση στο σχολείο. Αλλά και για εμάς τους ίδιους είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε τη μέγιστη νοητική απόδοση στην εργασία μας... Τι μπορεί να μας βοηθήσει σε αυτό;

Φαίνεται πως η διατροφή μπορεί να συμβάλει τα μέγιστα. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει αρκετό ερευνητικό ενδιαφέρον για την επίδραση των μακροθρεπτικών συστατικών της διατροφής -υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπος- στη νοητική απόδοση, με έμφαση στον ρόλο των υδατανθράκων. Εφόσον, μάλιστα, η γλυκόζη είναι το πρωταρχικό προϊόν της διάσπασης των υδατανθράκων στον οργανισμό και αποτελεί το μεταβολικό καύσιμο του εγκεφάλου, οι επιστημονικές έρευνες έχουν επικεντρωθεί στη μελέτη του ρόλου της στις νοητικές λειτουργίες.

Από την άλλη πλευρά, αρκετές επιστημονικές μελέτες στρέφονται στον ρόλο της τακτικής κατανάλωσης γευμάτων και, συγκεκριμένα, της τακτικής κατανάλωσης πρωινού στη νοητική απόδοση.

Επιδόσεις και πρωινό

Η υπάρχουσα βιβλιογραφία επιδεικνύει ότι η υιοθέτηση ισορροπημένων διατροφικών συνηθειών, δηλαδή κατανάλωση ποιοτικών και πλούσιων σε ποικιλία γευμάτων και σνακ, που ταυτόχρονα εξασφαλίζουν ικανοποιητική πρόσληψη ενέργειας, ενισχύει σημαντικά τη νοητική απόδοση. Επιπρόσθετα, από τις περισσότερες μελέτες προκύπτει ότι η κατανάλωση πρωινού σχετίζεται με βελτιωμένο νοητικό επίπεδο. Από μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε παιδιά φάνηκε ότι η παράλειψη του πρώτου γεύματος της ημέρας, δηλαδή του πρωινού, οδήγησε τα παιδιά αυτά σε περισσότερα λάθη σε τεστ που απαιτούσαν την επίλυση προβλημάτων, σε σχέση με τα παιδιά που είχαν καταναλώσει πρωινό. Επίσης, νεαροί ενήλικες που παρέλειψαν το πρωινό παρουσίασαν χειρότερες επιδόσεις σε ακαδημαϊκά τεστ από αυτούς που κατανάλωσαν κάτι πριν περάσουν την ίδια δοκιμασία.

Φαίνεται ότι το πρωινό έχει σημαντική δράση, γιατί αυξάνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, μετά τη βραδινή νηστεία, προσφέροντας έτσι τα απαραίτητα καύσιμα στον εγκέφαλο. Η παρουσία της γλυκόζης είναι επίσης απαραίτητη για τη σύνθεση σημαντικών νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο, όπως η σεροτονίνη και η ακετυλοχολίνη. Η σεροτονίνη εμπλέκεται σε διαδικασίες ρύθμισης της μνήμης, αλλά και της διάθεσης, ενώ η ακετυλοχολίνη εμπλέκεται στη μνήμη, καθώς φάρμακα που μπλοκάρουν την παραγωγή της φαίνεται να διαταράσσουν τη μνήμη και, ειδικότερα, να μειώνουν την ικανότητα ανάκλησης νέων πληροφοριών, σύμφωνα με ερευνητές στον τομέα αυτό, όπως ο καθηγητής David Benton του Πανεπιστημίου της Ουαλίας.

Για τον σχηματισμό, μάλιστα, της ακετυλοχολίνης απαιτείται και η ύπαρξη της βιταμίνης Β1· συνεπώς, η εξασφάλιση ικανοποιητικής ποσότητας από αυτό το θρεπτικό συστατικό στη διατροφή μπορεί να συμβάλει στη μεγιστοποίηση της νοητικής απόδοσης το πρωί. Τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη Β1 είναι το εμπλουτισμένο ή ολικής αλέσεως ψωμί και τα δημητριακά πρωινού.

Η νοητική απόδοση μπορεί, επίσης, να επηρεαστεί σε μακροχρόνιο επίπεδο από την ποιότητα της διατροφής στο σύνολό της. Για παράδειγμα, η μακροχρόνια χαμηλή πρόσληψη σιδήρου μπορεί να μειώσει τον δείκτη ευφυΐας (Ι.Q.) των ατόμων και να επηρεάσει την ικανότητά τους να συγκεντρώνονται. Επίσης, φαίνεται ότι η έλλειψη σιδήρου οδηγεί σε διαταραχή της μνήμης σε ενήλικες -με τις γυναίκες να είναι ιδιαιτέρως επιρρεπείς στις χαμηλές προσλήψεις σιδήρου- και παιδιά, ενώ ευθύνεται για προβλήματα συγκέντρωσης και μάθησης στα μικρά παιδιά και τα βρέφη.

Ενα άλλο θρεπτικό συστατικό, η πολύ χαμηλή πρόσληψη του οποίου φαίνεται να επηρεάζει τη λήψη αποφάσεων και τη δυνατότητα ανάληψης πρωτοβουλίας εξίσου και στα δύο φύλα, είναι το ιώδιο. Η κατανάλωση ιωδιούχου άλατος, ψαριού, θαλασσινών, κρέατος, γάλακτος και αβγών μπορεί να συμβάλει στην εξασφάλιση καλής πρόσληψης ιωδίου, αν και πρέπει να σημειωθεί ότι έλλειψή του παρουσιάζεται μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές της Ευρώπης και στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η νοητική απόδοση επηρεάζεται, επίσης, από τα υγρά που προσλαμβάνουμε, αφού ακόμα και μια μικρού βαθμού αφυδάτωση μπορεί να επηρεάσει τη νοητική απόδοση. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τη στιγμή που κάποιος διψάει είναι ήδη αφυδατωμένος, οπότε η άφθονη κατανάλωση νερού είναι σημαντική για την εγρήγορση του μυαλού μας.

Σε κάθε περίπτωση, η τακτική κατανάλωση πρωινού, αλλά και η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης και πλούσιας σε ποικιλία διατροφής φαίνεται να έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα στη νοητική απόδοση, κυρίως στα παιδιά και τους εφήβους, γι' αυτό και με αφορμή τη νέα σχολική χρονιά, ας τρώμε σωστά για να... σκεφτόμαστε καλύτερα.

 

Η διατροφή που θα βοηθήσει τον εγκέφαλο του παιδιού σας Ελληνικό Ίδρυμα Γαστρεντερολογίας & Διατροφής

Οι πνευματικές επιδόσεις παιδιών και εφήβων υποστηρίζονται από μια διατροφή πλούσια σε μέταλλα. Δεν υπάρχουν τροφές που μας κάνουν πιο έξυπνους, αλλά υπάρχουν συνήθειες που τονώνουν τις εγκεφαλικές μας λειτουργίες.

Μπορεί η διατροφή να επηρεάσει τις λειτουργίες του εγκεφάλου;

Η απάντηση στο ερώτημα είναι θετική. Το κλειδί που ενεργοποιεί κέντρα του εγκεφάλου είναι η σεροτονίνη. Μιλώντας για τη σεροτονίνη αναφερόμαστε σε μια βιογενή αμίνη η οποία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό), όσο και στο Περιφερικό Νευρικό Σύστημα (τους νευρώνες που εξέρχονται από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα). Η σεροτονίνη εκκρίνεται από τους «Πυρήνες Raphe» ομάδα νευρώνων του εγκεφαλικού στελέχους, αλλά η περιοχή δράσης της εκτείνεται από τον Κροταφικό, τον Εμπρόσθιο και τον Παρεγκεφαλικό Λοβό, στον Βρεγματικό και τον Ινιακό Λοβό, το Θάλαμο και τον Ιππόκαμπο. Στον Ιππόκαμπο λειτουργούν οι διεργασίες της μνήμης και στον φλοιό του εγκεφάλου, της λογικής σκέψης, της γλώσσας, ακόμα και της μνήμης αλλά και της διαμόρφωσης προσωπικότητας.

Η σεροτονίνη είναι διαβιβαστής νευρικών ερεθισμάτων και η επίδρασή της στις ανώτερες περιοχές του νευρικού συστήματος πιστεύεται ότι συμβάλλει στον έλεγχο της ψυχικής διάθεσης του ατόμου. Η σεροτονίνη επιδρά σε λειτουργίες όπως η όρεξη, το συναίσθημα, η διάθεση και η μνήμη. Η βιοσύνθεση της σεροτονίνης ξεκινά από την υδροξυλίωση της τρυπτοφάνης, ένα ένζυμο που βρίσκεται σε μεγάλη περιεκτικότητα στα κύτταρα που παράγουν τη σεροτονίνη. Έχει παρατηρηθεί ότι η σύνθεση της σεροτονίνης επηρεάζεται από τη διαθεσιμότητα της τρυπτοφάνης και των LNAA (μεγάλων ουδέτερων αμινοξέων: τυροσίνη, φαινυλαλαλίνη, λευκίνη, ισολευκίνη, βαλίνη). Η κατανάλωση ενός γεύματος πλούσιου σε υδατάνθρακες και χαμηλού σε λίπη και κυρίως σε πρωτεΐνες, προκαλεί αύξηση της τρυπτοφάνης στον ορό, η οποία ακολουθείται και από αύξηση της τρυπτοφάνης στον εγκέφαλο και σύνθεση της σεροτονίνης σε αυτόν. Βέβαια έχει διαπιστωθεί ότι η δράση της ινσουλίνης είναι αναγκαία προκειμένου να αυξηθούν τα επίπεδα σεροτονίνης, έτσι δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα ακόμα για τα διαβητικά άτομα. Ένα πρωινό όμως πλούσιο σε υδατάνθρακες, θα βοηθήσει την ινσουλίνη να ενεργοποιηθεί και τα αυξημένα επίπεδα της σεροτονίνης θα τονώσουν τις εγκεφαλικές μας λειτουργίες.

Υπάρχουν τρόφιμα που αυξάνουν τα επίπεδα σεροτονίνης του εγκεφάλου;

Έχει βρεθεί ότι το γάλα και το καλαμπόκι είναι τρόφιμα που αυξάνουν την ποσότητα σεροτονίνης του εγκεφάλου. Το γάλα περιέχει μια πρωτεϊνη την α-λακταλβουμίνη η οποία μπορεί να προκαλέσει βελτίωση της διάθεσης του ανθρώπου. Μάλιστα η προσθήκη γλυκολέμονου, ενός όξινου φρούτου που συνηθίζονταν από τους ιθαγενείς της Αμερικής, αυξάνει τη βιοδιαθεσιμότητα της τρυπτοφάνης και ταυτόχρονα τα επίπεδα σεροτονίνης μας.

Υπάρχουν ανόργανα μέταλλα για τα οποία θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να ελέγχουμε τα επίπεδα διαθεσιμότητάς τους στο αίμα;

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται κατά την παιδική ηλικία, έως το δέκατο έτος της ηλικίας του παιδιού όπου ολοκληρώνεται και αναπτύσσεται ο σχηματισμός του εγκεφάλου. Εάν ένα παιδί υποσιτίζεται είναι πιθανό να εκδηλωθούν μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες λόγω έλλειψης θρεπτικών συστατικών. Η λειτουργία του εγκεφάλου εξαρτάται από κάποια ανόργανα μέταλλα τα οποία επηρεάζουν τη λειτουργία και την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος. Τέτοια απαραίτητα μέταλλα, τα οποία αποτελούν το 0,5% της συνολικής μάζας του εγκεφάλου είναι το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο σίδηρος, ο χαλκός, ο ψευδάργυρος, το κοβάλτιο και το μολυβδαίνιο. Τα περισσότερα από αυτά τα μέταλλα τα έχει ανάγκη ο οργανισμός σε ίχνη, ενώ συνεργάζονται με ένζυμα και βιταμίνες. Το κάλιο και το νάτριο είναι επίσης κάποια ιόντα τα οποία παίζουν τον πλέον σημαντικό ρόλο στην μεταφορά των νευρικών όσεων. Η πρόσληψη των μετάλλων γίνεται μέσω της απορρόφησης τους από το γαστρεντερικό σύστημα και στη συνέχεια μεταφέρονται με την κυκλοφορία του αίματος στα κύτταρα. Αναγκαίο κρίνεται να ελέγξουμε τα επίπεδα του σιδήρου, μιας και η έλλειψή του συνδέεται με μειωμένη ακαδημαϊκή επίδοση ακόμα και στην περίπτωση που δεν εκδηλωθεί αναιμία στους μαθητές. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η χορήγηση συμπληρωμάτων σιδήρου βοηθά τα παιδιά με αναιμία να αυξήσουν την ταχύτητα εκμάθησης. Επιπλέον η έλλειψη σιδήρου στον οργανισμό μπορεί να προκαλέσει διαταραχή των ομοιοστατικών μηχανισμών που ρυθμίζουν την απορρόφηση και τη μεταφορά μετάλλων στον εγκέφαλο, όπως του καδμίου και του μολύβδου που σε αυξημένη ποσότητα αποδεικνύονται τοξικά για τη λειτουργία του εγκεφάλου.

Υπάρχουν διατροφικές συστάσεις τις οποίες θα ήταν καλό να ακολουθεί ένας παιδί ή ένας έφηβος;

Η σύσταση της δίαιτας ενός παιδιού πρέπει να είναι η ακόλουθη: 50% – 60% υδατάνθρακες, 25% – 35% λίπη και 10% – 15% πρωτεΐνες. Οι διατροφικές αυτές συστάσεις που ισχύουν και στην ηλικία της εφηβείας, βοηθούν τον ανθρώπινο οργανισμό να λειτουργεί ομαλά. Όμως ιδιαίτερο ρόλο στη λειτουργία του εγκεφάλου παίζουν τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία.

Υπάρχουν τρόφιμα που βελτιώνουν την πρόσληψη ιχνοστοιχείων και μετάλλων τα οποία απαιτούνται για τη λειτουργία του εγκεφάλου;

Κύριες πηγές ασβεστίου είναι το γάλα, η σόγια και οι γλυκοπατάτες. Η ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου για την ηλικία των 1-3 ετών είναι 500 mg, από 4-8 έτη αυξάνεται στα 800 mg και 9 έως 18 ετών είναι αυξημένη και φτάνει τα 1.300 mg . Οι ανάγκες του παιδιού σε ασβέστιο εξαρτώνται είτε από τον ρυθμό απορρόφησης του ασβεστίου από τον οργανισμό είτε από διαιτητικούς παράγοντες, όπως οι ποσότητες των πρωτεϊνών, της βιταμίνης D και του φωσφόρου. Το δε μαγνήσιο προσλαμβάνεται κυρίως από τρόφιμα όπως τα καρύδια, τα αναποφλοίωτα σιτηρά και η σόγια. Η Βιταμίνη D,, της οποίας ο ρόλος είναι η εναπόθεση του ασβεστίου στα οστά και η απορρόφησή του, δημιουργείται και κατά την έκθεση του δέρματος στον ήλιο. Η ημερήσια πρόσληψη της συγκεκριμένης βιταμίνης για τα παιδιά πρέπει να ανέρχεται σε 5 μg.

Ο ψευδάργυρος παίζει έναν εξίσου σημαντικό ρόλο, καθώς χρειάζεται για να πραγματοποιηθεί η φάση της μιτωτικής διαίρεσης των κυττάρων. Η έλλειψή του σε περιπτώσεις όπου ο εγκέφαλος του ατόμου αναπτύσσεται γρήγορα, δηλαδή κατά την παιδική ηλικία, οδηγεί σε σημαντικές βιοχημικές και μορφολογικές ανωμαλίες του εγκεφάλου. Η έλλειψη ψευδαργύρου μπορεί ακόμα να οδηγήσει σε ελάττωση της όρεξης. Μεταξύ της ηλικίας 1-3 ετών η ημερήσια πρόσληψη συνίσταται σε 3 mg, μεταξύ των 4-8 ετών σε 5 mg και μεταξύ των 9-13 ετών σε 8 mg. Τρόφιμα πλούσια σε ψευδάργυρο είναι το κρέας και τα θαλασσινά. Δεν πρέπει να παραλείψουμε το κοβάλτιο, το οποίο είναι ένα απαραίτητο μέταλλο για την λειτουργία του εγκεφάλου. Το κοβάλτιο είναι συστατικό στοιχείο της βιταμίνης Β12. Η έλλειψη της Β12 και κατά συνέπεια και του κοβαλτίου οδηγεί σε κακοήθη αναιμία. Επίσης, η χολίνη ως πρόδρομη ένωση που οδηγεί στη βιοσύνθεση της ακετυλοχολίνης, η οποία είναι υπεύθυνη για την μετάδοση των νευρικών όσεων, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Το νεογνό την προσλαμβάνει από το μητρικό γάλα, αλλά στα ακόλουθα στάδια της ζωής του το παιδί πρέπει να τρέφεται με τρόφιμα που περιέχουν χολίνη, όπως συκώτι, μπλουγούρι βρώμης, σόγια, λάχανο και κουνουπίδι ή τρόφιμα που περιέχουν φωσφατιδυλοχολίνη, όπως αυγά, συκώτι, σόγια και φιστίκι αράπικο.

 

ΚΟΡΥΦΗ

 

Διατροφή για γερές σχολικές επιδόσεις Γράφει η ΒΙΚΥ ΠΥΡΟΓΙΑΝΝΗ, Msc διαιτολόγος -

Οι χώροι όπου συγκεντρώνονται πολλά παιδιά, όπως είναι το σχολείο, τα φροντιστήρια και οι αθλητικοί σύλλογοι, μπορεί να αποτελέσουν εστία μικροβίων, ενώ ταυτόχρονα το κοινό κρυολόγημα είναι αρκετά συχνό, ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες.

Για τον λόγο αυτό και για να αποφευχθούν οι συχνές απουσίες από τα μαθήματα, το παιδί θα πρέπει να διατηρεί ένα δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα. Η χαμηλή κατανάλωση κορεσμένου («κακού») λίπους καθώς και η επαρκής κάλυψη των αναγκών του παιδιού σε σημαντικές βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία είναι παράγοντες που συνεπάγονται την καλή κατάσταση της φυσικής άμυνας. Πιο συγκεκριμένα, η βιταμίνη C, που τη βρίσκουμε κατά κόρον σε εσπεριδοειδή, καθώς και στα πράσινα φυλλώδη και κραμβοειδή λαχανικά, είναι από τα θρεπτικά συστατικά που έχουν συνδεθεί πολύ έντονα με την ενίσχυση της φυσικής άμυνας, καθώς είναι απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Η βιταμίνη αυτή θα πρέπει, λοιπόν, να προσλαμβάνεται καθημερινά σε επαρκείς ποσότητες από το παιδί, καθώς εκτός από την υγεία του ανοσοποιητικού συμβάλλει και στη βελτίωση της απορρόφησης του σιδήρου από τον παιδικό οργανισμό.

Σωστή πνευματική λειτουργία

Οταν μιλάμε για καλές σχολικές επιδόσεις, το συστηματικό διάβασμα αποτελεί μόνο τη μία όψη του νομίσματος. Για να μπορέσει να διαβάσει αποτελεσματικά αλλά και να ασχοληθεί με τις εξωσχολικές του δραστηριότητες, το παιδί θα πρέπει να εξασφαλίσει κατ' αρχάς το βασικότερο εφόδιο: την καλή πνευματική λειτουργία. Ορισμένες διατροφικές ελλείψεις αλλά και η ανεπαρκής πρόσληψη υγρών μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη απόδοση του παιδιού και να δυσχεράνουν τη διαδικασία της εκμάθησης. Από τα πιο σημαντικά μέταλλα για την καλή νοητική λειτουργία του παιδιού είναι ο σίδηρος, ο οποίος συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία της μεταφοράς οξυγόνου από τους πνεύμονες στους υπόλοιπους ιστούς, μεταξύ των οποίων και ο εγκέφαλος, ενώ παράλληλα εμπλέκεται και σε αντιδράσεις παραγωγής ενέργειας μέσα στο σώμα μας. Τις ανάγκες του παιδιού σε σίδηρο μπορούν να καλύψουν τρόφιμα που είναι καλές πηγές του μετάλλου, όπως το άπαχο κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, το ψάρι, τα όσπρια και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.

Επαρκής πρόσληψη ενέργειας

Παρ' ότι τα παιδιά δεν θα πρέπει να προσλαμβάνουν περιττές θερμίδες, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε υπερβάλλον βάρος, οι γονείς θα πρέπει να φροντίζουν το μικρό τους να προσλαμβάνει την ενέργεια που έχει ανάγκη για τις καθημερινές του δραστηριότητες, σωματικές και πνευματικές. Μην ξεχνάτε ότι ο οργανισμός χρειάζεται ενέργεια και για πολύ βασικές λειτουργίες, όπως η αναπνοή. Η κυριότερη ενεργειακή πηγή για τον άνθρωπο είναι οι υδατάνθρακες, οι οποίοι θα πρέπει να αποτελούν και τη βάση της διατροφής του παιδιού, καθώς πρόκειται για το κύριο «καύσιμο» του εγκεφάλου αλλά και των μυών, κατά τη διάρκεια του διαβάσματος και της άσκησης αντίστοιχα. Από τις σημαντικότερες διατροφικές πηγές υδατανθράκων είναι τρόφιμα, όπως το ψωμί, το ρύζι, τα ζυμαρικά και η πατάτα.

Ομαλή ανάπτυξη

Πρωταρχικό μέλημα όλων των γονιών αποτελεί η υγιής ανάπτυξη των οστών των παιδιών τους και όχι άδικα, καθώς ένα γερός σκελετός θα βοηθήσει το παιδί να είναι πιο δραστήριο αλλά και να εξελιχθεί σε έναν πιο υγιή και ενεργητικό ενήλικα. Το ασβέστιο, ο φώσφορος και το μαγνήσιο είναι τρία από τα σημαντικότερα μέταλλα για τη δόμηση των οστών, ενώ καίρια είναι και η συμβολή της βιταμίνης D, η οποία ενισχύει την απορρόφηση του ασβεστίου.

Ας μην ξεχνάμε στο σημείο αυτό και τη συμβολή των εμπλουτισμένων τροφίμων στη συμπλήρωση των διατροφικών αναγκών του παιδιού, καθώς οι αποστροφές σε σημαντικές ομάδες τροφίμων αλλά και οι λανθασμένες επιλογές που παρατηρούνται συχνά σε αυτή την ηλικία τα καθιστούν από τα ιδανικότερα «οχήματα» θρεπτικών συστατικών για το παιδί. Για παράδειγμα, τρόφιμα όπως η σκόνη στιγμιαίου ροφήματος κακάο, τα εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά (παιδικά γάλατα και γιαουρτάκια) κ.ά., είναι εμπλουτισμένα με σημαντικές βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία και μπορούν να παρέχουν σημαντικό μέρος ορισμένων από τα βασικότερα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το παιδί σε καθημερινή βάση. Ο σωστός, λοιπόν, σχεδιασμός του διαιτολογίου του παιδιού θα του εξασφαλίσει την επάρκεια σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη, προσφέροντάς του την υγεία... στο πιάτο.

 

ΚΟΡΥΦΗ

ΤΡΟΦΗ  ΓΙΑ ΤΟ ΜΥΑΛΟ                             Τι να τρώμε για να μαθαίνουμε

Τροφές για σκέψη και... δράση            Διάβασμα, σκληρή δουλειά για τον εγκέφαλο

Τροφή για το μυαλό                  Η καλή διατροφή κάνει... ξεφτέρια τους μαθητές

«Φαστ Φουντ» και μαθησιακές δυσκολίες       Σωστή διατροφή στις σχολικές εξετάσεις

Σχολικές εξετάσεις: Η διατροφή της επιτυχίας                             

Για γερό μυαλό τρώτε «μεσογειακά»    Τα παιδία παίζει και... δυναμώνουν τη μνήμη τους

Δώστε τους κολατσιό που χορταίνει το μυαλό  

Κρέας: τροφή για... σκέψη Πώς τα «κοψίδια» συνέβαλαν στην ανάπτυξη της ανθρώπινης ευφυΐας

Η διατροφή των παιδιών σχετίζεται με τη νοημοσύνη τους Τα πατάκια, οι σοκολάτες και τα γλυκίσματα δεν προκαλούν προβλήματα μόνο στην υγεία των παιδιών αλλά και... στη νοημοσύνη τους.

 

Η υγιεινή διατροφή αυξάνει το παιδικό ΙQ Οι ανθυγιεινές τροφές περιορίζουν την ευφυΐα των παιδιών, όπως έδειξε μεγάλη έρευνα βρετανών επιστημόνων

 

Διατροφή για σούπερ μαθητές Η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή κατά την περίοδο των μαθητικών εξετάσεων μπορεί να ενισχύσει την απόδοση και να προστατεύσει από περιττά κιλά. Συγκεκριμένες τροφές, δε, εξασφαλίζουν πνευματική διαύγεια, μνήμη και επαγρύπνηση.

 

Τα μυστικά της διατροφής των μαθητών Η καλοκαιρινή ξεγνοιασιά τελείωσε και οι μαθητές σύντομα επιστρέφουν στο πρωινό ξύπνημα και στο σχολικό ωράριο. Για τις ανάγκες του σχολείου χρειάζονται συγκεκριμένοι διατροφικοί χειρισμοί.

 

ΕΦΕΤ: Συμβουλές διατροφής στους μαθητές

 

ΚΟΡΥΦΗ

Οι δέκα καλύτερες τροφές για την ενίσχυση του εγκεφάλου

Βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και φυσικά νερό είναι απαραίτητα για να λειτουργεί σωστά ο εγκέφαλος. Πέρα από τη σοκολάτα και το κόκκινο κρασί, που όπως ανακαλύφθηκε πρόσφατα βοηθούν τα εγκεφαλικά μας κύτταρα να λειτουργούν αποτελεσματικότερα, πρόσφατες βρετανικές έρευνες ανέδειξαν τις δέκα καλύτερες τροφές για και να παραμένει νέα η φαιά ουσία του εγκεφάλου για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Κολοκυθόσποροι για ψευδάργυρο Μόλις μια χούφτα κολοκυθόσπορων την ημέρα είναι ο, τι χρειάζεται κανείς για να λάβει την συνιστώμενη ημερησία ποσότητα ψευδάργυρου, ιχνοστοιχείου ζωτικού για την ενίσχυση της μνήμης και των διεργασιών της σκέψης.
Μπρόκολο για βιταμίνη Κ Το μπρόκολο εκτός από πολύ υγιεινό αποτελεί σημαντική πηγή βιταμίνης Κ, που είναι γνωστό ότι ενισχύει τις γνωστικές λειτουργίες και βελτιώνει τις διανοητικές ικανότητες.
Ξηροί καρποί για βιταμίνη Ε Μελέτη που δημοσιεύτηκε στην Αμερικανική Εφημερίδα Επιδημιολογίας υποστηρίζει ότι η πρόσληψη μιας καλής ποσότητας βιταμίνης Ε μπορεί να βοηθάει στη διατήρηση της μνήμης. Βιταμίνη Ε έχουν όχι μόνο οι ξηροί καρποί, αλλά και τα πράσινα λαχανικά, οι σπόροι, τα αυγά και τα αναποφλοίωτα όσπρια.
Λάδι ηράνθεμου (νυχτολούλουδου) και L - Καρνοσίνη Σύμφωνα με μελέτη του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, τα συμπληρώματα διατροφής με έλαια θαλασσινών ψαριών και νυχτολούλουδου βοηθούν τα παιδιά να αποκτούν καλύτερες διανοητικές ικανότητες.
Παράλληλα, η L - Καρνοσίνη, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που βρίσκεται στο κοτόπουλο, το άπαχο κόκκινο κρέας έχει βρεθεί ότι βοηθάει στην απομάκρυνση του ενδεχόμενου εμφάνισης άνοιας και Αλτσχάιμερ.
Τροφές ολικής αλέσεως Βεβαιωθείτε ότι συμπεριλαμβάνετε ότι συμπεριλαμβάνετε στη διατροφή σας τροφές ολικής αλέσεως, όπως δημητριακά ή ζυμαρικά, καθώς το φολικό οξύ, η βιταμίνη Β12 και η βιταμίνη Β6 που περιέχουν έχει βρεθεί ότι ενισχύουν την βραχυπρόθεσμη μνήμη.
Λιπαρά ψάρια για Ωμέγα-3 Τα απαραίτητα λιπαρά ωμέγα-3 που βρίσκονται στα ψάρια και το ψαρόλαδο, του ξηρούς καρπούς και τους λιναρόσπορους είναι απολύτως απαραίτητα για την εύρυθμη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Τα ψάρια επίσης περιέχουν ιώδιο, ιχνοστοιχείο που βελτιώνει την πνευματική καθαρότητα.
Μύρτιλλα Έρευνα του πανεπιστημίου Ταφτς των Ηνωμένων Πολιτειών που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Νευροεπιστήμης υποστηρίζει ότι ένα εκχύλισμα από μύρτιλλα μπορεί να βοηθήσει όσους πάσχουν από απώλεια της βραχυπρόθεσμης μνήμης.
Ντομάτες για λυκοπένιο Το λυκοπένιο, ισχυρό αντιοξειδωτικό που βρίσκεται στις ντομάτες μπορεί να βοηθήσει στην προστασία των κυττάρων εναντίον των ελεύθερων ριζών, γεγονός που συμβαίνει στην άνοια και κυρίως στο Αλτσχάιμερ.
Βιταμίνες, βιταμίνες, βιταμίνες Το φολικό οξύ και η βιταμίνη Β12 βοηθούν στην πρόληψη της συγκέντρωσης ομοκυστεΐνης στο σώμα, ουσίας που παρατηρείται σε αυξημένο βαθμό σε όσους πάσχουν από Αλτσχάιμερ.
Μαύρο φραγκοστάφυλο για βιταμίνη C Η βιταμίνη C πιστεύεται εδώ και καιρό ότι έχει τη δύναμη να ενισχύει τις πνευματικές ικανότητες. Αν και μπορεί να βρεθεί σε πολλά φρούτα και λαχανικά, το μαύρο φραγκοστάφυλο είναι μία από τις καλύτερες πηγές τους.

 

ΚΟΡΥΦΗ

 

Διατροφή για επιτυχία διχως κόπο!

Αυτή η εοχή είναι περίοδος εξετάσεων τόσο για τα παιδιά του Γυμνασίου και του Λυκείου, όσο και για τους υποψήφιους των Πανελλήνιων εξετάσεων αλλά και τους φοιτητές. Έχει αποδειχθεί ότι η σωστά σχεδιασμένη διατροφή, αποτελεί φυσικό ‘ντοπάρισμα’ για τους υποψήφιους. Ποιο διατροφικό σχήμα συνιστάται για μέγιστη απόδοση στο διάβασμα;
Προτιμήστε τα αδρά επεξεργασμένα δημητριακά σαν βάση των γευμάτων, καθώς απελευθερώνουν σταδιακά ενέργεια και περιορίζουν την κόπωση. Καλές πηγές είναι τα κουάκερ, τα μούσλι, το πολύσπορο ψωμί και τα ολικής άλεσης δημητριακά
Αποφύγετε τα μεγάλα, λιπαρά και δύσπεπτα γεύματα. Οι λιπαρές τροφές καθυστερούν στην έξοδό τους από το στομάχι και έτσι επιμηκύνουν την πέψη και μειώνουν τη δυνατότητα συγκέντρωσης. Φροντίστε τα επίπεδα ενυδάτωσης. Η καλή ενυδάτωση εξασφαλίζει λιγότερη κόπωση, καλύτερη συγκέντρωση και, μέσα στο καλοκαίρι, καλύτερη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Προσοχή όμως: αποφύγετε τα υγρά που περιέχουν ζάχαρη (χυμοί, αναψυκτικά, κακάο), καθώς οδηγούν σε απότομη πτώση το σάκχαρο στο αίμα μετά την κατανάλωση, πράγμα που οδηγεί σε απότομο αίσθημα κόπωσης και μειωμένη συγκέντρωση. Επίσης, εάν δεν είστε συνηθισμένοι σε κατανάλωση καφεΐνης, αποφύγετε τα αναψυκτικά τύπου κόλα και τονωτικά με καφεΐνη, καθώς μπορεί να απορυθμίσουν τα ωράρια του ύπνου σας.
Ανανεώνετε τα επίπεδα γλυκόζης στον εγκέφαλο, προσφέροντας σνακ ενδιάμεσα στα γεύματα. Τα σνακ είναι καλό να αποτελούνται είτε από φρούτα (που μέσω της βιταμίνης C τονώνουν τον εγκέφαλο και μέσω του συμπλέγματος βιταμίνης Β απελευθερώνουν γλυκόζη από τους υδατάνθρακες), ανάλατους ξηρούς καρπούς (πλούσιο σε απαραίτητα λιπαρά οξέα που δρουν σαν αντιοξειδωτικά) ή δημητριακά ολικής άλεσης
Καθώς πολλοί έφηβοι αλλά και φοιτητές έχουν κακή διατροφή, συχνά παρουσιάζουνσιδηροπενική αναιμία. Φροντίστε στα γεύματα να υπάρχει μια καλή πηγή πρωτεΐνης και σιδήρου για να μειωθεί το αίσθημα κόπωσης αλλά και να βελτιωθεί η οξυγόνωση των εγκεφαλικών κυττάρων
Περιορίστε τη ζάχαρη γιατί μας προσφέρει ‘κενές’ θερμίδες, ενώ αυξάνει και αμέσως μετά μειώνει απότομα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα
Μπορεί η εξεταστική να είναι πριν το καλοκαίρι, δεν είναι όμως η κατάλληλη περίοδος να ξεκινήσετε ένα αυστηρό διατροφικό σχήμα υπό τη μορφή δίαιτας, ειδικά εάν δεν σας παρακολουθεί κάποιος ειδικός. Περιορίστε τις παχυντικές τροφές στα γεύματα και αποφύγετε να τσιμπολογάτε από άγχος και ανία
Πρακτικά, πώς μεταφράζονται τα παραπάνω σε συστάσεις για υγιεινά γεύματα:
καταναλώνετε πάντα ένα καλό πρωινό. Αυτοί που καταναλώνουν πρωινό έχουν μεγαλύτερη απόδοση, καλύτερη συγκέντρωση και ευκολότερη απομνημόνευση. Φροντίστε το πρωινό σας να έχει 1 μερίδα γαλακτοκομικών (γάλα ή γιαούρτι), μια μερίδα δημητριακά ή πολύσπορο ψωμί, ένα φρούτο και αν θέλετε ένα αβγό ή λίγο τυρί. Αποφύγετε τα πολύ λιπαρά πρωινά, όπως π.χ. τυρόπιτα, κρουασάν κλπ
κατά τη διάρκεια των εξετάσεων προσπαθήστε να καταναλώνετε τα 3 βασικά γεύματα: πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό. Το μεσημεριανό και το βραδινό είναι καλό να συνοδεύονται από μια σαλάτα εποχής και να περιέχουν 3-4 φορές την εβδομάδα καλής ποιότητας πρωτεΐνες όπως είναι το άπαχο κρέας, τα λιπαρά ψάρια, τα πουλερικά και τα όσπρια. Αποφύγετε τα τηγανητά, το πολύ λάδι και κρέμες γάλακτος στο μαγείρεμα. Μαγειρέψτε τα φαγητά σας στο φούρνο, στην κατσαρόλα με λίγο λάδι, στο γκριλ ή στη χύτρα και αποφύγετε το τηγάνι
ενδιάμεσα στα γεύματα χρειάζεται να καταναλώνετε σνακ. Είτε είστε στο σπίτι είτε όχι, φροντίστε να υπάρχουν διαθέσιμα υγιεινά σνακ όπως παστέλι, φρουτοσαλάτα, γιαούρτι με μέλι ή με φρούτα, γρανίτα παγωτό, δημητριακά και bars πρωινού, μικρά σάντουιτς, ανάλατοι ξηροί καρποί
αποφύγετε να αγοράσετε έτοιμα σνακ τύπου πατατάκια/ γαριδάκια, παγωτά, κρουασάν, σοκολατοειδή κλπ για το σπίτι, καθώς τα περισσότερα υστερούν σε θρεπτικά συστατικά και είναι πλούσια σε θερμίδες
προσπαθήστε να τρώτε σε τραπέζι και να αφιερώνετε κάποιο χρόνο στο φαγητό. Με αυτό τον τρόπο ξεκουράζεστε λίγο από το διάβασμα, ενώ τρώτε πιο συνειδητά. Έτσι, αποφεύγετε το συνεχές τσιμπολόγημα από άγχος ή ανία
πριν την εξέταση είναι καλό να καταναλώσετε με το πρωινό μια μικρή ποσότητασοκολάτας (μέχρι 30γρ), που βελτιώνει τη συγκέντρωση και περιέχει άφθονα αντιοξειδωτικά
Τέλος, είναι σημαντικό να κάνετε κάποια ήπιας μορφής άσκηση για να μειώνεται το άγχος και να βελτιώνεται η ποιότητα του ύπνου.
Καλή επιτυχία και καλά αποτελέσματα!

 

Τι να τρώτε για μυαλό «ξυράφι» Του Δημήτρη Π. Μπερτζελέτου, διαιτολόγος-διατροφολόγος

Ο εγκέφαλος αποτελεί ένα πολύ ενεργό, από μεταβολικής απόψεως, όργανο του νευρικού συστήματος. Υπάρχουν εκατομμύρια κύτταρα σε αυτόν, τα οποία έχουν ανάγκη να εφοδιάζονται συνεχώς με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά ώστε να λειτουργούν επαρκώς και να διατηρούνται υγιή.

Κανένα άλλο σύστημα στον οργανισμό δεν έχει τόσο μεγάλη και άμεση εξάρτηση από τη συνεχή παροχή θρεπτικών συστατικών όσο το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ), τμήμα του οποίου αποτελεί ο εγκέφαλος. Ο εγκέφαλος είναι πολύ ευαίσθητος ακόμη και σε μικρής διάρκειας διαταραχές της αιμάτωσής του και μπορεί να υποστεί μόνιμες βλάβες. Επιπλέον, η παρουσία ή η απουσία θρεπτικών συστατικών επηρεάζει τη λειτουργία, τη διατήρηση της ισορροπίας του, αλλά και τη συμπεριφορά του.

Το κύριο «καύσιμο» του εγκεφάλου για όλες τις ηλικίες είναι η γλυκόζη, την οποία παρέχουν στα νευρικά κύτταρα οι υδατάνθρακες (ψωμί, δημητριακά, ζυμαρικά, πατάτα, ρύζι κ.λπ.) και τα σάκχαρα (μέλι, μαρμελάδα, ζάχαρη, φρούτα). Τα κύτταρα χρησιμοποιούν τη γλυκόζη για να παραχθεί η ενέργεια που χρειάζονται για τις διάφορες λειτουργίες τους.

Επειδή με τη βοήθεια της γλυκόζης ο εγκέφαλος «εργάζεται», η παροχή της πρέπει να είναι συνεχής και κατά το δυνατόν σταθερή - κι εδώ βρίσκει εφαρμογή ο «χρυσός» κανόνας της διατροφής που συνιστά μικρά γεύματα, πολλές φορές μέσα στην μέρα. Όταν τρώει κανείς κάθε 3-4 ώρες, τροφοδοτεί τον εγκέφαλό του με τα «καύσιμα» που χρειάζεται, ιδίως όταν φροντίζει στα γεύματά του να συμπεριλαμβάνει υδατάνθρακες.

Κατά συνέπεια, καλό είναι τα τρία κύρια γεύματα της ημέρας (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) να περιέχουν, τουλάχιστον ως γαρνιτούρα, ρύζι ή/και μακαρόνια ή/και πατάτα ή/και ψωμί, ενώ ως ενδιάμεσα γεύματα καλό είναι να προτιμώνται τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά, που περιέχουν κι αυτά ένα ικανό ποσό υδατανθράκων.

Μελέτες έχουν δείξει ότι μικροί και μεγάλοι που δεν τρώνε επαρκείς ποσότητες υδατανθράκων παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα συγκέντρωσης. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην ανάγκη ενός καλού πρωινού γεύματος, πλούσιου σε υδατάνθρακες, το οποίο έχει αποδειχθεί ότι τονώνει τη συγκέντρωση και τη μνήμη σε όλες τις ηλικίες.

Μία άλλη ιδιότητα της γλυκόζης είναι ότι συμβάλλει στην έκκριση σεροτονίνης. Η σεροτονίνη είναι μια ουσία που παράγεται από τον εγκέφαλο και παίζει σημαντικό ρόλο στην μεταβίβαση των μηνυμάτων μεταξύ των κυττάρων του (είναι δηλαδή ένας νευροδιαβιβαστής) αλλά και στη μνήμη. Μελέτες έχουν δείξει ότι τρόφιμα που περιέχουν γλυκόζη, όπως είναι το μέλι και η σοκολάτα, ενισχύουν τη λειτουργία της μνήμης.

Επειδή λοιπόν η παρουσία γλυκόζης στο διαιτολόγιο είναι απαραίτητη για την εγκεφαλική λειτουργία, αντενδείκνυνται οι αυστηρές ή/και ανορθόδοξες δίαιτες αδυνατίσματος (fad diets), που αποκλείουν την επαρκή παρουσία της.

Ενυδάτωση

Είναι ευρέως γνωστό ότι η ανεπαρκής πρόσληψη νερού μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις σωματικές λειτουργίες. Αυτό, όμως, που είναι λιγότερο γνωστό είναι ότι και οι νοητικές λειτουργίες επηρεάζονται πάρα πολύ από την πλημμελή ενυδάτωση του οργανισμού.

Η μειωμένη νοητική ικανότητα λόγω ανεπαρκούς πρόσληψης νερού οφείλεται σε δύο λόγους: αφενός τα εγκεφαλικά κύτταρα στερούνται το νερό καθεαυτό το οποίο είναι καθοριστικό για την επιτέλεση των ζωτικών λειτουργιών τους, αφετέρου στερούνται και ένα μέσον που μεταφέρει ουσίες με ζωτική σημασία για την εύρυθμη λειτουργία τους. Και αυτό διότι με τη βοήθεια του νερού μεταφέρονται στα εγκεφαλικά κύτταρα σημαντικές υδατοδιαλυτές ουσίες (όπως είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β), των οποίων η έλλειψη σχετίζεται με σοβαρή διαταραχή της λειτουργίας του εγκεφάλου.

Η έλλειψη νερού οδηγεί σε αδυναμία συγκέντρωσης και σε αίσθημα κόπωσης, ενώ στις νεώτερες ηλικίες σχετίζεται με μειωμένες επιδόσεις και έλλειψη εγρήγορσης στα μαθήματα.

Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι οφείλουμε για πολλούς λόγους να αναπληρώνουμε το νερό που καθημερινά χάνουμε και το οποίο μπορεί να φτάνει κατά μέσον όρο τα 2 λίτρα την ημέρα.

Πέρα από το νερό που πρέπει να πίνουμε ως κατεξοχήν μέτρο ενυδάτωσης, σκόπιμο είναι να έχουμε στο καθημερινό μας διαιτολόγιο τροφές πλούσιες σε νερό, όπως είναι τα φρούτα, τα λαχανικά και οι σούπες. Βέβαια, ενυδάτωση προσφέρουν και τα ροφήματα (χυμός, γάλα, τσάι, καφές, αναψυκτικά).

Ω-3 λιπαρά οξέα

Οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ότι τα «καλά» λίπη που υπάρχουν στα λιπαρά ψάρια (τα ω-3 λιπαρά οξέα, δηλαδή) κάνουν καλό στο καρδιαγγειακό σύστημα. Πολλές μελέτες, όμως, έχουν δείξει ότι ασκούν προστατευτική δράση και έναντι της νόσου Αλτσχάιμερ και της έκπτωσης της εγκεφαλικής λειτουργίας γενικότερα.

Πολλές μελέτες δείχνουν ότι τροφές πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα (ψάρια όπως σολομός, σκουμπρί, σαρδέλα, γαύρος, τόνος, αλλά και ξηροί καρποί όπως καρύδια, ηλιόσποροι κ.ά.) προστατεύουν τη νοητική λειτουργία, πιθανώς λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης που ασκούν στα εγκεφαλικά κύτταρα. Αυτές οι τροφές αποτελούν ουσιαστικά μέσο αντιγήρανσης του εγκεφάλου.

Ας σημειωθεί ότι ο οργανισμός δεν μπορεί να συνθέσει μόνος του ω-3 λιπαρά οξέα, γι' αυτό και είναι σημαντικό να τα προσλαμβάνουμε μέσω της τροφής μας.

Βιταμίνες του συμπλέγματος Β

Βιταμίνες όπως η θειαμίνη (Β1), η Β12, η Β6, το φυλλικό οξύ και η χολίνη παίζουν ζωτικό ρόλο στη λειτουργία του εγκεφάλου και προστατεύουν τις νοητικές ικανότητες, την ικανότητα μάθησης, τη μνήμη κ.ά.

Η έλλειψη αυτών των βιταμινών έχει σχετιστεί με πολλά προβλήματα. Πιο συγκεκριμένα:

* Η έλλειψη θειαμίνης (Β1), που βρίσκεται στα δημητριακά που τρώμε ως πρωινό, στις αμυλώδεις (πατάτα) και βολβώδεις ρίζες, οδηγεί σε μείωση των αντανακλαστικών, κόπωση και γενική κατάπτωση του νευρικού συστήματος.

* Η έλλειψη της Β12, που υπάρχει στα ζωικά προϊόντα (κρέας, εντόσθια, ψάρια, πουλερικά, γάλα, αυγά, τυρί), σχετίζεται με νευρολογικές διαταραχές, νοητική υστέρηση, αλλά και κακοήθη αναιμία.

* Η έλλειψη πυριδοξίνης (Β6), που υπάρχει σε ζωικά και φυτικά προϊόντα (ρύζι, σιτάρι, μοσχάρι, όσπρια, αβοκάντο, μπανάνα, καλαμπόκι, ψάρι, καρύδια, κοτόπουλο, γάλα, λαχανικά), μπορεί να οδηγήσει σε ατονία του νευρικού και μυϊκού συστήματος, κόπωση, νευρικότητα, κατάθλιψη κ.ά.

* Η έλλειψη φυλλικού (ή φολικού) οξέος, που βρίσκεται σε ψάρια, όσπρια και λαχανικά (πράσινα φυλλώδη λαχανικά, λάχανο, κουνουπίδι, σπανάκι, λαχανάκια Βρυξελλών) οδηγεί σε νοητικές διαταραχές και είναι γνωστό ότι δίνεται στις εγκύους ως συμπλήρωμα για να μειωθεί ο κίνδυνος μη φυσιολογικής νευρολογικής ανάπτυξης του εμβρύου.

* Η έλλειψη χολίνης, που υπάρχει στα αυγά, στο συκώτι και τη σοκολάτα, μειώνει τη μνήμη και τη συγκέντρωση και σχετίζεται με την εκδήλωση της νόσου Αλτσχάιμερ.

Τι να κάνετε

Το κλειδί για να τροφοδοτείται με ό,τι χρειάζεται ο εγκέφαλος είναι να ακολουθεί κανείς τις επιταγές της μεσογειακής διατροφής, που περιέχει πολλά και διαφορετικά φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια, ψάρια, ξηρούς καρπούς κ.λπ. Με αυτά τα τρόφιμα εξασφαλίζεται η επαρκής κατανάλωση γλυκόζης και θρεπτικών συστατικών.

Σημαντική, όμως, για τη νοητική ικανότητα είναι και η γενική κατάσταση της υγείας, η οποία για να είναι καλή προϋποθέτει:

* Μακροχρόνια διατήρηση του σωστού σωματικού βάρους.

* Συστηματική φυσική δραστηριότητα.

* Κατάλληλη ενυδάτωση για αναπλήρωση των απωλειών, με τη βοήθεια του νερού και των τροφίμων που το περιέχουν.

* Επάρκεια ύπνου, που «ξεκουράζει» τον εγκέφαλο.

ΚΟΡΥΦΗ

Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Στις εξετάσεις με καθαρό μυαλό, κρίση και φαντασία

Η στέρηση των πρωτεϊνών επηρεάζει δυσμενώς όλα τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος και ιδιαίτερα το ανοσοποιητικό, το κυκλοφορικό, το νευρικό και το γαστρεντερικό σύστημα

Βασικό εφόδιο για επιτυχία στις σχολικές εξετάσεις είναι η σωστή προετοιμασία του οργανισμού των μαθητών. Υπνος, διατροφή και ηρεμία, είναι προϋποθέσεις για τη σωστή έκβαση της προσπάθειας που καταβάλλουν οι μαθητές και οι οικογένειές τους. Κατά την περίοδο των εξετάσεων καλό είναι να αντικαταστήσετε τη ζάχαρη με το μέλι, να τρώτε τουλάχιστον τέσσερα φρούτα και να πίνετε ένα ποτήρι φρέσκο χυμό φρούτων καθημερινώς.

«Κατά τη δοκιμασία των σχολικών και πανεπιστημιακών εξετάσεων αξιολόγησης, ο εγκέφαλος πρέπει να είναι ξεκούραστος και σε θέση να συγκεντρώνεται και να κινητοποιεί στον μέγιστο βαθμό την κρίση, τη μνήμη, τη φαντασία», σημειώνει η ειδική παθολόγος Αναστασία Μοσχοβάκη.

Λόγω των πολλαπλών συνδέσεων του εγκεφάλου με ποικίλα οργανικά συστήματα ? τονίζει? είναι σημαντικό να λειτουργεί με επάρκεια ένα σύνολο οργάνων:

Η σωστή λειτουργία της πέψης είναι απαραίτητη για την απρόσκοπτη απορρόφηση ζωτικών βιταμινών και στοιχείων. Η σωστή λειτουργία των αδένων είναι σημαντική για την παροχή ισορροπημένου ορμονικού περιβάλλοντος. Το καλό αγγειακό αιμοποιητικό σύστημα και η καλή αρτηριακή πίεση είναι σημαντικά για την παροχή επαρκούς και υψηλής ποιότητας αίματος στο νευρικό σύστημα. Η σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού έχει ζωτική σημασία για την αποφυγή εμφάνισης ορισμένων νοσημάτων, που μειώνουν σημαντικά την απόδοση κατά την εξεταστική περίοδο, όπως είναι οι αλλεργίες, οι λοιμώξεις, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου, το άτομο πρέπει να κοιμάται επαρκώς, να μην εκτίθεται σε καπνό, να μην έρχεται σε επαφή με άτομα που πάσχουν από λοιμώδη νοσήματα, να αποφεύγει τα κρύα ρεύματα και τις ακραίες θερμοκρασίες, να απέχει από συναισθηματικές εντάσεις. Η επίπονη άσκηση καλό είναι να αποφεύγεται κατά τις ημέρες των εξετάσεων. Επιστημονικές μελέτες έχουν αναδείξει την αξία της ήπιας κίνησης στη βελτιστοποίηση της απόδοσης (γρήγορος περίπατος).

Σωστή διατροφή και ενυδάτωση Ο εξεταζόμενος πρέπει να μεριμνά για την ομαλή πρόσληψη υγρών με τη μορφή φρέσκων χυμών ή νερού καθημερινά. Αυτό πρέπει να γίνεται κυρίως ανάμεσα από τα γεύματα, ώστε να μη «φορτώνεται» το στομάχι με υπερβολικά υγρά κατά τη διάρκεια του φαγητού. Το πρωί της εξέτασης, αλλά και σε όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας, καλό είναι να αρχίσετε την ημέρα σας με καλό πρωινό, αποφεύγοντας όμως το βαρύ πρωινό γεύμα. Τα γεύματα πρέπει να μαγειρεύονται επαρκώς, χωρίς προσθήκη υπερβολικών μπαχαρικών ή τσιγάρισμα. Τα φρούτα και οι σαλάτες πρέπει να πλένονται καλά. Ο πνευματικά εργαζόμενος πρέπει να πλένει καλά τα χέρια του πριν από τα γεύματα, να μην τρώει γρήγορα και ακατάστατα, να αποφεύγει τα τυποποιημένα γεύματα, να μην υποβάλλεται σε δίαιτες με δραστική περικοπή θερμίδων, να απέχει από νυχτερινά γεύματα.

Να μη χρησιμοποιεί, επίσης, τοξικές ουσίες όπως το αλκοόλ, να αποφεύγει τα ποτά τύπου κόλα, να μη λαμβάνει άσκοπα φάρμακα και να καταναλώνει με σύνεση τον καφέ. Καλό είναι να κοιμάται μία δύο ώρες μετά το δείπνο και όχι αμέσως μετά, για να μην παρακωλύεται η διαδικασία της πέψης. Η ξεκούραση μετά το μεσημεριανό γεύμα, επί μισή ώρα, διευκολύνει την πέψη και την καλή απορρόφηση θρεπτικών συστατικών. Η σύγχρονη διατροφή περιέχει μεγάλη ποσότητα λιπών, κυρίως με τη μορφή βλαπτικού κορεσμένου λίπους.

Η διατροφή του εξεταζόμενου καλό είναι να περιέχει επαρκή ποσότητα του πολυακόρεστου λινολεϊκού λιπαρού οξέος, αλλά η υπερβολική ποσότητα λιπαρών ιδιαίτερα κορεσμένων πρέπει να αποφεύγεται. Οι ξηροί καρποί, οι ελιές, οι σπόροι είναι πλούσιες πηγές λινολεϊκού οξέος με χαμηλά κορεσμένα λιπαρά. Κατά τη διάρκεια του μεταβολισμού των πρωτεϊνών, κάθε ημέρα, βασικά αμινοξέα χάνονται και πρέπει οπωσδήποτε να αναπληρώνονται με τη διατροφή. Τα βασικά αμινοξέα είναι η λευκίνη, η ισολευκίνη, η λυσίνη, η μεθειονίνη, η φαινυλαλανίνη, η θρεονίνη, η τρυπτοφάνη, η βαλίνη, η ιστιδίνη και είναι σημαντικά για την υψηλή απόδοση του οργανισμού.

Η βιολογική αξία είναι υψηλότερη στις ζωικές πρωτεΐνες και ακολουθούν οι πρωτεΐνες των οσπρίων (φασόλια), των δημητριακών (ρύζι σιτάρι καλαμπόκι) και των ριζών.

Η στέρηση των πρωτεϊνών επηρεάζει δυσμενώς πρακτικά όλα τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος και ιδιαίτερα το ανοσοποιητικό σύστημα, το κυκλοφορικό σύστημα, το νευρικό σύστημα, το γαστρεντερικό σύστημα.

Τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας είναι το κρέας, το ψάρι, τα τυριά, το γάλα, το γιαούρτι. Συνδυασμοί πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης αυξάνουν τη βιολογική αξία των επιμέρους φυτικών τροφίμων. Προσθέστε τρία κεσεδάκια αποβουτυρωμένο γιαούρτι καθημερινώς στη συνήθη διατροφή σας κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου.

Ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί καθημερινώς γλυκόζη για τη λειτουργία του. Στην περίπτωση που αποσυρθούν οι υδατάνθρακες από τη διατροφή προκαλείται μία σοβαρή κατάσταση, η κέτωση, κατά την οποία διαταράσσεται σημαντικά η λειτουργία του εγκεφάλου.

Τα ωφέλιμα, για τη λειτουργία του νευρικού συστήματος, σάκχαρα συνδέονται με ζωτικά ιχνοστοιχεία στα φρούτα και στο μέλι, ενώ η ζάχαρη και οι κατεργασμένοι υδατάνθρακες παρέχουν «κενές θερμίδες».

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ Ο ρόλος των βιταμινών στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού

Ιδιαίτερα σημαντικοί παράγοντες για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού κατά τη διάρκεια των εξετάσεων και της προετοιμασίας, είναι μία σειρά βιταμινών.

Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι σημαντικές για τη λειτουργία του εγκεφάλου. Αυξημένες συγκεντρώσεις υπάρχουν στο σταρένιο ψωμί ολικής άλεσης, στα πλήρη δημητριακά πρωινού, στο αβγό, στο κρέας, στη μαγιά μπίρας, στη ζύμη, στους ξηρούς καρπούς, στα λαχανικά, στα όσπρια. Η Β12 είναι σημαντική και για τη σωστή αιμοποίηση και ευρίσκεται μόνο σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης.

Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι σημαντικές για τη λειτουργία του εγκεφάλου, η C για την ομαλή λειτουργία του ανοσοποιητικού, η έλλειψη της Α έχει ως αποτέλεσμα την κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού και η βιταμίνη Ε είναι απαραίτητη για την προστασία των κυτταρικών μεμβρανών.
Χρήσιμες είναι η βιοτίνη και το παντοθενικό οξύ. Εξαιρετικές διαιτητικές πηγές βιοτίνης είναι το συκώτι, η σόγια, η μαγιά, ο κρόκος αβγού. Το συκώτι, η μαγιά μπίρας, ο κρόκος αβγού είναι αρκετά καλές πηγές παντοθενικού οξέος.

Η βιταμίνη C είναι σημαντική για την ομαλή λειτουργία του ανοσοποιητικού. Αυξημένες συγκεντρώσεις ευρίσκονται στις ντομάτες, στα εσπεριδοειδή, μαϊντανό, πράσινες πιπεριές, πράσινα ωμά λαχανικά, πεπόνια, φράουλες, λάχανο, πατάτες, κίτρα, ραπανάκια.

Η έλλειψη της βιταμίνης Α έχει ως αποτέλεσμα την κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού. Η βιταμίνη περιέχεται σε μεγάλες συγκεντρώσεις στο γάλα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το βούτυρο, τα καρότα, τις γλυκοπατάτες, τα βερίκοκα, τα κίτρινα λαχανικά, το συκώτι και το αβγό.

Η βιταμίνη Ε είναι απαραίτητη για την προστασία των κυτταρικών μεμβρανών ενάντια στην υπεροξείδωση λιπιδίων που συνιστά ανοσοκατασταλτική διεργασία και τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου. Αυξημένες συγκεντρώσεις της βρίσκονται στο φρέσκο φυτικό λάδι, στο ελαιόλαδο, στο φύτρο σταριού, στα πλήρη δημητριακά, στους ξηρούς καρπούς ? φιστίκια.

Το φυλλικό οξύ και ο σίδηρος είναι σημαντικά για τον σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων, την αύξηση του αιματοκρίτη και τη σωστή οξυγόνωση του οργανισμού. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι οι βασικές διαιτητικές πηγές φυλλικού οξέος.

Τρόφιμα πλούσια σε αφομοιώσιμο σίδηρο είναι το κόκκινο κρέας, το συκώτι, η σπλήνα, τα οστρακοειδή, τα αβγά. Φυτικές πηγές σιδήρου είναι τα όσπρια, η σόγια, το πιτυρούχο ψωμί, το σπανάκι, το κουνουπίδι, οι ελιές, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, το φύτρο σταριού. Ο σίδηρος των φυτικών τροφών μεταβολίζεται πιο δύσκολα, η ικανότητα όμως του οργανισμού σας να τον επεξεργάζεται μπορεί να αυξηθεί εάν πιείτε ταυτόχρονα ένα φρέσκο χυμό πορτοκάλι, που μόλις στύψατε.

Ο φώσφορος, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος, το σελήνιο είναι σημαντικά για την ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου και γενικότερα του νευρικού συστήματος. Αυξημένες συγκεντρώσεις ασβεστίου υπάρχουν στα γαλακτοκομικά προϊόντα. Φώσφορος περιέχονται σε μεγάλες ποσότητες στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα πλήρη δημητριακά, στα αβγά, στο κρέας, στα ψάρια, στους ξηρούς καρπούς. Μαγνήσιο περιέχουν οι μπανάνες, τα πλήρη δημητριακά, τα όσπρια, τα γαλακτοκομικά, οι ξηροί καρποί, τα πράσινα λαχανικά.

Το κρέας, τα οστρακόδερμα, οι ξηροί καρποί και τα όσπρια είναι καλές πηγές βιοδιαθέσιμου ψευδαργύρου. Αυξημένες συγκεντρώσεις σεληνίου βρίσκονται σε κρέατα, θαλασσινά, αβγά, ξηρούς καρπούς, πράσινα λαχανικά, πλήρη δημητριακά, φρούτα, όσπρια.

ΒΟΤΑΝΑ... ΑΝΤΙΔΟΤΑ ΣΤΟΝ ΚΑΦΕ  Φρεσκάρουν τη μνήμη και χαρίζουν διαύγεια Η περίοδος των εξετάσεων είναι ίσως η πιο απαιτητική για τους μαθητές οι οποίοι καλούνται να επαναφέρουν στη μνήμη όλες τις γνώσεις που απέκτησαν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και να προετοιμαστούν κατάλληλα για το επόμενο μεγάλο βήμα της ζωής τους. Η περίοδος των εξετάσεων είναι ίσως η πιο απαιτητική για τους μαθητές οι οποίοι καλούνται να επαναφέρουν στη μνήμη όλες τις γνώσεις που απέκτησαν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και να προετοιμαστούν κατάλληλα για το επόμενο μεγάλο βήμα της ζωής τους. Σε αυτή την περίοδο, και κυρίως τις τελευταίες ημέρες πριν από τις εξετάσεις, οι μαθητές φέρνουν συχνά τον οργανισμό τους στα όριά του, καταβάλλοντας υπεράνθρωπες προσπάθειες για να αποστηθίσουν ακόμα και την τελευταία λεπτομέρεια από τα βιβλία.

Η προσπάθεια αυτή, η οποία τις περισσότερες φορές είναι πολύωρη, εξαντλεί τον οργανισμό και τελικά στερεί από τον μαθητή τη δυνατότητα να μελετήσει σωστά και να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τις δυνατότητές του. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα συνεχόμενα ξενύχτια καταλήγουν τελικά να έχουν το εντελώς αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Πολλοί πιστεύουν ότι η απάντηση σε όλα τα παραπάνω είναι τα πολλά φλιτζάνια καφέ, αλλά οι επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι αυτό ισχύει μέχρις ενός σημείου, καθώς μετά το τρίτο φλιτζάνι ο καφές προκαλεί περισσότερα προβλήματα από αυτά που επιλύει. Αντίθετα, τα βότανα που παρουσιάζονται παρακάτω προσφέρουν τόνωση της εγκεφαλικής λειτουργίας, βελτίωση της μνήμης και πνευματική διαύγεια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ

Το δενδρολίβανο είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά αυτοφυή φυτά της Ανατολικής Μεσογείου και χρησιμοποιούνταν για θεραπευτικούς σκοπούς από την αρχαιότητα. Στο παρελθόν πίστευαν ότι το αφέψημα που παρασκευάζεται από δενδρολίβανο, κέδρο και τερβινθίνη ήταν ελιξίριο νεότητας. Μία από τις θεραπευτικές ιδιότητες του δενδρολίβανου είναι ότι τονώνει τον οργανισμό. Αυτό το καθιστά ιδιαίτερα χρήσιμο στην περίοδο κατά την οποία οι μαθητές δίνουν τις τελευταίες δυνάμεις τους για να προετοιμαστούν για τις εξετάσεις. Πιστεύεται ότι η τοποθέτηση του φυτού στο κεφάλι κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος ξεκουράζει και καθαρίζει το μυαλό και τονώνει τη μνήμη. Πρέπει να σημειωθεί ότι η χρήση του επιβάλλεται να είναι προσεκτική και με μέτρο γιατί σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση ή ακόμα και θάνατο.

ΑΧΙΛΛΑΙΑ

Ευεργετικό για τη διανοητική λειτουργία του ανθρώπου είναι το βότανο αχιλλαία, ένα φυτό που είχε αναγνωριστεί από τα αρχαία χρόνια ως θεσπέσιο φάρμακο. Σύμφωνα με τη μυθολογία, το φυτό οφείλει το όνομά του στον Αχιλλέα ο οποίος ακολουθώντας τη συμβουλή της Αφροδίτης έδεσε την πληγή που του προκάλεσε το δόρυ του Πάρη με το φυτό αυτό. Αλλωστε, η αχιλλαία είναι εκτός των άλλων γνωστή για τις σημαντικές αιμοστατικές της ιδιότητες. Περιέχει αιθέριο έλαιο το οποίο περιλαμβάνει προαζουλένη, αχιλλεΐνη και κινεόλη - ουσία στην οποία αποδίδουν οι επιστήμονες την ικανότητα του φυτού να τονώνει πνευματικά τον άνθρωπο. Συνήθως η αχιλλαία καταναλώνεται με τη μορφή εγχύματος.

ΤΣΟΥΚΝΙΔΑ

Η τσουκνίδα η δίοικη είναι ένα από τα πιο σημαντικά θεραπευτικά φυτά που έχει δημιουργήσει η φύση. Τα φύλλα της περιέχουν μυρμηκικό οξύ, κάλιο, τανίνη, γλυκοκινίνες, πυρίτιο, βιταμίνες Α και C και άλατα, ενώ στις κορυφές του φυτού εντοπίζονται ορμόνες, νάτριο, χαλκός και χλώριο. Ανάμεσα στις δεκάδες θεραπευτικές ιδιότητες της τσουκνίδας είναι η ευεργετική της δράση στη διατήρηση της διανοητικής κατάστασης σε υψηλά επίπεδα. Η δόση του φυτού, ωστόσο, πρέπει να είναι μικρή και να μετριέται με κουταλάκι του γλυκού. Ο χυμός από τσουκνίδα θα πρέπει να είναι πολύ αραιωμένος με τη σωστή αναλογία να είναι ένα μέρος χυμού σε πέντε μέρη νερού. Για την παρασκευή αφεψήματος αφήνουμε 30 γραμμάρια του φυτού να βράσουν για 10 λεπτά σε μισό κιλό νερό. Πίνουμε τρεις φορές την ημέρα από δύο κουταλιές της σούπας κάθε φορά.

ΓΚΙΓΚΟ
Είναι ένα από τα γνωστότερα βότανα που ενισχύουν την εγκεφαλική λειτουργία, την πνευματική συγκέντρωση και τη μνήμη του ανθρώπου. Παράλληλα το γκίγκο καταπολεμά τη γεροντική άνοια. Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλά σκευάσματα -χάπια, κάψουλες, βάμμα- που έχουν ως βασικό συστατικό τους το γκίγκο, όμως οι βοτανολόγοι επισημαίνουν ότι η χορήγησή του θα πρέπει να γίνεται μόνο κατόπιν ιατρικής συμβουλής ειδικά στις περιπτώσεις που λαμβάνονται ταυτόχρονα και άλλες φαρμακευτικές ουσίες. Το φυτό χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στην Ιαπωνία και την Κίνα κατά των προβλημάτων μνήμης ενώ στις χώρες αυτές θεωρείται και ιερό δέντρο. Μεταξύ άλλων το γκίγκο περιλαμβάνει γλυκοσίδια, τερπενικές κατόνες και κουερκετίνη, ένα ισχυρό φλαβονοειδές.

ΓΚΙΝΣΕΝΓΚ
Είναι το ιδανικό βότανο για την περίοδο της προετοιμασίας και της διεξαγωγής των σχολικών εξετάσεων. Το γκίνσενγκ έχει μελετηθεί για περισσότερα από 30 χρόνια σε πολλές χώρες του κόσμου χάρη στην καταπληκτική του ικανότητα να καταπολεμά το νοητικό -αλλά και το σωματικό- στρες, να διεγείρει το νευρικό σύστημα, να προάγει τη διαύγεια του μυαλού και να «ξεκλειδώνει» τις μέγιστες αποδόσεις του οργανισμού. Η μεγαλύτερη απορρόφήσή του γίνεται, σύμφωνα με τους ειδικούς, με το μάσημα της ρίζας του, ενώ συχνά χρησιμοποιείται και αφέψημα από τη σκόνη της ρίζας. Δεν θα πρέπει, όμως, να καταναλώνεται με καφέ γιατί επιταχύνει τη δράση της καφεΐνης. Το γκίνσεγκ είναι ένα βότανο με μακρόχρονη ιστορία, αφού καλλιεργείται στην Κίνα εδώ και 7.000 χρόνια ενώ κατά το παρελθόν χρησιμοποιείτο επίσης από ινδιάνικες φυλές.

ΜΙΓΚΕ
Μπορεί λίγοι να το γνωρίζουν με την ονομασία του αλλά πρόκειται για ένα διαδεδομένο φυτό σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτό το βότανο με τα άνθη?κρεμαστές καμπανούλες αναπτύσσει ιαματική δράση σε αρκετές περιπτώσεις παθήσεων. Μεταξύ άλλων μπορεί και ενισχύει τη λειτουργία του εγκεφάλου. Παρ' όλα αυτά, δεν είναι δυνατό να καταναλώνεται ευρέως και χωρίς ιατρική συνταγή καθώς είναι δηλητηριώδες, γεγονός που ανέκοψε και τη διάδοσή του. Το μιγκέ άρχισε να χρησιμοποιείται τον 16ο αιώνα ενώ η ομοιοπαθητική το χρησιμοποιεί κατά ορισμένων καρδιακών παθήσεων με τη μορφή αφεψήματος, σκόνης και εκχυλίσματος.

ΜΑΡΟΥΛΙ
Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές έρευνες η αφθονία μαγνησίου στον ανθρώπινο οργανισμό αυξάνει τις μαθησιακές ικανότητες του ατόμου. Αυτό συμβαίνει επειδή το μαγνήσιο ρυθμίζει στον εγκέφαλο έναν υποδοχέα ο οποίος έχει καθοριστικό ρόλο στη μνήμη και στη μάθηση. Οι αυξημένες ποσότητες μαγνησίου που περιέχονται στο μαρούλι εξηγούν γιατί η κατανάλωση αυτού του λαχανικού βοηθά στη ζωογόνηση των νεύρων και των ιστών του εγκεφάλου και θα πρέπει να περιλαμβάνεται στη διατροφή όσων διαβάζουν εντατικά για να συμμετάσχουν στις εξετάσεις. Ο άνθρωπος απολαμβάνει τις ιδιότητες αυτές και με την κατανάλωση χυμού παρασκευασμένου από το φυτό. Εκτός από μαγνήσιο το μαρούλι περιέχει μεγάλες ποσότητες σιδήρου, πρωτεΐνες, λακτουκάριο -που έχει κατευναστική δράση-, βιταμίνες του συμπλέγματος Β- οι οποίες είναι ευεργετικές για το νευρικό σύστημα-, C, κάλιο και ιώδιο.

ΡΟΔΑΚΙΝΙΑ
Οι καρποί της είναι δροσιστικοί και νόστιμοι ενώ παράλληλα προσφέρουν στον οργανισμό ασπίδα προστασίας από την πνευματική εξάντληση. Τα ροδάκινα θεωρούνται από τους ειδικούς πολύ ωφέλιμα φρούτα για τους διανοητικά εργαζόμενους περιλαμβανομένων και των μαθητών σε περιόδους αιχμής. Είναι ένα φυτό που κατάγεται από την Κίνα και οι καρποί του περιέχουν κατά 87% νερό. Το ροδάκινο είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α, αφού περιέχει τετραπλάσιες ποσότητες από αυτές που εντοπίζονται στο πορτοκάλι, βιταμίνες C και Β, ελάχιστα λίπη και πρωτεΐνες. Χάρη στην περιεκτικότητά του σε ιχνοστοιχεία, βιταμίνες και μέταλλα το ροδάκινο είναι κατάλληλο για όσους υποφέρουν από πνευματικό στρες και διανοητική κόπωση, ενώ παράλληλα αναπτύσσει καλλυντική δράση, μειώνει την κακή χοληστερίνη, βοηθά στο αδυνάτισμα και θωρακίζει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.

ΡΟΔΙΑ
Αν και η καταγωγή της είναι από τα Ιμαλάια, η ροδιά ήταν γνωστή και στην αρχαία Ελλάδα. Αναφέρεται, μάλιστα, και από τον Ομηρο ο οποίος περιέγραψε τις ροδιές στον κήπο του βασιλιά Αλκίνοου. Ο χυμός του ροδιού περιέχει σάκχαρα, κιτρικό οξύ, βιταμίνες Α, Β1, Β2, C, E και G και άλλα πολύτιμα συστατικά για τον οργανισμό όπως είναι το κάλιο, το νάτριο, ο φώσφορος, ο σίδηρος και το ασβέστιο.

Το φυτό περιέχει επίσης αιθέριο έλαιο, τανίνες και αλκαλοειδή. Τα ρόδια είναι συνεπώς πολύ υγιεινά και τονώνουν τον οργανισμό κυρίως στις περιπτώσεις που είναι καταπονημένος από έντονη σωματική και πνευματική εργασία. Για τους μαθητές που προετοιμάζονται για τις εξετάσεις ιδανικότερος θεωρείται ένας δροσερός χυμός και όχι ένα από τα αφεψήματα που παρασκευάζεται από διάφορα μέρη του φυτού.

 

ΛΕΞΙΚΟ ΒΟΤΑΝΩΝ

 

ΚΟΡΥΦΗ

Στρατηγικές αντιμετώπισης του άγχους των εξετάσεων για γονείς και μαθητές Γράφει: Χριστοδούλου Τέσσα, Ψυχολόγος- Κλινική Νευροψυχολόγος PhD

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή το άγχος των εξετάσεων χαρακτηρίζει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό την πλειοψηφία των μαθητών. Από τη μία η κούραση της σχολικής χρονιάς και η έντονη επιθυμία για διακοπές αντικρούεται με το διάβασμα, ενώ από την άλλη το άγχος για μια καλή επίδοση στις εξετάσεις μπορεί να καταβάλλει τους μαθητές και να μειώσει τη διάθεση για διάβασμα. Το αίσθημα αυτό συνήθως εμφανίζεται πριν (κατά τη διάρκεια της μελέτης), στην εξέταση (την ώρα αξιολόγησης) αλλά και μετά (μέχρι την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων) και είναι συχνό ακόμα και στα άτομα που έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα. Τα συμπτώματα του άγχους είναι πολλά.

Κατά κύριο λόγο έχουν να κάνουν με υπερβολική ανησυχία, φόβο και ανησυχία ενδεχόμενης αποτυχίας ή μειωμένης επίδοσης. Μπορούν να εκδηλωθούν ως ψυχοσωματικά συμπτώματα με κύρια τον πονοκέφαλο, ζαλάδα, ταχυκαρδία, τρέμουλο, δύσπνοια και εφίδρωση, αλλά και ως συναισθηματικά όπως απελπισία, οξυθυμία, κατάθλιψη, αδυναμία και απογοήτευση. Σε κάποια άτομα παρατηρείται μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, σύγχυση και απώλεια μνήμης.

Ήπια συμπτώματα άγχους λειτουργούν εποικοδομητικά, ενώ όταν η ανησυχία γίνεται υπερβολική το άτομο μπορεί να νιώσει πανικό και απώλεια ελέγχου, να νιώσει σύγχυση και να μη μπορεί να σκεφτεί. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την άσχημη επίδοση στις εξετάσεις ακόμα και με την καλύτερη προετοιμασία.

Παρακάτω ακολουθούν κάποιες στρατηγικές που μπορεί να βοηθήσουν κατά τη διάρκεια της εξεταστικής μειώνοντας την κούραση και το άγχος και αυξάνοντας την ικανότητα μάθησης και τη διάθεση για μελέτη.

Διαλέξτε ένα ήσυχο μέρος μέσα στο σπίτι ή εκτός που δεν έχει πολλά ερεθίσματα να σας αποσπούν την προσοχή (πολλά έπιπλα, αντικείμενα κτλ). Διαλέξτε ένα δωμάτιο που να μην έχει πολύ έντονα χρώματα που προκαλούν άγχος και διέγερση και κατά συνέπεια κουράζουν εύκολα. Πριν από τις εξετάσεις αναπτύξτε στρατηγικές οργανωμένης μελέτης προκειμένου να προετοιμαστείτε. Τις περισσότερες φορές η οργάνωση μειώνει τον χρόνο της μελέτης και αποδεικνύεται πιο αποτελεσματική και λιγότερο κουραστική. Τα συχνά διαλείμματα βοηθούν στην καλύτερη εμπέδωση της μελέτης και λειτουργούν ευεργετικά τόσο στη διάθεση όσο και στη σωματική ξεκούραση. Ο εγκέφαλος εξάλλου μπορεί να αφομοιώσει καλύτερα τις πληροφορίες όταν η προσοχή είναι επικεντρωμένη και συντηρούμενη. Αν δεν ξεκουραζόμαστε μειώνεται η ικανότητα προσοχής και ως αποτέλεσμα η μάθηση. Μην καταβάλλεστε αν κάτι μοιάζει σύνθετο. Κάντε ένα διάλειμμα και ξαναγυρίστε. Κρατήστε σημειώσεις και προσπαθήστε να απλουστεύσετε την πληροφορία. Ο καλός ύπνος, η σωστή διατροφή και η φυσική δραστηριότητα είναι από τα σημαντικότερα συστατικά μαζί με το διάβασμα για μια καλή επίδοση στις εξετάσεις.

Όσο περνούν οι μέρες και φτάνουν οι μέρες των εξετάσεων το άγχος αυξάνεται προοδευτικά. Προσπαθήστε στα διαλείμματα που κάνετε να χαλαρώνετε με βαθιές αναπνοές και stretching που απελευθερώνουν την ένταση. Διώξτε τις αρνητικές σκέψεις σχετικά με την επίδοση των εξετάσεων και συνεχίστε την εντατική σας μελέτη. Πριν από κάθε εξέταση επικεντρωθείτε σε αυτά που έχετε διαβάσει χωρίς να προσπαθείτε να μάθετε καινούριες έννοιες ή πράγματα που σας φάνηκαν δύσκολα ή δυσνόητα.

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης παραμείνετε ήρεμοι με αργές και βαθιές ανάσες. Αν δεν γνωρίζετε κάποια ερώτηση προσπαθήστε να μείνετε ψύχραιμοι. Ο πανικός οδηγεί σε βεβιασμένες κινήσεις. Διαβάστε αργά και προσεκτικά τις οδηγίες και κατανείμετε τον χρόνο σας οργανώνοντας τη σκέψη σας δημιουργικά από τις ερωτήσεις που γνωρίζετε καλύτερα και θα σας δώσουν αυτοπεποίθηση να συνεχίσετε αυξάνοντας έτσι και το χρόνο για τις δυσκολότερες.

Αν τυχόν νιώσετε έντονο άγχος ή συμπτώματα πανικού κατά τη διάρκεια της εξέτασης προσπαθήστε να ηρεμήσετε και να διαχειριστείτε τα συμπτώματά σας. Μπορείτε να σταματήσετε την αρνητική σκέψη φέρνοντας στο μυαλό σας νοερά την εικόνα ενός ΣΤΟΠ ή λέγοντας τη λέξη ΣΤΑΜΑΤΑ. Με αυτόν τον τρόπο εντοπίζετε την πηγή άγχους και τις αρνητικές σκέψεις που σχετίζονται με αυτό αποτρέποντας τη συνέχισή τους που θα αποβεί καταστροφικό ενεργοποιώντας μια σειρά συμπτωμάτων πανικού. Αντικαταστήστε τις αρνητικές δυσλειτουργικές σκέψεις με θετικές και μην ξεχνάτε τις διαφραγματικές αναπνοές που μπορούν να επαναφέρουν τον οργανισμό σε κατάσταση ηρεμίας.

Οι γονείς είναι καλό να βοηθήσετε τα παιδιά σας ψυχολογικά, συναισθηματικά και σωματικά. Φροντίστε τη διατροφή τους και ενθαρρύνετε τη φυσική δραστηριότητα μέσω διαλειμμάτων. Μην προκαλείτε ανησυχία και εκνευρισμό με σχόλια για το τι δεν έκανε κατά τη διάρκεια της χρονιάς ή τι θα έπρεπε να είχε κάνει. Αποφύγετε τις υπερβολικές δηλώσεις ότι οι εξετάσεις είναι το πιο σημαντικό κομμάτι για την εξασφάλιση του μέλλοντος ενός παιδιού. Με αυτόν τον τρόπο μεταφέρετε το δικό σας άγχος και αυξάνετε το φόβο της αξιολόγησης και της απόδοσης στο παιδί. Αντί αυτού μπορείτε να πείτε στο παιδί σας ότι όποια κι αν είναι η έκβαση και το αποτέλεσμα μπορεί να αντιμετωπιστεί αν είναι αρνητικό. Επιβραβεύστε την προσπάθεια και ενθαρρύνετε εποικοδομητικά τη συνέχεά της. Μην επιβαρύνετε τα παιδιά με τις επιθυμίες και τα θέλω σας αλλά να είστε κοντά τους για να ακούσετε αυτά που έχουν να σας πουν και δείξτε κατανόηση και υπομονή.

Είναι σημαντικό παιδιά και γονείς να συνειδητοποιήσουν ότι η ένταση και όχι το άγχος επιβαρύνουν την συναισθηματική και νοητική κατάσταση. Ως ένα βαθμό το άγχος προετοιμάζει το άτομο να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των εξετάσεων. Μετά τις εξετάσεις ξεκουραστείτε και επιβραβεύστε τον εαυτό σας για την προσπάθεια που κατέβαλε. Αξιολογείστε και εντοπίστε τα λάθη σας προκειμένου να τα διορθώσετε την επόμενη φορά.

 

ΚΟΡΥΦΗ

«Σύμμαχος» η ηρεμία στο οικογενειακό περιβάλλον Η επιτυχία στις πανελλαδικές εξετάσεις δεν κρύβεται μόνο στο μεθοδικό διάβασμα και την κάλυψη των κενών την τελευταία στιγμή.

Νικήστε το άγχος με ασκήσεις... ψυχραιμίας  Τα ψέματα τέλειωσαν. Αύριο ξεκινούν οι πανελλαδικές εξετάσεις και βέβαια αν αυτήν τη στιγμή σάς έχουν καταβάλει ο φόβος και το άγχος μπροστά στον μαραθώνιο που σας περιμένει, είστε απολύτως δικαιολογημένοι.
Αντιμετωπίζοντας το άγχος των πανελλαδικών εξετάσεων Μια ισορροπημένη καθημερινή ζωή, στην οποία εκτός από το διάβασμα θα υπάρχει χρόνος για σωστή διατροφή, ψυχαγωγία και επαρκή ύπνο, συνιστά στους εφήβους που ετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν τις πανελλαδικές εξετάσεις, η ψυχοπαιδαγωγός του Κέντρου Κοινωνικής Στήριξης του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου, Ιωάννα Μαλάτου.
Άγχος & Υγεία

10 συμβουλές προς μαθητές και γονείς για καλύτερη διαχείριση του στρες Παρέμβαση της Αποστολίας Ντέκοβα, κλινικής ψυχολόγου

Οταν το άγχος γίνεται υπερβολικό, επηρεάζει τις γνωστικές λειτουργίες του υποψηφίου, όπως τη μνήμη, την προσοχή και τη σκέψη του Οι πανελλαδικές εξετάσεις πλησιάζουν, η αγωνία και το άγχος, τόσο των μαθητών όσο και των γονιών, κορυφώνεται. Το άγχος των εισαγωγικών εξετάσεων, όταν βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα, είναι λειτουργικό και δημιουργικό. Βοηθά στην επίτευξη υψηλών επιδόσεων και παρέχει τη δυνατότητα στα νεαρά άτομα να αναπτύξουν αμυντικούς μηχανισμούς, οι οποίοι θα τους είναι απαραίτητοι, προκειμένου να μπορέσουν να αντέξουν σε μελλοντικές καταστάσεις.

Η συγκίνηση και το άγχος προκαλούν συχνότερη παραγωγή διεγέρσεων από τον φυσιολογικό καρδιακό βηματοδότη. Το αποτέλεσμα είναι η εμφάνιση ταχυκαρδίας. Η πρόληψη περιλαμβάνει τη διακοπή αλκοόλ και καφεΐνης που δύνανται να προκαλέσουν αύξηση της καρδιακής συχνότητας, την αποφυγή «βαρέων» γευμάτων που λόγω κακής πέψης μπορεί να επιδεινώσουν το φαινόμενο και την επαρκή ανάπαυση. Οταν, όμως, παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, γίνεται δυσλειτουργικό. Εχει επιπτώσεις στην ψυχική υγεία του μαθητή και αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την επιτυχία των εξετάσεων. Συνήθως, το υπερβολικό άγχος κατακλύζει άτομα τα οποία είτε έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και αδυνατούν να αντεπεξέλθουν υπό συνθήκες πίεσης ή δεν επιθυμούν να απογοητεύσουν τον οικογενειακό τους και το κοινωνικό τους περίγυρο.

Το άγχος μεγιστοποιείται όταν ο υποψήφιος και ιδιαίτερα η οικογένεια του ταυτίζουν την επιτυχία σε κάποιο ανώτατο ίδρυμα ως προσωπική και αργότερα επαγγελματική καταξίωση και ευτυχία, ενώ θεωρούν την αποτυχία ως καταστροφή για τη μελλοντική πορεία του εφήβου. Γι' αυτόν το λόγο, η αποτυχία αποτελεί μέγιστο πλήγμα στην αυτοεκτίμηση και αυτοεικόνα του εφήβου. Ο ρόλος των γονέων είναι καθοριστικός για τη διόγκωση του άγχους του υποψηφίου.

Οι γονείς συχνά, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις προτιμήσεις και τις δυνατότητες του παιδιού τους, έχουν υπερβολικές προσδοκίες από εκείνο, με αποτέλεσμα να το επιβαρύνουν συναισθηματικά και να το παρεμποδίζουν να αποδώσει το μέγιστο δυνατό.

Το άγχος εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε άτομο και μπορεί να επηρεάσει διάφορους τομείς: Συναισθηματικό, γνωστικό και σωματικό.

Σε συναισθηματικό επίπεδο, ο υποψήφιος μπορεί να γίνει ευερέθιστος με τον περίγυρό του. Να κάνει αρνητικές σκέψεις για την έκβαση των τελικών εξετάσεων («δεν θα τα καταφέρω», «δεν ξέρω τίποτα», «δεν έχω διαβάσει αρκετά»). Ενδέχεται, δε, να παραιτηθεί από το διάβασμα και γενικότερα από τους στόχους του.

Οταν το άγχος γίνεται υπερβολικό, μπορεί να επηρεάσει τις γνωστικές λειτουργίες του υποψηφίου, όπως τη μνήμη, την προσοχή, τη σκέψη του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται η αποδοτικότητά του, καθώς και οι ικανότητες για οργάνωση και προγραμματισμό.

Σε οργανικό επίπεδο μπορεί να δημιουργήσει διαφόρων ειδών συμπτώματα, όπως πονοκέφαλους, ταχυπαλμίες, δύσπνοια, τρέμουλο στα χέρια, ναυτία, εξάψεις, αϋπνία, διαταραχές ύπνου ή διαταραχές διατροφής.

Τα συμπτώματα αυτά μπορούν να είναι μακροπρόθεσμα (σε όλη τη διάρκεια της σχολικής περιόδου) ή βραχυπρόθεσμα (κατά τη διάρκεια των πανελλήνιων εξετάσεων).

Οι συμβουλές που μπορούμε να δώσουμε στους υποψήφιους για την καλύτερη διαχείριση του άγχους είναι οι εξής:

Ο υποψήφιος θα χρειαστεί να κατανοήσει ότι οι εισαγωγικές εξετάσεις αξιολογούν συγκεκριμένο εύρος γνώσεων και όχι τις πραγματικές του ικανότητες και δεξιότητες.

Οφείλει να κάνει θετικές σκέψεις κατά τη διάρκεια των εξετάσεων, διατηρώντας την αυτοπεποίθησή του.

Το διάβασμα τις ημέρες των εξετάσεων πρέπει να είναι προγραμματισμένη επανάληψη και όχι προσπάθεια κτήσης νέας γνώσης.

Το αγχωτικό διάβασμα των τελευταίων ημερών φέρνει πανικό και απογοήτευση.

Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων ο υποψήφιος δεν θα πρέπει να χάσει τη ψυχραιμία του. Αν θεωρήσει ότι τα θέματα είναι δύσκολα, ας ξεκινήσει με εκείνα που γνωρίζει, προκειμένου να μη χάσει πολύτιμο χρόνο.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται και από τους γονείς, οι οποίοι διαδραματίζουν σοβαρό ρόλο στην προετοιμασία των μαθητών:

Να μην παρεμβαίνουν στον τρόπο διαβάσματος του παιδιού τους. Να του επιτρέψουν να επιλέξει τον τρόπο διαβάσματος που του ταιριάζει καλύτερα.

Να το ενθαρρύνουν να εκφράσει τα συναισθήματά του, τις σκέψεις, τις αγωνίες, τους φόβους του.

Να το διαβεβαιώσουν ότι θα το αγαπούν, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.

Να μη μεταδίδουν το δικό τους άγχος στο παιδί τους.

 

Τεχνικές διαχείρισης άγχους εξετάσεων: Οδηγός για μαθητές και γονείς Ευφροσύνη Μήτσιου – Ψυχολόγος

Για αρκετά παιδιά οι εξετάσεις είτε αυτές είναι ενδοσχολικές (διαγωνίσματα, τεστ) είτε είναι Πανελλήνιες (συνήθως αυτές είναι και οι πιο απαιτητικές) ή στα πλαίσια σπουδών σε Τριτοβάθμια Εκπαίδευση σηματοδοτούν και ενισχύουν έντονο άγχος. Βεβαίως το άγχος μέχρι ενός σημείου είναι και δημιουργικό, παραγωγικό, μας κινητοποιεί. Όταν όμως ξεπερνά τα όρια του φυσιολογικού συνοδεύεται από αρνητικά συναισθήματα και καταστάσεις.

Στην προκειμένη οι αρνητικές επιπτώσεις (που μπορεί να αποτελούν και προειδοποιητικά σημάδια για τους γονείς ή και για τα παιδιά) είναι:

- Δυσκολία να συγκεντρωθούν

- Δυσκολία να διαβάσουν, να μάθουν συγκεκριμένη ύλη και να τη θυμηθούν

- Αναφέρουν συνεχώς βαθμούς και επίδοση

- Ευερεθιστότητα, επιθετικότητα, θυμός, κλάματα

- Μειωμένη (ή αυξημένη) όρεξη για φαγητό ή φουσκώματα

- Δυσκολία στον ύπνο (εφιάλτες)

- Ταχυκαρδία, ζάλη, τάση λιποθυμίας, βάρος στο στήθος, πονοκέφαλος

- Ανησυχία, νευρικότητα και άγχος για διάφορα πράγματα

- Τάσεις φυγής (να ασχοληθούν με οτιδήποτε άλλο πέραν του διαβάσματος).

Το άγχος κινητοποιείται συνήθως από αρνητικές σκέψεις οι οποίες σχετίζονται με το φόβο και την αγωνία του παιδιού για το πόσο καλά θα τα πάει στις εξετάσεις και σε περίπτωση αποτυχίας τι θα πούνε οι φίλοι και ιδιαίτερα οι γονείς που μπορεί να τους απογοητεύσει ή να μην επιβεβαιώσει τις προσδοκίες τους. Οι αρνητικές αυτές σκέψεις έχουν την ιδιότητα κάποιες φορές να ωθούν το παιδί να λειτουργεί με τέτοιο τρόπο που να προκαλέσει αυτό το οποίο φοβάται (αυτοεκπληρούμενη προφητεία). Στην ουσία αυτό αποτελεί και το κλειδί για την καλύτερη αντιμετώπιση ή προετοιμασία του μαθητή.

Σημαντικό στοιχείο είναι να αλλάξει το παιδί τρόπο σκέψης όσον αφορά τις εξετάσεις. Για να γίνει κάτι τέτοιο χρειάζεται να αλλάξει και ο τρόπος σκέψης των ίδιων των γονιών. Οι εξετάσεις δεν είναι το εισιτήριο για επαγγελματική αποκατάσταση αλλά ούτε και μοναδικός τρόπος επιβεβαίωσης των ικανοτήτων του παιδιού τους. Αυτό φαίνεται και από τον τρόπο που το σύστημα απορροφά τα άτομα ανεξάρτητα από τη μορφωτική τους προέλευση.

Προτάσεις για τα παιδιά

- Να οργανώσετε όσο μπορείτε καλύτερα την ύλη για διάβασμα

- Να κρατάτε σημειώσεις και να επισημαίνετε με διαφορετικά στυλό/μαρκαδόρους – βασικά ή δύσκολα σημεία ώστε στην επανάληψη να τα βρίσκετε εύκολα

- Να κάνετε επαναλήψεις μόνοι ή μαζί με φίλους για να λύσετε απορίες και να φρεσκάρετε τις γνώσεις σας

- Να αποφεύγετε να διαβάζετε με εξαντλητικούς ρυθμούς κατά τη διάρκεια των εξετάσεων και να μένετε ξύπνιοι μέχρι αργά – το βασικό διάβασμα έχει προηγηθεί και τώρα απλά κάνετε επαναλήψεις

- Να διαβάσετε αυτά που σας δυσκολεύουν λίγο πριν τις εξετάσεις και να μην κουράζεστε με αυτά που ήδη ξέρετε καλά

- Να αποφύγετε να συζητάτε λίγο πριν τις εξετάσεις τι γνωρίζετε και τι δε γνωρίζετε – ενδεχομένως εκείνη τη στιγμή να αγχωθείτε ότι δε θυμάστε τίποτα

- Να θυμάστε τα διαλείμματα κατά τη διάρκεια της μελέτης

- Να προτιμήσετε να τρώτε καλά (ανά 3 ώρες γεύματα, φρούτα και λαχανικά), να κοιμάστε καλά (τουλάχιστον 7 ώρες), να ξεκουράζεστε και να κάνετε κάποιας μορφής κίνηση/άσκηση (βόλτα με ποδήλατο, περίπατος, κολύμβηση, pilates ή ομαδικό άθλημα όπως ποδόσφαιρο, μπάσκετ). Η κίνηση είναι πολύ σημαντική καθώς 20 λεπτά την ημέρα τουλάχιστον βοηθάνε να παραχθεί σεροτονίνη που είναι η ορμόνη της χαράς και να μειωθεί η κορτιζόλη που είναι η ορμόνη του άγχους

- Σε περίπτωση άγχους και πανικού κατά τη διάρκεια των εξετάσεων σταματήστε τις αρνητικές σκέψεις (και κυριολεκτικά λέγοντας στον εαυτό σας σταμάτα ή stop) και αντικαταστήστε με θετικές, πάρτε βαθιές αναπνοές, σκεφτείτε κάποια όμορφη εικόνα (όπως διακοπές, αγαπημένο πρόσωπο) ή επαναλάβετε εσωτερικά κάποια λέξη ή φράση που σας ανακουφίζει.

Προτάσεις για τους γονείς

- Προσπαθήστε να είστε όσο το δυνατό πιο ήρεμοι – αν εσείς είστε ήρεμοι αυτό θα νιώθουν και τα παιδιά κοντά σας

- Χρησιμοποιήστε και εσείς την τεχνική των αναπνοών για να σας βοηθά να αποφορτίζεστε

- Εκτονωθείτε και εσείς με κάποιο τρόπο, όπως γυμναστική, περίπατο, pilates, ομαδικό άθλημα όπως ποδόσφαιρο, μπάσκετ ή συνάντηση με φίλους

- Μην πιέζετε το παιδί να διαβάσει ή του το υπενθυμίζετε σε κάθε περίπτωση που το βλέπετε να κάθεται (και να μη διαβάζει) – ξέρει το ίδιο τους ρυθμούς του – αν νιώσει πίεση από εσάς μπορεί να κάνει και ακριβώς το αντίθετο, να διαβάζει ελάχιστα

- Μην φροντίζετε το παιδί περισσότερο από όσο χρειάζεται, δεν είναι άρρωστο απλά εξετάσεις δίνει – σταθείτε διακριτικά κοντά του και όταν θελήσει κάτι θα το ζητήσει. αυτό που έχει ανάγκη το παιδί σε αυτή τη φάση είναι να είστε εκεί και να το ακούσετε, να μοιραστεί μαζί σας τις ανησυχίες και τους φόβους του

- Έχετε στο μυαλό ότι το παιδί δίνει εξετάσεις. Δεν «δίνουμε» εξετάσεις όπως ακούγεται πολύ συχνά (αν και έτσι μπορεί να νιώθετε).

Σε περίπτωση που δυσκολεύεστε να διαχειριστείτε αυτή την κατάσταση μια επίσκεψη σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας μπορεί να είναι ιδιαίτερα βοηθητική τόσο για εσάς όσο και για το παιδί.

Αν οι εξετάσεις συνιστούν την πρώτη δοκιμασία για το πώς θα ανταποκριθεί ένα παιδί σε μελλοντικές απαιτήσεις αυτό που μπορούν να κάνουν οι γονείς είναι να βοηθήσουν τα παιδιά να προσαρμόζονται σε δύσκολες καταστάσεις περιορίζοντας έτσι τις αρνητικές επιπτώσεις που συνδέονται με αυτές.

Καλή προσπάθεια στα παιδιά γιατί αυτό είναι που μετρά πρώτα και ύστερα τα αποτελέσματα !

 

Διώξτε το άγχος σε ........

 

ΚΟΡΥΦΗ

 

ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΙ, ΤΑΧΥΠΑΛΜΙΕΣ, ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ ΚΑΙ ΕΝΟΧΛΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ

Ο... ιός του άγχους καταστρέφει την υγεία των μαθητών

Οταν το άγχος γίνεται υπερβολικό, επηρεάζει τις γνωστικές λειτουργίες του υποψηφίου, όπως τη μνήμη, την προσοχή και τη σκέψη του

Βασανιστικά για πολλούς μαθητές είναι τα προβλήματα υγείας που προκαλεί το στρες των εξετάσεων. Σύμφωνα με την κ. Μοσχοβάκη, οι μαθητές εμφανίζουν κυρίως συμπτώματα από το πεπτικό, πονοκεφάλους, διαταραχές ύπνου, αίσθημα παλμών, ακόμη και τριχόπτωση.

Οταν το άγχος βρίσκεται σε... φυσιολογικά επίπεδα είναι λειτουργικό και δημιουργικό για τον μαθητή.

Η καούρα, η ναυτία, το ρέψιμο, το φούσκωμα είναι συμπτώματα που εμφανίζονται συχνά κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Σύμφωνα με μελέτες το στρες προκαλεί αυξημένη έκκριση γαστρικών υγρών, ερεθισμό ορισμένων εγκεφαλικών κέντρων που συμμετέχουν στη ρύθμιση της λειτουργίας της πέψης, αύξηση της επίπτωσης της ναυτίας και των δυσπεπτικών ενοχλημάτων στους εξεταζόμενους.

Η πρόληψη των δυσάρεστων αυτών καταστάσεων γίνεται με την αποφυγή των μεγάλων λιπαρών γευμάτων (συνιστώνται μικρότερα και συχνά γεύματα), την αποφυγή τηγανητών, την αποφυγή αλκοόλ καπνού και κατάχρησης καφέ, την αποφυγή νυχτερινών γευμάτων.

Νερό και φάρμακα Ορισμένα φάρμακα ερεθίζουν το στομάχι. Τέτοια φάρμακα που η κλινική εμπειρία αποδεικνύει καθημερινώς ότι χρησιμοποιούνται αρκετές φορές από τους εξεταζόμενους συχνά χωρίς συνταγή, είναι η ασπιρίνη και γενικά τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, ο σίδηρος, συμπληρώματα ασβεστίου, ορισμένα αντιβιοτικά και ψυχοτρόπα. Η νυχτερινή ούρηση είναι σύνηθες σύμπτωμα των εξετάσεων. Συνδέεται με αυξημένη δραστηριοποίηση του αντανακλαστικού, λόγω άγχους, και επιδεινώνεται από τα ακατάστατα ωράρια, την υπερβολική λήψη αλκοόλ, καφέ, ποτών τύπου κόλα, αφεψημάτων, τη μεταβολή του ωραρίου των γευμάτων (μετακίνηση των γευμάτων κατά τις απογευματινές ώρες), τη λήψη υγρών κατά τη νύχτα ή αργά το απόγευμα, συνήθειες που πρέπει να αποφεύγονται.
Σε πολλές περιπτώσεις, το στρες προκαλεί διαταραχή των αντανακλαστικών της αφόδευσης, με αποτέλεσμα την εμφάνιση δυσκοιλιότητας ή διάρροιας κατά την εξεταστική περίοδο. Η πρόληψη του συμπτώματος είναι δυσχερής.

Ορισμένα άτομα επωφελούνται από την αποφυγή της υπερβολικής κατανάλωσης οσπρίων, τυποποιημένων τροφών, μπαχαρικών, αλκοόλ και καφέ.

Το νερό είναι ωφέλιμο, αλλά πρέπει να καταναλώνεται μακριά από τα γεύματα και τον ύπνο (όχι υγρά μισή ώρα πριν έως και δύο ώρες μετά το γεύμα), για να μην επιβαρύνεται η διαδικασία της πέψης.

Η χρήση καθαρτικών και φαρμάκων επιδεινώνει τα συμπτώματα από το έντερο. Υιοθετήστε καθημερινά τη συνήθεια, να πηγαίνετε καθημερινά στην τουαλέτα συγκεκριμένη ώρα, ακόμη και εάν δεν έχετε τάση προς αφόδευση.

Κάθε φορά που αισθάνεστε τάση για αφόδευση, πηγαίνετε άμεσα στην τουαλέτα χωρίς αναβολή.

Η ήπια άσκηση (περπάτημα), παράγει ενδορφίνες και έχει ωφέλιμη δράση στη λειτουργία του εντέρου.

Αΰπνία και... νευρικότητα
Στην εξεταστική περίοδο χάνουν τον ύπνο τους

Η αϋπνία κατά την εξεταστική περίοδο εκδηλώνεται με διάφορες μορφές: Τη δυσχέρεια κατά την επέλευση του ύπνου, τις συχνές αφυπνίσεις κατά τη νύχτα, την πολύ πρωινή αφύπνιση ή τον μη ικανοποιητικό ύπνο.

Η σωστή λειτουργία του δικτυωτού συστήματος του εγκεφάλου και η ομαλή αλληλεπίδρασή του με τα υπόλοιπα όργανα του σώματος είναι πολύ σημαντικά για τον επαρκή ύπνο.

Στο δικτυωτό σύστημα του υποθαλάμου εδράζεται ένας κεντρικός νευρωνικός βηματοδότης που έχει σημαντικό ρόλο στον κύκλο ύπνου εγρήγορσης.

Η κατανάλωση αλκοόλ, η κακή πέψη, η επίπονη μελέτη κατά τις ώρες που προηγούνται του ύπνου, το κάπνισμα ιδιαίτερα μετά το μεσημέρι, η κατανάλωση καφέ σε υπερβολικές ποσότητες ή μετά το μεσημέρι, το στρες, ο πόνος, ο θόρυβος, το έντονο φως, είναι παράγοντες, ιδιαίτερα συχνοί κατά τις εξετάσεις, και επηρεάζουν τη σωστή λειτουργία του δικτυωτού συστήματος.

Οι μαθητές πρέπει να αποφεύγουν το φαγητό και να χαλαρώνουν το δίωρο ή τρίωρο που προηγείται της νυχτερινής κατάκλισης.

Να αποφεύγουν το έντονο φως και τον θόρυβο, να ξαπλώνουν την ίδια περίπου ώρα κάθε βράδυ, να μην κοιμούνται στο ίδιο δωμάτιο με άτομα που θορυβούν τη νύχτα, να απομακρύνουν τα ρολόγια από τα υπνοδωμάτια, να αποφύγουν τα κρύα ή καυτά μπάνια πριν από τον ύπνο, να ξυπνούν την ίδια περίπου ώρα κάθε πρωί.

Συμπτώματα πονοκεφάλου και ασκήσεις χαλάρωσης
Η κρίση του πονοκεφάλου μπορεί να συνοδεύεται από ανορεξία, ναυτία ή εμετό, συμπτώματα από τα μάτια, ψυχολογικές εκδηλώσεις, δυσκολία συγκέντρωσης και αιμωδίες («μυρμηγκιάσματα»).

Μελέτες δείχνουν ότι ο πονοκέφαλος είναι συχνός κατά την περίοδο των εξετάσεων και οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως αϋπνία, αγγειακή υπεραντιδραστικότητα του νευρικού συστήματος, διαταραχές που αφορούν τη σεροτονίνη, έκκριση ορμονών του στρες.

H πρόληψη επιτυγχάνεται με ήπια άσκηση που περιλαμβάνει και ειδικές τεχνικές χαλάρωσης όπως το μασάζ, αποφυγή κατανάλωσης καφέ, τσαγιού, αλκοόλ και προϊόντων που περιέχουν καφεΐνη, αποφυγή χώρων με θόρυβο και φως, αποφυγή υπερκόπωσης και αϋπνίας.

Τριχόπτωση λόγω «πίεσης» και κακής διατροφής
Η τρίχα αποτελεί κερατινοποιημένο προϊόν της ρίζας η οποία συνέχεται με την επιδερμίδα.

Η ύπαρξη φυσιολογικής ποσότητας και στιλπνότητας του τριχωτού της κεφαλής, οφείλεται σε μία ευαίσθητη ισορροπία κατά την οποία υπάρχει επάρκεια αναγεννητικών ριζών και φυσιολογική δομή της τρίχας στο μικροσκόπιο από τη ρίζα έως την άκρη.

Η ισορροπία αυτή συχνά διαταράσσεται κατά την εξεταστική περίοδο και την περίοδο προετοιμασίας από παθολογικούς παράγοντες όπως είναι το στρες, η ανεπαρκής λήψη με τη διατροφή σιδήρου βιταμίνης Α λινολεϊκού οξέος πρωτεϊνών, η λήψη ορισμένων φαρμάκων (ορισμένα αναλγητικά), οι κακοί κοσμητικοί χειρισμοί (βίαιο βούρτσισμα, ακατάλληλα σαμπουάν, σφιχτές αλογοουρές) και η διαταραχή ορμονών.

ΚΟΡΥΦΗ

 

Φτιάξτε τα δικά σας τεστ

Τεστ γνώσεων κάθε είδους Το http://challenge.zoho.com/login.do είναι μια on line υπηρεσία που επιτρέπει σε δασκάλους, αλλά και γονείς, εκπαιδευτικούς και γενικότερα όσους έχουν σχέση με παιδιά (και όχι μόνο, όπως θα διαπιστώσετε) να δημιουργήσουν τεστ κάθε είδους. Μαθηματικά, ξένες γλώσσες, αλλά και τεστ γνώσεων για ταινίες, μουσική κ.λπ., μπορούν να κατασκευαστούν στη στιγμή με τη βοήθεια του site. Στη φόρμα μπορείτε να βάλετε κυριολεκτικά όποια ερώτηση θέλετε για οποιοδήποτε αντικείμενο. ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΗ

Παιχνίδια γνώσεων ΤΑ παιδία παίζει!

Κάντε κλικ στο http://www.kidsgeo.com/ και αφήστε το καμάρι σας να διασκεδάσει. Ο συγκεκριμένος ιστότοπος διαθέτει παιχνίδια για όλα τα γούστα... Παιχνίδια αστρονομίας, γεωγραφίας, ιστορίας, μνήμης, ορθογραφίας, για παιδιά με μαθηματικά μυαλά, αλλά και για παιδιά που αγαπούν τους δεινόσαυρους είναι μερικά από τα 500 παιχνίδια γνώσεων που θα βρείτε εκεί. Ο «απόλυτος, δωρεάν, εκπαιδευτικός, εικονικός κόσμος για παιδιά», όπως αυτοαποκαλείται, περιμένει εσάς και τα βλαστάρια σας, να συνδυάσετε το τερπνόν μετά του ωφελίμου, καθώς η ιστοσελίδα είναι στα αγγλικά. Κάντε εγγραφή και καλή περιήγηση. ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΗ

 

ΚΟΡΥΦΗ

Σπάμε τον κώδικα: Γαιτί μπρυομε να το δαιβάσυομε ατυό Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα

Μπορεί να μην το συνειδητοποιούμε, αλλά ο εγκέφαλός μας αποτελεί έναν τέλειο αποκωδικοποιητή. Παραεδίγματος χράη, δεν έχιε σμηασία με πιοα σιερά εφμανίζοντια τα γράμαμτα σε μαι λξέη, ακρεί να είνια σωτσό το πώρτο και το τελυετιάιο – εμιές θα κατλάβυομε τι εννοιεί!

Παρομο1ως, ο εγκ3φ4λός σας δ1αβά7ει 4υ7όμα7α αυ7ή τη φρ4ση χωρ1ς καν να το σκ3φτ3ί!

Αναγραμματισμοί σαν τους προαναφερθέντες αφθονούν στο Ίντερνετ εδώ και χρόνια. Πώς όμως μπορούμε να τους διαβάζουμε; Και τι σημαίνει αυτό για τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου μας;

Συνοπτικά, η απάντηση είναι πως ουδείς γνωρίζει με βεβαιότητα γιατί είμαστε τόσο καλοί στο να διαβάζουμε... ανακατεμένες ανοησίες, κατά την δρα Μάρτα Κιούτας, νευροεπιστήμονα και διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας της Γλώσσας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Σαν Ντιέγκο.

Οι επιστήμονες, όμως, έχουν μερικές ισχυρές υποψίες.

«Έχω την αίσθηση πως έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία το περιεχόμενο», λέει. Και εξηγεί πως χρησιμοποιούμε το περιεχόμενο των φράσεων για να ενεργοποιήσουμε προληπτικά τις περιοχές του εγκεφάλου που αντιδρούν σε ό,τι περιμένουμε στη συνέχεια.

Μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου έχουν δείξει πως όταν ακούμε έναν ήχο ο οποίος μας προδιαθέτει πως θα ακολουθήσει ένας άλλος ήχος, ο εγκέφαλος αντιδρά σαν να ακούμε ήδη τον δεύτερο ήχο. Παρομοίως, όταν βλέπουμε μια συλλογή γραμμάτων ή λέξεων, ο εγκέφαλος εξάγει συμπεράσματα για το τι θα διαβάσει στη συνέχεια.

Με άλλα λόγια, «το περιεχόμενο μας βοηθεί να αντιλαμβανόμαστε», λέει η δρ Κιούτας.

Το όλο σύστημα ασφαλώς δεν είναι τέλειο. Η δρ Κιούτας εκτιμά πως σε αναγραμματισμούς όπως αυτοί που προαναφέρθηκαν, δεν διαβάζουμε σωστά την κάθε λέξη μόνο με βάση ό,τι είχαμε διαβάσει προηγουμένως και το οποίος μας προϊδέαζε για το τι θα διαβάσουμε στη συνέχεια.

Πιστεύει πως ρόλο έπαιξε και ένας άλλος μηχανισμός: την ώρα που διαβάζαμε, ο εγκέφαλός μας αυτομάτως (και υποσυνείδητα) επέστρεφε στις προηγούμενες λέξεις για να γεμίσει τα κενά βάσει του μεταγενέστερου περιεχομένου – με άλλα λόγια, των λέξεων που έρχονταν αργότερα.

Υπάρχει και ένας τρίτος μηχανισμός: ο εγκέφαλος δεν διαβάζει τα γράμματα ένα-ένα, αλλά όλα μαζί. Συνεπώς, όταν το πρώτο και το τελευταίο γράμμα μιας λέξεως είναι σωστά, διαβάζει σωστά και τα ενδιάμεσα. Ή, όπως το θέτει η δρ Κιούτας, «τα γράμματα παίζουν τον ρόλο του περιεχομένου, το ένα για το άλλο».

Όσον αφορά το δεύτερο παράδειγμα (αυτό με τους αριθμούς που αντικαθιστούν ορισμένα γράμματα), μελέτη του 2007 την οποία πραγματοποίησαν επιστήμονες από την Ισπανία έδειξε ότι τέτοιου είδους αποσπάσματα κειμένων μόλις που ενεργοποιούν τα τμήματα του εγκεφάλου που αντιδρούν στους αριθμούς.

Αυτό σημαίνει πως τα γράμματα και το περιεχόμενό τους ασκούν μεγαλύτερη επιρροή στον εγκέφαλό μας απ’ ό,τι οι αριθμοί - ή πάλι ότι κάποιος μυστηριώδης μηχανισμός ομαλοποιεί ό,τι βλέπουν τα μάτια μας, επιτρέποντάς μας να αγνοούμε τους παράταιρους αριθμούς και έτσι να διαβάζουμε με ευκολία το ανάμικτο κείμενο.

 

ΚΟΡΥΦΗ

 

Το Κινέζικο Δωμάτιο και η παπαγαλία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις Βάσω Κιντή επίκουρη καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Συζητούσα τις προάλλες με φίλους το περίφημο Επιχείρημα του Κινέζικου Δωματίου που διατύπωσε πρώτη φορά ο φιλόσοφος Τζον Σερλ, ένα νοητικό πείραμα στο οποίο κάποιος που δεν ξέρει κινέζικα βρίσκεται κλειδωμένος σε ένα δωμάτιο και απαντά μηχανικά, ακολουθώντας ορισμένους κανόνες χειρισμού συμβόλων, σε ερωτήματα διατυπωμένα σε κινέζικους χαρακτήρες που του δίνονται κάτω από την πόρτα.

Ο,τι ερώτημα τού τίθεται το απαντά σωστά ακολουθώντας τους κανόνες, όπως περίπου κάνει ένας υπολογιστής, με αποτέλεσμα να δημιουργεί την εντύπωση στους έξω από το δωμάτιο ότι ξέρει κινέζικα ενώ αυτός αναγνωρίζει απλώς το σχήμα των χαρακτήρων χωρίς καν να καταλαβαίνει αν είναι κινέζικοι χαρακτήρες ή, π.χ., ιαπωνικοί.

Ενα από τα συμπεράσματα του επιχειρήματος είναι ότι ο επιτυχημένος χειρισμός συμβόλων δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκην κατανόηση. «Ακριβώς ό,τι συμβαίνει στις εξετάσεις στο σχολείο» είπε ο εκπαιδευτικός της παρέας. Τα παιδιά μαθαίνουν να απαντούν σε συγκεκριμένες ερωτήσεις χωρίς πράγματι να κατανοούν το ερώτημα ή την απάντηση που δίνουν. Αρχισα να συνειδητοποιώ το πρόβλημα όταν κάποτε εξεταζόταν η φιλοσοφία στις πανελλήνιες εξετάσεις και ήμουν για δύο χρόνια μία από αυτούς που έβαζαν θέματα. Την πρώτη φορά πήγα αποφασισμένη να μη βάλουμε θέματα παπαγαλίας αλλά προσγειώθηκα απότομα όταν μου είπαν «και ποιος θα διορθώσει τα γραπτά;». Επρεπε να υπάρχει η αντικειμενική μεζούρα των συγκεκριμένων σελίδων της ύλης. Μετά επιλέξαμε ένα θέμα αυξημένης δυσκολίας που απαιτούσε την κατανόηση ενός φιλοσοφικού αποσπάσματος. «Είναι αρκετά δύσκολο» είπα. «Εγώ χρειάζομαι μισή ώρα να το σκεφτώ πριν το απαντήσω». «Α, μην ανησυχείτε» μου απάντησε μια εκπαιδευτικός. «Θα δουν τα παιδιά ότι είναι του τάδε φιλοσόφου και θα απαντήσουν ό,τι λέει το βιβλίο». Δεν είχε σημασία τι ακριβώς έλεγε το απόσπασμα, δεν είχε σημασία τι ρωτούσαμε εμείς, σημασία είχε να αναπαραγάγουν οι μαθητές ένα συγκεκριμένο χωρίο από το βιβλίο για να μπορέσει να διορθωθεί «αντικειμενικά». Δεν είναι να απορεί κανείς με τις επιδόσεις μας στην κατανόηση κειμένου στον διαγωνισμό PISA!

Τι επιτυγχάνουμε έτσι; Εχουμε βρει έναν τρόπο για να κόβουμε αυτούς που δεν χωράνε στο πανεπιστήμιο, ο αριθμός των οποίων αποφασίζεται με βάση το εκάστοτε κυβερνητικό συμφέρον. Η δυσκολία ή η ευκολία των θεμάτων είναι εντελώς αδιάφορη, καθώς ο αριθμός των εισαγομένων είναι κλειστός και συζητείται μόνο για να βγάζουν ανακοινώσεις οι σύλλογοι διδασκόντων. Οι εξετάσεις που έχουμε δεν επιλέγουν κατ’ ανάγκην τους πιο άξιους, επιλέγουν αυτούς που έχουν μάθει να χειρίζονται επιδέξια τον συγκεκριμένο διαγωνισμό κυρίως με τη βοήθεια των φροντιστηρίων που έχουν καταστήσει τις τελευταίες τάξεις του λυκείου πρακτικά περιττές. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν ενδιαφέρεται για τη μόρφωση των παιδιών αλλά για τη διεκπεραίωση μιας διαδικασίας με συνεχείς εξετάσεις που καταλήγουν στην απονομή διπλωμάτων και πτυχίων. Οσο τα πτυχία χρησιμοποιούνταν ως εισιτήριο για το Δημόσιο, είχαν κάποια αξία έστω και ως απλό χαρτί χωρίς απαραίτητα αντίκρισμα. Τι γίνεται όμως τώρα;

Κλειδί για να γίνουν τα σχολεία μας χώροι μόρφωσης είναι δύο σχετιζόμενες αλλαγές που φαίνονται μεν μικρές αλλά είναι, κατά τη γνώμη μου, κρίσιμες: (1) να μην ταυτίζεται η διδακτέα με την εξεταστέα ύλη (αντίθετα με την υπόσχεση του υπουργείου να επεκτείνει από του χρόνου την ταύτιση σε όλες τις τάξεις του λυκείου) και (2) να μην ορίζει το υπουργείο με ακρίβεια σελίδων από ένα διδακτικό εγχειρίδιο το αναλυτικό πρόγραμμα και την εξεταστέα ύλη. Το υπουργείο θα πρέπει να δίνει απλώς τις κατευθυντήριες γραμμές και στη συνέχεια οι εκπαιδευτικοί να προσδιορίζουν τι ακριβώς και πώς θα διδάσκεται στο σχολείο τους. Με αυτόν τον τρόπο θα διαμορφώνεται η ειδική φυσιογνωμία κάθε σχολείου και δεν θα καταδυναστεύεται η εκπαιδευτική διαδικασία από το ένα και μοναδικό εγχειρίδιο που ακυρώνει τον ρόλο και την ευθύνη των καθηγητών. Θα μπορούν να χρησιμοποιούνται διαφορετικά, περισσότερα και καλύτερα βιβλία από τα σημερινά. Οι σχολικές μονάδες και οι καθηγητές θα αξιολογούνται για το έργο τους με κριτήρια που θα περιλαμβάνουν και το πώς αποδίδουν οι μαθητές τους στα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα χωρίς κλειστή ύλη. Ετσι θα στραφεί η διδασκαλία όχι στην αποστήθιση αλλά στην ουσία, έτσι θα δίνεται προσοχή στις ειδικές ανάγκες και στις ικανότητες των μαθητών και μαθητριών και δεν θα ισοπεδώνονται όλα στον Προκρούστη του εξαντλητικά ορισμένου (και αναχρονιστικού) αναλυτικού προγράμματος. Υπάρχουν πολλά που μπορεί και πρέπει να γίνουν στην εκπαίδευση αλλά οι δύο αυτές κινήσεις είναι βασικές.

 

ΚΟΡΥΦΗ

Μια τσίχλα για καλούς βαθμούς στις εξετάσεις Θεοδώρα Τσώλη 

Το μάσημα πριν από την υποβολή σε πνευματικά τεστ αυξάνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο Εάν επιθυμείτε πνευματική διαύγεια και εγρήγορση, τότε αγοράστε ένα κουτάκι… τσίχλες. Αυτό συνιστούν ειδικοί του Πανεπιστημίου Saint Lawrence στη Νέα Υόρκη οι οποίοι ωστόσο θέτουν μια σημαντική παράμετρο στο όλο ζήτημα: όπως λένε, είναι καλύτερο να επιδοθείτε στο μάσημα της τσίχλας προτού κληθείτε να φέρετε εις πέρας μια δύσκολη πνευματική εργασία, όπως π.χ ένα διαγώνισμα, παρά κατά τη διάρκεια της νοητικής… εκγύμνασης. Για ποιον λόγο; Επειδή, όπως έδειξε μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Αppetite»,  η τσίχλα χαρίζει καλύτερα σκορ μόνο αν μασηθεί πριν τις εξετάσεις και όχι κατά τη διάρκειά τους.

Μάσηση και μνήμη Οι ερευνητές αναφέρουν ότι το μάσημα τσίχλας αυξάνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο βοηθώντας έτσι στη βελτίωση της μνήμης. Παρότι σε δοκιμές που έγιναν σε εθελοντές η επίδραση φάνηκε να διαρκεί μόλις λίγα λεπτά, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η μάσηση τσίχλας πριν τις εξετάσεις μπορεί να βοηθήσει ως έναν βαθμό μαθητές και φοιτητές. «Δεν γνωρίζω πόσο βοηθητικό μπορεί να είναι το μάσημα τσίχλας όταν το άτομο εξετάζεται σε κάτι που έμαθε πριν από ημέρες ή εβδομάδες, αλλά με βάση τα ευρήματα της μελέτης, μπορώ να υποθέσω ότι εάν η λειτουργική μνήμη  η επεισοδιακή μνήμη και η ταχύτητα επεξεργασίας των πληροφοριών βελτιώνονται με την τσίχλα, τότε θα υπάρχει όφελος σε πολλές περιπτώσεις εξέτασης των πνευματικών ικανοτήτων» ανέφερε ο Σερζ Ονιπερ, επίκουρος καθηγητής Ψυχολογίας που συμμετείχε στη μελέτη, στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα επιστημονικού περιεχομένου LiveScience. Προκειμένου να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές εξέτασαν 224 προπτυχιακούς φοιτητές από το Πανεπιστήμιο Saint Lawrence τους οποίους και χώρισαν σε τρεις ομάδες. Η μια ομάδα μασούσε τσίχλα πριν αλλά και κατά τη διάρκεια υποβολής της σε διαφορετικά τεστ, η δεύτερη ομάδα μασούσε τσίχλα επί πέντε λεπτά προτού υποβληθεί στα τεστ ενώ η τρίτη ομάδα δεν μάσησε καθόλου τσίχλα πριν την υποβολή της στα τεστ.

Επίδραση επί 20 λεπτά Όπως προέκυψε, μια «συνεδρία» τσίχλας πριν την εξέταση βελτίωνε τις επιδόσεις των φοιτητών, αλλά μόνο για μια μικρή χρονική περίοδο. Συγκεκριμένα η επίδραση ήταν ισχυρότερη αμέσως μετά το μάσημα της τσίχλας ενώ έπεφτε σε φυσιολογικά επίπεδα μέσα σε 20 λεπτά. Η επίδραση ήταν μάλιστα σημαντικότερη κυρίως σε ό,τι αφορούσε τις ασκήσεις μνήμης. «Μέσα σε αυτό το ‘παράθυρο’ των 15 ως 20 λεπτών, η ομάδα της… τσίχλας θυμόταν 25%-50% περισσότερες πληροφορίες σε σύγκριση με τους υπόλοιπους, γεγονός στατιστικά σημαντικό το οποίο όμως σε πρακτικούς όρους αντιστοιχεί σε διαφορά μόλις δυο με τριών λέξεων» σημείωσε ο Ονιπερ. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αυτή η βελτίωση στην πνευματική λειτουργία οφείλεται στο ότι η διαδικασία της μάσησης τσίχλας «προθερμαίνει» τον εγκέφαλο αυξάνοντας τη ροή του αίματος (άρα και του σακχάρου που περιέχει και αποτελεί «καύσιμο» για την παραγωγή ενέργειας).

Όχι κατά τη διάρκεια της εξέτασης Ωστόσο τα αποτελέσματα δεν ήταν αντίστοιχα σε ό,τι αφορούσε τα άτομα που μασούσαν τσίχλα καθόλη τη διάρκεια των τεστ. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η επιπλέον εγκεφαλική ενέργεια που απαιτείται για την ίδια τη μάσηση στερεί από τον εγκέφαλο πολύτιμη «δύναμη» για να φέρνει εις πέρας τα τεστ. Το γεγονός αυτό εξηγεί το γιατί προηγούμενες μελέτες σχετικά με την επίδραση του μασήματος της τσίχλας στον εγκέφαλο είχαν δώσει αντιφατικά αποτελέσματα: στις περισσότερες περιπτώσεις οι εθελοντές εξετάζονταν ενώ μασούσαν τσίχλα. Πάντως, ο δρ Ονιπερ τονίζει πως εξαιτίας του ότι στο πλαίσιο της συγκεκριμένης μελέτης ζητήθηκε από τους εθελοντές να μασήσουν τσίχλα, ίσως υπήρξε και… υπερβάλλων ζήλος στη διαδικασία ο οποίος επηρέασε τα αποτελέσματα. «Σε πραγματικές συνθήκες το μάσημα της τσίχλας αναμένεται να είναι πιο αυτοματοποιημένο με αποτέλεσμα να μη συμμετέχει όσο πρέπει ο εγκέφαλος και να μην υπάρχει σοβαρή επίδραση στις πνευματικές επιδόσεις» καταλήγει ο καθηγητής.

 

ΚΟΡΥΦΗ

Η ιστοσελίδα αυτή είναι  τμήμα του οικοχώρου "Η ΖΩΗ ΜΑΣ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

 

ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ © 2008-2009 ΒΟΥΛΑ ΒΑΒΑΡΟΥΤΣΟΥ*

                        από 7/4/09   .free counters..free counters.

...

.                                         μετρητής               Επισκεπτών

.....