Ιστοσελίδες Φυσικών Επιστημών 

156 ιστοσελίδες εκπαιδευτικών

 της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

http://blogs.sch.gr/elpaloumpa/

Η διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών δεν μπορεί να είναι αποδοτική εφόσον ξεχνάει τόσο τη φύση της πειραματικής μεθόδου όσο και τις αξίες της επιστήμης

Μαθήματα Γυμνασίου από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο Βιολογία

Μαθήματα Γυμνασίου από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο Φυσική

Μαθήματα Γυμνασίου από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο Χημεία

Φυσική - Χημεία

Βιολογία - Αστρ/μία

Υποστηρικτικό υλικό των μαθημάτων από την ΠΛΕΥΣΗ

Φυσική Β' Γυμνασίου

ΒΙΟΛΟΓΙΑ

πανέμορφες εικόνες μικροοργανισμών

από μικροσκόπιο

Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΑΣΧΕΤΟΥΣ (άρθρο)        Γεωγραφία SOS

Μάθε παιδί μου... GΡS αντί Γεωγραφίας

Τα 10 πιο παράξενα πράγματα που μόνο οι φυσικοί γνωρίζουν  (άρθρο)

Πώς τα φυτά θα (ξανα)σώσουν τον κόσμο!

Μινωίτες: θαλάσσιοι βιολόγοι 3.500 χρόνια πριν

Η «ηλιόπετρα» καθοδηγούσε τους Βίκινγκ Ο καλσίτης φαίνεται ότι αποτελούσε την πυξίδα για υπερατλαντικά ταξίδια, η «μαγική» πέτρα που αναφέρεται στους σκανδιναβικούς μύθους ότι καθοδηγούσε τους Βίκινγκ στα ταξίδια τους είναι υπαρκτή. Πρόκειται για τον καλσίτη (ή άστριο) έναν κρύσταλλο που γίνεται φωτεινός ανάλογα με την θέση του Ήλιου και λειτουργούσε έτσι σαν πυξίδα για τους ναυτικούς.

Ο Τζέιμς Μποντ ενάντια στους νόμους της φυσικής Γαλδαδάς Αλκης 

Εχουν επιστημονική βάση τα κατορθώματά του;

 «Ζεις μονάχα δυο φορές», «Ζήσε και άσε τους άλλους να πεθάνουν», «Licence to kill: Προσωπική εκδίκηση». Τίτλοι από τα 23 συνολικά κινηματογραφικά έργα που συμπυκνώνουν τη φιλοσοφία ζωής αλλά και την επαγγελματική συμπεριφορά του πράκτορα των αγγλικών μυστικών υπηρεσιών με τον κωδικό 007, όπου τα δύο μηδενικά υποδηλώνουν ότι έχει δικαίωμα στην ανάγκη και να σκοτώνει (προτού ο αντίπαλος σκοτώσει εσένα, όπως του έχει πει ο Μ, ο προϊστάμενός του). Τίποτα όμως δεν προδίδει εξωτερικά το πόσο συμβατά με την πραγματικότητα είναι μερικά από τα κατορθώματά του που ο θεατής με κομμένη την ανάσα και με θαυμασμό μερικές φορές παρακολουθεί στην οθόνη. Μήπως ο ήρωας του Ιαν Φλέμινγκ με το όνομα το δανεισμένο από τον συγγραφέα ενός βιβλίου για τα πουλιά (το «Birds of the West Indies» του ορνιθολόγου από τη Φιλαδέλφεια James Bond. ήταν το 1953 απέναντί του σε κάποιο ράφι της βιβλιοθήκης καθώς έψαχνε να βρει όνομα για τον ήρωά του) σκοτώνει μαζί και τους νόμους της φυσικής προσπαθώντας να μας εντυπωσιάσει, έχοντας όλο και περισσότερο το ελεύθερο από τους δημιουργούς των κινηματογραφικών οπτικών τεχνασμάτων;

«Αν κάποια ημέρα ο Τζέιμς Μποντ δεν θα είχε πια κέφι να είναι μυστικός πράκτορας, θα τον διόριζα αμέσως καθηγητή Φυσικής» λέει ο Metin Tolan, ένας από τους πιο γνωστούς μελετητές των κατορθωμάτων του. Ο Tolan είναι ένας τουρκικής καταγωγής καθηγητής Φυσικής στο Πολυτεχνείο του Ντόρτμουντ και έχει γράψει ολόκληρο βιβλίο σχετικά με τη φυσική στις ταινίες του Τζέιμς Μποντ. Αλλά και μέσα στο Διαδίκτυο υπάρχουν διευθύνσεις όπου το κέντρο βάρους στην κριτική παρουσίαση των ταινιών με το... σήμα Τζέιμς Μποντ πέφτει όχι στα γλαστροειδή θηλυκά και στην πολυτελή διαβίωση αλλά στο πόσο επιστημονικά αποδεκτά είναι όσα βλέπουμε στις 22 ως τώρα κινηματογραφικές περιπέτειές του. Ακόμη και το «New Scientist» παραδέχεται ότι έχει αφιερώσει αναρίθμητες σελίδες σχετικά με το περιβόητο κοκτέιλ του Μποντ που έπρεπε παλαιότερα να έχει χτυπηθεί καλά αλλά οπωσδήποτε να μην έχει ανακατευθεί! 

Οι χρυσές αναμνήσεις Ο «Χρυσοδάκτυλος», η δεύτερη ταινία της σειράς, θεωρείται από τις πιο σημαντικές για τον μύθο του Τζέιμς Μποντ. Και μάλλον ήταν αυτή που αμφισβητήθηκε λιγότερο από τους θεατές για τον ρεαλισμό των όσων συνέβαιναν στην οθόνη. Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που μετά την προβολή της πιστεύουν ότι, αν αλείψεις κάποιον με χρυσομπογιά, θα πεθάνει από ασφυξία. Και αν ανοίξει μια μικρή τρύπα από σφαίρα στο αεροπλάνο μπορεί να εκτοξευθείς έξω από αυτό. Τίποτε όμως από αυτά, ευτυχώς, δεν συμβαίνει όπως τουλάχιστον παρουσιάζεται εκεί.

Η κοπέλα που πεθαίνει γιατί αλείφθηκε από τη χρυσή μπογιά αποδείχθηκε πως ήταν μόνον ένα εύρημα του σεναριογράφου, αφού και οι γνωστοί Mythbusters, που ερευνούσαν το κατά πόσον διάφορες δοξασίες έχουν επιστημονική βάση, έπεισαν κάποιον συνεργάτη τους να (πασ)αλειφθεί με μια τέτοια ουσία, κάτω από την επίβλεψη γιατρού φυσικά. Ενα μάλλον εύκολο μεροκάματο για τον συνεργάτη τους, όπως αποδείχθηκε, αφού τίποτα δεν συνέβη, μια και μόλις το 1% της αναπνοής μας πραγματοποιείται από τους πόρους του δέρματος. Η αλήθεια είναι ότι και οι συντελεστές της ταινίας πίστευαν πως η ζωή της ηθοποιού κινδύνευε και άφησαν έντεχνα ένα μέρος του σώματός της ακάλυπτο. Ο κίνδυνος όμως σε ένα τέτοιο εγχείρημα βρίσκεται αλλού. Η αλοιφή αυτή ή τέλος πάντων η μπογιά, που δεν μπορεί βέβαια να γίνει με πραγματικό χρυσάφι αφού σε θερμοκρασία δωματίου δεν έχουμε ρευστότητα για το στοιχείο αυτό, μπορεί με τα πολύ μικρά μεταλλικά σωματίδια που περιέχει να κλείσει τους πόρους του σώματος. Και τα 100 περίπου Watt θερμότητας που βγάζει προς τα έξω ένας κανονικός άνθρωπος σε μια ζεστή ημέρα (το σενάριο ήθελε όλα αυτά να εκτυλίσσονται στο Μαϊάμι) για να κρατιέται το σώμα του γύρω στους 37 βαθμούς Κελσίου, όταν δεν μπορούν να φύγουν από πάνω του, ανεβάζουν την εσωτερική θερμοκρασία. Και φθάνοντας στους 42 βαθμούς, ύστερα από περίπου 3,5 ώρες, μπορεί οι επιπτώσεις να είναι ακόμη και θανατηφόρες.  

Μύθοι και αλήθειες Αντίθετα, ένας πυροβολισμός μέσα στο αεροπλάνο δύσκολα μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο από το εσωτερικό της ατράκτου να εκτοξευθεί στο κενό εξαιτίας της μεγαλύτερης πίεσης που επικρατεί όταν πετάει κοντά στα 10 χιλιόμετρα επάνω από τη Γη. Δεν είναι μόνο το ότι τα παράθυρα είναι πολύ μικρά, αλλά και επιστρατεύοντας τα διδάγματα από τον νόμο του Bernoulli όσο μικρότερη η οπή τόσο μεγαλύτερη η ταχύτητα διαφυγής ενός ρευστού από αυτήν και αντίστροφα. Ετσι, με πρόχειρους υπολογισμούς που έγιναν με βάση κάποια στοιχεία από τα πλάνα του έργου, η ταχύτητα για την εκτόξευση του  σωματώδους Χρυσοδάκτυλου πρέπει να πλησίαζε τα 4,7 μέτρα το δευτερόλεπτο, κάπου δηλαδή στο 3 της κλίμακας Beaufort, συνθήκες αύρας δηλαδή.

Μία ακόμη ζωηρή ανάμνηση για τους φανατικούς οπαδούς των τζεϊμσμποντικών κατορθωμάτων είναι βέβαια και η ακτίνα λέιζερ. Στον «Χρυσοδάκτυλο» (1964) φαίνεται να κόβει σιγά αλλά σταθερά ένα χοντρό φύλλο χρυσού ανάμεσα στα ανοιχτά του πόδια (αυτό του βρέθηκε του Χρυσοδάκτυλου εκείνη την ώρα, γιατί όποιος έχει πολύ...) και απειλεί να κάψει τελικά τον πράκτορα 007 αρχίζοντας από ζωτικά γι' αυτόν και τις ταινίες της σειράς όργανά του. Στο έργο «Τα διαμάντια είναι παντοτινά» (1971) ο κακός Blofeld με τη βοήθεια ακτίνας λέιζερ από κλεμμένα διαμάντια μέσα από δορυφόρο καταστρέφει μια βάση εκτόξευσης των Αμερικανών και ένα υποβρύχιο των Ρώσων για να τσακωθούν μεταξύ τους οι υπερ-δυνατοί της Γης. Και στο «Πνοή θανάτου» (1987) μέσα από την Aston Martin ρίχνει ακτίνα λέιζερ και εν κινήσει πριονίζει κυριολεκτικά ένα περιπολικό της τσεχικής αστυνομίας.

Στέκουν όλα αυτά; Οι ακτίνες λέιζερ είναι εφεύρεση του 1960 περίπου, όταν σε ένα ρουμπίνι (και όχι με διαμάντι, όπως λένε στην ταινία «Τα διαμάντια είναι παντοτινά» οι μάλλον ακατατόπιστοι της Αγγλικής Μυστικής Υπηρεσίας) τα άτομα χρωμίου που περιέχει φωτίστηκαν από λυχνία ξένον, διεγέρθηκαν τα ηλεκτρόνιά τους και ανέβηκαν σε  ανώτερες τροχιές και μετά πέφτοντας, αλλά όλα μαζί ταυτόχρονα, χάρη σε κατάλληλα διαμορφωμένο φωτισμό, δίνουν μια ακτίνα εξαιρετικής έντασης. Το βασικό λοιπόν στοιχείο του σεναρίου με τα διαμάντια που θα φτιάξουν δυνατά λέιζερ δεν στέκει. Αλλά και στη συνέχεια το φιλόδοξο σχέδιο του Blofeld να κάψει ένα υποβρύχιο κοντά στους 4.300 τόνους και έναν πύραυλο με μάζα περίπου 20 τόνων μόνο στον κινηματογράφο μπορείς να το δεις κάπως να υλοποιείται. Θα χρειαζόταν ένας δορυφόρος στο Διάστημα που θα έδινε 1 Gigawatt για τον πύραυλο και 100 Gigawatt για να καεί το υποβρύχιο. Οπως γράφει και ο Metin Tolan, ένα πυρηνικό εργοστάσιο δίνει 1 Gigawatt και θα χρειαζόταν, αν την απαιτούμενη ενέργεια την αντλούσε από τον Ηλιο, ηλιακά κύτταρα με επιφάνεια κοντά στα 70 τετραγωνικά χιλιόμετρα ή αλλιώς 10.000 γήπεδα ποδοσφαίρου. Αυτά σκέφθηκε προφανώς και η αμερικανική ηγεσία τη δεκαετία του '80 και τελικά, αφού φαγώθηκαν 30 δισ. δολάρια,  έβαλε στο μπαούλο τα σχέδια για τον Πόλεμο των Αστρων, που είχε σκοπό περίπου ανάλογο, αφού ήθελαν με λέιζερ να καταστρέφουν από το Διάστημα εχθρικούς πυραύλους.

Απλά «κινηματογραφικό» όμως δεν ήταν το σχέδιο από την Aston Martin να στέλνεις μια τόσο ισχυρή ακτίνα που να μπορεί να κόψει τις λαμαρίνες από ένα αντίπαλο αυτοκίνητο καθώς κινείσαι παράλληλα με αυτό. Μια πολύ καλή μπαταρία αυτοκινήτου σήμερα μπορεί να δώσει 100 αμπερώρια φορτίο, άρα για μία ώρα να δίνει ρεύμα έντασης 100 Αμπέρ. Με τη γνωστή τάση των 12 Volt έχει αποθηκευμένη ενέργεια 4,3 Megajoule που φθάνει θεωρητικά για να κόψει τις λαμαρίνες του περιπολικού, άσχετα αν αυτό τεχνικά δεν είναι και τόσο εύκολο να γίνεται μέσα από άλλο αυτοκίνητο ενώ τρέχουν και τα δύο. Οσο για την ακτίνα του Χρυσοδάκτυλου, αυτή τότε ήταν επιστημονική φαντασία με λίγο θέαμα μαζί, αφού έπρεπε να φαίνεται η διαδρομή της (που γίνεται ορατή στην πραγματικότητα μόνο όταν υπάρχουν αρκετά σωματίδια στον αέρα ώστε να σκεδάζεται επάνω τους). Σήμερα είναι εργαλείο του κάθε σιδηρουργού, αν και έχουν προχωρήσει τα πράγματα και είμαστε στην περιοχή του υπερύθρου, διότι εκεί δεν υπάρχει ανάκλαση από το μέταλλο, άρα και απώλειες. 

Ούτε ένα κβάντουμ ρεαλισμού Στην αντίθετη κατεύθυνση βρίσκεται το τελευταίο κατόρθωμα της παραγωγής «A quantum of solace». Η κριτική σε σχέση με το σενάριο και την επιστημονική βάση του το χτύπησε αλύπητα. Υποτίθεται ότι μια ψευδοοικολογική οργάνωση που από πίσω της κρύβονται απατεώνες θα μαζέψει τα νερά της Βολιβίας στο υπέδαφος μιας ερημικής τοποθεσίας και θα αρχίσει μετά να τα πουλάει σε υψηλή τιμή. Σε μια πάμπτωχη χώρα θα πουλάει νερό σε ακριβή τιμή! Αλλά ας μην ασχοληθούμε με αυτό. Υπάρχει όμως στο έργο το θέμα της παραγωγής υδρογόνου για να χρησιμεύει ως πηγή ενέργειας. Ενα ολόκληρο ξενοδοχείο στην έρημο εργάζεται χάρη στο υδρογόνο. Που παράγεται από ηλεκτρόλυση του νερού, που αποσυντίθεται, δηλαδή, σε οξυγόνο και υδρογόνο. Μόνο που η απαιτούμενη ενέργεια προς το παρόν για την ηλεκτρόλυση είναι περισσότερη από την ωφέλιμη ενέργεια του παραγόμενου υδρογόνου.

Παράγεται, υποτίθεται, στα λεγόμενα στοιχεία καυσίμου αλλά και αυτά προς το παρόν είναι πανάκριβα. Επίσης το σενάριο και ο σκηνοθέτης φαίνεται να αγνοούν τα στοιχειώδη σχετικά με το υδρογόνο. Στην τελευταία σκηνή ο 007 όντας φυλακισμένος πυροβολεί κατευθείαν ένα στοιχείο καυσίμου. Το υδρογόνο υποτίθεται ότι εκρήγνυται, παράγει δηλαδή ένα ωστικό κύμα που όμως δεν πηγαίνει προς τη μεριά του Τζέιμς Μποντ αλλά μόνο προς τον τοίχο και φυσικά τον διαλύει. Μόνο που το υδρογόνο είναι εύφλεκτο αλλά δεν κάνει έκρηξη παρά μόνο όταν βρεθεί στην κατάλληλη αναλογία με το οξυγόνο. Και τότε το κύμα πηγαίνει προς όλες τις κατευθυνσεις.

Ας ελπίσουμε πως το «Skyfall», που, όπως λέγεται, θα είναι πιο εσωστρεφές, θα αποφύγει τις μεγάλες συγκρούσεις με τους νόμους της φυσικής και της χημείας, αν και έστω και έτσι θα μπορούσε η όλη σειρά να δώσει μια καλή αφορμή για να συζητηθούν με ευχάριστο τρόπο τα άχαρα για μερικούς θέματα των επιστημών αυτών.

Να κουνηθεί αλλά να μην αναδευτεί
Μαρτίνι ξηρό, 3 μεζούρες Gordon's, 1 μεζούρα βότκα, ½ Kina. Κατά τον Ιαν Φλέμινγκ το κοκτέιλ του Τζέιμς Μποντ. Μαζί με μπόλικο πάγο και το κουνάμε γερά ώσπου να παγώσει αρκετά. Σερβίρεται όμως τελικά χωρίς πάγο και χωρίς να μπει αναδευτήρας μέσα. Κι αν έχουν γραφτεί σελίδες επί σελίδων για αυτή την προτίμηση (υπάρχει και εργασία στην «British Medicine Journal» από το 1999: «Shaken, not stirred: bioanalytical study of the antioxidant activities of martinis»).

Το συμπέρασμα γενικά είναι ότι χωρίς ανάδευση είναι πιο υγιεινό και πιο γευστικό. Η γερμανική σχολή για την εξήγηση του θέματος λέει ότι με το κούνημα έρχονται στην επιφάνεια τα μεγαλύτερα σε μέγεθος μόρια, τα υπεύθυνα για το άρωμα, ενώ πιο κάτω μένουν τα μόρια της αιθανόλης, δηλαδή το αλκοόλ. Ακριβώς όπως συμβαίνει αν έχεις αμύγδαλα και στραγάλια σε ένα κλειστό δοχείο και το κουνήσεις αρκετά τότε στην επιφάνεια όταν σταματήσεις και ανοίξεις θα βρίσκονται τα αμύγδαλα. Αυτό κάνει το κοκτέιλ πιο γευστικό.

Η αγγλική σχολή ασχολείται με την υφή των υλικών και ιδιαίτερα της βότκας. Βρίσκει λοιπόν ότι την εποχή του Ιαν Φλέμινγκ, γύρω στο μέσον της δεκαετίας του '50, η βότκα παρασκευαζόταν συχνά από πατάτα και όχι από σπόρους. Αυτό της έδινε μια αρκετά ελαιώδη υφή που απλωνόταν αρκετά σε όλο το σώμα του ποτού με την ανάδευση. Εβαζαν μάλιστα και κόκκους πιπεριού για να μαζεύει τα ελαιώδη συστατικά. Με δεδομένο ότι ο 007 ποτέ δεν προλάβαινε να τελειώσει το ποτό του γιατί εμφανιζόταν ένας καινούργιος μπελάς, εκείνη τη στιγμή ήθελε οι λίγες πρώτες γουλιές να είναι πολύ απολαυστικές ενώ το υπόλοιπο θα έμενε πάντα στο ποτήρι...

Οταν η επιστήμη πάει περίπατο... Το ρολόι που διαθέτει μαγνήτη και έλκει πιρούνια σε ένα μέτρο απόσταση στο «Ζήσε και άσε τους άλλους να πεθάνουν» είναι απλώς μία υπερβολή. Ο ηλεκτρομαγνήτης χρειάζεται 5 Αμπέρ για να λειτουργήσει και πάλι θα ανέπτυσσε μια θερμοκρασία κοντά στους 250 βαθμούς Κελσίου, που ούτε ο «007» θα άντεχε.

Στο «Moonraker», ξεκινώντας από το ότι η τεχνητή βαρύτητα στον διαστημικό σταθμό είναι το 80% της γήινης και γνωρίζοντας ότι αυτή επιτυγχάνεται όταν ολόκληρος ο σταθμός έχει το σχήμα ενός τεράστιου περιστρεφόμενου τροχού, που θα στρέφεται μόνιμα γύρω από τον άξονά του, μπορεί να υπολογιστεί η ακτίνα περιστροφής άρα και το μέγεθός του. Και οι υπολογισμοί δίνουν μια ακτίνα 7,7 χιλιομέτρων(!!!), 150 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του σημερινού διαστημικού σταθμού (ISS). Με τις διαστάσεις που παρουσιάζεται ο σταθμός στο έργο η επιτάχυνση βαρύτητας θα έπρεπε να είναι μικρότερη και από 1, άρα να έχουμε έλλειψη βαρύτητας, με τις γνωστές επιπτώσεις.

Στο ίδιο κινηματογραφικό έργο αναφέρεται ότι ο σταθμός διαθέτει σύστημα που τον κάνει αόρατο στα ραντάρ και έτσι δεν εντοπίζεται από τις επίγειες κατασκοπευτικές υπηρεσίες. Μόνο που η απόστασή του, μόλις 300 χιλιόμετρα από τη Γη, τον κάνει πλήρως ορατό με ένα… τηλεσκόπιο.

Η περίφημη συσκευή που φοριέται στην πλάτη για ατομικές πτήσεις, ως το ύψος των 25 μέτρων για κάπου 20 δευτερόλεπτα, έχει λογικές και υποφερτές προδιαγραφές εκτός από μία. Το ότι κανονικά αναπτύσσεται θερμοκρασία μεγαλύτερη και από 250 βαθμούς Κελσίου. Πετάς δηλαδή, αλλά μετά πρέπει να μπεις στο νοσοκομείο και μετά στο ραφείο για καινούργιο κοστούμι. Ενώ ο Τζέιμς Μποντ…

Στο «Ζεις μιαν άλλη ημέρα» ο αντίπαλος του «007» υποτίθεται πως θα έχει στο Διάστημα έναν τεράστιο καθρέφτη που θα ρίχνει το φως το ήλιου στην επιφάνεια της Γης. Οι διαστάσεις όμως και οι προδιαγραφές του όλου σχεδίου δεν είναι ρεαλιστικές. Χρειάζεται να απλώσει το υλικό του καθρέφτη, ας πούμε από το γνωστό ύφασμα Mylar, σε μια επιφάνεια 570 τ.χλμ. με βάρος 5.700 τόνους κουβαλώντας όλο αυτό το υλικό, με βάρος 14 φορές μεγαλύτερο από τον τωρινό διαστημικό σταθμό, με 600 τουλάχιστον εκτοξεύσεις και μετά βέβαια όλο αυτό πρέπει να απλωθεί στο Διάστημα. Μόνο στον κινηματογράφο.

007 - 50 χρόνια στην οθόνη

Μάθετε τον περιοδικό πίνακα των στοιχείων

....μετα μουσικής.

Πλουσιότερος κατά τρία χημικά στοιχεία ο Περιοδικός Πίνακας  Τρία νέα στοιχεία, το νταρμστάντιο-Ds, το ρεντγκένιο-Rg και το κοπερνίκιο-Cn (με τους αριθμούς 110,111 και 112 αντίστοιχα) προστέθηκαν στον Περιοδικό Πίνακα των χημικών στοιχείων. Και τα τρία στοιχεία ανακαλύφθηκαν από Γερμανούς ερευνητές και εγκρίθηκαν από τη γενική συνέλευση της Διεθνούς Ένωσης Καθαρής και Εφαρμοσμένης Φυσικής, που συνεδρίασε στο Ινστιτούτο Φυσικής του Λονδίνου.

Το στοιχείο 114 προ των πυλών του Περιοδικού Πίνακα

Δυο νέα στοιχεία στον περιοδικό πίνακα Τα 114 και 116 είναι τα νέα «βαρέων βαρών» μέλη της οικογένειας των αναγνωρισμένων χημικών στοιχείων

Το hi-tech καταπίνει τα εξωτικά στοιχεία Βρίσκονται στα βαθειά υπόγεια του περιοδικού πίνακα, πάνω τους όμως στηρίζονται οι νέες εξελίξεις, όλα σχεδόν τα προσωπικά μας γκάτζετ και οι τεχνολογικές καινοτομίες έχουν κάτι κοινό: βασίζονται σε κάποια άγνωστα σε εμάς υλικά βγαλμένα από τα βαθιά υπόγεια του περιοδικού πίνακα. Ακόμη όμως και αν δεν έχετε ακούσει ποτέ το όνομα στοιχείων όπως το άφνιο, το έρβιο ή το ταντάλιο, το πιθανότερο είναι ότι τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται κάπου γύρω σας.

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Υποστηρικτικό υλικό των μαθημάτων

  Βιολογίας, Φυσικής και Χημείας

Νέα είδη στη ζούγκλα της Βόρνεο

      Κυπριακή Ιστοσελίδα Βιολογίας

Υποστηρικτικό υλικό των μαθημάτων 

Βιολογίας, Γεωγραφίας και Αστρονομίας

ΚΟΡΥΦΗ

Εικόνες άγριας φύσης

Συλλογή  φωτογραφιών που εξυμνούν τη φύση

Θησαυροί κρύβονται στην άβυσσο

Νέα, άγνωστα είδη που ζουν στα σκοτεινά βάθη της θάλασσας έφεραν στο φως ερευνητές

Επέτειος Μέντελ

ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ στην επέτειο από τη γέννηση του Αυστριακού Γκρέγκορ Γιόχαν Μέντελ, του «πατέρα της Γενετικής», ήταν χθες ολόκληρη την ημέρα το λογότυπο της google. Ο Μέντελ, που γεννήθηκε 22/7/1822, μελέτησε τους μηχανισμούς της κληρονομικότητας στα φυτά. Τα συμπεράσματα των ερευνών του, που στη συνέχεια επεκτάθηκαν και στην κληρονομικότητα σχεδόν όλων των ειδών και του ανθρώπου συμπεριλαμβανομένου, είναι γνωστά ως «νόμοι της Μεντελικής κληρονομικότητας». Οι νόμοι αυτοί προσπαθούν να περιγράψουν τη μετάδοση κληρονομικών χαρακτηριστικών από τη μια γενιά στην επόμενη. Τα μπιζέλια, που θα δείτε στο λογότυπο, ήταν από τα βασικά φυτά που μελέτησε ο Μέντελ για να τεκμηριώσει τη θεωρία του, σύμφωνα με την οποία η μεταβίβαση των απλών χαρακτηριστικών ελέγχεται από τα γονίδια που υπάρχουν κατά ζευγάρια. Για να μάθετε περισσότερα για τον Μέντελ και την κληρονομικότητα επισκεφθείτε και το www.mendelmuseum.muni.cz/en. ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΗ

Καλύτερη ζωή με πράσινη χημεία

Παγκόσμια Ημέρα Χημείας

Η Χηµεία των αρχαίων Ελλήνων Θεοδόσης Π. Τάσιος ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου

 1. Ναι. Απ’ την Κρίση θα βγούµε µε πολλά µέσα. Εάν, όπως πιστεύοµε εµείς οι αντιδραστικοί, η Κρίση είναι ολοµερής (καθολικώς ηθική, προτού γίνει πολιτική· και γνωσιακή - πολύ προτού γίνει οικονοµική), δέν είναι µόνο η επαναµύηση στο ήθος της οµαδικής Αλληλεγγύης που θα µας σώσει, αλλά λόγου χάρη και η συν-κίνηση µε τα οµηρικά έπη, καθώς κι η παθιασµένη καλλιέργεια της Επιστήµης και της Τεχνολογίας. Μέσα σ’ αυτό το πνεύµα, ιδού εφέτος το «έτος Χηµείας» της UNESCO. Μέσα λοιπόν σ’ αυτό άς αναµνησθούµε λέω τη βασική σηµασία που απέδιδαν οι Αρχαίοι Ελληνες στη Χηµεία.
2. «Καλά, Χηµεία οι αρχαίοι Ελληνες; Μά, η Χηµεία δέν εµφανίσθηκε µε την Αλχηµεία των Αράβων;». Οχι βέβαια: Οταν οι Αραβες εµφανίσθηκαν στην Αλεξάνδρεια τον 7ο αιώνα, βρήκαν µπροστά-τους τη Χηµεία των παλαιών πολιτισµών (Μεσοποταµίων, Περσών, Αιγυπτίων) κι όλη την εκτεταµένη Ελληνική Χηµεία. Αυτόν τον πλούτο αξιοποίησαν και τον µετέφεραν ενπολλοίς και στην Ευρώπη. Εµείς εδώ στην σύντοµη αυτή εισαγωγή, άς ξεκινήσοµε µε την υπόµνηση οτι στα όσα οι Ελληνες έµαθαν απ’ τους παλαιότερους πολιτισµούς, ήρθαν απο νωρίς και πρόσθεσαν µια θαυµαστή απόπειρα Θ ε ω ρ ί α ς και αποµυθοποίησης. Οχι, δέν είχαν ανακαλύψει τον σηµερινό πίνακα των χηµικών στοιχείων. Είχαν όµως «διασπάσει» νοερώς τη µάζα της όποιας ύλης σε συστατικά - κι ήταν ήδη αυτό µια χηµικής νοοτροπίας επανάσταση, ιδίως διοτι πρόβλεπαν έτσι και τους µετασχηµατισµούς της ύλης: Ο Ηράκλειτος λ.χ. υπέθετε οτι µέσω συνδυασµού των αντιθετικών «θερµότης-ψύχος» και «υγρασία-ξηρασία» ήταν δυνατή η παραγωγή των ατόµων της φύσεως. Ο δέ Εµπεδοκλής µε τα τέσσερα «ριζώµατά»-του (γή, ύδωρ, αήρ, πύρ) αναγνώριζε τον ουσιώδη ρόλο του πυρός στις µίξεις και διαλλάξεις των στοιχείων, τα οποία «δι’ αλλήλων θέοντα, µετατρέπονται»! Ο ∆ηµόκριτος, µέσω των ατόµων-του θα ερµηνεύσει και των τεσσάρων στοιχείων τη γένεση. Ο Αριστοτέλης ακολουθεί την παράδοση των τεσσάρων στοιχείωνεκφάνσεων της «πρώτης ύλης», µέσω της δράσης σταυροειδών συνδυασµών «θερµού-ψυχρού» και «ξηρού-υγρού». Για νά ’ρθουν κι οι Στωικοί να εισαγάγουν την έννοια του «πνεύµατος» (αέρος εµποτισµένου µε πύρινες ιδιότητες) - µιας δυναµικής ουσίας που διασφαλίζει τη συνοχή των υλικών, µέχρι και τη γνωσιακή ικανότητα των ανθρώπων… Η θεωρητική αυτή στάση δέν είχε µέν άµεσες εφαρµογές, αλλα πρόσφερε απαλλαγήν απο µυθολογικές στρεβλώσεις και διήγειρε το ερευνητικό χηµικό πνεύµα, αφού πρόβλεπε µετασχηµατισµούς στοιχείων και σωµάτων.
3. Ετσι κατα την ευρύτερη τεχνικοεπιστηµονική άνθηση της Ελληνιστικής εποχής, θα καταγραφηθεί, θα συστηµατοποιηθεί και θα αναπτυχθεί η Χηµική Τεχνολογία. Αλλωστε, ήδη απ’ τον Θεόφραστο (370-287 π.Χ., στο «Περί λίθων») διαθέτοµε πλήθος καταγεγραµµένων γνώσεων παραγωγής γυαλιού, παρασκευής ψιµυθίων και χρυσόκολλας, παραγωγής κινναβάρεως (ερυθρού θειούχου υδραργύρου) απ’ την λαµπυρίζουσα άµµο της Εφέσου, αξιοποίησης γύψου κ.λπ., κ.λπ. Σε λίγο, ο Χρύσιππος (280-206 π.Χ.) θα εµπλουτίσει τη θεωρία των στοιχείων και θα διακρίνει την περίπτωση όπου κατα την «µείξη» τα σώµατα «χάνουν τελείως τις ιδιότητές-τους, παράγοντας ενα νέο σώµα ». Πατριάρχης όµως της Ελληνιστικής Χηµείας θα αναδειχθεί ο περίφηµος Βώλος, του 2ου π.Χ. αιώνος, εκ Μένδης (στο δέλτα του Νείλου), ο φερόµενος και ως ∆ηµόκριτος στην µεταγενέστερη βιβλιογραφία _ µε κάµποσες όµως αµφισβητήσεις για την πατρότητα των έργων που του αποδίδονται. Ιδού λοιπόν που, ήδη απ’ τον τεχνολογικά παραγωγικότατον 2ο π.Χ. αιώνα, µπαίνοµε στην ευθέως ωφελιµιστική («βιοµηχανική» θα την λέγαµε σήµερα) Χηµεία. ∆ιοτι καταρχήν οι µεταλλουργικές συνταγές των Ελληνικών Παπύρων της Αλεξάνδρειας του 3ου µ.Χ. αιώνος συµπίπτουν σχεδόν µε ένα συµπίληµα του έργου του Βώλου που σώζεται στα Συριακά. Σ’ αυτούς δε τους σωζόµενους ελληνικούς Παπύρους, όλα έχουν να κάνουν µε οικονοµικούς και πρακτικούς σκοπούς. Στην ίδια χορεία της Ελληνιστικής Χηµείας θα κατατάξοµε την ελληνίζουσα Μαρίαν την Ιουδαίαν (1ος αι. π.Χ.), εφευρέτριαν σπουδαίων χηµικών οργάνων όπως το προς τιµήν-της εισέτι καλούµενον «Bain Marie»! Ο Ποσειδώνιος ο ίδιος (αρχές του 1ου αι. π.Χ.) θα αναλύσει τις χρήσεις της ασφάλτου και της νάφθας. Ο Αναξίλαος (τέλη 1ου αι. π.Χ.) θα συγγράψει «Παίγνια» (συνταγές) και «Βαφικά» (αποµιµήσεις πολυτίµων µετάλλων, λίθων και πορφύρας µέσω χηµικών µεθόδων). Αλλά κι ο πολύς ∆ιοσκορίδης (1ος αι. µ.Χ.) θα ασχοληθεί καί µε την εξαέρωση της «καδµείας» (οξειδίου του ψευδαργύρου) καί µε την παραγωγή χαλκού απ’ την α ν α κ ύ κ λ ω σ η καρφιών πλοίου. Περί το 100 µ.Χ., ο Μενέλαος ο Αλεξανδρινός θα δηµοσιεύσει ακριβέστατη µαθηµατική φόρµουλα µέσω της οποίας υπολογίζεις το άγνωστο βάρος του χρυσού που περιέχεται σε ενα κράµα νοθευµένο µε άργυρο! Στα 200 µ.Χ. περίπου, κλάδος της ίδιας αλεξανδρινής παράδοσης, ο ελληνίζων Ιούλιος Αφρικανός θα δηµοσιεύσει πλήθος χηµικών συνταγών, τις οποίες θα περιλάβει αργότερα κι ο Ψελλός στο «Περι παραδόξεων αναγνωσµάτων» έργο του. Στον Ζώσιµο (4ος αι. µ.Χ) χρωστάµε άλλην µιά χηµική εγκυκλοπαίδεια (η οποία µέχρι και την µέθοδο παραγωγής µπίρας περιγράφει), µε σαφή όµως τώρα στροφήν προς µια παράλληλη µαγικοφυσικήν αναφορά στα χηµικά φαινόµενα - στροφή η οποία θα την ονοµάσουν αργότερα Αλ-Χηµικήν, παρ’ όλο που εµφανώς προηγήθηκε των Αράβων…
4. Θα τελειώσοµε µε µιαν αναφορά στους δυό Αλεξανδρινούς Παπύρους του Leiden και της Στοκχόλµης (του 3ου µ.Χ. αιώνος). Πρόκειται εµφανώς για αντιγραφές πολύ παλαιότερων συµπιληµάτων εφαρµοσµένης Χηµείας, µε κύριον σκοπό πώς θα µιµηθούµε τον χρυσό, τον άργυρο, τους πολύτιµους λίθους και τη βαφή του µαλλιού µε την πανάκριβη πορφύραν. Σκοπόν καθαρά οικονοµικόν, κοινωνικώς δέ αναγκαιότατον για την πολυπληθή «µεσαία τάξη» που ανέκυψε µέσα στο πλαίσιο της κοσµοπολίτικης Ελληνιστικής εποχής. Αλλα για το περιβόλι αυτό της αρχαίας ελληνικής Τεχνολογίας αξίζει να αφιερώσουµε άλλην µιά επιφυλλίδα. Εις τούτο το µεταξύ, είναι και η εκδήλωση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, Γουλανδρή, για την Αρχαιοελληνική Χηµεία, στις 16 Νοεµβρίου, το απόγευµα.

ΚΟΡΥΦΗ

                                                     Φυσική Αγωγή                               

Ιστοσελίδες Φυσικής Αγωγής

  110 ιστοσελίδες εκπαιδευτικών  της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Μαθήματα Γυμνασίου από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο Φυσική Αγωγή

Υγεία & Άσκηση

Περισσότερη άσκηση, καλύτεροι βαθμοί

πατήστε εδώ για  ΕΡΓΑΣΙΕΣ μαθητών του 4ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ

ΚΟΡΥΦΗ

                                           Πληροφορική

Ιστοσελίδες Πληροφορικής

  568 ιστοσελίδες εκπαιδευτικών  της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Η ασσύμετρη απειλή Στην Κοινωνία της Πληροφορίας πάσχουμε από έλλειμμα πληροφόρησης. Ενας ιστός επιλεκτικής παροχής γνώσης και αδιάκριτης καταγραφής δεδομένων υπομονεύει την ελεύθερη διαδικτυακή επικοινωνία

Μαθήματα Γυμνασίου από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο Πληροφορική

Δωρεάν μαθήματα pc στον Ιστό  ΜΑΡΙΑ ΜΥΣΤΑΚΙΔΟΥ δημοσιογράφος της καθημερινής στήλης www.τελειακαιπαυλα.enet μέχρι το 2011

Κοιτώντας τις στατιστικές, φέτος είναι η χρονιά που πολλοί μαθητές δεν θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν κάποια εξωσχολικά μαθήματα που παλιότερα παρακολουθούσαν, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Και επειδή η κρίση έχει φέρει τα πάνω-κάτω στα νοικοκυριά τα τελευταία χρόνια με αποκορύφωμα φέτος, την «πληρώνουν» όλα όσα θεωρούμε εξτρά, όσα δηλαδή δεν είναι και απολύτως απαραίτητα για τη διαβίωσή μας. Ωστόσο, στις δύσκολες οικονομικά συγκυρίες που διανύουμε υπάρχουν ακόμα λύσεις, ώστε να μη χρειάζεται ούτε τα ιδιαίτερα να κοπούν ούτε να πληρώνετε περιουσίες για αυτά. Σύμμαχός μας, για ακόμα μία φορά ο Ιστός, που τελικά αποδεικνύεται Ελ Ντοράντο για εκείνους που δεν μπορούν -ή δεν θέλουν- να δαπανήσουν χρήματα για οτιδήποτε μπορεί να βρεθεί δωρεάν. Και επειδή το δωρεάν τείνει να γίνει συνώνυμο του Ιστού, ας δούμε παρέα μερικά sites που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εσείς και τα παιδιά σας προκειμένου να μη στερηθείτε μαθημάτων, και να είναι και δωρεάν τα ιδιαίτερα!

Ολα για το pc

Δεν είναι μηχανήματα του διαβόλου, είναι φίλοι μας και μας βοηθάνε σε ό,τι κάνουμε. Ο λόγος για τα pc που αρκετοί θεωρούν δύσκολη τη χρήση τους. Το www.gcflearnfree.org/computer θα σας μάθει εντελώς δωρεάν τα πάντα για τον χειρισμό του υπολογιστή σας. Word, excel, power point, office, αλλά και τα βασικά για να μπαίνετε στο Ιντερνετ, πώς να χρησιμοποιείτε το e-mail σας, πώς να χειρίζεστε τα windows, ακόμη και οδηγίες χρήσης του... facebook. Θα τα βρείτε όλα εδώ! Και τώρα που είστε εξοπλισμένοι με τις κατάλληλες διευθύνσεις μπορείτε να ξεκινήσετε όποιο μάθημα θέλετε, χωρίς να ξοδέψετε καθόλου χρήματα. Αν μάλιστα χρειαστείτε κάτι πιο συγκεκριμένο ή εξειδικευμένο, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με τη στήλη για τις «παραγγελιές» σας. ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΗ

Ιστοσελίδες με ενδιαφέρον

Ιστοσελίδα απ' τον τόπο σου...Της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΜΠΟΥΜΠΟΥΚΑ

Την ικανότητά τους να διαχειρίζονται τα διαδικτυακά εργαλεία όχι μόνο για προσωπική επικοινωνία αλλά και για να δημιουργήσουν, απέδειξαν οι μαθητές που συμμετείχαν στο 2ο πανελλήνιο διαδικτυακό μαθητικό διαγωνισμό (www. diagonismos2010.com).

Πρόκειται για συνολικά 34 στοσελίδες (23 μαθητών δημοτικού, 10 γυμνασίου και 11 λυκείου). Στη χτεσινή βράβευση τους απονεμήθηκαν ως έπαθλα διαδραστικοί πίνακες και εκτυπωτές για τα σχολεία τους. Σύντομα θα προκηρυχθεί και ο φετινός διαγωνισμός (www.diagonismos2011.com).

Ορισμένες από τις συμμετοχές που κέρδισαν πρώτα βραβεία είναι οι εξής:

Δημοτικό Καλλονής Λέσβου

(http://blo.gr/32e, http://blo.gr/32d, http://blo.gr/32f)

Μαθητές της Β', της Γ' και της Δ' τάξης έφτιαξαν, αντιστοίχως, sites για την ελιά, τον υγροβιότοπο και την ιστορία της Λέσβου. Αναζήτησαν πληροφορίες διαδικτυακά, έφτιαξαν σταυρόλεξα χρησιμοποιώντας την εφαρμογή HotPotatoes και εξοικειώθηκαν με προγράμματα κατασκευής ιστοσελίδων.

5ο Δημοτικό Χολαργού

(http://blo.gr/32c)

Με θέμα «Ο παλιός Χολαργός», 20 μαθητές της Ε' τάξης πήραν συνεντεύξεις από παλιούς κατοίκους της περιοχής, ξετρύπωσαν φωτογραφίες αρχείου και τραγούδια περασμένων δεκαετιών από το Youtube και συνέθεσαν την εικόνα της περιοχής τους στις αρχές του αιώνα.

28ο Γυμνάσιο Αθηνών

(www.meetpagkrati.eu)

Με θέμα «Το Παγκράτι χθες και σήμερα», έξι μαθητές της Γ' τάξης, εξοικειωμένοι με Η/Υ, και η καθηγήτριά τους της Ιστορίας (που αγόρασε και domain name για την εργασία) μάζεψαν υλικό, πήραν συνεντεύξεις από παλιούς κατοίκους και αξιοποίησαν μια παλιότερη σχολική εργασία για τα νεοκλασικά και διατηρητέα κτίρια της περιοχής.

36ο Δημοτικό Πατρών

(http://blo.gr/32i)

Οι μαθητές της Δ' τάξης ξεναγούν τους επισκέπτες στα αξιοθέατα της πόλης τους. Αναζήτησαν δωρεάν και εύχρηστα λογισμικά για να στήσουν την ιστοσελίδα και να αναρτήσουν συνεντεύξεις, φωτογραφίες και βίντεο, αναζήτησαν υλικό στο Διαδίκτυο και ψηφιοποίησαν αυτό που βρήκαν σε έντυπη μορφή.

1ο ΕΠΑΛ Καλύμνου

(epalkalymnou.gr/laografia)

Μαθητές του τμήματος Πληροφορικής της Γ' τάξης έστησαν μια σελίδα με πλούσιο περιεχόμενο για τη λαογραφία του νησιού τους, . Αξιοποίησαν όσα έμαθαν στο πλαίσιο του μαθήματος «εφαρμογές πολυμέσων» και δούλεψαν σε Joomla όλοι οι μαθητές ως διαχειριστές της ιστοσελίδας, προσθέτοντας υλικό εξ αποστάσεως. Σχεδίασαν μόνοι τους και το template.

27ο Δημοτικό Ιωαννίνων

Ολοήμερο τμήμα (http://blo.gr/32a)

Τίτλος: «Different cultures in different environments». 25 μαθητές 7-10 ετών συνέκριναν το πολιτισμικό υπόβαθρο του νομού Ιωαννίνων με αυτό λαών της Αλάσκας, της Αφρικής και της Β. Αμερικής, χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως το Google Earth και το Second Life.

2ο Δημ. Βροντάδου Χίου

(http://blo.gr/32g)

Η ιστοσελίδα αποτελεί ηλεκτρονική έκδοση της παλιάς έντυπης σχολικής εφημερίδας «Ερειθιανούσικα Τιτιβίσματα», για την έκδοση της οποίας δεν υπήρχαν πλέον πόροι. Μαθητές 7-12 ετών γράφουν εντυπώσεις από τη σχολική ζωή και αναρτούν συνδέσμους σε εκπαιδευτικό υλικό, με τη βοήθεια δασκάλων και γονέων.

πατήστε εδώ για  ΕΡΓΑΣΙΕΣ μαθητών του 4ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ

ΚΟΡΥΦΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

Ιστοσελίδες ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

  11 ιστοσελίδες εκπαιδευτικών

 της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Μαθήματα Γυμνασίου από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή

πατήστε εδώ για  ΕΡΓΑΣΙΕΣ μαθητών του 4ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ

ΚΟΡΥΦΗ