ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αρχαϊκή Αγγειογραφία, Ερυθρόμορφη

Δούρις, Οδυσσέας - Αχιλλέας (;)


 

Κύλικα τύπου Β ύψος 13 εκ., διάμετρος 36 εκ., περίπου 480 π.Χ., Malibu, The J. Paul Getty Museum, 83.AE.217

 

Το αγγείο υπογράφεται από τον Δούρη και τον Κλεοφράδη.

Στο εσωτερικό του θραύσματος ένας νεαρός κάθεται απελπισμένος. Τυλιγμένος με τον μανδύα του, ακουμπάει στο χέρι του το χαμηλωμένο κεφάλι του. Ένας ηλικιωμένος, γενειοφόρος άνδρας στέκεται μπροστά του, ακουμπισμένος σε ένα ραβδί. Αν και καμία από τις δύο φιγούρες δεν κατονομάζεται, η σύνθεση παραπέμπει σε άλλες σκηνές που δείχνουν την αποστολή του Οδυσσέα στη σκηνή του Αχιλλέα, ένα επεισόδιο που περιγράφεται στην Ιλιάδα του Ομήρου. Ο Αχιλλέας προσβλήθηκε βαθιά όταν ο Αγαμέμνονας του πήρε την Βρισηίδα, το βραβείο του στον πόλεμο. Ο Αχιλλέας αποσύρθηκε από το πεδίο της μάχης και απομονώθηκε στη σκηνή του. Κατά τη διάρκεια της απουσίας του, οι Αχαιοί άρχισαν να χάνουν από τους Τρώες κι έτσι οι αρχηγοί τους έστειλαν αντιπροσωπεία για να πείσουν τον Αχιλλέα να επιστρέψει. Ακόμα και ο πονηρός Οδυσσέας, όμως, αποδείχθηκε ανίκανος. Μόνο ο θάνατος του αγαπημένου του συντρόφου Πάτροκλου θα παρακινούσε τον Αχιλλέα να ξαναμπεί στον αγώνα.

Το εξωτερικό του κυπέλλου δείχνει μια μυθολογική σκηνή. Παρουσιάζεται ο Ηρακλής καθώς αγωνίζεται με τους γιους του Ευρύτου σε έναν αγώνα τοξοβολίας. Από την άλλη, αυτό που φαίνεται να είναι μια ομάδα καθιστών και όρθιων φιγούρων που παρακολουθούν ένα ζευγάρι αθλητών να πυγμαχούν ή να παλεύουν.

Περιμετρικά στο πόδι της κύλικας η επιγραφή: «ΚΛΕΟΦΡΑΔΕΣ: ΕΠΟΙEΣΕΝ : ΑΜΑΣΙΔΟΣ (Κλεοφράδης, γιος του Άμαση, το έκανε)». Όχι μόνο ο αγγειοπλάστης Κλεοφράδης μας λέει ότι έφτιαξε το αγγείο, αλλά ονομάζει τον πατέρα του, Άμαση, που ήταν επίσης αγγειοπλάστης. Προφανώς η τέχνη είχε παραδοθεί μέσω της οικογένειας. Για να στολίσει το κύπελλο, ο Κλεοφράδης έδωσε το δοχείο στον Δούρη, ο οποίος υπέγραψε το όνομά του στο τόντο «ΔΟΡΙΣ ΕΓ[Ρ]ΑΦΣΕΝ ("Ο Δούρης ζωγράφισε") - ΗΕΡΜΟΛΥΚΟΣ ΚΑΛΟΣ».

 

Δούρης, Αχιλλέας-Οδυσσέας

 

Δούρης, Ηρακλής

 

 

 

Πηγές: Classical Art Research Centre and the Beazley Archive δεσμός, Malibu, The J. Paul Getty Museum, δεσμός