• Δείτε σε περγαμηνό κώδικα τη Διήγηση Αλεξάνδρου του Ψευδο-Καλλισθένη. Πηγή: Αρχείο του Ελληνικού Ινστιτούτου Βενετίας

• Λεξικά νέας ελληνικής: για απλή αναζήτηση / για σύνθετη αναζήτηση

• Bασικό λεξικό της αρχαίας

• Λεξικό της αρχαίας Liddell & Scott

• Λεξικό αρχαίας, σχολικό εγχειρίδιο

• Κατάλογος ανωμάλων ρημάτων

Συμπληρωματικό υλικό για τον συγγραφέα και το έργο του

Η Μυθιστορία Αλεξάνδρου είναι ένα έργο που χρονολογείται περίπου στο 300 μ.Χ. και αποτελεί φανταστική λαϊκή αφήγηση των περιπετειών του Μ. Αλεξάνδρου με λιγοστά στοιχεία πραγματικής ιστορίας. Εντούτοις, άσκησε μεγάλη επίδραση για πολλούς αιώνες τροφοδοτώντας τη λαϊκή φαντασία. Ο συγγραφέας αυτής της μυθιστορίας αποκαλείται συμβατικά ΨευδοΚαλλισθένης, από το όνομα του ιστορικού Καλλισθένη (4ος αι. π.Χ.) που είχε ακολουθήσει τον Αλέξανδρο στην εκστρατεία του και είχε πράγματι γράψει έργο με τίτλο Ἀλεξάνδρου Πράξεις, που όμως δε σώθηκε.

Λεξιλογικός Πίνακας

αἴτιος
< *αἶτος [= μερίδιο]
[στο κείμενο συναντήσατε τον τύπο: αἰτίους]

Για να βρεις τη σημασία των λέξεων του Λεξιλογικού Πίνακα πήγαινε στα λεξικά της Πύλης για την ελληνική γλώσσα ή χρησιμοποίησε τους παρακάτω δεσμούς:

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

		Αρχαία Ελληνική / Νέα Ελληνική	Νέα Ελληνική
		αἰτῶ (αιτούμαι) ἡ αἰτία αἰτιώδης τὸ αίτημα ἡ αἴτησις (αίτηση) ἡ αἰτίασις (αιτίαση) αιτιατική αἰτιατός (αιτιατό) αἰτιῶμαι [= κατηγορώ]	αιτιότητα
		αἰτιολογῶ ἡ αἰτιολογία ἀναίτιος ἀναιτιολόγητος ἀπαιτῶ ἡ ἀπαίτησις (-η) ἐπαιτῶ (επαιτεία, επαίτης) παραιτοῦμαι ἡ παραίτησις (-η) συναίτιος ὑπαίτιος [= υπεύθυνος]	αιτιοκρατία αιτιολόγηση πρωταίτιος συνυπαίτιος συνυπαιτιότητα απαιτητός απαιτητικός

Ασκήσεις

Σχολικού βιβλίου

• Να δηλώσετε τι σημαίνουν (ενέργεια, αποτέλεσμα ενέργειας κτλ.) οι ομόρριζες του ουσιαστικού αἰτία λέξεις του πίνακα:
• Να σχηματίσετε νοηματικά αποδεκτές φράσεις συνδυάζοντας τις κατάλληλες λέξεις. Να χρησιμοποιήσετε κάθε λέξη μία φορά:
• Να αναζητήσετε από τις απλές ομόρριζες ... του ρήματος αἰτῶ: α. κατηγορώ, φέρω ευθύνη για κάτι β. ζητώ, επαιτώ.

Πρόσθετες ασκήσεις

1. Να αντιστοιχίσεις τις σημασίες με την κατάλληλη λέξη
2. Να αντιστοιχίσεις τις λέξεις με τις συνώνυμές τους
3. Συμπλήρωσε τα κενά με την κατάλληλη λέξη

Κατέβασε τις πρόσθετες ασκήσεις σε αρχείο

Δεν θα διδαχθούν

Η γραμματική της ενότητας:

Προστακτική βαρύτονων ρημάτων μέσης φωνής

Δες πώς σχηματίζεται η προστακτική μέσης φωνής

Κατέβασε την κλίση της μέσης φωνής του ρ. λύω.

Οι τύποι παύσασθε και ἔρρωσθε του κειμένου της Ενότητας είναι τύποι προστακτικής μέσης φωνής.

Όπως και στην ενεργητική φωνή, προστακτική διαθέτουν μόνο ο ενεστώτας, ο αόριστος και ο παρακείμενος.

Σχηματισμός και κλίση προστακτικής ενεστώτα, αορίστου και παρακειμένου μέσης φωνής

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

προστακτική ενεστώτα ––– παύ-ου παυ-έσθω ––– παύ-εσθε παυ-έσθων ή παυ-έσθωσαν

προστακτική αορίστου ––– παῦ-σ-αι παυ-σ-άσθω ––– παύ-σ-ασθε παυ-σ-άσθων ή παυ-σ-άσθωσαν

προστακτική παρακειμένου ––– πέπαυ-σο πεπαύ-σθω ––– πέπαυ-σθε πεπαύ-σθων ή πεπαύ-σθωσαν

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

Ασκήσεις

Σχολικού βιβλίου

1. Παύσασθε οὖν πιστεύοντες τοῖς βαρβάροις ... να τους κλίνετε στην προστακτική όλων των χρόνων.
2. Να τοποθετήσετε στη σωστή στήλη τούς τύπους προστακτικής που σας δίνονται και να τους μεταφέρετε στους άλλους χρόνους διατηρώντας την έγκλιση, τον αριθμό και το πρόσωπο:
3. Να μεταφέρετε τους ρηματικούς τύπους των παρακάτω φράσεων στο ίδιο πρόσωπο του άλλου αριθμού διατηρώντας σταθερά την έγκλιση και τον χρόνο:
4. Να γράψετε τους τύπους της προστακτικής που ζητούνται. Στην έγχρωμη στήλη θα σχηματιστεί το όνομα αρχαίου θεού.

Πρόσθετες ασκήσεις

1. Άσκηση στην προστακτική (κλίση) *
2. Άσκηση στην προστακτική (μεταφορά στον άλλο αριθμό) *
3. Άσκηση στην προστακτική (συμπλήρωση χαρακτήρων στα αφωνόληκτα) **
4. Άσκηση στην προστακτική (συμπλήρωση τύπων στους άλλουςχρόνους)**
5. Άσκηση στην προστακτική (συμπλήρωση κενών)**
6. Άσκηση στην προστακτική (σωστού λάθους)**
7. Να σχηματίσετε την προστακτική μ.φ. του ρήματος ἱδρύομαι
8. Να σχηματίσετε την προστακτική αορίστου μ.φ. των ρ. ἄρχομαι, βλέπομαι, φείδομαι

Διαγωνίσματα

• Διαγώνισμα στις ενότητες 11,12,13,16

Ο Ξενοφών στο έργο του Κύρου Παιδεία εκφράζει τον θαυμασμό του για την προσωπικότητα του Κύρου, ο οποίος κατάφερνε να εμπνέει τον σεβασμό ακόμα και στους εχθρούς του.

Ἐν δὲ τούτῳ προσάγουσι τῷ Κύρῳ τοὺς αἰχμαλώτους δεδεμένους, τοὺς δέ τινας καὶ τετρωμένους. Ὡς δὲ εἶδεν, εὐθὺς λύειν μὲν ἐκέλευσε τοὺς δεδεμένους, τοὺς δὲ τετρωμένους ἰατροὺς καλέσας θεραπεύειν ἐκέλευσεν· ἔπειτα δὲ ἔλεξε τοῖς Χαλδαίοις ὅτι ἥκοι οὔτε ἀπολέσαι ἐπιθυμῶν ἐκείνους οὔτε πολεμεῖν δεόμενος, ἀλλ’ εἰρήνην βουλόμενος ποιῆσαι Ἀρμενίοις καὶ Χαλδαίοις.

Ξενοφῶν, Κύρου Παιδεία 3.2.12

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες