Είσοδος Μυθολογία Ευρετήριο Επιστροφή
ΜΕΙΞΟΓΕΝΗ-ΤΕΡΑΤΑ ΘΕΟΙ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΘΝΗΤΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ

Αρχαία ελληνική μυθολογία

Μειξογενείς θνητές οντότητες – Τέρατα – Αυτόματα

ΛΑΔΩΝΑΣ (δράκοντας)






Και η Κητώ, γέννησε τελευταίο, αφού με το Φόρκη έσμιξε ερωτικά,
φίδι δεινό που στης γης της σκοτεινής τα βάθη,
στα μακρινά τα πέρατα, τα ολόχρυσα φυλάγει μήλα.
(Ησ., Θεογ. 333-335, μετ. Στ. Γκιργκένης)

 

Εκτός από τον θεό ποταμό Λάδωνα της Αρκαδίας, υπήρχε και ο ομώνυμος δράκοντας, γιος του Φόρκη και της Κητώς, τελευταίος γόνος των ερωτικών του ενώσεων, ή του Τυφώνα και της Έχιδνας ή της Γης. Ήταν φίδι δεινό που στης γης της σκοτεινής τα βάθη, / στα μακρινά τα πέρατα, τα ολόχρυσα φυλάγει μήλα (Ησ., Θεογ. 333-335, μετ. Στ. Γκιργκένης). Ήταν αθάνατο, είχε εκατό κεφάλια και έβγαζε όλων των ειδών τις φωνές. Με τα πολλά του κεφάλια ήταν ο άγρυπνος φύλακας των χρυσών μήλων των Εσπερίδων. Συνήθως, ο κήπος αυτός τοποθετείται δυτικά, στη Λιβύη. Έτσι, στη Θεογονία του Ησιόδου (στ. 337-345) ο ήλιος βυθίζεται μέσα σε χρυσό κύπελλο στα κυκλικά νερά του Ωκεανού, που εκτείνεται στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα περιβάλλοντας τη γη, και αφού τα διασχίσει από τον κήπο των Εσπερίδων μέχρι τη γη των Αιθιόπων φτάνει πάλι στην ανατολή λίγο πριν την αυγή. Ο Απολλόδωρος πάλι υποστηρίζει ότι ο κήπος βρίσκεται στη χώρα του Άτλαντα, στους Υπερβόρειους. Όπου και να βρισκόταν ο κήπος, τα μήλα ήταν το γαμήλιο δώρο της Γης στους γάμους του Δία με την Ήρα. Μαζί με αυτόν τα φύλαγαν και οι Εσπερίδες νύμφες, η Αίγλη, η Ερύθεια, η Εσπερία, η Αρέθουσα [1]. Τον σκότωσε ο Ηρακλής επιτελώντας έναν από τους άθλους του και η Ήρα τον περιέλαβε στους αστερισμούς. Πρόκειται για τον αστερισμό του Δράκοντα (για τον οποίο βέβαια υπάρχουν και άλλες ταυτίσεις) και ο οποίος, όπως στη «ζωή» του ήταν, άγρυπνος, έτσι και στον ουρανό ήταν αειφανής. Κάτω από τον αστερισμό του Δράκοντα και πάνω από της Λερναίας Ύδρας υπάρχει αστερισμός που μοιάζει με μορφή γονατισμένη και ταυτίστηκε από τον Ερατοσθένη με τον Ηρακλή, γιατί είχε επιφέρει τον θάνατο και των δυο στα πλαίσια της επιτέλεσης των άθλων του. (Ερατοσθένης, Καταστερισμοί 13 και 14δεσμός)

Ο Ιωάννης Πεδιάσιμος (1250-αρχές 14ου αιώνα) ή Πόθος ή Γαληνός, βυζαντινός πολυμαθής λόγιος (αστρονόμος, ποιητής, κληρικός, μαθηματικός, μουσικός, φυσικός φιλόσοφος...) που έζησε και δίδαξε σε Κωνσταντινούπολη, Οχρίδα, Θεσσαλονίκη, έδωσε μια φυσιοκρατική ερμηνεία του μύθου του Λάδωνα και των γονιών του· ότι η Κητώ είναι αναθυμιάσεις που ο αέρας στέλνει πολύ μακριά (στην Εσπερία), ο Φόρκυς είναι η περιφορά των υδάτων από την οποία, προς το τέλος του καλοκαιριού, δημιουργούνται νέφη (ο δράκων), που φτάνουν στα πιο βαθιά κοιλώματα της γης και κρύβουν τα λάμποντα και ορατά αστέρια (χρυσά μήλα των Εσπερίδων) (Ιωάννης Γαληνός, Εις την Ησιόδου Θεογονίαν αλληγορίαι, 321-322δεσμός).

Σχετικά λήμματα

ΑΤΛΑΝΤΑΣδεσμός, ΑΣΤΕΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΝΤΑδεσμός, ΕΧΙΔΝΑ, ΗΡΑΚΛΗΣ, ΚΗΤΩ, ΛΑΔΩΝΑΣ, ΤΥΦΩΝΑΣ, ΑΣΤΕΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΥΔΡΑΣδεσμός, ΦΟΡΚΟΣ, ΩΚΕΑΝΟΣ




Σε παράσταση σε ερυθρόμορφη υδρία του ζωγράφου του Μειδία, 410 π.Χ. (Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο, Ε 224), αναγράφονται διαφορετικά τα ονόματα τριών από τις Εσπερίδες –Λιπάρα, Χρυσόθεμη, Αστερόπη, ενώ το όνομα μιας άλλης, της Εσπερέθουσας υποδεικνύει ως τόπο του κήπου την Ήλιδα, όπου βρίσκεται η γνωστή πηγή Αρέθουσα.