ταύτην δ᾽ ἔχειν τὰ μὲν ἄνω μέρη τοῦ σώματος μέχρι τῆς ζώνης γυναικεῖα, τὰ δὲ κατώτερα ἐχίδνης.
(Διόδ. Σ. 2.43.3)
Η Έχιδνα είναι κόρη του Φόρκου και της Κητώς, που είναι παιδιά του Πόντου και της Γαίας. Ή είναι κόρη του Τάρταρου και της Γαίας ή της Στύγας ή του Χρυσάορα. Με γυναικείο σώμα και ουρά φιδιού αντί για πόδια η Έχιδνα ζούσε σε ένα σπήλαιο στη χώρα των Αρίμων της Κιλικίας. Ή στην Πελοπόννησο, όπου τη σκότωσε ο πανόπτης Άργος με τα εκατό μάτια, γιατί καταβρόχθιζε τους περαστικούς. Με τον Τυφώνα απέκτησαν πολλά τερατώδη παιδιά. [Εικ. 1]
Κι εκεί κρατήθηκε στον τόπο των Αρίμων, κάτω απ’ τη γη η ολέθρια Έχιδνα,
η αθάνατη νύμφη που δεν γερνά ποτέ.
Λένε ότι ο φοβερός, ο ανόσιος και ο άνομος Τυφώνας
έσμιξε ερωτικά μ’ αυτήν την παιχνιδομάτα κόρη
κι αυτή, αφού έμεινε έγκυος, γέννησε σκληρόκαρδους γυιούς.
Γέννησε πρώτο τον Όρθρο, τον σκύλο του Γηρυόνη.
Δεύτερο γέννησε τον ακαταμάχητο, τον ακατανόμαστο,
τον σαρκοβόρο Κέρβερο, τον σκύλο του Άδη τον χαλκόφωνο,
με τα πενήντα κεφάλια, ανήλεο και κρατερό.
Τρίτη γέννησε την Λερναία Ύδρα που ο νους της ήταν πάντα στο κακό,
την οποία ανάθρεψε η λευκοχέρα Ήρα
με ασίγαστη οργή για τον ισχυρό Ηρακλή.
Αυτήν όμως τη θανάτωσε με το αλύπητο χάλκινο σπαθί του ο γυιός του Δία,
απ’ τη γενιά του Αμφιτρύωνα, ο Ηρακλής μαζί με τον πολεμοχαρή Ιόλαο
και τη συμπαράσταση της Αθηνάς που δίνει τα λάφυρα.
Κι ακόμη γέννησε τη φοβερή, την τεράστια Χίμαιρα,
τη γοργοπόδαρη και δυνατή, που αναπνέει ακατάσχετη φωτιά.
Είχε τρία κεφάλια, το ένα λιονταριού, με τη λαμπερή ματιά,
το άλλο γίδας και το άλλο φιδιού, δράκοντα τρομερού.
(Μπροστά το λιοντάρι, πίσω το φίδι και στη μέση η γίδα
απέπνεαν φλογερή φωτιά).
Αυτήν τη σκότωσε ο Πήγασος και ο ανδρείος Βελλερεφόντης.
(Ησ., Θεογ. 304-325)
Ακόμα, από τον γιο της Όρθρο γέννησε τη Σφίγγα της Βοιωτίας και το Λιοντάρι της Νεμέας. Της αποδίδουν και τον αετό που έτρωγε το συκώτι του Προμηθέα και τους δράκοντες της Κολχίδας και των Εσπερίδων που φύλαγαν το χρυσόμαλλο δέρας και μήλα αντίστοιχα.
Τέλος, σύμφωνα με μια εκδοχή των Ελλήνων των παρευξείνιων αποικιών η Έχιδνα απέκτησε ακόμη τρία παιδιά από τον Ηρακλή. Αυτό έγινε κάτω από τις εξής συνθήκες: Όταν ο Ηρακλής έφτασε στη Σκυθία, άφησε τα άλογά του να βοσκήσουν και κοιμήθηκε με ύπνο βαρύ σκεπασμένος με τη λεοντή του για να προστατευτεί από την παγωνιά· όταν ξύπνησε, δεν τα βρήκε –έτσι το θέλησε κάποιος θεός. Ενώ τα αναζητούσε, η Έχιδνα, το τέρας που ζούσε σε μια σπηλιά, του υποσχέθηκε να του επιστρέψει τα άλογά του, με την προϋπόθεση να ενωθεί ερωτικά μαζί της. Και εκείνος έμεινε μαζί της, αλλά η Έχιδνα καθυστερούσε να του δώσει πίσω τα ζώα του. Αργότερα, όταν σιγουρεύτηκε ότι κυοφορούσε, επέστρεψε στον ήρωα τα άλογα και τον ρώτησε τι να κάνει με τα παιδιά που θα γεννούσε. Κι εκείνος της είπε ότι ο γιος που θα τέντωνε το τόξο που θα της άφηνε και που θα ζωνόταν τον ζωστήρα του με ένα συγκεκριμένο τρόπο, εκείνον να τον κρατήσει κοντά της και στη χώρα, και τους άλλους να τους διώξει. Από την ένωση, λοιπόν, του ήρωα με το τέρας γεννήθηκαν ο Αγάθυρσος, ο Γελωνός και ο Σκύθης, από τον οποίο ονομάστηκε ο λαός των Σκυθών· γιατί μόνο αυτός τέντωσε το τόξο του πατέρα του και ζώστηκε τον ζωστήρα του. Τους άλλους γιους η Έχιδνα τους έδιωξε μακριά.
(Ηρ. 4.8.1-13
)
Σύμφωνα με τον Διόδωρο τους γιους αυτούς τους απέκτησε η Έχιδνα από τον Δία (2.43.3). Άλλη παράδοση της αποδίδει έναν ακόμη γιο, που δεν ονομάζεται αλλά αναφέρεται ως Εχιδνάδης από το όνομα της μητέρας του.
Λέγεται επίσης ότι και την Έχιδνα, την κόρη του Τάρταρου και της Γης, που άρπαζε τους περαστικούς, την παραφύλαξε [ο Άργος] την ώρα που κοιμόταν και τη σκότωσε. (Απολλόδ. 2.5.11)
Αν πράγματι η Έχιδνα αντιπροσωπεύει κάθε αλλοίωση και φθορά της γης, κάθε ασθένεια και μόλυνση, τότε ο μύθος του θανάτου της δεν μπορεί παρά να είναι ένας ευσεβής πόθος.
Ενίοτε η Έχιδνα ταυτίζεται με το αρσενικό ή θηλυκό φίδι των Δελφών, τον
Πύθωνα (Ομ. Ύμ.
Εις Απόλλωνα), ή και τη
Δελφύνη.
Σχετικά λήμματα
ΑΡΓΟΣ,
ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ
,
ΓΗΡΥΟΝΗΣ,
ΔΕΛΦΥΝΗ,
ΔΡΑΚΟΝΤΑΣ (ΑΙΑ), ΕΧΙΔΝΑΔΗΣ,
ΚΕΡΒΕΡΟΣ,
ΚΗΤΩ,
ΛΕΡΝΑΙΑ ΥΔΡΑ
ΛΙΟΝΤΑΡΙ ΝΕΜΕΑΣ,
ΟΡΘΡΟΣ,
ΠΗΓΑΣΟΣ,
ΠΥΘΩΝΑΣ,
ΣΦΙΓΓΑ,
ΤΥΦΩΝΑΣ,
ΦΟΡΚΟΣ,
ΧΙΜΑΙΡΑ,
ΧΡΥΣΑΟΡΑΣ