Παρατήρηση παιδιών με Σύνδρομο Down και αυτισμό

Αξιολόγηση Χρήστη:  / 0

Παρατήρηση παιδιού με Σύνδρομο Down

Κωσταρή Αντωνία

Εισαγωγή-ιστορικό παιδιού

Ο Α. φοιτά στην Β΄ τάξη  δημοτικού σχολείου γενικής αγωγής και είναι 10 ετών. Σύμφωνα με το ιστορικό του, παρουσιάζει «Γενικευμένες Δυσκολίες Μάθησης - Σύνδρομο Down». Ο μαθητής χαρακτηρίζεται από επιβραδυνόμενη ωρίμανση, ενώ  παρουσιάζει μέτρια νοητική υστέρηση (IQ:60).

Γεννήθηκε μετά από μια φυσιολογική εγκυμοσύνη (ηλικία μητέρας :28 ετών). Είναι το δεύτερο παιδί πενταμελούς οικογένειας. Στην οικογένεια αυτή επικρατούν αρμονικές σχέσεις. Οι γονείς και τα αδέλφια του τον αγαπούν και τον φροντίζουν.

Κλινικό προφίλ

Τα παρακάτω στοιχεία προκύπτουν από την παρατήρηση της συμπεριφοράς του μαθητή στη σχολική τάξη σε διάστημα τριών εβδομάδων (7/10/2013-1/11/2013).

Ο μαθητής βρίσκεται στο αρχικό στάδιο της κατάκτησης του μηχανισμού ανάγνωσης και γραφής. Μπορεί να διαβάσει απλές συλλαβές. Έχει καλή αντίληψη των προμαθηματικών εννοιών, π.χ. το μεγαλύτερο και το μικρότερο. Είναι σε θέση να μετρήσει μέχρι το πέντε και αντιλαμβάνεται την έννοια της πληθικότητας των αριθμών. Έχει καλή μακροπρόθεσμη μνήμη. Παρουσιάζει αυξημένη κοινωνικότητα κι είναι πλήρως αποδεκτός από τους συμμαθητές του.  Έχει την αίσθηση του χιούμορ κι είναι υπάκουος, ήσυχος και στοργικός. Δεν παρουσιάζει προβλήματα συμπεριφοράς. Τέλος, έχει κατακτήσει δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης.

Ο μαθητής παρουσιάζει , ωστόσο, ελλείμματα στη βραχύχρονη μνήμη. Οι δεξιότητες της λεκτικής του επικοινωνίας είναι  περιορισμένες. Η ακαδημαϊκή του επίδοση είναι πολύ χαμηλή σε σχέση με αυτήν των  παιδιών της τάξης στην οποία φοιτά.  Αγχώνεται εύκολα όταν τροποποιείται το συνηθισμένο του πρόγραμμα. Τέλος, εξ’ αιτίας του ότι ο μαθητής αντιμετωπίζει πρόβλημα με την καρδιά του, δεν μπορεί να συμμετάσχει σε όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την κίνηση.

Τα εξωτερικά του χαρακτηριστικά είναι τα τυπικά φυσικά χαρακτηριστικά ενός παιδιού με Σύνδρομο Down: «μικρή, κοντόχοντρη κορμοστασιά, ασυνήθιστα στρογγυλή κεφαλή, διευρυμένη γλώσσα, μικρή μύτη… χοντρά και κοντά χέρια και δάχτυλα, οπτικές ανεπάρκειες και γενικά μια έκδηλη συμπεριφορά που προδίδει εξασθενημένο μυϊκό τόνο» (Στασινός , 2013, σ.107).

Προτεινόμενη παρέμβαση

Η αντιμετώπιση των παιδιών με σύνδρομο Down στο γενικό σχολείο σε επίπεδο τροποποίησης των διδακτικών μεθόδων και στρατηγικών ποικίλλει (Στασινός, 2013, σ. 123). Συγκεκριμένα , στη μέτρια νοητική υστέρηση και σχετικά με το συγκεκριμένο μαθητή  θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων της επικοινωνίας, των προσωπικών –κοινωνικών υποχρεώσεων, αντιληπτικού-κινητικού περιεχομένου και της βασικής ακαδημαϊκής του ενασχόλησης :εκμάθηση ανάγνωσης , γραφής κι αριθμητικής (Στασινός , 2013, σ.127).

 Συμπεράσματα-Συζήτηση

Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι ο συγκεκριμένος μαθητής παρουσιάζει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά ενός μαθητή με σύνδρομο Down(Wenar & Kerig,2008 , Κάκουρος & Μανιαδάκη,2006  , Πολυχρονοπούλου,2004  , Στασινός,2013 ). Οι κατάλληλες στρατηγικές παρέμβασης σε παιδιά με σύνδρομο Down περιλαμβάνουν μια σειρά από στοχευμένες δράσεις :προσαρμογή της διδασκαλίας στις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες του παιδιού, ψυχολογική υποστήριξή του, συμβουλευτική καθοδήγηση των γονιών, κ.ά. (Στασινός, 2013, σ. 124).

Βιβλιογραφία

Wenar,C. & Kerig,P. (2008) . Εξελικτική Ψυχοπαθολογία. Από την Βρεφική ηλικία στην Εφηβεία (επιμ.) Μαρκουλής Δ.- Γεωργάκα Ε. Αθήνα: Gutenberg.

Κάκουρος, Ε., Μανιαδάκη, Κ.( 2006). Ψυχοπαθολογία παιδιών και εφήβων. Αναπτυξιακή προσέγγιση.Αθήνα: Τυπωθήτω.

Πολυχρονοπούλου, Σ. (2004). Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες. Νοητική Υστέρηση. Ψυχολογική κοινωνιολογική και παιδαγωγική προσέγγιση. Αθήνα: Ατραπός.

Στασινός, Δ.(2013). Η ειδική εκπαίδευση 2020. Για μια συμπεριληπτική ή ολική εκπαίδευση στο νέο-ψηφιακό σχολείο με ψηφιακούς πρωταθλητές. Αθήνα: Παπαζήσης.  

Παρατήρηση παιδιού με αυτισμό

Κωσταρή Αντωνία

Εισαγωγή-ιστορικό παιδιού

Ο Π. φοιτά στην Ε΄ τάξη  δημοτικού σχολείου γενικής αγωγής και είναι 12 ετών. Σύμφωνα με το ιστορικό του και τη διάγνωση από οικείο ΚΕ.Δ.Δ.Υ, παρουσιάζει ήπια διαταραχή του φάσματος του αυτισμού, στα πλαίσια νοημοσύνης ανώτερης του φυσιολογικού (ΔΝ 121).

Γεννήθηκε μετά από μια φυσιολογική εγκυμοσύνη . Είναι το πρώτο παιδί τετραμελούς οικογένειας.  Έχει μία αδελφή 2 χρόνια μικρότερη. Στην οικογένειά του επικρατούν αρμονικές σχέσεις.

Κλινικό προφίλ

Τα παρακάτω στοιχεία προκύπτουν από την παρατήρηση της συμπεριφοράς του μαθητή στη σχολική τάξη σε διάστημα τριών εβδομάδων (4/11/2013-22/11/2013).

Ο μαθητής δεν  παρουσιάζει  κάποια  αδυναμία  στα  γνωστικά  αντικείμενα  του  σχολείου. Παρουσιάζει ήπιες ποιοτικές αποκλίσεις στην κοινωνική κατανόηση- συνδιαλλαγή, στην επικοινωνία και στην οργάνωση της συμπεριφοράς σε σχέση με τις κοινωνικές συνθήκες. Εμφανίζει προβλήματα συμπεριφοράς που σχετίζονται με την ποιοτική διαφορά στην κατανόηση και έκφραση των συναισθημάτων και στη γενικότερη συναισθηματική ανωριμότητα που χαρακτηρίζει τα παιδιά που εμφανίζουν διαταραχές αυτιστικού φάσματος (Wing, 1981).

Προτεινόμενη παρέμβαση

 Λόγω της έκπτωσης των ικανοτήτων της Θεωρίας του Νου , ο μαθητής χρειάζεται εκπαίδευση στην κατανόηση των συναισθημάτων στην έκφραση και στον έλεγχο αυτών (Baron-Cohen, Leslie & Frith, 1985) . Απαιτείται συναισθηματική εκπαίδευση κατά την οποία ο μαθητής θα πληροφορηθεί για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των συναισθημάτων, θα μάθει να εντοπίζει διαφορετικά επίπεδα έκφρασης με λέξεις και πράξεις στον εαυτό του και τους άλλους.

Συμπεράσματα-Συζήτηση

O μαθητής έχει πλήρη επίγνωση των δυσκολιών του, παρουσιάζει κυριολεκτική σκέψη και ήπια δυσκολία στην αντίληψη του υπονοούμενου. Αυτές οι αποκλίσεις επηρεάζουν σε κοινωνικές συνθήκες την κατανόηση της αντιληπτικής και συναισθηματικής προοπτικής του άλλου ,με άλλα λόγια τις δεξιότητες Θεωρίας του Νου (Baron-Cohen, 1993) και την ενσυναίσθηση. Σχετικά με τις σχολικές του επιδόσεις και λόγω του ότι παρουσιάζει ένα πολύ ιδιαίτερο μαθησιακό και γνωστικό προφίλ, απαιτείται η δημιουργία ενός «φιλικού» περιβάλλοντος μάθησης προς το παιδί, ευελιξία στις στρατηγικές διδασκαλίας, τις αξιολογήσεις και τις προσδοκίες (McCroskery, 1999).

Βιβλιογραφία

Baron-Cohen, S. (1993). From attention-goal psychology to belief-desire psychology: The development of a theory of mind and its dysfunction. Στο Baron-Chen, S.., Tager-Flusberg, H., & Cohen, D.J. (Eds.). Understanding other minds: Perspective from autism. Oxford: Oxford University Press.

Baron-Cohen, S., Leslie, A.M., & Frith, U. (1985). Does the autistic child have a “theory of mind”? Cognition, 21, 37-46. 

McCroskery, M. (1999). Asperger's Syndrome: A Developmental Puzzle. Retrieved November 26, 2013 from http://www.aspennj.org/michael.html.

Wing, L. (1981). Asperger's Syndrome: A Cinical Account. Psychological Medicine, 11, 115-129.

• Επόμενο >