Πώς να εκδώσετε εφημερίδα με τους μαθητές σας

Μαθητικός τύπος: έκδοση εφημερίδας ή περιοδικού σε έντυπη ή και ηλεκτρονική μορφή: μια τέτοια δραστηριότητα, για να συνιστά πρόγραμμα, προϋποθέτει συγκεκριμένη συντακτική ομάδα μαθητών, η οποία θα έχει την ευθύνη της συγκέντρωσης, επιλογής, σύνταξης και παρουσίασης της ύλης. Ένα μαθητικό έντυπο, ανάλογα με τον χαρακτήρα του, παρακολουθεί την επικαιρότητα, τα τοπικά και παγκόσμια γεγονότα, περιλαμβάνει συνεντεύξεις, ανταποκρίσεις, παρουσιάσεις, ανακοινώσεις, κ.ά. Δεν αποτελούν πρόγραμμα τεύχη που συγκεντρώνουν τις συνθετικές εργασίες των μαθητών κατά την διάρκεια της σχολικής χρονιάς ή παρουσιάζουν απλώς τις δραστηριότητες της σχολικής μονάδας.

Σύμφωνα με τα παραπάνω για την έκδοση εφημερίδας ενημερώνω και ενεργοποιώ τους μαθητές της τάξης μου ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα:

1. Στο πλαίσιο της Γλώσσας διδάσκω τη δημιουργία εφημερίδας και τη γραφή του δημοσιογραφικού άρθρου.
    
2. Συγκαλώ την ολομέλεια της τάξης σε μια πρώτη σχετική συνάντηση και προτείνω - ενημερώνω τους μαθητές για τη δημιουργία της ομάδας. Λύνω απορίες και εμψυχώνω εκείνους που τους φαίνεται δύσκολο το εγχείρημα.
    
3. Σε δεύτερη συνάντηση αποφασίζουμε όλοι μαζί τη θεματολογία της εφημερίδας και αποφασίζει ο καθένας με ποιο θέμα θα ήθελε να ασχοληθεί, χωρίς αυτό να τους περιορίζει.
   
       
    
4. Κοντά στον χρόνο που προγραμματίζω να εκδώσω την εφημερίδα (συνήθως στο τέλος του τριμήνου)ενημερώνω τη συντακτική μου ομάδα ότι αρχίζει το κυνήγι της είδησης και κλείνω μαζί τους ένα ραντεβού κατά το οποίο ο καθένας θα πρέπει να φέρει την είδησή του.
    
5. Στην προκαθορισμένη ημερομηνία αφιερώνω ένα δίωρο της γλώσσας όπου το κάθε παιδί γράφει την είδηση που κυνήγησε και έμαθε λεπτομέρειες για αυτήν, με τον δικό του πάντα τρόπο. Συχνά δεν θυμούνται τον ακριβή χρόνο και τόπο, ωστόσο αυτό δεν εμποδίζει, γιατί κατά την ψηφιοποίηση των κειμένων, αν χρειαστεί, τα συμπληρώνω εγώ. Εάν τα παιδιά της ομάδας δεν είναι αρκετά, μπορεί το καθένα να γράψει παραπάνω από μία είδηση.  Δείτε και ΕΔΩ.
    
6. Εκτός από δημοσιογραφικά άρθρα η εφημερίδα μπορεί να εμπλουτίζεται με κείμενα που έχουν γραφτεί κατά την παραγωγή γραπτού λόγου και ταιριάζουν. Φυσικά μπορεί να περιέχει διαφημίσεις, συνεντεύξεις (και ΕΔΩ), κατασκευές, συνταγές, σταυρόλεξα, παραμύθια, κόμικ, κριτικές, ζώδια, αγγελίες, κριτική καλλιτεχνικού θεάματος,  amber alert  κλπ. Περισσότερα είδη γραπτού λόγου ΕΔΩ.
    
7. Αφιερώνω άλλη μία διδακτική ώρα ή και δύο για τη γραφή κειμένων που αφορούν γεγονότα που έχουν συμβεί πρόσφατα στο σχολείο (συνέντευξη κάποιου συγγραφέα, περιγραφή κάποιας γιορτής ή δραστηριότητας κλπ), για τη γραφή διαφημίσεων, αγγελιών, ζωδίων (και τα τρία αρέσουν πάρα πολύ στα παιδιά, γιατί εκφράζουν το χιούμορ τους) και τη δημιουργία σχετικών ζωγραφιών.
    
8. Όταν τα κείμενα μαζευτούν περνώ στην ψηφιοποίησή τους.  ΤΙP: Εγώ την κάνω αυτή τη δουλειά ως εξής: Δημιουργώ ένα μέιλ, διαβάζω τα κείμενα στο κινητό μου, το οποίο στο πληκτρολόγιό του περιλαμβάνει καταγραφέα δηλ. έχει ένα μικροφωνάκι που όταν το πατώ, καταγράφει ότι υπαγορεύω και στέλνω το μέιλ στον εαυτό μου. Σε δεύτερη φάση αντιγράφω τα κείμενα από το μέιλ αυτό και τα επικολλώ σε ένα έγγραφο Word. Ύστερα απλώς διορθώνω τα κεφαλαία, τα σημεία στίξης ή τυχόν λάθη που έχει κάνει ο καταγραφέας. Μπορώ με αυτόν τον τρόπο να περνώ όλα τα κείμενα στον υπολογιστή σε ελάχιστο χρόνο και με λίγο κόπο. Εάν το τηλέφωνό σας δεν περιλαμβάνει καταγραφέα, είμαι σίγουρη ότι μπορείτε να κατεβάσετε έναν πολύ εύκολα.
   
                             
    

9. Όταν τα κείμενα περαστούν στον υπολογιστή, προχωρώ στη σελιδοποίηση και στην τελική μορφοποίηση του φύλλου, καθώς δεν υπάρχει χρόνος να το κάνουν οι μαθητές. Εγώ χρησιμοποιώ γι' αυτή τη δουλειά το Corel ή το Word (χρησιμοποιώντας τα πλαίσια κειμένου. Βάζω εκεί μέσα και τα κείμενα και τις εικόνες). Ωστόσο υπάρχουν και αρκετές εφαρμογές που κάνουν αυτή τη δουλειά, αν και εγώ δεν τις προτιμώ. Έχω μάθει ήδη αυτά τα δύο προγράμματα που τα έχω στον υπολογιστή μου, έχω αποκτήσει ήδη μεγάλη εμπειρία σε αυτό το κομμάτι και δε χρειάζομαι ιδιαίτερο χρόνο για να το ολοκληρώσω. Απλώς ανάλογα με το σχήμα και τις διαστάσεις των εικόνων ταιριάζω και τα κείμενα, βάζω περίγραμμα και φόντο ή όχι στην είδηση και τελείωσα. Ωστόσο όταν δουλεύω τη σελιδοποίηση, φροντίζω να έχω κατανείμει τα κείμενα των παιδιών σε θεματικές για να είναι βατή η ανάγνωσή της. Παρακάτω εικόνα από Word. Kάθε κομμάτι αποτελείται από διαφορετικό πλαίσιο κειμένου στο οποίο μπορώ να βάλω επίσης φόντο και περίγραμμα. Πιο κάτω σχετικό βίντεο.
   
                                 
   
                                 
   
   Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τα πρότυπα της  Microsoft που βρίσκονται ΕΔΩ. Αν γράψετε στο πλαίσιο της αναζήτησης "εφημερίδες", θα σας εμφανίσει όλα τα σχετικά πλαίσια και μπορείτε να τα κάνετε ΛΗΨΗ. Μετά μπορείτε να αντικαταστήσετε εικόνες και κείμενα.
    

10. Όταν η σελιδοποίηση τελειώσει, τυπώνω. Αρχικά τυπώνω το πρώτο αντίτυπο σε Α4. Ύστερα για τα υπόλοιπα αντίτυπα φωτοτυπώ σε Α3 βάζοντας δύο σελίδες μαζί. Συνήθως φωτοτυπώ τόσα αντίτυπα όσοι είναι οι μαθητές μου επί δύο+10, δηλ. αν οι μαθητές μου είναι 17, τότε βγάζω 17Χ2+10=46 αντίτυπα. ΠΡΟΣΟΧΗ: μια εφημερίδα για να μπορέσει να φωτοτυπηθεί σε Α3 και να δεθεί πρέπει να έχει σελίδες πολλαπλάσιες του 4, π.χ. 20 σελίδες σημαίνει 5 φύλλα Α3 μπρος-πίσω.
     
11. Όταν τυπωθούν όλα τα αντίτυπα τα φέρνω στην τάξη, όπου τα παιδιά αναλαμβάνουν να δημιουργήσουν και να διπλώσουν στη μέση τις εφημερίδες. Τέλος δένω με συρραπτικό (βλ. βίντεο παρακάτω). Επιμένω να τυπώνω τις εφημερίδες τους, για να μοιάζουν με αυτές που βλέπουν στα περίπτερα ή που φέρνουν οι γονείς τους στο σπίτι και για να τις έχουν για ενθύμιο. 
     
12. Όταν η διαδικασία ολοκληρωθεί, δίνω από ένα δωρεάν αντίτυπο σε κάθε παιδί και στην τάξη την μελετάμε, προτείνουμε διορθώσεις και  διαφορετικά θέματα για την επόμενη φορά, απολαμβάνουμε τον κόπο μας.
     
13. Για τα υπόλοιπα αντίτυπα υπάρχουν δύο επιλογές:
    Α. Τα πιτσιρίκια βγαίνουν στη γύρα την ώρα που έρχονται οι γονείς του νηπιαγωγείου και τα πουλούν σε αυτούς και στους δασκάλους του σχολείου.
    Β. Τα μοιράζω στα παιδιά, που τα παίρνουν σπίτια τους και αναλαμβάνουν να τα πουλήσουν σε γνωστούς, συγγενείς και φίλους.
     
14. Τα χρήματα που μαζεύονται τα χρησιμοποιούμε με τρόπους που αποφασίζουμε στην ολομέλεια της τάξης. Πάντα βέβαια κρατούμε ένα ποσό για να κεραστούμε παγωτό στο τέλος της χρονιάς. Με τα υπόλοιπα μπορεί να αγοράσουμε πράγματα που χρειαζόμαστε στην τάξη όπως μάσκες, περούκες και διάφορα αξεσουάρ για τα θεατρικά μας παιχνίδια ή αν δε χρειαζόμαστε κάτι σπουδαίο τα δίνουμε για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
     
15. Ανεβάζω την εφημερίδα στο διαδίκτυο και την ενσωματώνω (embed) στην ιστοσελίδα μου. Για τη δουλειά αυτή χρησιμοποιώ ή το  SlideShare  ή το flipbookpdf.net, που το προτιμώ, αφού είναι εύκολο, δωρεάν, δε χρειάζεται καν σύνδεση και κυρίως ξεφυλλίζεται κάνοντας ήχο (προσοχή μετά από κανά τεσσάρι μήνες διαγράφει τα αρχεία)! Επίσης χρησιμοποιώ το Ηeyzine ή το pubhtml5 που δεν έχουν χρονικό περιορισμό, όταν θέλω να κρατήσω ένα βιβλίο περισσότερο χρόνο στην ιστοσελίδα.  Ωστόσο πρέπει το αρχείο που ανεβάζεις να είναι pdf. Αν λοιπόν δημιουργήσετε την εφημερίδα σας σε Word πρέπει να την μετατρέψετε σε  pdf, για να την ανεβάσετε στο flipbookpdf.net ή στο Ηeyzine. Γι΄αυτή τη δουλειά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το online-convert.com

Φυσικά δε χρειάζεται να πω για τα οφέλη από την έκδοση εφημερίδας. Θεωρώ ότι τα πιο σημαντικά είναι ότι η ομάδα δένεται πολύ δουλεύοντας πάνω σε έναν κοινό στόχο και ότι προστίθεται ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην σχολική καθημερινότητα.

Στο παρακάτω βίντεο μπορείτε να δείτε τον τρόπο που δένω την εφημερίδα.

Χρησιμοποιώ ένα συρραπτικό ανοιχτού τύπου και έναν τηλεφωνικό κατάλογο για να μην καταστρέφω το τραπέζι. Ύστερα με ένα μαχαίρι διπλώνω τα σιδεράκια που προεξέχουν. Βέβαια υπάρχει και το παρακάτω εργαλείο, που κοστίζει περίπου 10-15€.

Δείτε ΕΔΩ διάφορες εφημερίδες, περιοδικά, παραμύθια κλπ. που έχω εκδώσει με τους μαθητές μου.