ΝΕΑ  ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

 

 Χρήσιμες ηλεκτρονικές διευθύνσεις

http://www.snhell.gr/

http://www.snhell.gr/references/quotes/writer.

http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/index.html

http://www.komvos.edu.gr/fryktories/sites/default/files/book/ch41.pdf

http://www.edutv.gr ( Εκπαιδευτική Τηλεόραση)

http://www.theatroedu.gr/ Πανελλήνιο δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση

http://www.nt-archive.gr/ Αρχείο του Εθνικού Θεάτρου

http://www.ntng.gr/  Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος

 

 

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α΄ΛΥΚΕΙΟΥ

1η διδακτική ενότητα: «Τα φύλα στη λογοτεχνία»

 

1. Η θέση της γυναίκας στις παραδοσιακές οικογένειες-Η προίκα

Προτεινόμενα κείμενα

Α. Δημοτικά τραγούδια: Του νεκρού αδελφού, Η αρπαγή της γυναίκας του Διγενή, Της Δέσπως

Β. Βιντσέντζος Κορνάρος: Ερωτόκριτος (επιλεγμένα αποσπάσματα)

Γ. Α. Λασκαράτος: Η Προίκα και  Εμμ. Ροϊδης: Μονόλογος Ευαισθήτου

Δ. Αλ. Παπαδιαμάντης: Η Φόνισσα, Πατέρα στο σπίτι

Ε. Γρ. Ξενόπουλος: Στέλλα Βιολάντη

ΣΤ. Κ. Θεοτόκης: Η τιμή και το χρήμα

2. Γυναίκες ? άντρες στη βιοπάλη

Προτεινόμενα κείμενα

Α. Αλ. Παπαδιαμάντης: Φόνισσα

Β. Αλ. Παπαδιαμάντη: Πατέρα στο σπίτι, Το μοιρολόϊ της φώκιας

Γ. Κ. Θεοτόκης: Η τιμή και το χρήμα

Δ. Α. Φραγκιάς: Άνθρωποι και σπίτια (απόσπασμα)

Ε. Δ. Χατζής: Ο Σιούλας ο Ταμπάκος

3.Η μητέρα στη λογοτεχνία

Προτεινόμενα κείμενα

Α. Δημ. Τραγούδι: Του νεκρού αδερφού, [παράλληλο Γ. Χειμωνάς:Ο βοηθός των θαμμένων]

Β. Γ. Βιζυηνός: Ποίος ήτον ο φονεύς του αδερφού μου (απόσπασμα), Το αμάρτημα της μητρός μου

Γ. Αλ. Παπαδιαμάντης: Στρίγγλα μάνα [Η φόνισσα]

Δ. Κ. Ταχτσής: Τα ρέστα

Ε. Κ. Βάρναλης: Οι πόνοι της Παναγιάς,

ΣΤ. ?Β. Θεοδώρου: Εγκώμιο, ? Τζ. Μαστοράκη: Περίληψη, ?Κ. Δημουλά: Σας     άφησα μήνυμα

4. Ο έρωτας στη λογοτεχνία

Προτεινόμενα κείμενα

Α. Βασίλειος Διγενής Ακρίτης, ? Βέλθανδρος και Χρυσάντζα, ? Καλλίμαχος και Χρυσορρόη, ? Λίβιστρος και Ροδάμνη, ? Καταλόγια, Κυπριακά (επιλεγμένα αποσπάσματα), ? Έρωτος αποτελέσματα

Β. Β. Κορνάρος: Ερωτόκριτος (αποσπάσματα) ?Πετράρχης: Σονέτο, Λάουρα

Γ. Κ. Θεοτόκης: Η τιμή και το χρήμα ? Γρ. Ξενόπουλος: Στέλλα Βιολάντη

Δ. Μ. Πολυδούρη: Κοντά σου, Δεν τραγουδώ παρά γιατί μ? αγάπησες,

Ε. Κ. Δημουλά: Ο πληθυντικός αριθμός

ΣΤ. Ο. Ελύτης: Μονόγραμμα (απόσπασμα)

5. Βιολογικό και κοινωνικό φύλο

Προτεινόμενα κείμενα

Α. Γ. Βιζυηνός: Το μόνον της ζωής του ταξείδιον

Β. Γ. Βιζυηνός: Μοσκώβ Σελήμ

Γ. Ρέα Γαλανάκη: Ελένη ή ο κανένας

Δ. Wendy Cope: Ονόματα   (Βλ. «Έκφραση-Έκθεση» Β΄Λυκείου, σελ.75)

Παράλληλα κείμενα

? Πηνελόπη Δέλτα, Πρώτες ενθυμήσεις

? Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου, Απομνημονεύματα

Υποστηρικτικό υλικό

 

Ερωτόκριτοςσε σκηνοθεσία Στ. Λιβαθηνού:

Η Φόνισσα:

  • Ταινία (1974) σε σκηνοθεσία Κ. Φέρρη :

http://www.youtube.com/watch?v=ZlTWlqxzHU0

?Διασκευή σε κόμικς(2009) από Ντ. Τσαρούχα:

http://h-fonissa.blogspot.com/2009/02/blog-post_28.htm

?Ντοκυμαντέρ « Παπαδιαμάντης, Ελύτης, Φόνισσα» από την Εκπαιδευτική Τηλεόραση:

http://www.edutv.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1103&Itemid=97

Το μοιρολόγι της φώκιας:

?Ταινία από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, Υπουργείο Πολιτισμού Κύπρου

http://www.edutv.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=316&Itemid=172

?Ταινία μικρού μήκους (2010) από τους μαθητές Λυκείου: Τηλέγραφος Ζήσης,

Μανουσιάκης Δημήτρης,(Επικοινωνία: www.papadiamandis.blogspot.com)

http://www.youtube.com/watch?v=C3ZwpaQsg-o&feature=related

Η τιμή και το χρήμα

?Ταινία « Η Τιμή της αγάπης (1984) σε σκηνοθεσία Τ. Μαρκετάκη. http://www.youtube.com/watch?v=7gpi_8YkjFk&feature=related

Στέλλα Βιολάντη:

?Από το « Θέατρο της Δευτέρας»

http://www.youtube.com/watch?v=KMNSN197tJ0

Κοντά σου

?Μελοποιημένο:

http://www.youtube.com/watch?v=mB_yz5YC8So&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=UgS0-ilhULU&feature=related

Μόνο γιατί μ? αγάπησες

?Μελοποιημένο:

http://www.youtube.com/watch?v=Fcnrg9O7LYo

(Π. Αστεριάδη, 1969)

http://www.youtube.com/watch?v=5Xk9pSlcCCg

(Δ. Παπαδημητρίου-Ελ. Αρβανιτάκη, 1996)

http://www.youtube.com/watch?v=FWclPnKPTX0

(Β. Δημητρίου, Μ.Πένσου, 2008)

http://www.youtube.com/watch?v=Gln9Dsx5yAQ

(Γ. Ζόττος, Μ. Σιμόγλου)

Μονόγραμμα

?Διαβάζουν: Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Μ. Θεοδωράκης

http://www.youtube.com/watch?v=riyngEuq2FU

?Μελοποιημένο από τον Γ. Ζουγανέλη

http://www.youtube.com/watch?v=dnDZqhFnr6w&feature=related

Ο πληθυντικός αριθμός

?Διαβάζει η ποιήτρια  http://www.youtube.com/watch?v=CmOsCd2KMWo

?Μελοποιημένο: http://www.youtube.com/watch?v=T5mL1jr6jmw

http://www.youtube.com/watch?v=KeZZdaPY8w4&feature=related

Ερωτόκριτος (Ο αποχαιρετισμός). Τραγούδι Νίκος Ξυλούρης

      

 

 

 2η θεματική ενότητα: « Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση»

Προτεινόμενα κείμενα για συγκριτική μελέτη

Προτεινόμενα κείμενα από το Ανθολόγιο της Α΄ Λυκείου

Δημοτικό τραγούδι, Της νύφης που κακοπάθησε

Β. Κορνάρος, Ερωτόκριτος, («Ήρθεν η ώρα κι ο καιρός»)

Ι. Βηλαράς ,Σαν πεταλούδα στη φωτιά

Α. Κάλβος, Τα ηφαίστεια

Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι πολιορκημένοι

Λ. Μαβίλης, Μούχρωμα

Κ. Παλαμάς , Πατρίδες! Αέρας, γη. Αγορά

Κ. Χατζόπουλος, Ήρθες

Ι. Γρυπάρης, Εστιάδες

Λ. Πορφύρας, Το θέατρο

Α. Σικελιανός, Δείπνος

Κ. Βάρναλης, Οι μοιραίοι

Κ.Π.Καβάφης, Περιμένοντας τους βαρβάρους, Ιθάκη, Η σατραπεία, Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον,Αλεξανδρινοί βασιλείς, Ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης, Νέοι της Σιδώνος 400μ.Χ.

Προτεινόμενα κείμενα από το Ανθολόγιο της Β΄Λυκείου

Ν. Λαπαθιώτης, Νυκτερινό

Κ. Καρυωτάκης , Είμαστε κάτι, Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων

Τ. Παπατσώνης, Συνάντημα

Γ. Σεφέρης, Πάνω σ? ένα ξένο στίχο, Ελένη, Επί ασπαλάθων, Ο βασιλιάς της Ασίνης, Τελευταίος σταθμός

Α. Εμπειρίκος, Τρία αποσπάσματα, Ηχώ

Γ. Βαφόπουλος, Η ελεγεία των αδελφών

Γ. Ρίτσος, Ρωμιοσύνη, Ανυπόταχτη πολιτεία

Ν. Καββαδίας, Πούσι

Ν. Εγγονόπουλος, Νέα περί του θανάτου του Ισπανού ποιητού Φ.Γ. Λόρκα ,

Ο. Ελύτης, Η τρελή ροδιά, Η Μαρίνα των βράχων, Στα χτήματα βαδίσαμε όλη μέρα, Το Άξιον εστί ( Τα Πάθη, άσμα η΄)

Ν. Βρεττάκος, Της Σπάρτης οι πορτοκαλιές

Προτεινόμενα κείμενα από το Ανθολόγιο της Γ΄Λυκείου

?Μ. Σαχτούρης, Η Αποκριά ?Ν. Βαλαωρίτης, Μικρός θρήνος.

Παράλληλα ποιήματα:?Κ.Καβάφης, Η πόλις, Θάλασσα του πρωινού, Τείχη , Θυμήσου σώμα ?Κ.Καρυωτάκης, Πρέβεζα, Εις Ανδρέαν Κάλβον?Γ. Σεφέρης, Στροφή?Ν. Εγγονόπουλος,Το γλωσσάριο των ανθέων?Α.Εμπειρίκος,Υψικάμινος

Ακρόαση μαγνητοφωνημένων και μελοποιημένων ποιημάτων

Β. Κορνάρος, Ερωτόκριτος

http://www.youtube.com/watch?v=bq-EgFIWzZ0&feature=related

Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι πολιορκημένοι, Σχεδίασμα Β?

Λ. Μαβίλης, Λήθη

http://www.youtube.com/watch?v=n-C_mNq0nnY&feature=related

Κ.Π.Καβάφης , Ιθάκη

http://www.snhell.gr/lections/content.asp?id=52&author_id=60&page=anthology

Ο. Ελύτης, Η Μαρίνα των βράχων

http://www.youtube.com/watch?v=mOOFcxm0L7E&feature=related

Χρήσιμος συμφραστικός πίνακας λέξεων Γ. Σεφέρη στην ηλεκτρονική διεύθυνση:

http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/tools/concordance/seferis/index.html

 

3η διδακτική ενότητα: « Θέατρο»

Υποστηρικτικό υλικό

  • Αντιγόνη του Σοφοκλή με Μ. Κατράκη- Ειρήνη Παπά

  • Εκάβη του Ευριπίδη με την Άννα Συνοδινού (1987)

http://www.youtube.com/watch?v=yzNZmzWLs-k&feature=relmfu

  • Όρνιθες του Αριστοφάνη, μια παράσταση που ανέβασε το Θέατρο Τέχνης στην Επίδαυρο το 1975 με όλο το επιτελείο του εκείνη την εποχή. Οι μαθητές θα παρακολουθήσουν τη γενική πρόβα (15.8.1975).

http://www.youtube.com/watch?v=CDatcu4CWwM&feature=relmfu)

  •  Βάτραχοι του Αριστοφάνη,παράσταση του «Αμφι-Θεάτρου»  στο «Ωδείο Ηρώδου του Αττικού», στο πλαίσιο των προφεστιβαλικών εκδηλώσεων του Ε.Ο.Τ.)

http://www.youtube.com/watch?v=_iFSH7cHIbM&feature=relmfu

  • Εκκλησιάζουσες  του Αριστοφάνη, παράσταση που δόθηκε στο αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου το 2004 από το Αμφι-Θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου

http://www.youtube.com/watch?v=nTNfLrPnf10&feature=relmfu

  • Ο Αρχοντοχωριάτης του Μολιέρου,  θέατρο: Περοκέ , χειμώνας ’92-’93

http://www.youtube.com/watch?v=USoewlunvyc&feature=related

  • Ματωμένος Γάμος του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα με την  Άννα Συνοδινού

http://www.youtube.com/watch?feature=endscreen&NR=1&v=6oYQeZXZyIs

  • Στέλα Βιολάντη του Γ. Ξενόπουλου σε σκηνοθεσία Πάνου Γλυκοφρύδη από την εκπομπή  «Το θέατρο της Δευτέρας» -Πρώτη προβολή 24/5/1976

http://www.youtube.com/watch?v=KMNSN197tJ0

  •  Φον Δημητράκης   του Δημήτρη Ψαθά  παράσταση του 1979 με τον  Θύμιο Καρακατσάνη στο θέατρο Αλάμπρα.

http://www.youtube.com/watch?v=ccyfu2NpSmQ&feature=related

Μπορεί να αξιοποιηθεί ως παράλληλο για το έργο του Μπ. Μπρεχτ «Ο σπιούνος» (Ανθολόγιο Γ΄Λυκείου)

  • Καληνύχτα Μαργαρίτα του Δ. Χατζή, έργο εμπνευσμένο από την αληθινή ιστορία της Μαργαρίτας Περδικάρη, που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στην Κατοχή. Μπορεί ,επίσης, να παραλληλιστεί με τα μονόπρακτα του Μπρέχτ από το βιβλίο του «Τρόμος και αθλιότητα στο Γ΄ Ράιχ»
  • (Α” μέρος )

http://www.youtube.com/watch?v=symIyXKMMQg&feature=relmfu (Β΄ μέρος)

http://www.youtube.com/watch?v=8bjaJ5f4t78&feature=relmfu (Γ΄μέρος)

  • Η ανθρώπινη φωνή (audio), μονόπρακτο του Ζαν Κοκτώ από την εκπομπή «Το μικρό θέατρο στο Β” Πρόγραμμα» (1978) με την  Μαίρη Αρώνη.

http://www.youtube.com/watch?v=a0lAARGszos&feature=relmfu

 

Μπορείτε να επιλέξετε από τα προτεινόμενα θεατρικά έργα αυτά που ανταποκρίνονται στους διδακτικούς σας στόχους και στο επίπεδο των μαθητών σας. Ορισμένα (π.χ.Εκκλησιάζουσες, Στέλα Βιολάντη, Ματωμένος Γάμος) μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως γέφυρα με τη θεματική ενότητα «Τα φύλα στη Λογοτεχνία». Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν μια ποικιλία παραστάσεων και να εντοπίσουν ομοιότητες και διαφορές: αρχαία τραγωδία και κωμωδία, σύγχρονο ελληνικό και ξένο θέατρο σε τρεις πράξεις αλλά και μονόπρακτα.