Ο Χρυσάορας, ο γιγάντιος πολεμιστής με το χρυσό ξίφος –ἄορ χρύσειον (Ησ., Θεογ. 283)–, όπως και ο αδελφός του Πήγασος, το φτερωτό άλογο, ήταν καρπός του έρωτα του Μαυρομάλλη Ποσειδώνα και της Μέδουσας. Όμως η γέννηση των δύο αδελφών συνδέεται με τον θάνατο της μητέρας τους, καθώς ξεπήδησαν και οι δυο την ώρα που ο Περσέας της έκοβε το κεφάλι. [Εικ. 1, 2, 3]Ο Ησίοδος παραδίδει τα εξής:

[η Κοιτώ]
Και τις Γοργόνες γέννησε που κατοικούν πέρα απ’ τον ξακουστό Ωκεανό
στα έσχατα της Νύχτας, όπου βρίσκονται και οι Εσπερίδες με την καθάρια φωνή,
τη Σθενώ, την Ευρυάλη και τη Μέδουσα που έπαθε πολλά δεινά.
Γιατί αυτή ήταν θνητή ενώ οι άλλες δύο αθάνατες
κι αγέραστες. Και μ’ αυτήν πλάγιασε ο Ποσειδώνας ο Κυανοχαίτης
σε μαλακό λιβάδι μέσα σε ανοιξιάτικα λουλούδια.
Όταν ο Περσεύς της έκοψε το κεφάλι [της Γοργόνας Μέδουσας]
ξεπήδησε ο μέγας Χρυσάωρ κι ο Πήγασος ο ίππος.
Κι εκείνος πήρε αυτό το όνομα, γιατί στου Ωκεανού γεννήθηκε
πλάι τις πηγές, κι ο άλλος γιατί χρυσό σπαθί στα χέρια του κρατούσε.

(Ησ., Θεογ. 274-283, μετ. Στ. Γκιργκένης)

Ο Χρυσάορας ήταν πρόγονος πολλών τεράτων. Απέκτησε με την Ωκεανίδα Καλλιρρόη δύο παιδιά, την Έχιδνα και τον Γηρυόνη. Η Έχιδνα, που ήταν μισή γυναίκα και μισή φίδι, απέκτησε από τον Τυφώνα τον Κέρβερο, τον Όρθρο, το Λιοντάρι της Νεμέας, τη Λερναία Ύδρα, τη Φαία της Κρομμυώνας, τη Σφίγγα της Θήβας. Ο Γηρυόνης ήταν ο τρισώματος γίγαντας, που τα σώματά του ενώνονταν στη μέση αλλά χώριζαν και πάλι στο ύψος των μηρών, και τον οποίο σκότωσε ο Ηρακλής επιτελώντας τον δέκατο άθλο του. Ο Διόδωρος Σικελιώτης, εκλογικεύοντας τον μύθο, αποδίδει το όνομα του Χρυσάορα στον μεγάλο πλούτο που διέθετε ως βασιλιάς της Ιβηρίας και ότι αυτός ο βασιλιάς είχε τρεις γιους, όχι έναν τρισώματο· αυτούς σκότωσε ο Ηρακλής:

τὸ παλαιὸν Ἡρακλῆς ἐστράτευσεν ἐπὶ Γηρυόνην, ὄντα Χρυσάορος μὲν υἱόν, πλεῖστον δὲ κεκτημένον ἄργυρόν τε καὶ χρυσόν.

(Διόδ. Σ. 5.17.4)

Σχετικά λήμματα

ΓΗΡΥΟΝΗΣ, ΕΧΙΔΝΑ, ΓΟΡΓΩ/ΜΕΔΟΥΣΑ, ΚΕΡΒΕΡΟΣ, ΛΕΡΝΑΙΑ ΥΔΡΑ, ΛΙΟΝΤΑΡΙ ΝΕΜΕΑΣ, ΟΡΘΡΟΣ, ΠΗΓΑΣΟΣ, ΠΕΡΣΕΑΣ, ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ, ΣΦΙΓΓΑ, ΦΑΙΑ ΚΡΟΜΜΥΩΝΟΣ, ΩΚΕΑΝΟΣ