Μητρόπολη Καλλιουπόλεως και Μαδύτου

Προσωπική ιστοσελίδα Μάρκου Μάρκου
Αρχική σελίδα

ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΛΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΜΑΔΥΤΟΥ

Καλλιούπολη ή Καλλίπολη: (τουρκ. Gelibolu). Πόλη της Ανατολικής Θράκης στην ομώνυμη χερσόνησο, στην είσοδο της Προποντίδας. Πιθανότητα ιδρύθηκε από το αρχαίο Θρακικό φύλο των Λολόγκων, οι οποίοι την αποκαλούσαν Κριθωτή. Αργότερα η πόλη ονομάστηκε Καλλίπολη μάλλον από τον Αθηναίο διοικητή της πόλης Καλλία. Η Καλλίπολη ήταν από τις σημαντικότερες πόλεις της Αθηναϊκής συμμαχίας. Ο Περικλής μάλιστα έστειλε στην πόλη 1.000 αποίκους, για να ενδυναμώσει τους δεσμούς με την Αθήνα. Ωστόσο η πόλη δεν άργησε να περιέλθει στην εξουσία του Φιλίππου της Μακεδονίας. Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους η πόλη οχυρώθηκε από τον Ιουστινιανό και χάρη στα τείχη της κατάφερε να αποκρούσει επίθεση των Ούννων το 559. Το 717 η πόλη καταλήφθηκε από τους Άραβες και το 1204 δόθηκε στους Βενετούς. Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Γ΄ ο Βατάτζης ανέκτησε την Καλλίπολη το 1236. Το 1305 την κατέλαβαν οι Καταλανοί, οι οποίοι κατέσφαξαν τον πληθυσμό της. Τέλος το 1354 η πόλη περιήλθε στους Οθωμανούς. Η πόλη σήμερα είναι πρωτεύουσα της ομώνυμης Επαρχίας στο Νομό Çanakkale (Δαρδανελλίων) και o πληθυσμός της ανέρχεται περίπου στις 18.000 κατοίκους.

Μάδυτος: (τουρκ. Eceabat). Πόλη της Ανατολικής Θράκης στη χερσόνησο της Καλλίπολης, στις ακτές του Ελλησπόντου. Αποτελούσε σημαντικό λιμάνι κατά την αρχαιότητα. Ο αρχαίος γεωγράφος Σκύμνος αναφέρει ότι ήταν αποικία νησιωτών από τη Λέσβο ενώ ο Πτολεμαίος υποστηρίζει ότι οι πρώτοι κάτοικοί της ήταν Αθηναίοι. Το 480 π.Χ. καταλήφθηκε από τους Πέρσες ενώ το 465 π.Χ. προσαρτήθηκε στην Αθηναϊκή Συμμαχία. Στη συνέχεια η πόλη πέρασε στα χέρια των Μακεδόνων και κατόπιν των Ρωμαίων και των Βυζαντινών. Το 1313 μ.Χ. περνάει στα χέρια των Οθωμανών, το 1416 ξαναπερνάει στα χέρια των Βυζαντινών και το 1434 οριστικά στους Οθωμανούς. Το 1892 ζούσαν στη Μάδυτο 1.200 οικογένειες όλες ελληνικές. Το 1915 η πόλη έχει πληθυσμό 11.500 κατοίκους όλους Έλληνες. Σήμερα η πόλη αριθμεί περίπου 10.000 κατοίκους.

Καλλιουπόλεως και Μαδύτου μητρόπολη: Η Καλλίπολη ήταν έδρα Επισκοπής ήδη κατά τον 4ο αιώνα. Ήταν υποκειμένη στη Μητρόπολη Ηρακλείας και κατείχε αρχικά τη 2η και αργότερα την 5η θέση μεταξύ των Επισκοπών της Μητροπόλεως αυτής. Από τον Ανδρόνικο τον Γ΄ τον Παλαιολόγο (1328-1341) προήχθη σε Μητρόπολη και κατέλαβε την 106η θέση μεταξύ των Μητροπόλεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Κατά την Οθωμανική περίοδο υποβιβάσθηκε και πάλι σε Επισκοπή υπό τον Μητροπολίτη Ηρακλείας.
Η Μάδυτος αναδείχθηκε σε Επισκοπή κατά τον 10ο αιώνα. Κατείχε την 9η θέση μεταξύ των υποκειμένων στη Μητρόπολη Ηρακλείας Επισκοπών. Προήχθη σχετικά γρήγορα σε Μητρόπολη και κατείχε την 68η θέση μεταξύ των Μητροπόλεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Στη συνέχεια υποβιβάστηκε στην 80η και κατόπιν προήχθη στην 67η θέση. Κατά την Οθωμανική περίοδο η Επισκοπή Μαδύτου συνενώθηκε με την Επισκοπή Καλλιουπόλεως και απετέλεσαν μία Επισκοπή υποκειμένη στη Μητρόπολη Ηρακλείας. Τον Δεκέμβριο του 1901 η Επισκοπή Καλλιουπόλεως και Μαδύτου προήχθη σε Μητρόπολη.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η Μητρόπολη Καλλιουπόλεως περιλάμβανε τους κατωτέρω οικισμούς:
α) Καλλίπολη (Gelibolu)
β) Καβακλί (Kavaklı)
γ) Πλαγιάρι (σημερινό Bolayır)
δ) Νεοχώρι (Yeniköy)
ε) Αγγελοχώρι (σημερινό Fındıklı)
στ) Περγάζιο (σημερινό Değirmendüzü)
ζ) Ταϊφίριο (Tayfurköy)
η) Μπαΐρι (Bayırköy)
θ) Γαλατάς (σημερινό Sütlüce) από τη σημερινή Επαρχία Gelibolu (Καλλιουπόλεως)
ι) Μάδυτος (σημερινό Eceabat)
ια) Κριθιά (σημερινό Alçıtepe) από τη σημερινή Επαρχία Eceabat (Μαδύτου).

Επισκοπικός κατάλογος (υπό σύνταξη).

ΥΠΟ ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ
Γρηγόριος Πούμπουρας	Ιανουάριος 1835-28 Δεκεμβρίου 1880	Από Τυρολόης	Σχολάζων	1789-1881
Αβέρκιος	Ιανουάριος 1881-5 Φεβρουαρίου 1891	Από Λεύκης	Εις Μογλενών	;-1900
Φώτιος Βουγιούκας	3 Μαρτίου 1891-31 Ιανουαρίου 1892	Από Πρεσβύτερος	Κοίμηση	;-1892
Δωρόθεος Μαμμέλης	15 Μαρτίου 1892-7 Δεκεμβρίου 1896	Από Πρεσβύτερος	Εις Γρεβενών	1861-1921
Ιερώνυμος Γοργίας	31 Μαΐου 1897-9 Ιουλίου 1909	Από Ειρηνουπόλεως	Εις Χίου	1860-1931
Πανάρετος Πετρίδης	14 Ιουλίου 1909-12 Αυγούστου 1910	Από Ελευθερουπόλεως	Εις Ηλιουπόλεως	1863-1922
Καλλίνικος Γεωργιάδης	12 Αυγούστου 1910-29 Φεβρουαρίου 1912	Από Αδριανουπόλεως	Κοίμηση	περ. 1865-1912
Κωνσταντίνος Κοϊδάκης	8 Μαρτίου 1912-7 Οκτωβρίου 1924	Από Δαφνουσίας	Εις Πλωμαρίου	1876-1954
Στέφανος Ντινίδης	13 Μαρτίου 2011-σήμερα	Από Πρεσβύτερος		γεν. 1968

Χάρτης της Μητροπόλεως Καλλιουπόλεως.

Αρχείο Kmz με τους οικισμούς της Μητροπόλεως Καλλιουπόλεως.

Αναγραφές στα Τακτικά. (Jean Darrouzès, A.A. Notitiae Episcopatuum Ecclesiae Constantinopolitanae, Texte Critique, Introduction et Notes, Institut Français d' Études Byzantines, Paris 1981).

ΤΑΚΤΙΚΟ	ΘΕΣΗ	ΘΕΣΗ
Τακτικό 1 Επιφανίου αρχιεπισκόπου Κύπρου έκθεσις πρωτοκκλησιών πατριαρχών τε και μητροπολιτών Ζ΄ αιών	γ΄ Επαρχία Ευρώπης μητρόπολις Ηρακλείας Θράκης έχει υπ αυτήν πόλεις ήτοι επισκοπάς ε΄, οίον 1 τον του Πανίου 2 τον Καλλιπόλεως 3 τον Χερρονήσου 4 τον Κύλας 5 τον Ραιδεστού
Τακτικό 2 Τάξις προκαθεδρίας Μητροπολιτών Η΄-Θ΄ αιώνες	Γ΄ επαρχία Ευρώπης ο Ηρακλείας 1 ο του Πανίου 2 ο Καλλιπόλεως 3 ο Χερσονήσου 4 ο Κύλας 5 ο Ραιδεστού 6 ο Λιζίκου 7 ο Τζορύλλου 8 ο Θεοδωρουπόλεως
Τακτικό 3 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών, μητροπολιτών και αυτοκεφάλων Τέλη Η΄ - Αρχές Θ΄ αιώνος	Δ΄ επαρχία Ευρώπης Ηράκλεια της Θράκης έχει πόλεις ιδ΄ α΄ ο του Πανίου β΄ ο Καλλιπόλεως γ΄ ο Δαονίου δ΄ ο Τζουρούλου ε΄ ο Βρύσεως στ΄ ο Μέτρων ζ΄ ο Χαλκίδος η΄ ο Χαριουπόλεως θ΄ ο Μηδείας ι΄ ο [Αίμου] ια΄ ο Χεροσνήσου ιβ΄ ο Κύλας ιγ΄ Ραιδεστού ιδ΄ Λιζίκου
Τακτικό 4 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών. Τάξις προκαθεδρίας μητροπολιτών και αυτοκεφάλων και επισκόπων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον ταύτης της θεοφυλάκτου και βασιλίδος πόλεως Θ΄ αιών	Γ΄ επαρχία Ευρώπης ο Ηρακλείας Θράκης 1 ο του Πανίου 2 ο Καλλιπόλεως 3 ο Χερσονήσου 4 ο Κύλας 5 ο Ραιδεστού
Τακτικό 7 Νικολάου πατριάρχου του παλαιού (Μυστικού) Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως Ι΄ αιών	Γ΄ τη Ηρακλεία της Ευρώπης α΄ ο Θεοδωρουπόλεως β΄ ο Ραιδεστού γ΄ ο Πανίου δ΄ ο Χερσονήσου ήτοι Εξαμιλίου ε΄ ο Καλλιπόλεως στ΄ ο Χαριουπόλεως ζ΄ ο Χαλκίδος η΄ ο Δαονίου θ΄ ο Μαδύτου ι΄ ο Παμφίλου ια΄ ο Μηδείας ιβ΄ ο Λιζίκου ιγ΄ ο Σεργέντζης ιδ΄ ο Μέτρων ιε΄ ο Τζουρουλού
Τακτικό 9 Εισί δε και όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι ΙΒ΄ αιών	Γ΄ τη Ηρακλεία της Ευρώπης α΄ ο Θεοδωρουπόλεως β΄ ο Ραιδεστού γ΄ ο Πανίου δ΄ ο Χερσονήσου ε΄ ο Καλλιουπόλεως στ΄ ο Χαριουπόλεως ζ΄ ο Χαλκίδος η΄ ο Δαονίου θ΄ ο Μαδύτου ι΄ ο Παμφίλου ια΄ ο Μηδείας ιβ΄ ο Λιζίκου ιγ΄ Σεργέντζης ιδ΄ ο Μέτρων ιε΄ ο Τζουρουλλού
Τακτικό 10 Όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι. Τάξις προκαθεδρίας των υπό τον αποστολικόν θρόνον Κωνσταντινουπόλεως τελούντων μητροπολιτών και των υπ αυτούς επισκόπων ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	Γ΄ τη Ηρακλεία της Ευρώπης α΄ ο Θεοδωρουπόλεως (1) β΄ ο Ραιδεστού (2) γ΄ ο Πανίου (3) δ΄ ο Χερσονήσου (4) ο Εξαμιλίου ε΄ ο Καλλιουπόλεως (5) ο Περιστάσεως (6) στ΄ ο Χαριουπόλεως (7) ζ΄ ο Χαλκίδος (8) η΄ ο Δαονίου (9) θ΄ ο Μαδύτου (10) ι΄ ο Παμφίλου (11) ια΄ ο Μηδείας (12) ιβ΄ ο Λιζίκου (13) ιγ΄ ο Σεργέντζης (14) ιδ΄ ο Μέτρων (15) ιε΄ ο Τζουρουλ(λ)ού (16) ιστ΄ ο Αθύρων (17)
Τακτικό 11 Αι μητροπόλεις ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών		ξη΄ τα Μάδυτα ο Μαδύτου
Τακτικό 12 Αι αγιώταται μητροπόλεις εισίν αύται ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών		ξη΄ τα Μάδυτα ο Μαδύτου
Τακτικό 13 Εισίν οι θρόνοι του Κωνσταντινουπόλεως κατά την τάξιν των μητροπολιτών καθώς εν τω χαρτοφυλακείω αναγέγραπται και αι επισκοπαί εκάστης μητροπόλεως ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	Γ΄ τη Ηρακλεία της Ευρώπης Γ΄ η Ηράκλεια της Ευρώπης α΄ ο Θεοδωρουπόλεως β΄ ο Ραιδεστού γ΄ ο Πανίου δ΄ ο Χερρονήσου ήτοι Εξαμιλίου ε΄ ο Καλλιουπόλεως στ΄ ο Χαριουπόλεως ζ΄ ο Χαλκίδος η΄ ο Δαονίου θ΄ ο Παμφίλου ι΄ ο Μηδείας ια΄ ο Λιζίκων ιβ΄ ο Σεργεντζίων ιγ΄ ο Μέτρων ιδ΄ ο Τζουρουλού ιε΄ ο Περιστάσεως ο Αθύρα	Ο΄ τη Μαδύτω Χερρονήσου, αποσπασθείση Ηρακλείας της Ευρώπης, θρόνος ουκ υπόκειται. τα Μάδυτα ομίως
Τακτικό 15 Τάξις των Μητροπόλεων ΙΒ΄ αιών		ξη΄ τα Μάδυτα ο Μαδύτων
Τακτικό 16 Η γεγονυία υποτύπωσις παρά του βασιλέως Λέοντος του Σοφού όπως έχουσι τάξεως οι θρόνοι των εκκλησιών των υποκειμένων τω πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ΙΒ΄ αιών	γ΄ η Ηράκλεια Αι υπό την Ηράκλειαν της Ευρώπης Επισκοπαί α΄ ο Θεοδωρουπόλεως β΄ ο Ραιδεστού ή Ρισιστού γ΄ ο Πανίου δ΄ ο Χερρονήσου ήτοι Εξαμιλίου ε΄ ο Καλλιουπόλεως στ΄ ο Χαριουπόλεως ζ΄ ο Χαλκίδος η΄ ο Αδωνίου ή Δαονίου θ΄ ο Αδύτου <Μαδύτου> ι΄ ο Παμφύλου ή Παμφίλου ια΄ ο Μηδείας ιβ΄ ο Λιζίκων ιγ΄ ο Σεργέντζης ιδ΄ ο Μέτρων ιε΄ ο Τορούλλου ή Θηράλλων η νυν λεγομένη Τζουρουλόη ιστ΄ και Άθυρα
Τακτικό 17 Η έκθεσις αύτη των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου Κωνσταντινουπόλεως εξετέθη επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος ΙΔ΄ αιών	Από δε επισκόπων ετιμήθησαν μητροπολίται (του Ηρακλείας) ο Ραιδεστού και ο Καλλιουπόλεως	π΄ ο Μαδύτων, και αυτά ξη΄ όντα, π΄ γεγόνασιν τα Μάδυτα, ξη΄ όντα π΄ γεγόνασιν
Τακτικό 18 Έκθεσις των υποκειμένων τω πατριαρχικώ θρόνω της βασιλίδος των πόλεων εκτεθείσα επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος ΙΔ΄ αιών	Ύστερον ετιμήθησαν εις μητροπολίτας ο Καλλιουπόλεως	π΄ ο Μαδύτων
Τακτικό 19 Έκθεσις του ευσεβούς βασιλέως κυρού Ανδρονίκου τρίτου των Παλαιολόγων. Τάξις προκαθεδρίας μητροπόλεων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως ΙΔ΄ αιών	ρστ΄ ο Καλλιουπόλεως	ξζ΄ ο Μαδύτων
Τακτικό 20 Περί της τάξεως των θρόνων των Μητροπολιτών και τίνες αυτών λέγονται έξαρχοι και υπέρτιμοι, τίνες δε υπέρτιμοι μόνον ΙΕ΄ αιών		Από δε των επισκόπων των του Ηρακλείας εγένετο Μητροπολίτης ο Μαδύτων
Τακτικό 21 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών και αι μητροπόλεις και αρχιεπισκοπαί, αι οποίαι ευρίσκονται την σήμερον και είναι υποκείμεναι τη βασιλίδι Κωνσταντινουπόλει ΙΣΤ΄ αιών	γ΄ η Ηράκλεια ο Ηρακλείας της Ευρώπης έχει ταύτας 1 του Ραιδεστού 2 του Πανίου 3 του Καλλιουπόλεως 4 του Περιστάσεως και Μυριοφύτου 5 του Μετρών 6 και του Αθύρων

Αναγραφές στα Συνταγμάτια

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΟ	ΘΕΣΗ
Χρυσάνθου Ιεροσολύμων (1715)	3 ο Ηρακλείας και Ραιδεστού, τρίτος τη τάξει Πρόεδρος των Υπερτίμων και Έξαρχος πάσης Θράκης και Μακεδονίας έχει δε και Επισκόπους τον Καλλιουπόλεως και Μαδύτων, τον Μυριοφύτου και Περιστάσεως, τον Μετρών και Αθύρων, τον Τυρωλόης και Σερεντζίων ή Σερεντίων
Συνταγμάτιο 1855	Γ΄ ο Ηρακλείας και Ραιδεστού, πρόεδρος των υπερτίμων και έξαρχος πάσης Θράκης και Μακεδονίας Κ. Πανάρετος. Έχει επισκόπους τρεις. α. τον Καλλιουπόλεως και Μαδύτων Κ. Γρηγόριον. β. τον Μυριοφύτου και Περιστάσεως Κ. Νεόφυτον. γ. τον Μετρών και Αθύρων Κ. Ζαχαρίαν.
Συνταγμάτιο1896	Γ΄ Ο Ηρακλείας και Ραιδεστού (Γερμανός) πρόεδρος των υπερτίμων και έξαρχος πάσης Θράκης και Μακεδονίας. Έχει επισκόπους τρεις. α. τον Καλλιουπόλεως και Μαδύτων (Δωρόθεον). β. τον Μυριοφύτου και Περιστάσεως (Κωνσταντίνον). γ. τον Μετρών και Αθύρων (Άνθιμον).
Συνταγμάτιο 1901	Γ΄ Ο Ηρακλείας και Ραιδεστού (Ιερώνυμος) πρόεδρος των υπερτίμων και έξαρχος πάσης Θράκης και Μακεδονίας. Έχει επισκόπους τρεις. α. τον Καλλιουπόλεως και Μαδύτων (Ιερώνυμον). β. τον Μυριοφύτου και Περιστάσεως (Σμάραγδον). γ. τον Μετρών και Αθύρων (Ιωακείμ).

Αναθεώρηση: Δευτέρα, 18 Σεπτεμβρίου 2023.