ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Κλίση των μετοχών


 

 

Δευτερόκλιτες μετοχές

 

Οι δευτερόκλιτες μετοχές λήγουν σε -μενος, -μένη, -μένον και κλίνονται όπως τα επίθετα σε -ος, -η, -ον.

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
λυόμενος
λυομένου
λυομένῳ
λυόμενον
λυόμενε

τῆς
τῇ
τὴν
λυομένη
λυομένης
λυομένῃ
λυομένην
λυομένη
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
λυόμενον
λυομένου
λυομένῳ
λυόμενον
λυόμενον
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
λυόμενοι
λυομένων
λυομένοις
λυομένους
λυόμενοι
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
λυόμεναι
λυομένων
λυομέναις
λυομένας
λυόμεναι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
λυόμενα
λυομένων
λυομένοις
λυομένα
λυόμενα

 

Το αρσενικό κλίνεται όπως τα προπαροξύτονα αρσενικά ουσιαστικά της β' κλίσης, π.χ. ἄνθρωπος.

Το θηλυκό κλίνεται όπως τα παροξύτονα θηλυκά ουσαστικά της α' κλίσης σε -η, π.χ. κώμη.

Το ουδέτερο κλίνεται όπως τα προπαροξύτονα ουδέτερα ουσιαστικά της β' κλίσης, π.χ. μυστήριον.

Κατά τον ίδιο τρόπο κλίνονται και οι μετοχές:

λυσόμενος, -η, -ον //  λυσάμενος, -η, -ον //  λελυμένος, -η, -ον

τιμώμενος, -η, -ον // ποιούμενος, -η, -ον // δηλούμενος, -η, -ον

δεικνύμενος, -η, -ον // τιθέμενος, -η, -ον, κ.τ.λ.

 



Τριτόκλιτες μετοχές

 

Οι τριτόκλιτες μετοχές λήγουν σε:

  1. -ας, -ασα, -αν π.χ. ὁ λύσας. η λύσασα, τὸ λῦσαν.

  2. -είς, -εῖσα, -ὲν π.χ. ὁ λυθείς, ἡ λυθεῖσα, τὸ λυθέν.

  3. -οὺς, -οῦσα, -ὸν π.χ. ὁ  γνοὐς, ἡ γνοῦσα, τὸ γνόν.

  4. -ὺς, -ῦσα, -ὺν π.χ ὁ δεικνὐς, ἡ δεικνῦσα, τὸ δεικνύν.

  5. -ων, -ουσα, -ον π.χ. ὁ λύων, ἡ λύουσα, τὸ λῦον

  6. -ῶν, -ῶσα, -ῶν π.χ. ὁ τιμῶν, ἡ τιμῶσα, τὸ τιμῶν

  7. -ῶν, -οῦσα, -οῦν π.χ. ὁ δηλῶν, ἡ δηλοῦσα, τὸ δηλοῦν

  8. -ὼς, -υῖα, -ὸς π.χ. ὁ ὁ λελυκὠς, ἡ λελυκυῖα, τὸ λελυκός.

  9. -ὼς, -ῶσα, -ὼς ή -ὸς π.χ. ὁ ἑστὠς, ἡ ἑστῶσα, τὸ ἑστὠς ή ἑστός.

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

1 -ας, -ασα, -αν
αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
λύσας
λύσαντος
λύσαντι
λύσαντα
λύσας

τῆς
τῇ
τὴν
λύσασα
λυσάσης
λυσάσῃ
λύσασαν
λύσασα
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
λῦσαν
λύσαντος
λύσαντι
λῦσαν
λῦσαν
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
λύσαντες
λυσάντων
λύσασι
λύσαντας
λύσαντες
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
λύσασαι
λυσασῶν
λυσάσαις
λυσάσας
λύσασαι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
λύσαντα
λυσάντων
λύσασι
λύσαντα
λύσαντα

 

Κλίνονται όπως το επίθετο πᾶς, πᾶσα, πᾶν.

Παρατήρηση: Η κλητική ενικού των τριτόκλιτων μετοχών και στα τρία γένη σχηματίζεται όμοια με την ονομαστική ενικού, π.χ. ὁ ἑστὼς, ὦ ἑστὼς

 

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

2 -είς, -εῖσα, -ὲν
αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
λυθεὶς
λυθέντος
λυθέντι
λυθέντα
λυθεὶς

τῆς
τῇ
τὴν
λυθεῖσα
λυθείσης
λυθείσῃ
λυθεῖσαν
λυθεῖσα
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
λυθὲν
λυθέντος
λυθέντι
λυθὲν
λυθὲν
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
λυθέντες
λυθέντων
λυθεῖσι
λυθέντας
λυθέντες
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
λυθεῖσαι
λυθεισῶν
λυθείσαις
λυθείσας
λυθεῖσαι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
λυθέντα
λυθέντων
λυθεῖσι
λυθέντα
λυθέντα

 

Κλίνονται όπως το επίθετο χαρίεις, χαρίεσσα, χαρίεν.

Παρατήρηση: Η κλητική ενικού των τριτόκλιτων μετοχών και στα τρία γένη σχηματίζεται όμοια με την ονομαστική ενικού, π.χ. ὁ ἑστὼς, ὦ ἑστὼς

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

3 -οὺς, -οῦσα, -ὸν
αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
γνοὺς
γνόντος
γνόντι
γνόντα
γνοὺς

τῆς
τῇ
τὴν
γνοῦσα
γνούσης
γνούσῃ
γνοῦσαν
γνοῦσα
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
γνὸν
γνόντος
γνόντι
γνὸν
γνὸν
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
γνόντες
γνόντων
γνοῦσι
γνόντας
γνόντες
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
γνοῦσαι
γνουσῶν
γνούσαις
γνούσας
γνοῦσαι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
γνόντα
γνόντων
γνοῦσι
γνόντα
γνόντα

 

Το αρσενικό κλίνεται όπως το ουσιαστικό ὁ ὀδούς.

Το θηλυκό κλίνεται όπως τα θηλυκά ουσιαστικά της α' κλίσης που έχουν μη καθαρό -α, π.χ. γλῶσσα.

Το ουδέτερο όπως το ουδέτερο των τρικατάληκτων επιθέτων σε -ων, -ουσα, -ον, π.χ. ἄκον

Παρατήρηση: Η κλητική ενικού των τριτόκλιτων μετοχών και στα τρία γένη σχηματίζεται όμοια με την ονομαστική ενικού, π.χ. ὁ ἑστὼς, ὦ ἑστὼς

 

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

4 -ὺς, -ῦσα, -ὺν
αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
δεικνὺς
δεικνύντος
δεικνύντι
δεικνύντα
δεικνὺς

τῆς
τῇ
τὴν
δεικνῦσα
δεικνύσης
δεικνύσῃ
δεικνῦσαν
δεικνῦσα
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
δεικνὺν
δεικνύντος
δεικνύντι
δεικνὺν
δεικνὺν
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
δεικνύντες
δεικνύντων
δυκνεῖσι
δεικνύντας
δεικνύντες
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
δεικνῦσαι
δεικνυσῶν
δεικνύσαις
δεικνύσας
δεικνῦσαι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
δεικνύντα
δεικνύντων
δεικνῦσι
δεικνύντα
δεικνύντα

 

Το αρσενικό και το ουδέτερο κλίνονται στη γενική, τη δοτική και την αιτιατική όπως το ουσιαστικό ὁ ἱμὰς

Το θηλυκό κλίνεται όπως τα θηλυκά ουσιαστικά της α' κλίσης που έχουν μη καθαρό -α, π.χ. γλῶσσα.

Παρατήρηση: Η κλητική ενικού των τριτόκλιτων μετοχών και στα τρία γένη σχηματίζεται όμοια με την ονομαστική ενικού, π.χ. ὁ ἑστὼς, ὦ ἑστὼς

 

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

5 -ων, -ουσα, -ον
αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
λύ-ων
λύ-οντος
λύ-οντι
λύ-οντα
λύ-ων

τῆς
τῇ
τὴν
λύ-ουσα
λυ-ούσης
λυ-ούσῃ
λύ-ουσαν
λύ-ουσα
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
λῦ-ον
λύ-οντος
λύ-οντι
λῦ-ον
λῦ-ον
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
λύ-οντες
λυ-όντων
λύ-ουσι
λύ-οντας
λύ-οντες
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
λύ-ουσαι
λυ-ουσῶν
λυ-ούσαις
λυ-ούσας
λύ-ουσαι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
λύ-οντα
λυ-όντων
λύ-ουσι
λύ-οντα
λύ-οντα
 

 

 

Κλίνονται όπως το επίθετο ἄκων, ἄκουσα, ἆκον.

Παρατήρηση: Η κλητική ενικού των τριτόκλιτων μετοχών και στα τρία γένη σχηματίζεται όμοια με την ονομαστική ενικού, π.χ. ὁ ἑστὼς, ὦ ἑστὼς

 

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

6 -ῶν, -ῶσα, -ῶν
αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
τιμ-ῶν
τιμ-ῶντος
τιμ-ῶντι
τιμ-ῶντα
τιμ-ῶν

τῆς
τῇ
τὴν
τιμ-ῶσα
τιμ-ώσης
τιμ-ώσῃ
τιμ-ῶσαν
τιμ-ῶσα
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
τιμ-ῶν
τιμ-ῶντος
τιμ-ῶντι
τιμ-ῶν
τιμ-ῶν
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
τιμ-ῶντες
τιμ-ώντων
τιμ-ῶσι
τιμ-ῶντας
τιμ-ῶντες
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
τιμ-ῶσαι
τιμ-ωσῶν
τιμ-ώσαις
τιμ-ώσας
τιμ-ῶσαι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
τιμ-ῶντα
τιμ-ώντων
τιμ-ῶσι
τιμ-ῶντα
τιμ-ῶντα

 

Το αρσενικό και το ουδέτερο κλίνονται στη γενική, τη δοτική και την αιτιατική όπως το ουσιαστικό ὁ ἱμὰς

Το θηλυκό κλίνεται όπως τα θηλυκά ουσιαστικά της α' κλίσης που έχουν μη καθαρό -α, π.χ. γλῶσσα.

Παρατήρηση: Η κλητική ενικού των τριτόκλιτων μετοχών και στα τρία γένη σχηματίζεται όμοια με την ονομαστική ενικού, π.χ. ὁ ἑστὼς, ὦ ἑστὼς

 

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

7 -ῶν, -oῦσα, -οῦν

όπως το ουσιαστικό ὁ πλακοῦς

αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
δηλ-ῶν
δηλ-οῦντος
δηλ-οῦντι
δηλ-οῦντα
δηλ-ῶν

τῆς
τῇ
τὴν
δηλ-οῦσα
δηλ-ούσης
δηλ-ούσῃ
δηλ-οῦσαν
δηλ-οῦσα
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
δηλ-οῦν
δηλ-οῦντος
δηλ-οῦντι
δηλ-οῦν
δηλ-οῦν
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
δηλ-οῦντες
δηλ-ούντων
δηλ-οῦσι
δηλ-οῦντας
δηλ-οῦντες
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
δηλ-οῦσαι
δηλ-ουσῶν
δηλ-ούσαις
δηλ-ούσας
δηλ-οῦσαι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
δηλ-οῦντα
δηλ-ούντων
δηλ-οῦσι
δηλ-οῦντα
δηλ-οῦντα

 

Το θηλυκό κλίνεται όπως τα θηλυκά ουσιαστικά της α' κλίσης που έχουν μη καθαρό -α, π.χ. γλῶσσα.

Παρατήρηση: Η κλητική ενικού των τριτόκλιτων μετοχών και στα τρία γένη σχηματίζεται όμοια με την ονομαστική ενικού, π.χ. ὁ ἑστὼς, ὦ ἑστὼς

 

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

8 -ὼς, -υῖα, -ὸς
αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
λελυκ-ὼς
λελυκ-ότος
λελυκ-ότι
λελυκ-ότα
λελυκ-ὠς

τῆς
τῇ
τὴν
λελυκ-υῖα
λελυκ-υίας
λελυκ-υίᾳ
λελυκ-υῖαν
λελυκ-υῖα
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
λελυκ-ὸς
λελυκ-ότος
λελυκ-ότι
λελυκ-ὸς
λελυκ-ὸς
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
λελυκ-ότες
λελυκ-ότων
λελυκ-όσι
λελυκ-ότας
λελυκ-ότες
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
λελυκ-υῖαι
λελυκ-υιῶν
λελυκ-υίαις
λελυκ-υίας
λελυκ-υῖαι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
λελυκ-ότα
λελυκ-ότων
λελυκ-όσι
λελυκ-ότα
λελυκ-ότα

 

Παρατήρηση: Η κλητική ενικού των τριτόκλιτων μετοχών και στα τρία γένη σχηματίζεται όμοια με την ονομαστική ενικού, π.χ. ὁ ἑστὼς, ὦ ἑστὼς

 

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

9 -ὼς, -ῶσα, -ὼς ή -ὸς
αρσενικόθηλυκόουδέτερο
Ενικός αριθμός

τοῦ
τῷ
τὸν
ἑστ-ὼς
ἑστ-ῶτος
ἑστ-ῶτι
ἑστ-ῶτα
ἑστ-ὼς

τῆς
τῇ
τὴν
ἑστ-ῶσα
ἑστ-ώσης
ἑστ-ώσῃ
ἑστ-ῶσαν
ἑστ-ῶσα
τὸ
τοῦ
τῷ
τὸ
ἑστ-ὼς/ὸς
ἑστ-ῶ(ό)τος
ἑστ-ῶ(ό)τι
ἑστ-ὼς/ὸς
ἑστ-ὼς/ὸς
Πληθυντικός αριθμός
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
ἑστ-ῶτες
ἑστ-ὠτων
ἑστ-ῶσι
ἑστ-ῶτας
ἑστ-ῶτες
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
ἑστ-ῶσαι
ἑστ-ωσῶν
ἑστ-ώσαις
ἑστ-ῶσας
ἑστ-ῶσαι
τὰ
τῶν
τοῖς
τὰ
ἑστ-ῶτα
ἑστ-ῶτων
ἑστ-ῶσι
ἑστ-ῶτα
ἑστ-ῶτα

 

Το θηλυκό κλίνεται όπως τα θηλυκά ουσιαστικά της α' κλίσης που έχουν μη καθαρό -α, π.χ. γλῶσσα.

 

 



Βιβλιογραφία

 

1. Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής, Μιχ. Χ. Οικονόμου, ΟΕΔΒ

2. Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης, Αχ. Τζάρτζανος, ΟΕΔΒ

3. Γραμματική Αρχαίας Ελληνικής, Λιναρδής Ιωάννης, εκδ. Χατζηθωμά, Θεσσαλονίκη, 2007

4. Συμφραστικός πίνακας λέξεων του Ανθολογίου Αττικής Πεζογραφίας

5. Perseus Digital Library