|
|
Χάρτης
νομού Πέλλας |
Χάρτης Δήμου
Σκύδρας |
Η Σκύδρα είναι κωμόπολη του νομού Πέλλας, έδρα του
ομώνυμου δήμου , με πληθυσμό 5081 κατοίκους σύμφωνα με
την απογραφή του 2001, χτισμένη στη μέση ενός εύφορου
κάμπου με μέσο υψόμετρο περίπoυ 40 μέτρα, απέχει 15 χλμ
από την πρωτεύουσα του νομού, την Έδεσσα. Αποτελεί
σημαντικό αγροτικό κέντρο της περιοχής με σημαντική
φρουτοπαραγωγή (κυρίως ροδακινοπαραγωγή) και
μεταποιητική φρουτοβιομηχανία.
H διακίνηση των νωπών και
τυποποιημένων αγροτικών προϊόντων γίνεται τόσο στην
Ελλάδα όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στην πόλη εδρεύει Υποθηκοφυλακείο
καθώς και Ειρηνοδικείο ενώ διαθέτει σιδηροδρομική γραμμή
και τελωνείο.
Η θέση της αρχαίας Σκύδρας αναζητείται μεταξύ των
οικισμών Επισκοπής - Αρσενίου - Πατριάς, όπου έχουν
εντοπιστεί αρχαιότητες από τα προϊστορικά ως τα
παλαιοχριστιανικά χρόνια. Στην περιοχή έχουν
ανακαλυφθεί και ίχνη προϊστορικού οικισμού στην
τοποθεσία «Παλιά Εκκλησία»,
στο νότιο άκρο της Σκύδρας, που ανήκει στην Πρώιμη Εποχή
του Χαλκού.
Στην αρχαία Σκύδρα λατρευόταν η θεά
Άρτεμη με τα επίθετα Γαλωρείτιδα και Βλουρείτιδα και ο Ηρακλής. Προς τιμή αυτών των Θεών και Προστατών της
πόλης διάφορα περίτεχνα τέμπλα κατασκευάστηκαν με έξοχες
πλαισιώσεις. Προς τιμή του ημίθεου Ηρακλή γινόταν κάθε
χρόνο στην πόλη ειδικά αφιερωμένες εκδηλώσεις που
ονομάζονταν Ηράκλεια. Οι Σκυδραίοι ήταν εύποροι
άνθρωποι. Ήταν εξαιρετικά ικανοί αγρότες και τα προϊόντα
της γης απέδιδαν σε αυτούς πολλά κέρδη. Εκτός όμως από
την γεωργία ήταν προσηλωμένοι και στο κυνήγι ζώων το
οποίο και εξηγεί γιατί είχαν ευλαβική προσήλωση και στη
θεά Άρτεμη.
Στην αρχή του 5ου αιώνα π.χ. η Μακεδονία υποδουλώθηκε
στους Πέρσες και δεν ήταν ελεύθερη μέχρι τους περσικούς
πολέμους. Κατά την διάρκεια αυτών των χρόνων υπήρχε
Σατραπεία στη Σκύδρα, που επιβλήθηκε από τον σατράπη Βούβαρη μεταξύ του 510 και του 490 π.χ. Σύμφωνα με
επιγραφές και νομίσματα τα οποία βρέθηκαν, η Σκύδρα
γνώρισε μεγάλη ακμή μεταξύ του 1ου και του 3ου αιώνα της
Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και παρέμεινε ακμαία μέχρι τη
Βυζαντινή εποχή.
Στα νοτιοδυτικά όρια της σύγχρονης
Σκύδρας, στο λεγόμενο οικόπεδο των εργατικών κατοικιών,
έχει αποκαλυφθεί ένα σημαντικό μνημειακό κτίριο που
ταυτίζεται με ναό ελληνιστικών χρόνων. Μολονότι σώζεται
μόνο στο επίπεδο της θεμελίωσής του, φαίνεται ότι
πρόκειται για ένα ιδιαίτερα επιμελούς κατασκευής κτίριο,
το οποίο φαίνεται ότι αρχικά είχε σχεδιαστεί ως
περίπτερος ναός που όμως δεν ολοκληρώθηκε. Μια
αποσπασματικά σωζόμενη επιγραφή σε κιονίσκο που βρέθηκε
στο χώρο πιθανότατα συνδέει το ναό με τη λατρεία του
Δία.
Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας
και έως το 1926, η Σκύδρα ήταν ένα μικρό χωριό γνωστό με
το όνομα «Βερτικοπ». Αυτό το όνομα προέρχεται από την
Τουρκική ή Σλαβική γλώσσα και σημαίνει «Στριφοχώρι».
Ονομαζόταν δε έτσι εξ αιτίας ενός ποταμού (σημερινός
Εδεσσαίος ποταμός) ο οποίος πήγαζε από την Έδεσσα και
περνούσε από τα εδάφη του Βερτικόπ το οποίο ήταν
κτισμένο γύρω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το 1873
το Βέρτικοπ είχε περίπου 40 σπίτια, 20 ελληνικά και 20
τούρκικα. Το 1890 χτίστηκε πάνω στο τότε ήδη υπάρχον
σχολείο, διώροφο πλέον σχολείο, το οποίο σώζεται μέχρι
σήμερα και βρίσκεται πίσω από το σημερινό Γυμνάσιο. Κατά
τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα οι κάτοικοι
αγωνίστηκαν για την ελευθερία. Σημαντικός Μακεδονομάχος
ήταν ο Χριστόδουλος Δημπάρης.
Το
Βέρτικοπ απελευθερώθηκε από τον τούρκικο ζυγό την 17η
Οκτωβρίου του 1912, με την συνεισφορά του Ελληνικού
Στρατού στην διάρκεια των βαλκανικών πολέμων. Στα 1914
πολλοί πρόσφυγες από την Θράκη και τον Πόντο
εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Στα 1916 με τη Γαλλική
πρωτοβουλία τα συμμαχικά στρατεύματα εγκατέστησαν έναν
σιδηρόδρομο τύπου "Nτεκοβίλ" συνδέοντας το
Βέρτικοπ (τη Σκύδρα) με την Αρδέα (Αριδαία). Αυτό το
τραίνο εξυπηρετούσε ολόκληρη την περιοχή μέχρι να
τελειώσει ο πόλεμος. Το γνωστό σε όλους τραίνο της
Καρατζόβας ήταν το μοναδικό συγκοινωνιακό μέσω της
εποχής καθώς το ελληνικό κράτος δεν είχε αρχίσει ακόμα
να φτιάχνει δρόμους. Στα τέλη Μαΐου του 1918 το Βέρτεκοπ
θα δεχθεί δύο βομβαρδισμούς από τη γερμανική αεροπορία
αφού οι Γερμανοί γνώριζαν ότι ο σταθμός ήταν ο
μεγαλύτερος σταθμός ανεφοδιασμού και ενισχύσεων του
Μακεδονικού μετώπου. Οι ζημιές που προκλήθηκαν ήταν
τεράστιες, τα γερμανικά αεροπλάνα έπληξαν κυρίως τον
σιδηροδρομικό σταθμό, τις αποθήκες πυρομαχικών και
τροφίμων που ήταν εκεί και τους φούρνους και τα
μαγειρεία που ήταν στην περιοχή του σταθμού. Στα 1918 η
σιδηροδρομική γραμμή περιήλθε στην Ελληνική κατοχή και
άρχισε να λειτουργεί ξανά το 1925 και συνέχισε να
λειτουργεί μέχρι το 1936 οπότε και καταργήθηκε, αφού
κρίθηκε ως ασύμφορο.
Ανάμνηση του ονόματος του τραίνου είναι η
συνοικία Ντεκοβίλ κοντά στο σταθμό που χτίστηκε περίπου
το 1950. Ακόμη και σήμερα ,μέσα στην πόλη διασώζεται σε
όχι τόσο καλή κατάσταση, το παλαιό "Nτεκοβίλ", το κτίριο
που στεγαζόταν ο αρχικός Σιδηροδρομικός Σταθμός Σκύδρας.
Στα 1924 ο
πληθυσμός της Σκύδρας ανήλθε σε 6.500 κατοίκους, σύμφωνα
με τα αρχεία της Κοινότητας. Από την απογραφή η οποία
έγινε στα 1928 μπορούμε να πούμε ότι στη Σκύδρα διέμεναν
3.723 κάτοικοι. Η Κοινότητα της Σκύδρας συμπεριλάμβανε
τα παρακάτω χωριά: Άνω και Κάτω Λιποχώρι, Μαυροβούνι,
Ριζάρι, Σεβαστιανά, τον συνοικισμό των σκηνιτών Σκύδρας
και την Κοινότητα του Προφήτη Ηλία. Κατά τη διάρκεια
1929-1931 οι γειτονικές κοινότητες αποσπάστηκαν από τη
Σκύδρα με εξαίρεση το Μαυροβούνι το οποίο αποσπάστηκε
στα 1954.
Ο Δήμος της Σκύδρας προήλθε από εθελούσια
συνένωση έξι κοινοτήτων το 1989. Οι Κοινότητες αυτές
ήταν οι Κοινότητες της Σκύδρας, Λιποχωρίου, Μαυροβουνίου,
Νέας Ζωής, Ριζού και Σεβαστιανών. Ο Δήμος Σκύδρας
περιλαμβάνει δεκατρείς οικισμούς: τη Σκύδρα που είναι
και η έδρα του Δήμου, τα Σεβαστειανά, το Αρσένι, τα
Καλύβια, το Ριζό, το Λιποχώρι, το Μαυροβούνι, την Πετριά,
το Άσπρο, τη Δάφνη, το Λουτροχώρι, το Πλεύρωμα και τη
Νέα Ζωή.
Η έκταση
που καλύπτει σήμερα ο Δήμος είναι 54.572 στρεμ. Ο
συνολικός πληθυσμός του Δήμου, σύμφωνα με την απογραφή
του 2001, είναι 15.654 κάτοικοι. Στην πόλη λειτουργούν
σήμερα 1 Λύκειο, 3 Γυμνάσια, 13 Δημοτικά σχολεία, 14
Νηπιαγωγεία και 4 Δημοτικοί Παιδικοί Σταθμοί. Επίσης,
υπάρχουν αρκετοί Πολιτιστικοί Σύλλογοι καθώς και
Αθλητικά Σωματεία. Η πόλη της Σκύδρας διαθέτει
Σιδηροδρομικό Σταθμό, ένα Ανοιχτό Θέατρο, Σκοπευτήριο, 2
Κλειστά Γυμναστήρια και Δημοτικό Στάδιο, Ειρηνοδικείο,
Εφορία, Τελωνείο και Κέντρο Υγείας.
Η Σκύδρα είναι κατ΄ εξοχήν αγροτική
περιοχή. Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις της είναι πεδινές
και χαρακτηρίζονται από ευφορία. Σ΄ αυτό συντελούν οι
άριστες τοπικές εδαφοκλιματικές συνθήκες. Ο κάμπος της
είναι γνωστός από τα παλαιότερα χρόνια για τις
καλλιέργειες οπωροφόρων δένδρων και σπαραγγιών.
Τα κύρια τοπικά προϊόντα είναι ροδάκινα, βερίκοκα,
μήλα, δαμάσκηνα, αχλάδια, ακτινίδια και σπαράγγια ενώ
μεγάλη είναι και η παραγωγή οπωροκηπευτικών θερμοκηπίου.
Η Σκύδρα είναι από τα παλαιότερα χρόνια ένας από τους
κυριότερους διαμετακομιστικούς σταθμούς φρούτων στην
Ελλάδα.
Η Σκύδρα είναι η πόλη των καλλιεργειών. Η
οικονομία της στηρίζεται κυρίως στον πρωτογενή τομέα και
συγκεκριμένα στις εντατικές καλλιέργειες οπωροφόρων
δέντρων σε συνδυασμό με δυναμικές καλλιέργειες
σπαραγγιών και άλλων κηπευτικών. Τα τελευταία χρόνια
προωθούνται συστηματικά οι βιολογικές καλλιέργειες, στις
οποίες εφαρμόζονται παραδοσιακές και νέες τεχνικές
απαλλαγμένες από χημικά λιπάσματα και φυτοφάρμακα.
Προοπτικές αυτού του κλάδου αναμένεται να αυξήσουν το
γεωργικό εισόδημα.
Η
μεγάλη στρεμματική ανταπόδοση των καλλιεργειών της
οδήγησε στην ανάπτυξη του μεταποιητικού κλάδου των
αγροτικών προϊόντων ήδη από την δεκαετία του ΄80 όπου
αναπτύχθηκαν μεγάλες βιομηχανικές μονάδες μεταποίησης
που χαρακτηρίζονταν από την προηγμένη τεχνολογία, την
τεχνογνωσία και την ποιότητα παραγωγής. Οι μονάδες αυτές
αποτέλεσαν πρότυπα βιομηχανικής ανάπτυξης στο
συγκεκριμένο κλάδο της μεταποίησης για τα Βαλκάνια.
Τέτοιες μονάδες είναι η SALIGAR A.E., η ΚΡΟΝΟΣ Α.Ε. και
η ΚΟΝΕΞ Α.Ε.
Η ύπαρξη αυτών των μονάδων οδήγησε στην ενίσχυση του
νέου αναπτυξιακού ρόλου του δευτερογενή τομέα για την
περιοχή με την δημιουργία βιομηχανικής περιοχής στη
Πετριά με ιδιαίτερη βαρύτητα στην συσκευασία -
κονσερβοποίηση των τοπικών προϊόντων. Ο μεταποιητικός
αυτός κλάδος αναμένεται ότι θα δώσει νέες προοπτικές
ανάπτυξης της περιοχής. Εξαιτίας
της ανάπτυξης της περιοχής παρατηρείται επίσης
αυξανόμενη εγκατάσταση τραπεζικών υποκαταστημάτων.
Η Σκύδρα ως συγκοινωνιακό, γεωγραφικό και
παραγωγικό κέντρο του Νομού Πέλλας συγκεντρώνει όλα
εκείνα τα χαρακτηριστικά που είναι απαραίτητα ώστε να
διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην οικονομία του τόπου
καθώς περιβάλλεται από έναν εύφορο κάμπο, έχει καλό
κλίμα και έδαφος, άφθονα νερά και διαθέτει παραγωγούς
ικανούς και με τεχνογνωσία. Όλα αυτά σε συνδυασμό με την
ενίσχυση του θεσμού των συλλογικών οργανώσεων και την
εμπλοκή φορέων του Νομού όπως επιμελητήρια,
συνεταιρισμοί, λοιποί παραγωγικοί φορείς και
κυβερνητικοί παράγοντες αναμένεται ότι θα δώσουν νέα
αναπτυξιακή ώθηση με προτεραιότητα στην αειφορική
φροντίδα και σεβασμό στο περιβάλλον.
Οι Σκυδραίοι είναι άνθρωποι ευχάριστοι,
φιλόξενοι, με αγάπη για την ζωή και με υψηλό το
κοινωνικό και θρησκευτικό αίσθημα. Οι περισσότεροι είναι
αγρότες, αγαπούν τη γη, τη φύση ενώ συμμετέχουν με όλο
τους το είναι στα κοινωνικά, αθλητικά, πολιτιστικά κλπ.
δρώμενα της περιοχής. Έχουν εμπειρία στις καλλιέργειες
του τόπου η οποία μεταδόθηκε από γενιά σε γενιά. Η
εμπειρία αυτή εμπλουτίστηκε με νέες γνώσεις και σύγχρονη
υλικοτεχνική υποδομή και οδήγησε στην παραγωγή εκλεκτών
τοπικών λαχανικών και φρούτων, ονομαστών τόσο για τη
γεύση τους όσο και για την εναλλακτική διαδικασία
καλλιέργειά τους. Το ανήσυχο πνεύμα με το οποίο
διακατέχονται οδήγησε Σκυδραίους επιχειρηματίες να
δραστηριοποιηθούν στον τομέα της μεταποίησης και
συγκεκριμένα στη λειτουργία εργοστασίων διαλογής,
συσκευασίας και μεταποίησης νωπών και κατεψυγμένων
φρούτων και λαχανικών. Ο αγροτικός σε συνδυασμό με τον
επιχειρηματικό κλάδο αποτελούν τις βασικές πηγές πλούτου
και ευζωίας των κατοίκων της Σκύδρας.
Η σύγχρονη πόλη της Σκύδρας έχει τη δική της
αγορά με εμπορικά καταστήματα κάθε είδους ενώ είναι σε
θέση να ικανοποιήσει και τις πνευματικές, αθλητικές και
ψυχαγωγικές ανάγκες των κατοίκων της.
Πηγές:
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%BA%CF%8D%CE%B4%CF%81%CE%B1
http://gov.exnet.gr/el/nomo-pella/dimo-skudra.html
|