Η φτώχεια είναι παράνομη

02-Anna-Munchmeyer-IRELAND

Τις προάλλες και εντελώς τυχαία στο Ίντερνετ με πηγή την εφημερίδα των συντακτών και με δημοσιογράφο το Θανάση Γιαλκέτση διάβασα πως τελευταία σε αρκετές χώρες όπως Ιταλία, Βέλγιο, Καναδά, Αργεντινή, Ινδονησία, Φιλιππίνες κ.ά. αναπτύσσεται ένα κίνημα με το σύνθημα «Να κηρύξουμε παράνομη τη φτώχεια». Πολίτες και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ξεκίνησαν μια εκστρατεία ενάντια στους θεσμούς, στους νόμους και κυρίως στις πολιτικές και κοινωνικές πρακτικές που γεννούν και τροφοδοτούν τη φτώχεια στον κόσμο. Μια κινητοποίηση ενάντια στις δομικές αιτίες της φτώχειας.Ψάχνοντας βρήκα τα πιστεύω αυτού του κινήματος που σε αδρές γραμμές είναι:

   «Φτωχός κανείς δεν γεννιέται ούτε επιλέγει να είναι ή να γίνει φτωχός. Είναι η κατάσταση της κοινωνίας που γεννιούμαστε τέτοια που μας κάνει φτωχούς ή πλούσιους. Είναι τελείως απαράδεκτο σήμερα τρία δισεκατομμύρια ανθρώπινες υπάρξεις να είναι αποκλεισμένες από το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή ζωή με τρόπο αντίθετο στη βούληση και στην επιθυμία τους. Φτωχοί γινόμαστε, γιατί η φτώχεια είναι μια κοινωνική κατασκευή. Δεν είναι φυσικό φαινόμενο, όπως η βροχή αλλά κοινωνικό, που δημιουργείται και παράγεται από τις ανθρώπινες κοινωνίες. Παράδειγμα οι σκανδιναβικές κοινωνίες των ετών 1960-1980 κατόρθωσαν να εξαλείψουν τις δομικές διαδικασίες της εξαθλίωσης. Άλλες κοινωνίες, αντίθετα, που βασίζονται σε διαφορετικές αρχές παρήγαγαν και παράγουν φαινόμενα εκτεταμένης φτώχειας.

   Φτώχεια δεν παράγεται μόνο στις φτωχές κοινωνίες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι από οικονομική άποψη η πλουσιότερη χώρα του κόσμου κι όμως έχει δεκάδες εκαταμμύρια φτωχούς πολίτες. Φτώχεια παράγει ο αποκλεισμός. Αυτό, γιατί δεν είναι η μοίρα ή η κακοτυχία οι αιτίες της αλλά οι συγκεκριμένες μορφές του αποκλεισμού από την πρόσβαση σε ατομικά, πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα. Στο βαθμό που η φτώχεια είναι πράγματι αναπόφευκτη δομική διαδικασία πρέπει να είναι συλλογική και να αφορά όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες.

      Η φτώχεια είναι τέκνο μιας κοινωνίας,  που δεν πιστεύει πραγματικά στα δικαιώματα ζωής καθώς και σε εκείνα που απορρέουν από την κυρίαρχη ιδιότητα του πολίτη. Οι κυρίαρχες ομάδες δεν πιστεύουν στην ύπαρξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που είναι οικουμενικά, αδιαίρετα και απαράγραπτα. Αυτές πιστεύουν αντίθετα στη φυσική, κληρονομική ανισότητα μεταξύ των ανθρώπων και στη διάκριση. Οι πλούσιοι είναι πλούσιοι, γιατί είναι προικισμένοι και αξίζουν της διάκρισης. Οι φτωχοί είναι φτωχοί, επειδή δεν εργάστηκαν σκληρά, επειδή είναι ανεπρόκοποι, ανίκανοι και  γι΄αυτό είναι υπεύθυνοι για την κατάστασή τους. Σε άλλες περιπτώσεις με κανόνες και κριτήρια των δυνατών της γης οικοδομείται επιλεκτικά η φτωχοποίηση. Όμως όλοι οι  άνθρωποι γεννιούνται με τάλαντα. Απλά φταίνε οι συνθήκες που δεν εντοπίζονται, δεν αναδεικνύονται, δεν αξιοποιούνται αυτά τα τάλαντα. Όλοι μας μπορούμε να είμαστε χρήσιμοι σε μια ευνομούμενη πολιτεία.

   Μόνο σε άδικες κοινωνίες διογκώνεται η φτώχεια. Η πάλη ενάντιά της οφείλει να είναι πάλη στον άδικο, άνισο και αρπακτικό πλούτο. Υπάρχει φτώχεια, επειδή υπάρχει πλούτος. Όσο περισσότερο οι κοινωνίες πλουτίζουν πάνω σε άδικες, άνισες και αρπακτικές βάσεις τόσο περισσότερο αυτές αποδίδουν αξία μόνο στον ατομικό πλούτο και εξαλείφουν την κουλτούρα του συλλογικού πλούτου και κυρίως των δημόσιων κοινών αγαθών. Ο πλανήτης των φτωχών είναι πολυάνθρωπος εξαιτίας της εμπορευματοποίησης των αγαθών ακόμα και της ζωής. Εργασία, δικαιώματα, κοινωνική προστασία αντιμετωπίζονται με τη λογιστική των αριθμών σαν κόστη και πρέπει να εξορθολογιστούν, να περικοπούν ή και να ιδιωτικοποιηθούν. Δεν υπάρχουν ανθρώπινες κοινότητες, αλλά μόνον αγορές.

   Οι όποιες κατά καιρούς πολιτικές μείωσης της φτώχειας που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια μάλλον απέτυχαν, γιατί έπληξαν τα συμπτώματα και όχι τις αιτίες. Έτσι σήμερα η φτώχεια είναι μια από τις πιο αναπτυγμένες μορφές δουλείας, γιατί βασίζεται σε μια κλοπή ανθρωπιάς και μέλλοντος.

   Απαιτούνται δυναμικές παρεμβάσεις για κατάργηση μιας σειράς νόμων που σχεδόν ουσιαστικά και εξόφθαλμα νομιμοποιούν φαινόμενα ατιμωρησίας, κατάχρησης εξουσίας, αρπακτικής κερδοσκοπίας (παράγωγα οικονομικά προϊόντα αμφιβόλου αξίας, φορολογικοί παράδεισοι κ.ά. ). Ιδιαίτερα, φαινόμενα, που συνθλίβουν την εργατική νομοθεσία και επιβάλλουν απάνθρωπα διοικητικά μέτρα σε ανήμπορους οικονομικά πολίτες. Ο αγώνας για την ανατροπή όλων αυτών των μεθοδεύσεων σε βάρος των φτωχών και υπέρ των πλουσίων δεν είναι εύκολος, γιατί οι κυρίαρχες δυνάμεις πρωτίστως του χρήματος αλλά και των άλλων μορφών εξουσίας πετυχαίνουν να διαστρεβλώνουν και να παραμορφώνουν την πραγματικότητα σε τέτοιο βαθμό που οι πολίτες τελικά εγκλωβίζονται στην εγκατάλειψη, στην απάθεια,  στην αδιαφορία και στην καλύτερη περίπτωση σε μια ατέρμονη και στείρα αντιπαράθεση . Ωστόσο αυτή η αντίσταση είναι πράξη εμπιστοσύνης προς στους πολίτες, στη δημοκρατία και στο κράτος δικαίου».

   Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια βιώνουμε μια άνευ προηγουμένου πολιτική κατρακύλα όπου η διαφθορά, η εξαχρείωση, η προδοσία, το ψέμα, ο εμπαιγμός, η ανευθυνότητα, η ασυνέπεια, η ανυποληψία, η ιδιοτέλεια, η υπεξαίρεση ακόμα και η κλοπή κάθε μέρα σχεδόν μας αφήνουν αποσβολωμένους, άφωνους. Δυστυχώς στο κάδρο αυτό της ντροπής αχνοφαίνονται ακόμα και πολίτες της διπλανής μας πόρτας.

   Ευτυχώς που η διαχρονική πολιτισμική μας κουλτούρα και πνευματική μας καλλιέργεια αντισταθμίζουν κάπως την ηθική και οικονομική μας ένδεια,  που έχουμε περιέλθει,  στο διεθνές επικοινωνιακό επίπεδο. Οι δε παραδοσιακοί μας θεσμοί οικογένεια, εκκλησία, γειτονιά, αυτοδιοίκηση, φιλανθρωπικές οργανώσεις με το να τείνουν χέρι εγκάρδιας βοήθειας στους άνεργους και οικονομικά ανίσχυρους συνανθρώπους μας μαζί με το φιλότιμο και φιλεύσπλαχνο πνεύμα του Έλληνα μετριάζουν αρκετά την εξαθλίωσή μας.

   Μήπως τελικά πρέπει να προβληματιστούμε από τις αρχές του ως άνω κινήματος για τη φτώχεια και οργανωμένα να συμμετέχουμε κι εμείς μια που η φτώχεια δεν ξορκίζεται με λόγια;