ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ Ε.Τ.Ε.

(ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Β. ΕΛΛΑΔΟΣ & ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ)

ΧΩΡΟΣ:

ΜΕΓΑΡΟ ΕΝΩΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:  ΚΥΡΙΑΚΗ 21 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2007

ΘΕΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ:

» ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΠΡΩΤΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΠΑ.Λ-ΕΠΑ.Σ. – ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Συνάδελφοι και Συναδέλφισσες,

Ο ομιλών χαίρεται πραγματικά που βρίσκεται στην πόλη σας. Παρότι «κοσμογυρισμένος», έρχεται για πρώτη φορά στην πόλη της Θεσσαλονίκης και έχει μείνει έκθαμβος από τις ομορφιές της και την φιλοξενία σας. Το θέμα  «ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΠΡΩΤΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΠΑ.Λ-ΕΠΑ.Σ. – ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ» αποτελεί το απαύγασμα της δεκαεπτάχρονης αγάπης του ομιλούντος για την Εκπαίδευση, με απόδειξη την εργώδη, καθημερινή και ποιοτική  ενασχόλησή του κυρίως στην Επαγγελματική της έκφανση. Το θέμα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στη χώρα μας είναι τεράστιο και πολυδαίδαλο αποτελώντας αντικείμενο διδακτορικής διατριβής. Ως εκ τούτου η εξάντλησή του σε μια ολιγόλεπτη ομιλία αποτελεί ματαιοπονία. Για να γίνει επομένως εφικτή η εισήγηση στο διαθέσιμο χρονικό πλαίσιο, επιλέχθηκε να επικεντρωθεί στην πορεία  εφαρμογής του νόμου 3475/13-07-2006 μέχρι σήμερα με κύρια μέρη:

? την γενική τοποθέτηση για το νόμο.

? την παρατήρηση, τον εντοπισμό και την τεκμηρίωση των αρνητικών σημείων της μέχρι σήμερα εφαρμογής του νόμου.

? την ανακοίνωση προτάσεων επίλυσης των προβλημάτων που απασχολούν την Επαγγελματική Εκπαίδευση στην χώρα μας.

Το πρίσμα οπτικής του θέματος διακατέχεται από την έκφραση προσωπικών  απόψεων του ομιλούντος και καθορίζεται:

?από την αποκοπή κάθε συνιστώσας, έως του ορίου του ίχνους υποψίας, πως ο ομιλών πραγματεύεται το θέμα για πολιτική αντιπαράθεση.

? στον τονισμό πτυχών του θέματος που δεν έχουν αναφερθεί ή τονισθεί δεόντως από άλλες αναφορές ερευνητών.

?στο ότι το όλο εγχείρημα θα πραγματοποιηθεί με χρήση εύληπτου λόγου προς τον ακροατή, αποφεύγοντας την τυπολατρία  επιστημονικού άρθρου.

ΓΕΝΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟ 3475/13-07-2006

Η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση στη χώρα μας είναι γυναίκα. Και σαν γυναίκα το σύστημα με στόχο την αναβάθμισή της την κάνει να αισθάνεται όλο και πιο ανασφαλής αφού ζει σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον και υφίσταται συνεχείς μεταρρυθμίσεις που όμως αποβαίνουν εις βάρος της. Τελευταία μάλιστα το σύστημα ακολουθώντας την αισθητική στο χώρο της μόδας την μοντελοποιεί  στην πιο αδύνατη μορφή που υπήρξε στην διαχρονική πορεία της στην χώρα μας. Τόσο αδύνατη που να μπορεί να ισχυρισθεί ο τρίτος παρατηρητής μετά πεποιθήσεως πως πάσχει από ψυχογενή ανορεξία  αφού δεν είναι σε θέση να μεταφέρει στους μαθητές της τις δεξιότητες και γνώσεις που τους είναι απαραίτητες στην ειδικότητα και εν τέλη στο επάγγελμα που θα κάνουν στη ζωή τους. Παράλληλα,  λοιδορείται σαν υπεύθυνη των κακώς κειμένων της εκπαίδευσης εν αντιθέσει με την Γενική Εκπαίδευση που θεωρείται η βασίλισσα του παραμυθιού. Όμως παραδόξως εξακολουθεί  να υπάρχει. Σαν την Ελλάδα που ποτέ δεν πεθαίνει γιατί αποτελεί  τον ακρογωνιαίο λίθο ανάκαμψης και προόδου της χώρας μας στην εποχή που ζούμε. Αλήθεια γιατί κανείς δεν έχει διενεργήσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα ισότητας μεταξύ της Γενικής και Επαγγελματικής εκπαίδευσης στη χώρα μας; Θα δοθεί άραγε ένα τέλος στο στερεότυπο που θέλει την πράξη υποδεέστερη της θεωρίας και οδηγεί στην προκατάληψη και τελικά στην υποταγή του επαγγελματία στο λευκό κολάρο; (Στερεότυπο & Προκατάληψη όπως ορίζονται στο Η Τέχνη της Επικοινωνίας R.Verderber Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ  1998 σ.75.)

Για πολλοστή φορά τα τελευταία χρόνια εξαγγέλλεται και εφαρμόζεται πλέον μια εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που αφορά την Επαγγελματική Εκπαίδευση στην Ελλάδα. Το ΥΠ.Ε.Π.Θ. έχοντας συναίσθηση της χρονοπορείας της Τ.Ε.Ε. ως σήμερα, φροντίζει να μην αλλοιώσει τις τάσεις των τελευταίων ετών. Έτσι όχι μόνον δεν επαναφέρει την κατάσταση στην προτεραία θέση της σε κείνη που θα γεφύρωνε τις αντιθέσεις Γενικής και Επαγγελματικής εκπαίδευσης σε ένα σχολείο όπως πραγματώθηκε μέσα από τα Ε.Π.Λ. αλλά χειροτερεύει την κατάσταση τριχοτομώντας την Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και δημιουργώντας ένα πρόσθετο διαχωριστικό στην ίδια την Επαγγελματική Εκπαίδευση με την ίδρυση των ΕΠΑ.Σ..   Συμμετέχει επίσης και αυξάνει ενεργά την επικρατούσα τάση των τελευταίων ετών για άμβλυνση της εκπαίδευσης και αύξηση της κατάρτισης. Μάλιστα η προηγούμενη κυβέρνηση είχε θεσπίσει δυο μεγάλες αποτυχίες αυτήν της ίδρυσης των Μεταγυμνασιακών Ι.Ε.Κ. και του επιπέδου επαγγελματικών δικαιωμάτων σε Μεταλυκειακό επίπεδου επαγγελματικών δικαιωμάτων 3 plus που απετέλεσε διεθνή βλακώδη πρωτοτυπία. Ιδού λοιπόν το σκηνικό. Θυμίζει τους λευκούς που πάνε φανταχτερά δώρα σε φυλές της Αφρικής. Στην περίπτωσή μας, τα φανταχτερά δώρα η δήθεν ισοτιμία με τα Ενιαία Λύκεια  και η πρόσβαση στα ΑΕΙ, που όμως η δεύτερη εν μέρει προϋπήρχε.   Το αντάλλαγμα που παίρνει το ΥΠ.Ε.Π.Θ. στην προκειμένη περίπτωση είναι τα διαμάντια. Στην περίπτωσή μας, το ιδεατό στη χώρα μας, η Ιθάκη. Η στιβαρή Δημόσια Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση.

Πρέπει αναμφίβολα να αναγνωρισθούν τα προβλήματά της Τ.Ε.Ε. ως σήμερα αλλά δεν μπορεί να αμφισβητηθεί πως είχαμε μια πιο σοβαρά σχεδιασμένη έστω και τυπικά, Δημόσια Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση που φαίνεται μέσα από τα αναλυτικά της προγράμματα, τα βιβλία, την υλικοτεχνική υποδομή, τις δράσεις του Action Plan, όπως όμως αυτή εξελίχθηκε, δυστυχώς εκ των υστέρων, μη αφήνοντας ίχνος αμφιβολίας για τις πολιτικές ευθύνες της προηγούμενης κυβέρνησης.

Χωρίς να αποτελεί ο ομιλών ιδιαίτερα διεθνολάγνος αλλά απλά ορθολογιστής χρειάζεται να τονισθεί ιδιαίτερα μια απλή σκέψη  της διεθνούς πρακτικής. Η όποια μεταρρύθμιση αφού σχεδιασθεί, εξαγγελθεί  ολοκληρωμένα, ενημερωθεί και πεισθεί η εκπαιδευτική κοινότητα, στη συνέχεια προετοιμασθεί η κοινωνία και «περπατήσει» ένα διάστημα πρέπει να αξιολογηθεί και να βελτιωθεί προς την σωστή κατεύθυνση αντί να καταργείται και να αντικαθίσταται με κάτι «νέο». Διότι το «νέο» μπορεί να στρεβλώνει κι άλλο το σύστημα προσθέτοντας και νέα προβλήματα  Χαρακτηριστικό παράδειγμα η αντικατάσταση των Τ.Ε.Λ.-Τ.Ε.Σ .- Ε.Π.Λ. από τα Τ.Ε.Ε. Είναι αφελές ή υπήρξαν και άλλοι λόγοι αφού ακόμη και σημαντικότατοι Έλληνες καταξιωμένοι επιστήμονες όπως ο κος Μ. Κασσωτάκης δεν έκαμαν την απλή προηγούμενη σκέψη; Έτσι αξίζει να αναφερθούν δυο χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το εκπαιδευτικό διήμερο της Ο.Λ.Μ.Ε. στις 2 & 3 Απριλίου 1994 στο ξενοδοχείο ΕΣΠΕΡΙΑ, όπου ο κος Μ. Κασσωτάκης ως Πρόεδρος του Π.Ι. στην ομιλία του αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Είχα την τιμή να είμαι ένα από τα βασικά μέλη της ομάδας που έφτιαξε αυτό το Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο και εξακολουθώ και σήμερα να θεωρώ ότι, παρά τις αδυναμίες που παρουσιάζει, παρά τις δυσκολίες που έχει από πλευράς διοίκησης και για άλλους λόγους, η δημιουργία του λυκείου αυτού υπήρξε πραγματική τομή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα» Συζητήσεις για την εκπαίδευση ΟΛΜΕ τ.10σ.27 και λίγο πιο κάτω αναφέρει « Οφείλω βέβαια να παραδεχτώ σήμερα, μετά από δέκα περίπου χρόνια λειτουργίας αυτού του θεσμού, ότι το Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο με τη σημερινή μορφή, τους πολλούς κλάδους του και το μεγάλο αριθμό μαθητών και εκπαιδευτικών που απαιτεί για να λειτουργήσει και, προπαντός, με το υψηλό του κόστος δεν μπορεί να γίνει κυρίαρχος τύπος λυκείου στην χώρα μας. Μπορεί ίσως να επεκταθεί σε άλλες πόλεις, αλλά δεν μπορεί να δημιουργηθεί σε μικρά νησιά και απομονωμένες κωμοπόλεις με μικρό αριθμό μαθητών» Συζητήσεις για την εκπαίδευση ΟΛΜΕ τ.10σ.27-28 Έτσι μετά από λίγα χρόνια θεωρείται από τους πρωτεργάτες της κατάργησης των Ε.Π.Λ. χωρίς να έχουν δημοσιοποιηθεί επιστημονικά στοιχεία ερευνών του που να απαιτούν αλλαγές εκρίζωσης του ισχύοντος εκπαιδευτικού συστήματος. Αντίθετα, σε λίγο θα δει το φως της δημοσιότητας η έρευνα με θέμα: «Εγκατάσταση Αποφοίτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην Αγορά Εργασίας», Αθήνα 2000, των κων Σ. Παλαιοκρασά, Π. Ρουσέα και Β. Βρετάκου στα πλαίσια του Παρατηρητηρίου Μετάβασης του Π.Ι. που εμφανίζει τα Ε.Π.Λ. χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα σε σχέση με τους ισχύοντες τύπους σχολείων σε ότι αφορά την απασχόληση των αποφοίτων του 9 χρόνια μετά την αποφοίτησή τους. Το Ε.Π.Λ. παρουσιάζεται καλοσχεδιασμένο από άποψη σπουδών και απαιτήσεων εργασίας, ενώ κατά την άποψη του ομιλούντος θα έπρεπε να δίνεται περισσότερη έμφαση στα επαγγελματικά μαθήματα. Ενδεικτικά αναφέρεται στο ΚΕΦ.12, σελ.13 ότι «Οι ίδιοι απόφοιτοι που απάντησαν στις προηγούμενες δύο ερωτήσεις, κλήθηκαν να απαντήσουν στη γενική ερώτηση ?Σε ποιο βαθμό εκτιμάς ότι οι σπουδές σου στο ΕΠΛ αντιστοιχούν στις απαιτήσεις του επαγγέλματος που ασκείς/-ούσες?. Από τις απαντήσεις τους (Πίνακας 12.74 και Γράφημα 12.9) φαίνεται ότι μόνο σε ποσοστό 37% διαπιστώνουν ?Μεγάλη αντιστοιχία?, ενώ οι υπόλοιποι διαπιστώνουν ?Μέτρια αντιστοιχία? (53,4%) και ?Μικρή αντιστοιχία? (9,5%).» Κάτι ανάλογο γίνεται και σήμερα με τα Τ.Ε.Ε. που χωρίς να έχουν αξιολογηθεί και να υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία καταργήθηκαν.

Η Τ.Ε.Ε. στην Ελλάδα έχει τεθεί στην κλίνη του Προκρούστη και δεν θα σηκωθεί αν δεν καταλάβουν τα πολιτικά κόμματα πως δεν πρέπει η Επαγγελματική Εκπαίδευση να γίνεται πεδίο αντιπαράθεσης και κοκορομαχιών αλλά συναίνεσης και σχεδιασμού χρονικού ορίζοντα δεκαετίας που συνεχώς θα αξιολογείται και θα βελτιώνεται αλλά δεν θα εκριζώνεται εκ θεμελίων  και θα γίνεται φυσικά αντικείμενο βαθιάς και ορθής επιστημονικής μελέτης με εργαλείο κυρίως την επιστημονική έρευνα.

Ακούστηκε ότι υπεύθυνο στέλεχος  του Υπουργείου Παιδείας χαρακτήρισε  την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση ως «Πανηγυράκι». Έτσι εξηγείται ίσως η προχειρότητα που χαρακτηρίζει το πρόσφατο νομοσχέδιο της μεταρρύθμισης των ΕΠΑ.Λ-ΕΠΑ.Σ. Ενός νόμου που αποτελεί την απαρχή και τη ραχοκοκαλιά της τωρινής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και συνεχίζει στα αχνάρια που χάραξε η μεταρρύθμιση Αρσένη. Ο Αρσένης ήταν ο πρώτος Υπουργός Παιδείας που εισήγαγε στα νομοσχέδια της εκπαίδευσης στην χώρα μας τη σκελετοειδή μορφή που θα ντυθεί στη συνέχεια με υπουργικές αποφάσεις, ανάλογα με τα κέφια της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας του ΥΠ.Ε.Π.Θ., για να λειτουργήσει φέρνοντας προ απρόοπτου και τετελεσμένων γεγονότων όλη την εκπαιδευτική κοινότητα και την κοινωνία γενικότερα.  Το μοντέλο αυτό εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης ίσως να πρέπει να εγγραφεί στο βιβλίο Γκίνες,  αφού σε καμία χώρα της Ε.Ε. δεν σχεδιάζεται εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που πριν καν ολοκληρωθεί σχεδιαστικά, εφαρμόζεται.  Πόσο μάλλον στην περίπτωσή μας που το ΥΠ.Ε.Π.Θ., θα αναπροσαρμόζει συνεχώς, την μεταρρύθμιση ανάλογα με την επίλυση των προβλημάτων που θα απαιτήσει και ακόμη χειρότερα όταν δεν αναγνωρίζονται τα προβλήματα προς επίλυση ή ακόμη κι αν αναγνωρίζονται καθυστερεί χρονικά η επίλυσή τους.

Μιας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που στοχεύει στην ανάπτυξη της Κατάρτισης μέσα στην Εκπαίδευση αφού με βάση τον ιδρυτικό της νόμο 3475/2006 Κεφάλαιο Γ σ.1529 ΕΠΑ.Σ. «Η φοίτηση στις ΕΠΑ.Σ. είναι διετής και περιλαμβάνει τις τάξεις Α΄ και Β΄ οι οποίες οργανώνονται σε τμήματα ειδικότητας?. και στην παράγραφο 2 Τα προγράμματα διδασκαλίας περιλαμβάνουν μαθήματα τεχνικά-επαγγελματικά και εργαστηριακές ασκήσεις» χωρίς Γενικά Μαθήματα. Παράλληλα ενισχύεται η άποψη αυτή από το γεγονός πως με την θέσπιση της βάσης του 10 αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός φοιτώντων σήμερα στα Μεταλυκειακά Ι.Ε.Κ.

Κυρίως όμως στοχεύει στην ανάπτυξη της Ιδιωτικής Κατάρτισης αφού ακούγονται παράπονα από μαθητές ότι δεν μπορεί να απορροφηθεί μεγάλος αριθμός μαθητών από τα Δημόσια Μεταλυκειακά Ι.Ε.Κ. διότι δεν έχει προετοιμασθεί το έδαφος από τον Ο.Ε.Ε.Κ. από πλευράς πλήθους αλλά και από πλευράς είδους ειδικοτήτων.

Η σημερινή μεταρρύθμιση του ΥΠ.Ε.Π.Θ. παράλληλα λειτουργεί με χωρίς ή με περιληπτικές και παραπεμπτικές έως τώρα εγκυκλίους, αγνοώντας μέρη από πράξεις του Π.Ι., χρησιμοποιώντας δανεικά Αναλυτικά Προγράμματα και βιβλία από τα Ενιαία Λύκεια και τα Τ.Ε.Ε. (φτάνουν και τα τέσσερα βιβλία για το Σ.Ε.Π.-Περιβάλλον Εργασίας), ενώ κανένα Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για τους μαθητές ή τους εκπαιδευτικούς δεν έχει σχεδιασθεί για τα σχολεία αυτά έως σήμερα. Και για να μην ισχυρισθεί ο τρίτος παρατηρητής ότι ο ομιλών υπερβάλλει αναφέρονται ενδεικτικά συγκεκριμένα παραδείγματα.  Έως τώρα για παράδειγμα, δεν έχει ανακοινώσει το Υπουργείο Παιδείας με εγκύκλιό του συγκεκριμένες αναθέσεις μαθημάτων στους κλάδους των εκπαιδευτικών. Η εγκύκλιος 94057 / Γ2 /15-09-06 που καθορίζει τα Αναλυτικά Προγράμματα της Α΄ΕΠΑ.Λ. είναι περιληπτική και παραπεμπτική και δίνει εντολή για χρήση δανεικών βιβλίων από Τ.Ε.Ε. και Ενιαίο Λύκειο. Τέλος η Υ.Α. 118828/ Γ2 / 9-11-06 που αφορά τον ΣΕΠ-Εργασιακό Περιβάλλον,  αγνοεί επιδεικτικά όλο το Α΄ Μέρος της ΠΡΑΞΗΣ 26/18-9-06 του Π.Ι.,  ενώ δεν λαμβάνει υπόψη του πως ο μαθητής μπορεί να επιλέξει στην Β΄τάξη ειδικότητα από τον Κύκλο που δεν έχει παρακολουθήσει στην Α΄τάξη και δεν του δίνει μέσω του Αναλυτικού  Προγράμματος καμία πληροφόρηση.

Στο σχεδιασμό της παρούσας μεταρρύθμισης στην Τ.Ε.Ε. δεν ελήφθησαν υπόψη ούτε προτάσεις από ομάδες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ούτε των σοβαρών Επιστημονικών Ενώσεων, ούτε και της Ο.Λ.Μ.Ε. ή της Ο.Λ.Τ.Ε.Ε., αλλά  ούτε και τα αποτελέσματα των ελάχιστων ομολογουμένως μελετών για την εκπαίδευση που έχουν εκπονηθεί. Έτσι με τα σημερινά δεδομένα άνετα μπορεί να χαρακτηρισθεί, αν συνεχισθεί στο ίδιο μήκος κύματος, ως τραγελαφική και αστεία από όλη την Ευρώπη.

Τα μόνα πλεονεκτήματά της  είναι:

? η πρόσβαση στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ιδίως στα Πανεπιστήμια που δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο ποια θα είναι αυτά. Σε ότι αφορά την πρόσβαση στα Α.Τ.Ε.Ι. υπήρχε και μάλιστα ευκολότερη για τους πτυχιούχους β΄κύκλου Τ.Ε.Ε.

?  το πτυχίο που προσφέρονταν και από τον β΄κύκλο Τ.Ε.Ε. τώρα βαπτίζεται και απολυτήριο στην Γ΄ΕΠΑ.Λ

?  ότι παρουσιάζεται οικονομικότερη από τα Τ.Ε.Ε.

?  ότι εμφανίζεται με ευέλικτο  εκπαιδευτικό  περιεχόμενο αφού ο ώριμος και κατασταλαγμένος σε απόφαση μαθητής θα μπορεί να επιλέγει μεταξύ της παρακολούθησης επαγγελματικών και γενικών μαθημάτων ή μόνον επαγγελματικών.

?  ότι θα  αποφεύγει όπως εικάζεται τις επικαλύψεις στο γνωστικό περιεχόμενο των ειδικοτήτων μεταξύ Δευτεροβάθμιου και Μεταδευτεροβάθμιου επίπεδου σπουδών.

?  ότι απαγορεύει τις επαναπαρακολουθήσεις μαθητών με απολυτήριο Γενικού ή ΄Ενιαίου Λυκείου  να αποκτήσουν πτυχίο  να φοιτήσουν σε σχολείο της ίδιας εκπαιδευτικής βαθμίδας με όλα τα δυσμενή όμως μειονεκτήματα που αυτό συνεπάγεται κυρίως για την επαρχία.

Η παρατήρηση, ο εντοπισμός και η τεκμηρίωση των αρνητικών σημείων της μέχρι σήμερα εφαρμογής του νόμου.

Ιδρύθηκαν λοιπόν τα ΕΠΑ.Λ. και ΕΠΑ.Σ. αλλά ας δούμε τι δημιούργησαν έως τώρα:

? Κατάργηση 61 Τ.Ε.Ε.. Χαρακτηριστικό το άρθρο στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ 22-08-2006 της Χ. Καλημέρη με τίτλο «Αιφνιδιαστικό λουκέτο σε 61 Τ.Ε.Ε. από Μ. Γιαννάκου». Εκφράζεται από τον ομιλούντα η ευχή ότι θα επαναλειτουργήσουν σαν ΕΠΑ.Σ. αν  υπάρξει ο αναγκαίος αριθμός μαθητών που θα τα επιλέξει.  Ενώ ψηφίσθηκε ο νόμος 3475/06 από τον Ιούλιο δεν έγιναν γνωστά επίσημα ως σήμερα οι ειδικότητες, το ωρολόγιο πρόγραμμα και τα μαθήματα που θα έχει η ΕΠΑ.Σ. ώστε να ενημερωθούν οι μαθητές.

?  Μείωση των ωρών διδασκαλίας της επαγγελματικής εκπαίδευσης στην Α΄τάξη.

Έτσι στην Α΄τάξη του ΕΠΑ.Λ. καταγράφονται 9-10 ώρες:

Υ.Α.80035/Γ2/4/08/06

Ενώ στην Α΄τάξη του Τ.Ε.Ε. καταγράφονταν 20 ώρες:

Παρατηρείται:

?να μειώνονται οι ώρες των επαγγελματικών μαθημάτων στις μισές από 20 σε 10.

?οι ώρες των εργαστηριακών μαθημάτων εκτός της πληροφορικής εξαφανίζονται.

?οι επαγγελματικές ώρες στο ΕΠΑ.Λ. αμφισβητείται ότι μπορούν να χαρακτηρισθούν και ως επαγγελματικές.

? Μείωση των Τομέων και Ειδικοτήτων.

Στο ΕΠΑ.Λ. έχομε:

3 Κύκλους, 9 Τομείς και 17 Ειδικότητες

Ενώ στο Τ.Ε.Ε. είχαμε:

2 Κύκλους , 13 Τομείς, 40 Ειδικότητες στον Α΄κύκλο και 42 Ειδικότητες στον Β΄Κύκλο.

Να σημειώσουμε ότι πολλές από αυτές που δεν αναφέρονται στο ΕΠΑ.Λ. ήταν από τις περιζήτητες από τους μαθητές όπως για παράδειγμα στο Μηχανολογικό Τομέα οι ειδικότητες Ψυκτικών Εγκαταστάσεων & Κλιματισμού ή των Συντηρητών Κ.Θ.

Τις επέλεγαν συνολικά 4842 μαθητές/τριες 11,4% του συνολικού αριθμού μαθητών/τριων των Τ.Ε.Ε.. Ειδικότητες που εξαφανίσθηκαν στα ΕΠΑ.Λ. παρότι διέθεταν και πολύ θετικό ισοζύγιο (++) στην Αγορά Εργασίας όπως φαίνεται από την μελέτη του Θ. Κατσανέβα στο βιβλίο ¨Επαγγέλματα του μέλλοντος¨ σ.62.

? Περιπλοκή Τομέων και Ειδικοτήτων. Για παράδειγμα στο ΕΠΑ.Λ. η ειδικότητα στην Γ΄τάξη ΓΕΝΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ είναι τομέας και όχι ειδικότητα όπως κακώς αναγράφεται.

?  Mείωση του μαθητικού δυναμικού της Τ.Ε.Ε.. Συγκεκριμένα για την Α΄τάξη:

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ	ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Τ.Ε.Ε.	ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Ε.Λ.
1998-1999	45.222	93.037
1999-2000	62.159	82.997
2000-2001	50.585	77.217
2001-2002	43.833	73.625
2002-2003	41.231	75.445
2003-2004	38.081	77.486
2004-2005	32.321	74.538
2005-2006	32.280	75.303
2006-2007	21.622 19.072 (ενεργοί) ΠΗΓΗ: ΔΣΔΕ/ΤΜΗΜΑ Β΄

ΠΗΓΗ: ΗΜΕΡΗΣΙΑ 13-14/01/2007 Σ.36.ΔΙΠΕΕ/ΥΠΕΠ

Παρατηρείται από τα παραπάνω:

Μείωση κατά 33% από πέρυσι, 53% από το τελευταίο έτος λειτουργίας των Τ.Ε.Λ.-Τ.Ε.Σ. και 65% από το πρώτο έτος ίδρυσης των Τ.Ε.Ε.

Να σημειωθεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι ο Ο.Α.Ε.Δ. κατάφερε και τη φετινή σχολική χρονιά να λειτουργήσει ως Τ.Ε.Ε.  με αυξημένο αριθμό μαθητών. Διαπιστώνεται από την εγκύκλιο που εξέδωσε ο Ο.Α.Ε.Δ.: «Εγκρίνουμε την εισαγωγή ( 6528) νέων μαθητών και μαθητριών στα Τ.Ε.Ε. Μαθητείας Α΄ Κύκλου του Ο.Α.Ε.Δ. για το σχολικό έτος 2006-2007»

Να σημειωθεί επίσης ότι πρόσφατη έρευνα του Π.Ι. που ανακοινώνεται το Νοέμβρη του 2006 παρουσιάζει το μεγαλύτερο ποσοστό μαθητικής διαρροής στα Τ.Ε.Ε..

ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΔΙΑΡΡΟΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΓΡΑΦΤΗΚΑΝ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΣΤΗΝ Α΄ΤΑΞΗ ΤΟ ΣΧ. ΕΤΟΣ 2001-02
ΤΥΠΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ	ΠΟΣΟΣΤΟ %
ΓΥΜΝΑΣΙΟ	6,09
ΕΝΙΑΙΟ ΛΥΚΕΙΟ	3,32
ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ	20,28

ΕΡΕΥΝΑ Π.Ι.

Αν ληφθεί λοιπόν υπόψη το ποσοστό αυτό του 20,28% θα πέσουμε στις 17.237 μαθητές στην καλύτερη περίπτωση αφού:

?  το ομιχλώδες τοπίο από πλευράς πλήρους οριοθέτησης των νέων σχολείων που έχει δημιουργηθεί δεν συμβάλει στην ξεκάθαρη επιλογή των μαθητών.

?  Η χρονοκαθυστέρηση στην ανακοίνωση κάθε φορά του επόμενου βήματος (Ιανουάριος και δεν είναι γνωστό κάτι για τις ΕΠΑ.Σ.) φέρνει τους μαθητές προ ενός κακόγουστου αιφνιδιασμού που τους προτρέπει σε εγκατάλειψη του σχολείου και αύξηση της μαθητικής διαρροής.

?  Η στρεβλή ενημέρωση ίσως και λόγω χρονοκαθυστέρησης δίνει λάθος πληροφόρηση στους μαθητές. Για παράδειγμα, μαθητής εκμυστηρεύτηκε στον ομιλούντα πως στην ενημέρωση στη Γ΄ Γυμνασίου από υπεύθυνο ΓΡΑ.Σ.Ε.Π. τους συμβούλευσε να εγγραφούν τα παιδιά στο Ενιαίο Λύκειο που συστεγαζόταν με το Γυμνάσιο παρά να εγγραφούν σε Επαγγελματικό Λύκειο διότι η πρώτη τάξη είναι ενιαία.

Και οι ερωτήσεις παραμένουν σκληρές για την πολιτική ηγεσία του ΥΠ.Ε.Π.Θ. και κυρίως για τον κο Ράμμα Ειδικό Γραμματέα του ΥΠ.Ε.Π.Θ. όταν στην συνάντησή με το Δ.Σ. της Ένωσης Τεχνολόγων Εκπαιδευτικών στις 25/10/2005 ανέφερε πως με την μεταρρύθμιση θα αυξηθεί το μαθητικό δυναμικό στην Τ.Ε.Ε. και πως θα λυθεί το πρόβλημα με τους λίγους μαθητές στις ειδικότητες στα Τ.Ε.Ε. της επαρχίας, προβλήματα που ανήκουν στους θεμελιώδεις λόγους για την μεταρρύθμιση.

Που είναι η αύξηση που υποστηρίζατε πως θα υπάρξει στα ΕΠΑ.Λ. όταν υποστήριζα ως μέλος του Δ.Σ. της Ε.Τ.Ε. πως θα έχομε μείωση κατά 30% βλέποντας τα προτεινόμενα μέτρα;

Πως θα αυξηθούν οι μαθητές σε σχέση με τα Τ.Ε.Ε. στις επιμέρους ειδικότητες στη Γ΄ ΕΠΑ.Λ. στην επαρχία όταν δεν υπάρχουν από την Α΄τάξη;

? Προβληματικούς διορισμούς στην εκπαίδευση.

Είναι ευδιάκριτο το γεγονός πως το ποσοστό διορισμών στην  Επαγγελματική Εκπαίδευση είναι 6 φορές μικρότερο από τους διορισμούς στην Γενική Εκπαίδευση ενώ οι διορισμοί των αποφοίτων της Ένωσης Τεχνολόγων Εκπαιδευτικών που είναι οι καθαρόαιμοι εκπαιδευτικοί της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης δεν φτάνουν ούτε το 1% των συνολικών διορισμών. Ξενίζει ιδιαίτερα δε τον μελετητή της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης το πρόσθετο γεγονός πως αποτελούν μόλις το 5,5% στους διορισμούς ακόμη και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση. Να τονισθεί δε ιδιαίτερα ότι δεν θα πραγματοποιηθεί διαγωνισμός Α.Σ.Ε.Π. για πρόσληψη εκπαιδευτικών Επαγγελματικών Ειδικοτήτων αυξάνοντας τα συναισθήματα άγχους και ματαίωσης των εκπαιδευτικών που θέλουν να διορισθούν στην εκπαίδευση πολλαπλασιάζοντας τις πιθανότητες να περιέλθουν σε κατάθλιψη.

? Προβλήματα σε μαθητές και γονείς. Αφού πρέπει να επιλέξουν οι μαθητές και να βοηθήσουν οι  γονείς αν υπάρχουν είναι κοντά και μπορούν, στην επιλογή συνέχισης σπουδών των μαθητών που οδηγεί τελικά σε επάγγελμα:

?  Μεταξύ ενός σχολείου που δίνει απολυτήριο και πτυχίο ή μόνο πτυχίο χωρίς να μπορούν να φανταστούν τις επιπτώσεις της πρώτης επιλογής αν δεν συνεχίσουν σπουδές στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Θα ήθελα πραγματικά να διαφωτίσει κάποιος τον ομιλούντα αν έχει υπόψη του σε ποια χώρα της Ε.Ε. υπάρχει η πρωτοτυπία να δίνεται ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΟ και ΠΤΥΧΙΟ ταυτόχρονα.

?  Ερμηνεύοντας τις έως τώρα προθέσεις του ΥΠ.Ε.Π.Θ., μεταξύ ενός σχολείου που εικάζεται πως θα δίνει επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες (ΕΠΑ.Σ.) και ενός που θα δίνει λιγότερες (ΕΠΑ.Λ.) και που τα δύο σχολεία θα απέχουν παρασάγγες από τις παρεχόμενες επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες των αντίστοιχων σχολείων της Ε.Ε.

?  Μεταξύ ενός σχολείου που θα δίνει «στέρεη» γενική παιδεία. (Το στέρεη είναι σε εισαγωγικά αφού είναι μια τσίχλα που αναμασάτε συνεχώς από τους λάτρεις του είδους χωρίς ξεκάθαρη όμως οριοθέτηση) και ενός σχολείου που εικάζεται πως δεν θα δίνει καθόλου γενική παιδεία.

?  Μεταξύ ενός σχολείου που πιθανόν γνωρίζουν τους τομείς και τις ειδικότητές του και ενός που δεν γνωρίζουν ακόμη.

?   Μεταξύ ενός Ενιαίου Λυκείου στην Τεχνολογική Κατεύθυνση του οποίου ο μαθητής θα φοιτά σε τάξη με σαφή στόχευση στην Ανώτατη Εκπαίδευση και του Επαγγελματικού Λυκείου που θα δίνει και πτυχίο αλλά οι τάξεις του θα έχουν ασαφή προσανατολισμό προς την Ανώτατη Εκπαίδευση και πιθανόν χαμηλότερο επίπεδο.  Θέμα που επιβαρύνεται και από το γεγονός πως στην Α΄ΕΠΑ.Λ. θα φοιτά με μαθητές που θα θελήσουν στην Β΄τάξη να παρακολουθήσουν ΕΠΑ.Σ. όπου το επίπεδο θα είναι ακόμη χαμηλότερο, με τα σημερινά δεδομένα.

?  Μεταξύ ενός σχολείου που θα χρειάζεται εντατική φροντιστηριακή υποστήριξη (ΕΠΑ.Λ.) ιδίως στα μαθήματα Γενικής Παιδείας αφού θα είναι ίδια με του Ενιαίου Λυκείου και ενός που πιθανολογείται πως δεν θα του είναι απαραίτητη (ΕΠΑ.Σ.).

?  Μεταξύ ενός σχολείου που έχει την ειδικότητα που τον ενδιαφέρει και δίνει πτυχίο (ΕΠΑ.Σ.) και ενός που δεν τον ενδιαφέρει και δίνει πτυχίο-απολυτήριο αλλά θα πρέπει να μεταναστεύσει εκτός του Νομού του προκειμένου να παρακολουθήσει την ειδικότητα που τον ενδιαφέρει σε επίπεδο τουλάχιστον Ι.Ε.Κ.. Φυσικά με τις προϋποθέσεις να έχει ιδρυθεί και να λειτουργεί τότε η ειδικότητα αυτή σε κάποιο Ι.Ε.Κ. δημόσιο ή ιδιωτικό αντιμετωπίζοντας και το δυσβάστακτο οικονομικό κόστος του εγχειρήματος.

Όλα τα παραπάνω επιτείνουν τη συχνότητα εμφάνισης άγχους και  κατάθλιψης στους έφηβους μαθητές αφού όπως αναφέρεται και στο βιβλίο της κας Ε. Μακρή – Μπότσαρη Αυτοαντίληψη & Αυτοεκτίμηση σ.128 «Μεταξύ των ψυχικών διαταραχών της εφηβείας το άγχος και η κατάθλιψη είναι ίσως οι πλέον συχνές». Ενώ σε προφορική της διάλεξη στις 8/01/2006 στο ΠΕΣΥΠ της ΑΣΠΑΙΤΕ θα αναφέρει πως «στα σχολεία μας οι καταθλιπτικοί έφηβοι αποτελούν το 6%. Δηλαδή σε κάθε τάξη έχομε 2 παιδιά που θεωρούμε πως παρουσιάζουν συμπτώματα της εφηβείας, όμως πάσχουν από κατάθλιψη». Παράλληλα ενισχύουν και τη «ματαίωση» στην δύσκολη ηλικία που οι μαθητές περνούν αυτή της εφηβείας αυξάνοντας και την επιθετική συμπεριφορά. Μια πλήρης αναφορά σε θέματα που απασχολούν την εφηβική ηλικία θα ήταν άκρως ενδιαφέρουσα αλλά μπορεί να αποτελέσει  εισήγηση επόμενης ομιλίας.

? Προβλήματα στους μόνιμους εκπαιδευτικούς (Γενικών & Επαγγελματικών μαθημάτων). Δημιουργούνται από:

? Νέα οργάνωση μαθημάτων.

? Πιθανόν αλλαγή ωραρίου περιβάλλοντος εργασίας και σχολείου.

? Ξεκαθάρισμα εγκυκλίων που βρίσκονται τώρα σε ισχύ αλλά και των ασαφειών τους.

? Εργασιακή ανασφάλεια  αφού στους παράγοντες που συντελούν στην μείωση του εκπαιδευτικού προσωπικού θα πρέπει να προστεθεί και το γεγονός πως δεν είναι σίγουρο ότι θα διατηρηθεί και ο αριθμός των ήδη ιδρυμένων ΕΠΑ.Λ. αν οι μαθητές προτιμήσουν τις ΕΠΑ.Σ.  Έτσι όπως αναφέρεται  στην Γενική Ψυχολογία της κα Ρ. Καλούρη-Αντωνοπούλου σ.192-193.  αυξάνονται τα συναισθήματα άγχους που οφείλονται στην πίεση που ασκείται στον εκπαιδευτικό μέσα από την εργασιακή ανασφάλεια και μπορεί να οδηγήσουν τους εκπαιδευτικούς σε θετική κατεύθυνση της ενεργητικής αντιμετώπισης της μορφής δημιουργικού άγχους. Όμως και στην αρνητική κατεύθυνση της απόσυρσης ή συμβιβασμού του εκπαιδευτικού με ψυχικά ή και σωματικά δυσάρεστα συμπτώματα. Είδαμε και από προηγούμενα παρατιθέμενα στοιχεία πως περιορίσθηκαν οι θέσεις εργασίας και σήμερα είμαστε θεατές συναδέλφων μας που δεν έχουν θέση πλέον στο σχολείο μας ή που μετά βίας συμπληρώνουν ωράριο ή που ασχολούνται με τη Γραμματειακή υποστήριξη και μαθητικών τάξεων που συντηρούνται.

? Συναισθήματα ματαίωσης που οφείλονται στην παρεμπόδιση πραγματοποίησης στόχων των εκπαιδευτικών που μπορεί να οδηγήσει σε επιθετικές συμπεριφορές κάτι ανάλογο που ισχύει και για τους μαθητές. Οι συνέπειες πιθανόν θα είναι η αύξηση της επιθετικής συμπεριφοράς ή ξαφνική αναδίπλωση σε προγενέστερα στάδια ανάπτυξης όπως αναφέρεται  στην Γενική Ψυχολογία της κα Ρ. Καλούρη-Αντωνοπούλου σ.193-194.

? Εμφάνιση καταθλιπτικών φαινομένων αφού όπως αναφέρει στο Λεξικό της Ψυχολογίας ο Νίκος Παπαδόπουλος σ.431 «Η κατάθλιψη μπορεί να οφείλεται σε μια πολύ δυσάρεστη κατάσταση που επικρατεί στο περιβάλλον του ατόμου, οπότε και χαρακτηρίζεται ως αντιδραστική-εξωγενής κατάθλιψη,?»

Ένα επιχείρημα από πλευράς ΥΠ.Ε.Π.Θ. που αναφέρεται κατά καιρούς και στον ομιλούντα που ασχολείται με τα κοινά της Επιστημονικής Ένωσης των Τεχνολόγων απόφοιτων της Α.Σ.Ε.ΤΕ.Μ.-Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. είναι πως η μεταρρύθμιση σχεδιάζεται για τις ανάγκες της κοινωνίας και τους μαθητές και όχι για τους καθηγητές. Είναι μια ψευδεπίγραφη μπροσούρα η παρούσα πρόταση αφού οι ανάγκες της κοινωνίας επιλέγονται «κατά το δοκούν», ενώ σίγουρα δεν επιτάσσει η κοινωνία να πληρώνουν τα μέλη της τόσο ακριβά  την επαγγελματική εκπαίδευση των παιδιών της. Την πληρώνουν δε ακριβά αφού τελικά όλοι δυστυχούν. Οι μαθητές εξαντλούνται ψυχικά και οι γονείς εξουθενώνονται ψυχικά και οικονομικά. Παράλληλα δε το ΥΠ.Ε.Π.Θ. επιμένει να αγνοεί τις δυσμενείς προαναφερόμενες επιπτώσεις της εφαρμογής του συστήματος στους εκπαιδευτικούς που αποτελούν ισάξιο ισχυρό παράγοντα, στο τρισυπόστατο ανθρώπινο σχήμα (μαθητές-εκπαδευτικοί-γονείς), να οδηγηθεί σε ένα υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικό αποτέλεσμα., μέσω της καλής ψυχολογίας, της πληθώρας ποιοτικών γνώσεων και της οικονομικής ικανοποίησης των εκπαιδευτικών.  Έτσι μοιραία η ανυπόστατη αυτή σκέψη του ΥΠ.Ε.Π.Θ. καταδικάζει εξ ορισμού την τύχη της όποιας μεταρρύθμισης. Παρόλα αυτά και παρότι κάποιοι  επιζητούν επίμονα  να θεωρούν πως το καράβι της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στη χώρα μας ταξίδευε στα τυφλά, χαρακτηρίζονται από τον τρίτο παρατηρητή  ως «βαθιά νυκτωμένοι» αφού βρίσκονται ιδεολογικά μετέωροι αντικρίζοντας την πληθώρα εκπαιδευτικών που είχαν και έχουν όραμα παιδείας και εκπαιδευτική στόχευση. Είναι οι συνάδελφοι που:

? Στήριξαν τα σχολεία της Τ.Ε.Ε. όταν δεν υπήρχαν βιβλία και Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών όταν ξεκίνησε η προηγούμενη μεταρρύθμιση του Νόμου 2640/98.

? Στήριξαν ψυχικά και πνευματικά άτομα διωγμένα από άλλα σχολεία και τους βοήθησαν να δημιουργήσουν πλάνο πορείας, προσανατολισμό και στόχευση ζωής στην κοινωνία μας.

? Έχουν αφιερώσει εκατοντάδες έξωδιδακτικές ώρες για να μάθουν τους μαθητές τους στην τάξη ή στα εργαστήρια.

? Έχουν αφιερώσει χιλιάδες εξωσχολικές ώρες για να προετοιμάσουν το μάθημά τους και να διορθώσουν εργασίες και διαγωνίσματα

? Έχουν βγάλει πολλούς ελεύθερα σκεπτόμενους πολίτες και αρκετούς άξιους επαγγελματίες στην Αγορά Εργασίας που πρώτοι από όλους συνεισφέρουν στην οικονομία της χώρας.

?  Έχουν δημιουργήσει εργαστήρια,

? Έχουν φέρει εξοπλισμούς για να μάθουν οι μαθητές τους,

?  Έχουν αυτοεπιμορφωθεί ακόμα και με δυσβάστακτο δικό τους κόστος,

? Έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα Ευρωπαϊκά και μη.

? Έχουν συμμετάσχει σε διαγωνισμούς και πολλοί έχουν βραβευθεί σε τοπικό αλλά και διεθνές επίπεδο.

? Έχουν συμμετάσχει σε εκθέσεις.

Περίμεναν και περιμένουν την αναγνώριση της Πολιτείας χρόνια τώρα. Αντ?αυτού η Πολιτεία αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων. Τους πληρώνει επιπροσθέτως με πικρία καθώς το τίμημα του λειτουργήματος του εκπαιδευτικού που υπηρετεί μόνιμα στην Δημόσια Εκπαίδευση ήταν και θα είναι η οικονομική του δυσπραγία.

Στην προκειμένη όμως περίπτωση οι εκπαιδευτικοί πληρώνουν στο τετράγωνο. Πληρώνουν επιπροσθέτως το γεγονός ότι  υπηρετούν στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση. Έτσι η μόνη τους ανταμοιβή έρχεται από τους μαθητές τους κι από την κοινωνία που αποτελεί το γιατρικό που τους γλυκαίνει την ψυχή και τους ενδυναμώνει ψυχικά να συνεχίζουν το ταξίδι με στόχο την Ιθάκη.

Πρέπει επειγόντως να δοθεί ένα τέλος στον ερασιτεχνικό και αναποτελεσματικό σχεδιασμό της Τ.Ε.Ε. από το ΥΠ.Ε.Π.Θ. που ως τώρα επιτείνει αντί να επιλύει προβλήματα διότι ιδιαίτερα την επόμενη σχολική χρονιά θα φανεί η «γυμνότης του φωτεινού» και το πρόβλημα θα κορυφωθεί δείχνοντας όλο του το μεγαλείο την μεθεπόμενη χρονιά, που θα πάρει αν αφεθεί στην τύχη του και ανεξέλεγκτες διαστάσεις χιονοστιβάδας. Η χρονοκαθυστέρηση σε συνεργασία με την μη εξαγγελία ορθών μέτρων για την Τ.Ε.Ε.  πολύ σύντομα με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει στο κλείσιμο της  Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και στο άδοξο τέλος της πρώτης ιστορικά μεταρρύθμισης  που απέτυχε «εν τη γενέσει» προσφέροντας ένα ακόμη δώρο χωρίς ανταμοιβή στην άνδρωση της χρυσοπληρωμένης Επαγγελματικής Κατάρτισης.

Πρώτοι ήδη άρχισαν να εγκαταλείπουν οι μαθητές οι οποίοι λόγω αδράνειας γράφτηκαν και εφέτος, που παρεπιπτώντος, αν γνώριζαν καλύτερα, θα γράφονταν στα Τ.Ε.Ε. του Ο.Α.Ε.Δ. όπου τουλάχιστον γνώριζαν το εκπαιδευτικό τοπίο αφού για τελευταία χρονιά εφέτος λειτούργησαν Τ.Ε.Ε..

Απαξιώνοντας τις γνώσεις που με πολύ κόπο εκπαιδευτικοί απέκτησαν, ευνουχίζει τον καθηγητή της Τ.Ε.Ε. (Γενικής & Τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης) ενώ παράλληλα τον διώχνει ή  τον κάνει να συνειδητοποιεί πως περισσεύει στο σχολείο του καθιστώντας τον στην ουσία άχρηστο. Καταρρακώνει έτσι την προσωπικότητα του εκπαιδευτικού με τις αέναες σχολικές μετακινήσεις, βάζοντάς τον να ασχολείται με γραφειοκρατικά καθήκοντα ή να κάνει συντηρήσεις, αγγαρείες και δουλειές γραφείου ή ακόμη απειλώντας τον και με μετατάξεις ή απολύσεις στο μέλλον. Ο συνδυασμός των προηγούμενων με την συνεχώς αυξανόμενη καθημερινά οικονομική εξάντληση του εκπαιδευτικού θα οδηγήσει σε ένα εκρηκτικό μίγμα που θα ωθήσει και τους τελευταίους ιδεολόγους εκπαιδευτικούς, να επικεντρώνονται στον λεπτοδείκτη για την ώρα που ο κώδων θα σημάνει για το σπίτι, προσευχόμενοι καθημερινά να υπάρχουν στο σχολείο και αύριο.

Η ανακοίνωση προτάσεων επίλυσης των προβλημάτων που απασχολούν την Επαγγελματική Εκπαίδευση στην χώρα μας.

Το τοπίο είναι πράγματι αποκαρδιωτικό. Τι πρέπει να γίνει;

Να αυξηθούν οι δαπάνες για την Παιδεία στο 5% όπως εξήγγειλε προεκλογικά η σημερινή Κυβέρνηση. Διότι όπως παρατηρείτε από το Ινστιτούτο Στρατηγικών & Αναπτυξιακών Μελετών για τα Οικονομικά της Παιδείας σήμερα (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2006) οι δαπάνες όχι μόνο δεν πλησιάζουν το 5% αλλά αντί να αυξάνονται μειώνονται από 3,55% το 2006 σε 3,49% το 2007. Η θετική δε διαφορά έως το 5% να διατεθεί σε ότι αφορά τον ανθρώπινο εκπαιδευτικό παράγοντα ως ακολούθως:

Για τους εκπαιδευτικούς, ιεραρχικά όπως φαίνεται από πάνω προς τα κάτω:

?  για την οικονομική αναβάθμισή τους ανάλογα με τα προσόντα, τη θέση και το προσφερόμενο έργο τους.

?   για την δια βίου επιμόρφωση τους.

?  για διορισμούς όπου απαιτείται.

Για τους μαθητές, ιεραρχικά όπως φαίνεται από πάνω προς τα κάτω:

?  για την συνέχιση της Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης.

?  για τη συμμετοχή των μαθητών σε τμήματα ισοταχούς μάθησης ώστε να εξαλειφθεί όσο είναι δυνατόν η ανάγκη για ύπαρξη ΕΠΑ.Σ.

?  για τη θέσπιση Ολοήμερου Λυκείου.

?  για προγράμματα.

Σε ότι αφορά την υλική υπόσταση της εκπαίδευσης για νέα σχολικά κτίρια ή επισκευή παλαιοτέρων, για εργαστήρια, υλικοτεχνική υποδομή βιβλιοθήκες κ.λ.π.

Το Υπουργείο Παιδείας να αποτελέσει τον αποκλειστικό πόλο της Αρχικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.

Το Υπουργείο Εργασίας που εκεί καλό θα είναι να ανήκει και ο Ο.Ε.Ε.Κ. θα ασκεί την ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ μέσω των Ι.Ε.Κ. & Κ.Ε.Κ..

Να προχωρήσει με ταχύς ρυθμούς η μεταρρύθμιση από το Δημοτικό μέχρι το Γενικό Λύκειο με ενίσχυση των βασικών μαθημάτων Γενικής Παιδείας, Τεχνολογίας και Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Να σημειωθεί πως η Τεχνολογική εκπαιδευτική συνιστώσα δεν συνίσταται μόνον από την ενίσχυση της Πληροφορικής αλλά γενικότερα της Τεχνολογίας που συμπεριλαμβάνεται στον όρο της «καινοτομίας» στη συνθήκη της Λισσαβόνας.

Το Υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο να οριοθετήσει ξεκάθαρους ρόλους σχολείων και εκπαιδευτικούς σκοπούς και στόχους. Να ακολουθήσει η κατάρτιση Προφίλ Επαγγελμάτων, Μαθημάτων, Ωρολογίων και Αναλυτικών Προγραμμάτων  με την αναγκαία διδασκόμενη ύλη, η συγγραφή των αντίστοιχων βιβλίων όπου απαιτείται καθώς και όλη η υποστηρικτική νομοθετική υποστήριξη των σχολείων της Τ.Ε.Ε..

Να καθορισθούν συγκεκριμένα επαγγελματικά δικαιώματα για όλες τις ειδικότητες με βάση την ισχύουσα πρακτική της Ε.Ε.

Να δημιουργηθεί Διεύθυνση Αρχικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης & Κατάρτισης στο Υπουργείο Παιδείας και Γραφείου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης σε κάθε Νομό.

Να ξεκαθαρίσει άμεσα το «τοπίο» των ΕΠΑ.Λ. για το «τι μέλει γενέσθαι» στα επόμενα δύο έτη κυρίως όμως για τις διεξόδους στα Πανεπιστήμια.

Να ξεκαθαρίσει άμεσα το «τοπίο» των ΕΠΑ.Σ. αν και θα δημιουργούσε λιγότερα προβλήματα η κατάργησή τους για τον λόγο που έχει  αναφερθεί ήδη στην αρχή της ομιλίας περί ισότητας Γενικής & Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και επιπροσθέτως αφού:

?  Τα σχολεία αυτά θα υποκαταστήσουν επί της ουσίας τα αποτυχημένα ως σήμερα Μεταγυμνασιακά Ι.Ε.Κ.

?  Σχεδιάζονται ως σχολεία κατάρτισης και στην προκειμένη περίπτωση η Κατάρτιση διεμβολίζει την Εκπαίδευση με κίνδυνο η δεύτερη να βυθισθεί.

?  Δημιουργεί δυο διαφορετικών επιπέδων απόφοιτους. Ο ένας με πολύ Γενική Εκπαίδευση και λίγη Επαγγελματική και ο άλλος με Καθόλου Γενική και πολύ Επαγγελματική μεγαλώνοντας την ψαλίδα των κοινωνικών ανισοτήτων δημιουργώντας στην Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ταξικό διαχωρισμό όχι μόνον μαθητών αλλά και υπόνοιες στον κλάδο των εκπαιδευτικών.

?  Προβληματίζει το θέμα πτυχίο και απολυτήριο-πτυχίο στο μέλλον.

?  Τι ειδικότητες θα έχει.

?  Η μη ύπαρξη Α΄ έτους στις ΕΠΑ.Σ. ίδιου περιεχομένου με την Α΄ ΕΠΑ.Λ. δημιουργεί προβλήματα στους μαθητές αφού αλλοιώνει το γνωστικό επίπεδο που επιδιώκει το ΕΠΑ.Λ. αλλά και προβλήματα στους καθηγητές αφού τους φέρνει σε αντιπαράθεση με τους καθηγητές των ΕΠΑ.Σ. ιδιαίτερα αν βρίσκονται στο ίδιο κτιριακό συγκρότημα.

Γρήγορη σωστή επιλογή τομέων και ειδικοτήτων που θα μπορούσαν να φτάνουν αριθμητικά το πλαίσιο των Τ.Ε.Ε. αφού ήταν κατά μεγάλο ποσοστό επίκαιρες οι υπάρχουσες ειδικότητες των Τ.Ε.Ε. στην Αγορά Εργασίας.

Η θεσμοθέτηση Μεταλυκειακού τέταρτου έτους με διδασκαλία μόνο επαγγελματικών μαθημάτων και με επαγγελματικά δικαιώματα αποφοίτων επιπέδου ΙΙΙ., εφαρμόζοντας την οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ε.Ε. 2005/36/ΕΚ της 7ης  Σεπτεμβρίου 2005 άρθρο 11. Βοηθώντας έτσι:

?στην εκτόνωση των επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων που λόγω αύξησης των γενικών γνώσεων στις τάξεις του ΕΠΑ.Λ. αναγκαστικά θα συμπιεστούν οριακά καθιστώντας ακόμη και βασικές γνώσεις και δεξιότητες σχεδόν ανύπαρκτες. Έτσι αποφεύγεται ο κίνδυνος το προφίλ του ΕΠΑ.Λ. να χαρακτηρισθεί από όλη την Ευρώπη χαμηλών επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων ενώ θα δίνει ουσιαστική διέξοδο στους μαθητές που επιθυμούν να εισαχθούν στην Αγορά Εργασίας.

?στην εκφόρτιση του εργασιακού προβλήματος και των προαναφερόμενων ψυχολογικών επιπτώσεων στους εκπαιδευτικούς

?κυρίως την επαρχία που δεν μπορεί να φτιάξει πληθώρα ειδικοτήτων στα Ι.Ε.Κ. Άλλωστε στα Ι.Ε.Κ. χρειάζεται απαράκλητα συγκεκριμένος αριθμός μαθητών για να δημιουργηθεί τμήμα και φυσικά ένα τμήμα για να επαναλειτουργήσει πρέπει να περάσουν κάποια χρόνια.

Στην περίπτωση που λειτουργήσουν οι ΕΠΑ.Σ. να λειτουργήσουν σε μεταβατικό επίπεδο μέχρι να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις κατάργησής τους σε απογευματινό και εσπερινό ωράριο διότι κυρίως οι εργαζόμενοι μαθητές δεν θα μπορούν να τις παρακολουθήσουν.

Κατάργηση της Τεχνολογικής Κατεύθυνσης από τα Γενικά πλέον Λύκεια. Ο Ν.3475/13-07-2006 στο άρθρο 3 σ.1527 της Εφημερίδας της Κυβέρνησης αναφέρει ότι «Από την έναρξη του σχολικού έτους 2006-2007 τα Ενιαία Λύκεια μετονομάζονται σε Γενικά Λύκεια (ΓΕ.Λ.).» Τι νόημα λοιπόν θα έχει σε ένα Γενικό Λύκειο η Τεχνολογική Κατεύθυνση που θα ανταγωνίζεται το ΕΠΑ.Λ. Στο συγκεκριμένο σημείο ο ομιλών οφείλει δυο σημαντικές διευκρινήσεις σε σχέση και με τα προαναφερόμενα:

?πιστεύει σε ένα μοντέλο Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου που γεφυρώνει τις αντιθέσεις Γενικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης όμως ισχυρότερο σε Επαγγελματικά μαθήματα από αυτό που προϋπήρξε διότι δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές μέσα από κλάδους και πρόσβαση με ίσους όρους σε όλες τις σχολές των Α.Ε.Ι. Και αναφέρω περισσότερο ενισχυμένο σε Επαγγελματικά μαθήματα διότι έχει ο ομιλών την Ευρωπαϊκή εμπειρία από πρόγραμμα Leonardo da Vinci με θέμα την «Εναρμόνιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης των Ηλεκτρολόγων στις χώρες της Ε.Ε.» που ολοκληρώθηκε το 2000. Πρέπει λοιπόν να γίνει κατανοητό πως είμαστε χώρα μιας κοινοπολιτείας που ονομάσθηκε Ε.Ε. Η Ε.Ε. έδωσε και δίνει πλουσιοπάροχα οικονομικά εφόδια στη χώρα μας ώστε ο Ηλεκτρολόγος που εκπαιδεύεται για παράδειγμα στη Χίο να μπορεί να εργασθεί στη Γερμανία, που σημαίνει ότι έχει τις γνώσεις και δεξιότητες γι΄αυτό. Ως εκ τούτου απαιτείται υψηλού ποιοτικού και ποσοτικού περιεχομένου  εκπαίδευση. Πως αυτό θα γίνει κατορθωτό από ένα σχολείο που δίνει πολλές Γενικές γνώσεις και ελάχιστες Επαγγελματικές όπως είναι το σημερινό ΕΠΑ.Λ; Άλλωστε ποιος μπορεί να απαντήσει πειστικά στο βασανιστικό ερώτημά των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών από τις άλλες χώρες ιδίως των Γερμανών και Αυστριακών «Αν μέχρι να τελειώσει το Γυμνάσιο ο μαθητής δεν έχει μάθει να μιλάει και να γράφει Ελληνικά πότε θα το μάθει;». Το ερώτημα αυτό ετέθη όταν η Ελληνική ομάδα και η Σουηδική στο σχεδιαζόμενο εκπαιδευτικό μοντέλο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης πρότειναν ενίσχυση των μαθημάτων Γενικής Παιδείας και ειδικά για την αύξηση των ωρών της Γλώσσας. Παρόλα αυτά επειδή η παρούσα Κυβέρνηση εξήγγειλε προεκλογικά ως αξίωμα το διαχωριστικό εκπαιδευτικό μοντέλο Ανώτερης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κατέθεσε ο ομιλών στο πρόσφατο παρελθόν σχετική πρόταση με ύπαρξη Μεταγυμνασικής Επαγγελματικής Σχολής. Ο βασικός λόγος ήταν πως γνώριζε εκ των προτέρων ότι έως τώρα δεν έχει θεσπίσει η πολιτεία θεσμούς ικανούς να γεφυρώσουν αποτελεσματικά το εκπαιδευτικό χάσμα μεταξύ των μαθητών διασφαλίζοντας ένα έστω και minimum επίπεδο γνώσης των μαθητών για να εισέλθουν στην Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ενώ η ύπαρξη μιας τέτοιας Σχολής σε μεταβατικό στάδιο θα αποσυμπίεζε και το οξύ εργασιακό πρόβλημα των εκπαιδευτικών της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

? Το να καταργηθεί η Τεχνολογική Κατεύθυνση από το Ενιαίο Λύκειο δεν σημαίνει ότι ιδιαίτερα μέσω του μαθήματος της Τεχνολογίας δεν θα πρέπει να εισαχθούν ανάλογες δεξιότητες και γνώσεις και στο Γενικό Λύκειο.

Να σταματήσουν παράγοντες του Υπουργείου να υποστηρίζουν πως η Επαγγελματική Εκπαίδευση κοστίζει. Βλέπουν κοντόφθαλμα και έχουν άγνοια του θέματος αφού η ανάπτυξή της Τ.Ε.Ε. προσφέρει υγιείς λύσεις δια βίου σε αυριανά στελέχη της κοινωνίας μας ενώ αν υπολογίσει κάποιος το κέρδος από τις φορολογικές δηλώσεις των αποφοίτων επαγγελματιών από την Τ.Ε.Ε. ίσως προσφέρουν περισσότερα οικονομικά στο κράτος από άλλα εύηχα μεγαλοεπαγγέλματα. Το σημαντικότερο όμως είναι πως  κοινωνικοποιεί τους μαθητές της, προσανατολίζοντάς τους σε ορθόδοξους δρόμους αποφεύγοντας έτσι τους κακόφημους και παραβατικούς.

Κυρίως όμως πρέπει να σταματήσει η αλαζονική, βερμπαλιστική στάση του ΥΠ.Ε.Π.Θ. που από «σεμνά και ταπεινά» πήρε με συγκεκριμένο πρόγραμμα παιδείας την ψήφο του Ελληνικού λαού και τώρα εφαρμόζει άλλο πρόγραμμα.  Να ακούσει και να επιλέξει την εφαρμογή λύσεων που έχουν εισηγηθεί το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Π.Ι.), οι Επιστημονικές Ενώσεις, τα Συνδικαλιστικά Σωματεία και όσοι έχουν ασχοληθεί σοβαρά και πολύχρονα με την Τ.Ε.Ε..

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Αποτέλεσμα;

Να διαμορφωθεί το νέο πρόσωπο της Εκπαίδευσης. Μιας Εκπαίδευσης που στη φιλοσοφία της θα απαλύνει το παιδεύω της λέξης παιδεία. Μιας Εκπαίδευσης που δημιουργήθηκε για να ευτυχεί το τρισυπόστατο ανθρώπινο στοιχείο της. Μιας Εκπαίδευσης που ο Πρίγκιπας που ενσαρκώνεται από το Υπουργείο Παιδείας θα αναδείξει την Σταχτοπούτα Επαγγελματική Εκπαίδευση ισότιμη με τη Βασίλισσα Γενική Εκπαίδευση στη Χώρα μας. Αλλά και μιας Δημόσιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης που θα αποτελείται από υγιείς και ικανοποιημένους εκπαιδευτικούς που θα συντελέσουν, με την βοήθεια των γονιών, αποφασιστικά, στη δημιουργία ελεύθερων, υγιών ψυχικά και σωματικά, δημοκρατικών ανθρώπων στην κοινωνία μας με αυτογνωσία, με ανεπτυγμένη κριτική ικανότητα, σωστό αξιακό σύστημα, όραμα και υψηλή στοχοθέτηση.

Αθήνα 18 Ιανουαρίου 2007

Με εκτίμηση

Κωνσταντίνος-Βίκτωρ Χατζησταμάτης

Υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων & Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας της Ε.Τ.Ε.

Μέλος Δ.Σ. της Ένωσης Τεχνολόγων Εκπαιδευτικών