Σκηνές χορού

Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Σ 589-605

Κι έναν χορόν ιστόρησεν ο μέγας ζαβοπόδης,

όμοιον μ' αυτόν που ο Δαίδαλος είχε φιλοτεχνήσει 590

της Αριάδνης της λαμπρής εις της Κνωσού τα μέρη.

Αγόρια εκεί, πολύπροικες παρθένες εχορεύαν

κι εγύριζαν χεροπιαστοί· και οι κόρες εφορούσαν

λινά ενδύματα λεπτά, κι είχαν τα παλικάρια

από το λάδι λαμπερούς καλόγνεστους χιτώνες. 595

Λαμπρά στεφάνια είχαν αυτές, είχαν χρυσά εκείνοι

μαχαίρια, που απ' αργυρούς κρεμιόταν τελαμώνες·

και πότ' ετρέχαν κυκλικά με πόδια μαθημένα,

ωσάν σταμνάς, οπού τροχόν αρμόδιον στην παλάμην

τον τριγυρνά καθήμενος να δοκιμάσει αν τρέχει, 600

και πότε αράδα έτρεχαν αντίκρυ στην αράδα.

Και τον ασύγκριτον χορόν τριγύρω εδιασκεδάζαν

πολύς λαός και ανάμεσα ο αοιδός ο θείος

κιθάριζε· και ως άρχιζεν εκείνος το τραγούδι

δυο χορευτές στη μέση τους πηδούσαν κι εγυρίζαν.



Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Σύνδεση με τα προηγούμενα

Σε ποιο άλλο σημείο της περιγραφής ο Όμηρος περιγράφει χορό και χορευτές;


Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Σκηνές χορού
Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Δραστηριότητα

Μπορείς να αναζητήσεις άλλες σκηνές χορού στη συλλογή αγγείων του Περσέα με λέξεις-κλειδιά; Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνάς σου προσπάθησε να απαντήσεις στις παρακάτω ερωτήσεις:

-Στην αρχαία Ελλάδα χόρευαν και άνδρες και γυναίκες;

-Τι είδους ένδυση είχαν οι χορευτές; Άλλαζε ανάλογα με την περίσταση;

Επίλεξε την αγγειογραφία που ταιριάζει κατά τη γνώμη σου περισσότερο στην ομηρική περιγραφή και σημείωσε τα στοιχεία της:

Είδος αγγείου:

Museum Number (π.χ. London 1983.01.176):

Περίοδος χρονολόγησης:

Πρόσωπα που χορεύουν:

Είδος χορού:


Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Η τέχνη της περιγραφής
Όπως είδαμε, μέρος της ζωντάνιας της ομηρικής (και κάθε) περιγραφής, οφείλεται στα επίθετα που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να σκιαγραφήσει το αντικείμενό του. Συμπλήρωσε στα κενά κάποια από τα επίθετα του κειμένου

ενδύματα

στεφάνια

παρθένες

τελαμώνες

  

Ερώτηση Σωστή-Λάθος


Οι Κρήτες είναι ξακουστοί χορευτές ήδη από την εποχή του Ομήρου.

Σωστό Λάθος     
Σύμπτωση;


Οι σύγχρονοι Κρητικοί όταν χορεύουν με την παραδοσιακή τους φορεσία φοράνε μαχαίρια.

Σωστό Λάθος
Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Του κύκλου τα γυρίσματα



Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Στα βήματα του Ομήρου!
Ο Όμηρος δεν μας αποκαλύπτει το όνομα του χορού που περιγράφει. Ωστόσο, είναι πολύ πιθανό τα χορευτικά βήματα που δημιούργησε ο Δαίδαλος για την Αριάδνη να ανήκουν στον αρχαίο χορό Γέρανο, ο οποίος διασώζεται και σήμερα σε περιοχές της Ελλάδας, όπως η Νάξος, η Πάρος, η Αντίπαρος και αλλού (χορεύεται τις Απόκριες). Οι χορευτές είναι πιασμένοι ο ένας δίπλα στον άλλον, εναλλάξ νέοι και νέες, με δύο Κορυφαίους ή Οδηγούς στα δύο άκρα. Ως προς την προέλευση του ονόματος, σημειώνουμε τα εξής:
 
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο (Βίος Θησέα 21.2.2), αφού ο Θησέας σκότωσε το Μινώταυρο στο Λαβύρινθο της Κνωσού, κατά το γυρισμό του στην Αθηνά, σταμάτησε στη Δήλο. Εκεί πρόσφερε θυσία στη θεά Αφροδίτη και χόρεψε γύρω από το ναό -μαζί με τους νέους που είχε σώσει από το Μινώταυρο- ένα χορό με φιδίσιες κινήσεις, που αντιπροσώπευαν τα γεμάτα στροφές μονοπάτια του Λαβυρίνθου. Έτσι, το σχήμα του κύκλου μπορεί απλώς να απεικονίζει τις περιπέτειες του Θησέα στον πολυδαίδαλο λαβύρινθο, επομένως οι κινήσεις του χορού επιζητούσαν να εκφράσουν τους πολύπλοκους ελιγμούς που οδηγούσαν μέσα από το λαβύρινθο προς τα έξω. Η λέξη προέρχεται μάλλον από ρίζα που σημαίνει 'ελίσσομαι', προκειμένου για ποτάμια και φίδια.
 
Ωστόσο, ο χορός (τουλάχιστον στα νησιά σήμερα) μπορεί να ονομάστηκε γέρανος διότι αναπαριστά το πέταγμα των γεράνων (νεοελλ. γερανών), αποδημητικών πουλιών που μοιάζουν με τους ερωδιούς ή τους πελαργούς. Οι γερανοί, όταν κινούνται σε σειρά, καλύπτουν μεγάλη έκταση και κατά καιρούς διπλώνονται σε άλλα σχήματα, ανάμεσα στα οποία και το σχήμα του κύκλου, το οποίο πράγματι λαμβάνουν για να προφυλαχθούν από επερχόμενη θύελλα, ή όποτε χρειάζεται να αμυνθούν κατά των επιθέσεων αρπακτικών γεράκων.
 
Πάντως, και οι δύο απόψεις επιβεβαιώνουν ότι σπάνια η πορεία μας στη ζωή είναι γραμμική - μάλλον λαβυρινθώδης είναι. Η απλή αυτή παρατήρηση ίσως έρχεται σε αντίθεση με την ήρεμη συμμετρία των σχημάτων της γεωμετρικής εποχής, της εποχής του Ομήρου. Ας θυμηθούμε όμως ότι η Ιλιάδα αναφέρεται σε μία ταραγμένη, πολύ προγενέστερη εποχή (τη Μυκηναϊκή). Αν μεταφερθούμε τώρα στην Κνωσό, ακόμη και η Γραμμική Β, η γραφή δηλαδή που καταγράφει τη μυκηναϊκή ελληνική γλώσσα της Κνωσού, χρονολογείται 500-700 χρόνια πριν από την Ιλιάδα!
 
Σχετικά με το χορό που απεικονίζεται στην Ασπίδα του Αχιλλέα, αν έχεις συγγενείς ή γνωστούς από την Κρήτη ή τις Κυκλάδες μπορείς να τους ρωτήσεις και να μας βοηθήσεις να αποφασίσουμε;

 

 

 

 

 



Ο Αρχαίος Γέρανος - Ο Κρατήρας του Φρανσουά, 560 π.Χ. περ., Αρχαιολογικό Μουσείο Φλωρεντίας.
Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Ο χορός των γερανών Ι
Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Ο χορός των γερανών ΙΙ
Εικονίδιο ηΔραστηριότητας Μινωική Κρήτη

Για περισσότερα στοιχεία σχετικά με τη μινωική Κρήτη, μπορείς να επισκεφθείς τις παρακάτω ιστοστελίδες:

ΟΔΥΣΣΕΥΣ, Υπουργείο Πολιτισμού:

http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2369

ΚΝΩΣΟΣ: http://www.interkriti.org/knossos/index.html

ΔΑΙΔΑΛΙΚΑ - Γραφές και Γλώσσες της Μινωικής και Μυκηναϊκής Κρήτης: http://www.teicrete.gr/daidalika/

« Προηγούμενο | Επόμενο »