ΠΡΟΛΟΓΟΣ

... Στις δέκα (10) Ιούλη του 1943 ημέρα Σάββατο μετά το μεσημέρι, περίπολος των Γερμανών κατακτητών μπαίνει στο Κεφαλόβρυσο. Πυρπολεί το χωριό και το παραδίδει στις φλόγες. Καταστρέφει τα πάντα, αγορά και σπίτια. Κάποιοι άξιοι άνδρες μαζί με τον Ιερέα του χωριού, προσπάθησαν να αποτρέψουν το κακό και να γλιτώσουν το χωριό.
    Οι Γερμανοί τους οδήγησαν και τους έκλεισαν σε δύο διπλανά σπίτια του χωριού. Τα ναζιστικά κτήνη έβαλαν φωτιά και τους έκαψαν ζωντανούς. Επίσημα ελέγχθη πως το ολοκαύτωμα του Κεφαλόβρυσου ήταν αντίποινα για επίθεση που δέχθηκε γερμανική περίπολος λίγες μέρες πριν.
    Οι πληροφορίες των Γερμανών έλεγαν πως οι άντρες της αντίστασης που τους χτύπησαν ήταν Κεφαλοβρυσίτες. Φήμες όμως και διαδόσεις της εποχής εκείνης, έλεγαν, πως κάποιοι καταδότες οδήγησαν τους Γερμανούς στο Κεφαλόβρυσο, πράγμα όμως που μέχρι σήμερα δεν έχει επιβεβαιωθεί. Σε κύκλους χωριανών που υποτίθεται πως γνώριζαν καλύτερα τα πράγματα οι φήμες έλεγαν πως ήταν δάχτυλος της Ρουμάνικης προπαγάνδας. Η Ρουμανία, σύμμαχος τότε των Γερμανών, προσπάθησε να αναβιώσει την μαύρη προπαγάνδα των αρχών του περασμένου αιώνα. Όπως τότε έτσι και τώρα δεν είχε καμιά τύχη σαυτό το πολύπαθο χωριό. Για να εκδικηθεί έλεγαν, οδήγησε τους Γερμανούς στο Κεφαλόβρυσο, το μοναδικό Βλαχο-χώρι της περιοχής.
    Την ίδια τύχη βέβαια είχε η ρουμάνικη προπαγάνδα σε όλα τα Ελληνικά Βλαχοχώρια και σε όλους τους Βλαχόφωνους Έλληνες. Αυτή η μέρα έμελλε να είναι η χειρότερη μα συνάμα και η ενδοξότερη στην ιστορία του Κεφαλόβρυσου. Πολύ το αίμα που πότισε για μια ακόμη φορά αυτά τα άγια χώματα, άλλη μια μεγάλη θυσία στο βωμό της πατρίδας.
    Οι παπούδες μας, οι πατεράδες μας, θρήνησαν όσο ποτέ άλλοτε, την καταστροφή του χωριού και τον χαμό τόσων ανθρώπων. Χαρακτηριστικοί οι στίχοι, (πατρουτζέτσι τρέι σινέα, τσ'οφλέ λάια Μιτζιντέα. Πλέντζι Μιτσιντέη πλέντζι, κε τι νικάρε του σέντζι). Που σημαίνει:
( Του σαράντα τρία τη χρονιά τι κακό βρήκε το μαύρο Κεφαλόβρυσο. Κλάψε Κεβαλόβρυσο κλάψε γιατί σε πνίξανε στο αίμα).

ΚΑΕΝΤΕΣ   ΖΩΝΤΕΣ

Παπα - Γιώργης Κιτσώνας 
Σπυρίδων Τζαβάρας 
Χαράλαμπος Σίμος 
Γεώργιος Μπάσιος 
Λημήτριος Νατοϊκός 
Παναγιώτης Νάτσιας 
Νικόλαος Γραμμόζης 
Κωνσταντίνος Γραμμόζης 
Γεώργιος Γραμμόζης 
Γεώργιος Γκότσης 
Βασίλειος Μπούμπας 
Νικόλαος Κόντης 
Κωνσταντίνος Κούρος 
Ηλίας Μεντής
Ιωάννης Σκούπρας
Βασίλειος Σιούζιος
Δημήτριος Σιούτης
Σπυρίδων Τσέπας 
Χρήστος Αημουλάς 
Παναγιώτης Βολτέρας 
Παναγιώτης Γκόγκος 
Χρήστος Ντεμίρης

....... ΑΘΑΝΑΤΟΙ

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Βαλαόρα: ύψωμα που στους πρόποδες του είναι χτισμένο το Κεφαλόβρυσο. 
Μιτζιντιέ: Παλιά ονομασία του Κεφαλόβρυσου. 
Μήτες - Λίας - Κίτας - Μπέλος - Τσίφης - Γκότσης - Κόλας -Κώτσιας - Πύλιος - Νάκης : μικρά ονόματα ή παρατσούκλια  καέντων. 
Νεμέρτσικα: Ορεινός όγκος βόρεια του Κεφαλόβρυσου. 
Μπουτσκόπουλο: μέρος της Νεμέρτσικας, πολύ καλός  βοσκότοπος, αγαπημένο βουνό των Κεφαλοβρυσιτών. 
Πηγή: βρίσκεται περίπου δύο χιλιόμετρα νότιια του χωριού. 
Από εκεί προέρχεται η ονομασία του Κεφαλόβρυσου. 
Πότιζε από ιδρύσεως του το χωριό μέχρι την δεκαετία του  60 όπου έγινε το δίκτιο ύδρευσης. 
Παναγιά ή θοδωρίτσα: λόφος νότια του χωριού από όπου  φαίνεται πανοραμικά όλο το Κεφαλόβρυσο. 
Πλατάνι περήφανο: ο πλάτανος της κεντρικής πλατείας του  χωριού.

Ευχαριστώ από καρδίας το Δ.Σ. με πρόεδρο τον Χρήστο Η. Κούρο και όλα τα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Κεφαλόβρυσου για την αμέριστη συμπαράσταση (ηθική και υλική) στην έκδοση αυτού του εντύπου.