eikona_kefalidas


  
 Ενότητα : ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΛΗΣ Γ ΄ΤΑΞΗΣ

       Η εισαγωγή του μαθήματος της τεχνολογίας και στην Γ΄τάξη γυμνασίου από το σχολικό έτος 2015-2016 , οπωσδήποτε καταγράφεται σαν μία πολύ θετική εξέλιξη για τη ολοκλήρωση του προγράμματος του μαθήματος στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μετά την ολοκλήρωση της ατομικής και ομαδικής εργασίας οι μαθητές θα δραστηριοποιηθούν με την ενότητα "έρευνα και πειραματισμός" , για να αποκτήσουν μια μεγαλύτερη αντίληψη της σημασίας των ανθρώπινων ανακαλύψεων και της νοητικής ικανότητας του ανθρώπου να βελτιώνει τις υπάρχουσες τεχνολογίες καθώς και να αναπτύσσει νέες.
     Το μάθημα βέβαια είχε διδαχθεί παλαιότερα στην Α' Λυκείου , όμως στο γυμνάσιο θα υπάρχουν 2 πολύ σημαντικές διαφορές, η 1η) ότι αντί 2 ωρών θα διδάσκεται μία ώρα την εβδομάδα με μία όμως σημαντική παράμετρο , ότι στις περισσότερες περιπτώσεις θα υλοποιείται σε τάξεις των 11-14 μαθητών, η 2η) ότι θα αναφέρεται μόνο σε εφαρμοσμένη-πειραματική έρευνα ( όχι περιγραφική ή δημοσκοπική) . Τέλος θα υπάρχει η δυνατότητα να πραγματοποιείται είτε ατομικά είτε με δημιουργία μικρών ομάδων των 3-4 μαθητών/τριών. Το ΦΕΚ με το χρονοδιάγραμμα του μαθήματος απεικονίζεται παρακάτω. Βέβαια οι 32 ώρες που προτείνει δεν είναι εφικτό να πραγματοποιηθούν και επειδή το πιθανότερο είναι να διεξαχθούν 27-28 ώρες κατά τμήμα, χρειάζεται σε ορισμένες δραστηριότητες (κυρίως από τα εισαγωγικά μαθήματα - θεωρώ ότι αντί 12 ώρες επαρκούν 8 ώρες-) να γίνει μία προσαρμογή σε μικρότερη πρόβλεψη ωρών. Επίσης νομίζω, ότι επειδή διδάσκεται κατά το φετινό σχολικό έτοςς 2017-2018 για 3η φορά και χρειάζεται πιθανά ακόμη, κάποιο χρονικό διάστημα προσαρμογής από την πλευρά μας, είναι καλύτερο να γίνει πρόβλεψη για περισσότερες από 4 ώρες στην διεξαγωγή των πειραμάτων.
     Το μάθημα δεν θα υποστηρίζεται από σχολικό βιβλίο και η προετοιμασία των διδασκόντων θα γίνεται από τα 2 αρχεία σε μορφή pdf , πού υπάρχουν στο ψηφιακό σχολείο. Στην πλευρική στήλη της ιστοσελίδας μου υπάρχει σύνδεση με τα συγκεκριμένα βοηθήματα. Επίσης υπάρχουν σημειώσεις από το βιβλίο του καθηγητή κ.Ηλιάδη Νικόλαου , όταν διδασκόταν στην Α΄τάξη των ΓΕΛ. Υποστηρικτικό υλικό παρέχεται βέβαια από καταχωρήσεις παλιότερων αναρτήσεων συναδέλφων και κυρίως του συμβούλου κ.Γιάννη Τζωρτζάκη. Αποσπάσματα από τις δημοσιεύσεις αυτές παρείχαν και σε μένα την δυνατότητα να σχηματίσω ένα αρχικό υλικό για τα πρώτα αυτά έτη που θα διδαχθεί στο γυμνάσιο , π έπειτα από την διεξαγωγή του μαθήματος και των εμπειριών που αποκτήθηκαν , από όσους-ες το δίδαξαν, υπάρχει πλέον η δυνατότητα για βελτιώσεις και αλλαγές , σύμφωνα με τις δικές τους διδακτικές προσεγγίσεις.
     Το υλικό αυτό , όπως και στις υπόλοιπες σελίδες του ιστότοπου μου , παρέχεται με μορφή συνδέσμων στη πλευρική στήλη της σελίδας και περιλαμβάνει υλικό για όλες τις δραστηριότητες του μαθήματος. Αν εντοπίσετε λάθη ή παραλείψεις ή άλλη χρήσιμη παρατήρηση , καλό είναι να επικοινωνήσετε μαζί μου και να μου την γνωστοποιήσετε.
      Ίσως μία από τις κατάλληλες μεθόδους που μπορούμε να ακολουθήσουμε στα εισαγωγικά μαθήματα, είναι ο χωρισμός των μαθητών-τριών σε μικρές ομάδες και η αξιοποίηση κατασκευών από το περσινό διδακτικό έτος από ατομικά ή ομαδικά έργα που έχουν κάποια λειτουργία ή εναλλακτικά με κατάλληλες εικόνες κατασκευών . Σε κάθε ομάδα θα δίνεται μία κατασκευή και φύλλο εργασίας με κατάλληλες ερωτήσεις και θα επιδιώξουμε με την δική μας καθοδήγηση όλα τα μέλη της, να προσεγγίσουν τις έννοιες και τις διαδικασίες της έρευνας και του πειραματισμού με ενεργό - βιωματικό και συνεργατικό τρόπο , αυτενεργώντας και αξιοποιώντας όλα τα μέσα που τους παρέχουμε.
     Εκείνο όμως που επιβάλλεται είναι να υπάρξει συνεργασία όλων των συναδέλφων που θα διδάξουν το μάθημα και να βρεθεί ο τρόπος - μέσω ίσως της δημιουργίας κοινότητας σε μία ψηφιακή πλατφόρμα- για συλλογή και οργάνωση επαρκούς πληροφοριακού υλικού, που θα προκύψει από τις δραστηριότητες που θα υλοποιηθούν στα σχολεία μας . Η ανταλλαγή και συνέργεια στην αναζήτηση και αξιοποίηση πληροφοριακού υλικού/γραπτών εργασιών/
ηλεκτρονικών πηγών / καλών πρακτικών και χρήσιμων βίντεο θα δώσει τόσο σ΄ολους-ες μας , αλλά κυρίως στους μαθητές /τριες μας την δυνατότητα να υποστηριχθεί η εκπαιδευτική διαδικασία και διεξαγωγή του μαθήματος με τον πλέον αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο. Πρός αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε ο σύμβουλος κ. Κονταξής Αθανάσιος και ήδη μέσω εγγραφής στην ομάδα τεχνολογίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση
https://docs.google.com/forms/d/1uEcfr8oJ9g7lxcqZkMJ4rLjUircgYEyIiJO8QUxCY/viewform?c=0&w=1
δημιουργήθηκε ένας ιδιαίτερα χρήσιμος δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ μας.
       Το υλικό που όπως προανέφερα έχω συγκεντρώσει από την εφαρμογή του μαθήματος στο Λύκειο από διάφορους συναδέλφους , αλλά και ηλεκτρονικές διευθύνσεις που εντόπισα στο διαδίκτυο κατόπιν προσωπικής αναζήτησης
, το έχω ομαδοποιήσει στούς παρακάτω συνδέσμους και ελπίζω να σταθούν πολύτιμοι οδηγοί στο δύσκολο έργο μας. Επειδή βέβαια θα γίνεται συνεχής προσπάθεια για βελτίωση του υλικού , καλό θα ήταν να ενημερώνεστε τακτικά για τυχόν τροποποιήσεις και συμπληρώσεις του.

Tίτλοι ερευνών Πηγές- παραδείγματα γραπτών εργασιών

Προτεινόμενα θέματα ερευνών (1/10/2020)

Πειραματικές έρευνες αναλυτικά
(1/9/2017)

Παραδείγματα-πηγές γραπτών εργασιών    (17/9/16)

Χρήσιμοι σύνδεσμοι
- βίντεο

(23 /12/15)


Ετήσιος προτεινόμενος προγραμματισμός μαθήματος ανά τετράμηνο ( 2019-2020)
( πρόταση ενδεικτικού προγραμματισμού , που μετασχηματίζεται , σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες τόσο της ύπαρξης σχολικού εργαστηρίου, όσο και των δυνατοτήτων των μαθητών κάθε υποομάδας)
Πρόγραμμα α΄τετραμήνου
Ετήσιος προγραμματισμός β΄τετραμήνου

Χρονοδιάγραμμα μαθήματος σύμφωνα με το
νέο ΦΕΚ 2406/09-09-2014

Στόχοι

Θεματικές Ενότητες

Δραστηριότητες ( Διατιθέμενος χρόνος) /25 ώρες

 

 

Οι μαθητές-τριες επιδιώκεται :

  • Να εξοικειωθούν με την ερευνητική διαδικασία στο τεχνολογικό περιβάλλον , και να τη συνδέσουν με την πρόοδο της ανθρωπότητας
  • Να αντιληφθούν τα οφέλη που προκύπτουν σε μια κοινωνία από την επένδυση στην τεχνολογική έρευνα.
  • Να αντιληφθούν τη σχέση της τεχνολογικής έρευνας με την ανακάλυψη διαδικασιών παραγωγής συμβατών με την προστασία του περιβάλλοντος.
  • Να συνδέουν την τεχνολογική έρευνα με το βιοτικό επίπεδο και το επίπεδο ανάπτυξης μιας κοινωνίας.
  • Να εξηγούν τους λόγους για τους οποίους μια συγκεκριμένη έρευνα βελτιώνει την υπάρχουσα κατάσταση στον τομέα που αναφέρεται.
  • Να εξηγούν τρόπους ανάλυσης ερευνητικών αποτελεσμάτων. Ορισμένες μέθοδοι ανάλυσης εξασφαλίζουν μεγαλύτερη αξιοπιστία συγκριτικά με άλλες.
  • Να κρίνουν την αξιοπιστία ερευνητικών αποτελεσμάτων.
  • Να καθορίζουν εξοπλισμό που απαιτείται να είναι διαθέσιμος στο σχολικό εργαστήριο για την πραγματοποίηση ερευνών του ενδιαφέροντός τους.

 

 

 

 

 

 

 

 

Εισαγωγή των μαθητών στην ερευνητική διαδικασία

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Επιλογή ερευνητικού θέματος στη βάση ουσιαστικών ενδιαφερόντων των μαθητών

 

  

 

Σχεδίαση της ερευνητικής διαδικασίας, αξιοποίηση πηγών πληροφόρησης


Κατασκευή δοκιμίων που θα χρησιμοποιηθούν στην ερευνητική διαδικασία, συλλογή των απαιτούμενων εργαλείων, υλικών, μηχανημάτων

 

Πραγματοποίηση της έρευνας στο σχολικό εργαστήριο

 

 

 

 

 

 

 

Συγγραφή της γραπτής εργασίας, εξαγωγή συμπερασμάτων

     Η ενημέρωση των μαθητών αποτελεί την αρχική φάση της μεθόδου. Για την ενημέρωση είναι επιθυμητό να χρησιμοποιηθούν ταινίες ή φωτογραφίες που να απεικονίζουν ερευνητικές δραστηριότητες παλαιών τάξεων.
     Η προσπάθεια του καθηγητή στο στάδιο αυτό έχει σκοπό να καταλάβουν οι μαθητές τη φύση και τη μορφή της ερευνητικής διαδικασίας καθώς και τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν.
     Ένα άλλο σημείο με ιδιαίτερη βαρύτητα στο στάδιο αυτό είναι το να συσχετισθεί η έρευνα με πραγματικές καταστάσεις. Ένας πρακτικός τρόπος για να εμβαθύνουν οι μαθητές σε συσχετίσεις της μορφής αυτής είναι να υποβάλλουν σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα ( π.χ. κάθε εβδομάδα) περιλήψεις άρθρων από εφημερίδες ή επιστημονικά βιβλία, ή από το δίκτυο Internet που θα αναφέρονται σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε κάποιο τομέα.
     Οι περιλήψεις αυτές θα είναι ανεξάρτητες από την έρευνα που θα εκτελέσει ο κάθε μαθητής στο εργαστήριο του μαθήματος της τεχνολογίας, και ορισμένες από αυτές που αναφέρονται σε θέματα γενικού ενδιαφέροντος θα μπορούν να παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια σεμιναρίων.
     Σεμινάρια θα διοργανώνουν οι μαθητές κατά την εφαρμογή της μεθόδου «Έρευνα και Πειραματισμός» σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα. Στα σεμινάρια, εκτός από τα θέματα γενικού ενδιαφέροντος που θα παρουσιάζονται, θα παρουσιάζει ο κάθε μαθητής και την πρόοδο της εργασίας του στην έρευνα με την οποία ασχολείται.
     Ο καθηγητής θα εξηγήσει την ερευνητική διαδικασία στην οποία θα εμπλακούν οι μαθητές και τις απαιτήσεις του μαθήματος
( σχεδίαση ερευνητικής διαδικασίας, κατασκευές και πειραματισμός με δοκίμια, συγγραφή γραπτής εργασίας σχετικά με την ατομική έρευνα που θα εκτελέσει ο κάθε μαθητής , παρουσιάσεις σε σεμινάρια προόδου των ερευνών τμηματικά που θα αποτελούν και σημεία ελέγχου και αξιολόγησης )

                             ( 6 ώρες )

     Η κάθε ομάδα επιλέγει ένα ερευνητικό θέμα με το οποίο θα ασχοληθεί κατόπιν της εγκρίσεως του καθηγητή. Στο σημείο αυτό αξιοποιεί πληροφόρηση από κάθε πηγή συμπεριλαμβανομένου του δικτύου Internet.      Από το δίκτυο Internet μπορούν οι μαθητές να αποκτήσουν χρήσιμες ιδέες και να συσχετίσουν τα ενδιαφέροντά τους, επισκεπτόμενοι τις ιστοσελίδες πανεπιστημίων ανά τον κόσμο και ιδιαίτερα των μεταπτυχιακών προγραμμάτων των πανεπιστημίων, και να αναζητήσουν πληροφορίες για το είδος των ερευνών που πραγματοποιούνται στα ιδρύματα αυτά στα πλαίσια των μεταπτυχιακών σπουδών για την απόκτηση μεταπτυχιακών τίτλων.
                           (3 ώρες )

     Η ομάδα προσδιορίζει με ακρίβεια τα ερωτήματα στα οποία προσπαθεί να δώσει απάντηση η έρευνα , προσδιορίζει το σκοπό της και τις ανάγκες που θα ικανοποιήσει, και διαμορφώνει την ερευνητική υπόθεση. Επιπλέον, προσδιορίζει τα όρια και τους περιορισμούς της έρευνας.
                        ( 2 ώρες )

     Ο ομάδα σχεδιάζει και απεικονίζει σε διάγραμμα την ερευνητική διαδικασία που θα ακολουθήσει, προσδιορίζει και κατασκευάζει τα δοκίμια που θα χρειασθεί αφού πρώτα τα σχεδιάσει, και τα μηχανήματα και τον εξοπλισμό που θα χρειασθεί για την εκτέλεση των πειραμάτων του, αξιοποιώντας όλες τις διαθέσιμες πηγές πληροφόρησης συμπεριλαμβανομένου και του δικτύου Internet.
                           ( 2 ώρες )

 

 

Πραγματοποίηση της ερευνητικής διαδικασίας
                           ( 4 ώρες )

 

 

     Συγγραφή της ερευνητικής εργασίας - παρουσίαση της έρευνας σε σεμινάρια στο σχολικό εργαστήριο και παρατηρήσεις από τους συμμαθητές . Η γραπτή εργασία της ομάδας θα περιλαμβάνει τα κεφάλαια που αναφέρθηκαν παραπάνω , δηλαδή :
· Παρουσίαση του προβλήματος
· Παρουσίαση του σκοπού της έρευνας
·Παρουσίαση των κοινωνικών αναγκών που εξυπηρετεί
· Την «υπόθεση» της έρευνας
· Ανάλυση των παραμέτρων που θεωρήθηκαν ότι δεν επηρεάζουν τα αποτελέσματα της έρευνας ( για παράδειγμα οι μεταβολές της θερμοκρασίας στο σχολικό εργαστήριο)
· Περιγραφή των ορίων της έρευνας ( αναλύονται όλοι οι συντελεστές που τείνουν να περιορίσουν την αξιοπιστία της έρευνας. Για παράδειγμα το μέγεθος του δείγματος).
· Περιγραφή της διαδικασίας που ακολούθησε ο ερευνητής επακριβώς ( ώστε να μπορεί να γίνει επανάληψη της έρευνας και έλεγχος).
· Ορισμούς των μεταβλητών που εξέτασε η έρευνα.
· Συμπεράσματα.
· Προτάσεις για συμπληρωματικές έρευνας στο μέλλον από άλλους ερευνητές, με βάση τα πορίσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε.
· Βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε
( 8ώρες )

     Πραγματοποίηση έκθεσης στο σχολικό περιβάλλον με εκθέματα τις ερευνητικές εργασίες και τα δοκίμια των ερευνών των μαθητών .
     Δημοσίευση των ερευνών των μαθητών σε ιστοσελίδα του εργαστηρίου του σχολείου, προκειμένου να αποτελέσει υλικό πληροφόρησης για αξιοποίηση από μελλοντικούς μαθητές.

     Συλλογή ιστοσελίδων με έρευνες μαθητών από άλλα σχολεία της χώρας μας, και από άλλα σχολεία στον κόσμο ( Υπάρχουν διεθνείς ιστοσελίδες μαθητών που παρακολουθούν μαθήματα τεχνολογίας και ανταλλάσσουν πληροφορίες, παρουσιάσεις των ερευνών ή των έργων των μαθητών κλπ.)