«Αναγκαία η υποταγή σε νόμους»
ΑΝΩΝΥΜΟΣ [DK 1 – μτφρ. Ν. Μ. Σκουτερόπουλος] |
(1)Επίσης, δεν πρέπει, να επιζητούμε να εξασφαλίσουμε για το
άτομο μας περισσότερα απ’ όσα μας αναλογούν, ούτε να νομίζουμε
ότι ή δύναμη που χρησιμοποιείται προς αυτόν το σκοπό είναι αρετή,
ενώ ή υποταγή στους νόμους δειλία. Η νοοτροπία αυτή είναι ελεεινή
και από αυτήν απορρέει καθετί αντίθετο στο καλό: ηθική αναξιότητα
και ζημιά. Αν οι άνθρωποι είναι πλασμένοι να μη μπορούν να ζουν
μοναχικά· αν η ανάγκη τους υποχρέωσε να σμίγουν ο ένας με τον
άλλο και γενικά να διαμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο ζούμε
και τον τεχνικό εξοπλισμό πού τον στηρίζει· αν συμβαίνει να
είναι αδύνατο να συμβιώνουν οι άνθρωποι χωρίς παράλληλα να τηρούν
τους νόμους (αφού αυτό θα ήταν για τους ανθρώπους πιο επιζήμιο
από το να ζει ο καθένας μόνος του), έπεται ότι εξαιτίας αυτών
των αναγκασμών ο νόμος και η δικαιοσύνη δεσπόζουν στη ζωή τους
κι ότι δεν είναι δυνατό να παραμεριστούν. Γιατί είναι από τη
φύση στερεά δεμένα με την ανθρώπινη ζωή. (2) Αν υποθέσουμε πως
θα ήταν δυνατό να υπάρξει κάποιος που θα έχει εκ γενετής τις
ακόλουθες ιδιότητες: θα είναι άτρωτος, απρόσβλητος από αρρώστιες
και από άλλα παθήματα, χαλύβδινος, με υπερφυσικές σωματικές
και ψυχικές δυνάμεις, θα μπορούσαμε ίσως να πιστέψουμε ότι η
δύναμη ενός τέτοιου ανθρώπου θα ήταν αρκετή για να του εξασφαλίσει
πλεονεκτήματα σε σχέση με τους άλλους (δεδομένου ότι ένας τέτοιος
άνθρωπος θα μπορούσε να παραβαίνει το νόμο χωρίς συνέπειες).
Ωστόσο ή εντύπωση αυτή δεν είναι σωστή. (3) Ακόμη κι αν θα υπήρχε
κάποιος με τέτοιες ιδιότητες —πράγμα αδύνατο— αυτός o κάποιος
θα κατόρθωνε να επιπλεύσει μόνο εφόσον θα πήγαινε με το μέρος
του νόμου και της δικαιοσύνης, εφόσον θα τα ενίσχυε αυτά και
εφόσον θα χρησιμοποιούσε τη δύναμή του για να στηρίξει το νόμο
και το δίκιο και οτιδήποτε τα προάγει. Διαφορετικά δεν θα άντεχε.
(4) Γιατί όλοι οι άλλοι θα συσπειρώνονταν εναντίον ενός τέτοιου
ανθρώπου και καθώς θα είχαν καλή διοίκηση και αριθμητική υπεροχή,
θα υπερτερούσαν απέναντι του είτε με την επιδεξιότητα είτε με
τη δύναμη και τελικά θα έβγαιναν νικητές. (5) Φαίνεται, έτσι,
πως ακόμη και η δύναμη, η πραγματική δύναμη, επιβάλλεται με
το νόμο και τη δικαιοσύνη.
|
|