Many thanks to John Guise. This page is inspired and based on his excellent Manisa Turkish Website. Look his original page. |
Σχετικά με το buyurun
buyurun - προστάξτε, ορίστε, (όταν απευθύνεστε σε ξένους ή θέλετε να είστε ευγενικοί)
προστακτική του ρήματος
buyurmak - προστάζω, ορίζω
To buyurun είναι μία ευρέως χρησιμοποιούμενη
λέξη στη Τουρκία. Το νόημά της κυμαίνεται ανάλογα με τα συμφραζόμενα.
Μια σύγχρονη παρεξήγηση! Στην Ελλάδα λέμε καμιά φορά, περιμένοντας το λογαριασμό, «ήρθε το μπουγιουρντί». Οι νεοέλληνες νομίζουμε οτι και στα τουρκικά «μπουγιουρντί» είναι ο λογαριασμός. Μην το δοκιμάσετε, δεν θα σας καταλάβουν. Προτιμήστε το hesap. Η παρεξήγηση αυτή ερίζεται στο 1821. Όταν ο Σουλτάνος διέτασσε να πληρωθούν οι φόροι, οι φοροεισπράκτορες (κοτσαμπάσιδες) έλεγαν στον κόσμο «ήλθε το μπουγιουρντί» εννοώντας ήρθε η διαταγή, αλλά ο λαός καταλάβαινε (και πολύ σωστά) οτι ήρθε ο ... λογαριασμός. |
Στη σύγχρονη τουρκική ζωή η λέξη αυτή έχει εξελιχθεί σε μια ευγενική παράκληση, μία ευχάριστη προτροπή και είναι σε καθημερινή χρήση (όπως στην Ελλάδα η ομότιμή της «ορίστε» «καλώς ορίσατε»). Είναι μια πολύ σημαντική λέξη.
Όταν επισκέπτεσθε ένα σπίτι ο οικοδεσπότης λέει
buyurun Παρακαλώ περάστε
Όταν σας δείχνουν μια καρέκλα
buyurun Παρακαλώ καθήστε
Όταν σας σερβίρουν τσάι
buyurun Παρακαλώ πιείτε κι ευχαριστηθείτε
Μπαίνοντας σε ένα μαγαζί ο καταστηματάρχης είναι δυνατόν να πει
buyurun efendim Μπορώ να σας βοηθήσω κύριε;
Σε ένα εστιατόριο ή καφέ, η σερβιτόρος λέει
buyurun Τί θα θέλατε; |
Σε πολύβουα μέρη με εστιατόρια, καφέ, καταστήματα με σουβενίρ κλπ υπάρχει συνήθως ένας επαγγελματίας «κράχτης» που μπορεί να λέει στους περαστικούς
buyurun Ελάτε να αγοράσετε |
Αν σε ένα εστιατόριο ρωτήσετε αν μπορείτε να δείτε τι φαγητό μαγειρεύουν στη κουζίνα (σύνηθες στη Τουρκία, όπως και στην Ελλάδα) τότε η απάντηση θα μπορούσε να είναι
buyurun Και βέβαια μπορείτε
Όταν σηκώνετε το τηλέφωνο, λέτε
buyurun Σας ακούω (κυριολεκτικά «Ορίστε» όπως και στην Ελλάδα)
Πολλοί Τούρκοι λένε επίσης (στο τηλέφωνο)
efendim Εμπρός
με έναν ευγενικό τρόπο
Όταν άνθρωποι διασχίζουν στενά μέρη ή μπαίνουν σε ασανσέρ
buyurun Μετά από σας
Όπως βλέπετε υπάρχουν ένα κάρο περιπτώσεις όπου εμπλέκεται το buyurun κι
ίσως να υπάρχουν κι άλλες. Γενικώς στη Τουρκία θα βαρεθείτε να το ακούτε.