Οι Χρόνοι των Ρημάτων

Μια σημαντική διευκρίνηση. Οι χρόνοι των ρημάτων στην τουρκική δεν αντιστοιχούν πάντα με κάποιους της ελληνικής. Η όποια προσπάθεια να τους αντιστοιχίσουμε θα περιπλέκει τα πράγματα περισσότερο.
Αποφασίσαμε να τους αποκαλούμε με την τουρκική τους ονομασία και ενίοτε μέσα σε παρένθεση να βάζουμε την μετάφραση του όρου στα ελληνικά. Ομως, ο μεταφρασμένος όρος ας μην εκλαμβάνεται, απαραίτητα, ως ο αντίστοιχος χρόνος της ελληνικής.
Δείτε μερικά παραδείγματα γραμμένα όλα στον ελληνικό ενεστώτα για να καταλάβετε τι εννοούμε. Κολυμπά αυτή τη στιγμή. Αυτό στα τουρκικά αποδίδεται με το yüzuyor (από το ρήμα yüzmek - κολυμπώ) που γραμματολογικά είναι ο şimdiki zaman (ο χρόνος που τώρα βιώνουμε - o ενεστώτας χρόνος)

Εδώ δεν έχουμε κάτι που συμβαίνει απαραίτητα αυτή ακριβώς τη στιγμή. Υπάρχει μια χρονική αοριστία. Η πράξη δεν είναι χρονικά προσδιορισμένη. Κολυμπούσε, κολυμπά και θα συνεχίσει να κολυμπά. Αυτό στα τουρκικά αποδίδεται με το yüzer που γραμματολογικά είναι ο geniş zaman (ο εκτενής χρόνος)

Εδώ, σίγουρα, αναφερόμαστε σε ένα γεγονός που φαίνεται να συνέβη στο παρελθόν. Δεν γίνεται αυτή τη στιγμή, ούτε φυσικά, περιγράφουμε κάτι που θα γίνει στο μέλλον.
Για το γεγονός αυτό δεν έχουμε ιδία αντίληψη, αλλά το ακούσαμε από τρίτους (όπως γίνεται συνήθως με τα ανέκδοτα) ή το διαβάσαμε σε κάποιο περιοδικό.
Αυτό στα τουρκικά αποδίδεται με το demiş (από το ρήμα demek - λέγω) που γραμματολογικά είναι ο belirsiz geçmiş zaman (ο ασαφής παρελθών χρόνος)

Τα τρία αυτά παραδείγματα θέλουν να δείξουν οτι ΔΕΝ υπάρχει, απαραίτητα, αντιστοιχία με τους χρόνους της ελληνικής γλώσσας.

Χονδρικά θα διακρίναμε τους χρόνους σε

• Απλούς και
• Σύνθετους

Οι Απλοί Χρόνοι

Σχηματίζονται με τη προσθήκη ενός μόνον χρονικού επιθήματος και διακρίνονται σε

• Şimdiki (Ενεστώτα)
• Geçmiş (Παρελθόντα)
• Gelecek (Μέλλοντα) και
• Geniş (Εκτενή)

Οι Σύνθετοι Χρόνοι

Ας προσπεράσουμε σφυρίζοντας αδιάφορα ...

Σχηματισμός Χρόνων και Εγκλίσεων

Στη ρίζα του ρήματος (bak) θα προσκολληθούν ένας σωρό επιθήματα για να σχηματιστούν οι χρόνοι, οι εγκλίσεις και να προσδιοριστούν τα πρόσωπα.
Ο γενικός κανόνας συνοψίζεται στον παρακάτω πίνακα

Σχηματισμός Χρόνων και Εγκλίσεων
οι χρόνοι	ρίζα + χρονικό επίθημα + προσωπικό επίθημα
οι εγκλίσεις	ρίζα + επίθημα έγκλισης + προσωπικό επίθημα

Τα Προσωπικά Επιθήματα

Τα προσωπικά επιθήματα προσκολλώνται στο τέλος των ρημάτων για να προσδιοριστεί το πρόσωπο που ενεργεί. Αναλόγως του χρόνου ή της εγκλίσεως επιλέγεται μία από τις τρεις ομάδες για τον σκοπό αυτό.

Προσωπικά Επιθήματα
	ομάδα A	ομάδα B	ομάδα Γ
εγώ	-m	-im
εσύ	-n	-sin
αυτός	-
εμείς	-k	-iz	-lim
εσείς	-niz	-siniz
αυτοί	-ler
Τα α! και β! πρόσωπα ακολουθούν τον κανόνα 4 της φωνητικής αρμονίας ενώ το γ! πρόσωπο τον κανόνα 2

Χρωματίσαμε το γ! πρόσωπο του πληθυντικού διαφορετικά για να υποδηλώσουμε την «εκκεντρική» συμπεριφορά του στο σχηματισμό της ερώτησης (Αντιmular)