*source: chemmovies.unl.edu/chemistry/redoxlp/a07.html

Ο όρος αναγωγή (reduction) προέρχεται από τη μεταλλουργία, πιο  συγκεκριμένα από τις διεργασίες εξαγωγής των μετάλλων από τα ορυκτά τους οξείδια. Επειδή όμως κατά τις διεργασίες αυτές τα οξείδια χάνουν το οξυγόνο που περιέχουν, αρχικά ο όρος αναγωγή σήμαινε την αφαίρεση οξυγόνου από μία ουσία.

*source://hogan.chem.lsu.edu/matter/chap27/demos/dm27_013.mov

Σταδιακά, η σημασία των όρων διευρύνθηκε έτσι, ώστε το φαινόμενο της  οξείδωσης να συμπεριλάβει τις αντιδράσεις αφαίρεσης υδρογόνου από μία ουσία και το φαινόμενο της αναγωγής τις αντιδράσεις προσθήκης υδρογόνου σε μία ουσία. Έτσι, η αντίδραση διάσπασης της μεθανόλης σε μεθανάλη (φορμαλδεΰδη) και υδρογόνο:

CH₃OH_(l)    ΗCH=O_(g) + H_2(g)

θεωρήθηκε ως μία αντίδραση οξείδωσης, ενώ οι αντιδράσεις σχηματισμού των υδραλογόνων, όπως για παράδειγμα του υδροβρωμίου, από τα συστατικά τους στοιχεία, ως αντιδράσεις αναγωγής:

H_2(g) + Br_2(l)    2HBr_(g)

Με άλλα λόγια, η οξείδωση και η αναγωγή ορίστηκαν αρχικά με μοναδικό κριτήριο τη συμμετοχή του οξυγόνου ή του υδρογόνου και προσδιόριζαν δύο διαφορετικές κατηγορίες αντιδράσεων.

Οξείδωση + αναγωγή = οξειδοαναγωγή

Με την πρόοδο της χημείας τον 19ο αιώνα, οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι η σημασία και των δύο όρων θα έπρεπε να διευρυνθεί, ώστε να συμπεριλάβουν και αντιδράσεις όπου δε συμμετέχουν το οξυγόνο ή το υδρογόνο.

Με την πρόοδο της χημείας τον 19ο αιώνα, οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι η σημασία και των δύο όρων θα έπρεπε να διευρυνθεί, ώστε να συμπεριλάβουν και αντιδράσεις όπου δε συμμετέχουν το οξυγόνο ή το υδρογόνο.

2Mg_(s) + O_2(g)    2MgO_(s)      ΔΗ^ο= - 602,08 kJ/mol  

Mg_(s) + Cl_2(g)    MgCl_2(s)      ΔΗ^ο= - 642,10 kJ/mol

Και οι δύο αντιδράσεις είναι ισχυρά εξώθερμες και μάλιστα οι πρότυπες ενθαλπίες τους έχουν περίπου την ίδια τιμή. Δεν είναι, λοιπόν, πιο λογικό αντί να τις διαχωρίζουμε, να θεωρήσουμε ότι γίνονται με έναν παρόμοιο μηχανισμό;   

*source: //cwx.prenhall.com/petrucci/medialib/media_portfolio/text_images/020_REDUCTIONCUO.MOV

Έτσι, από το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα, η οξείδωση και η αναγωγή άρχισαν να θεωρούνται ως δύο επιμέρους και παράλληλα στάδια ενός ευρύτερου φαινομένου, που για το λόγο αυτό ονομάστηκε οξειδοαναγωγή.

Οι νεώτερες αντιλήψεις

Ο 19ος αιώνας χαρακτηρίζεται επίσης από τη θεμελίωση και ανάπτυξη της ηλεκτροχημείας. Η ηλεκτροχημεία είναι ο κλάδος της χημείας που ασχολείται με τη μελέτη της σχέσης ανάμεσα στην ηλεκτρική και τη χημική ενέργεια, μία σχέση που ξεκινάει με την κατασκευή της πρώτης μπαταρίας (1796) από τον Alessantro Volta και την πρώτη ηλεκτρόλυση του νερού (1800) από τους οι William  Nicholson και Johann Ritter.

Με την ανάπτυξη της ηλεκτροχημείας και την ανακάλυψη του ηλεκτρονίου από τον J. J. Tomson το 1897, διαμορφώθηκε η πεποίθηση ότι η οξείδωση και η αναγωγή αντιστοιχούν σε αποβολή και πρόσληψη ηλεκτρονίων, με αποτέλεσμα, στις αρχές του 20ου αιώνα, οι χημικοί να θεωρούν ότι οι όλες οι οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις πραγματοποιούνται με μεταφορά ηλεκτρονίων ανάμεσα στα αντιδρώντα.

Ωστόσο, με την ανάπτυξη της θεωρίας των χημικών δεσμών, έγινε φανερό ότι πολλές οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις, όπως αυτές που γίνονται ανάμεσα σε ομοιοπολικές ουσίες, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως αντιδράσεις (πλήρους) μεταφοράς ηλεκτρονίων. Το πρόβλημα αυτό επιλύθηκε με την εισαγωγή της έννοιας της οξειδωτικής κατάστασης ή αλλιώς αριθμού οξείδωσης ενός στοιχείου. Έτσι, σήμερα, ως οξειδοαναγωγικές θεωρούνται όλες οι αντιδράσεις στις οποίες παρατηρείται μεταβολή της οξειδωτικής κατάστασης ή αριθμού οξείδωσης του ατόμου ενός ή περισσοτέρων στοιχείων και αυτό ανεξαρτήτως του μηχανισμού με τον οποίο πραγματοποιούνται.