Οι μορφές που παίρνει το ρήμα για να φανερώσει πότε και πώς γίνεται κάτι λέγονται χρόνοι του ρήματος. Έτσι φανερώνουν:
Τη χρονική βαθμίδα στην οποία γίνεται αυτό που σημαίνει το ρήμα (παρόν, παρελθόν, μέλλον) και διακρίνονται σε παροντικούς (ενεστώτας, παρακείμενος), παρελθοντικούς (παρατατικός, αόριστος, υπερσυντέλικος) και μελλοντικούς (εξακολουθητικός μέλλοντας, συνοπτικός μέλλοντας, συντελεσμένος μέλλοντας).
Το ποιόν ενέργειας με το οποίο παρουσιάζεται αυτό που σημαίνει το ρήμα. Οι χρόνοι δηλαδή είναι μη συνοπτικοί ή εξακολουθητικοί (ενεστώτας, παρατατικός, εξακολουθητικός μέλλοντας) όταν φανερώνουν εξακολούθηση ή επανάληψη, συνοπτικοί (αόριστος, συνοπτικός μέλλοντας) όταν παρουσιάζουν κάτι συνοπτικά ή αναφέρονται σε κάτι που είχε σύντομη διάρκεια και συντελεσμένοι (παρακείμενος, υπερσυντέλικος, συντελεσμένος μέλλοντας) όταν αυτό που δηλώνουν είναι ή ήταν κάτι ήδη τελειωμένο ή που θα έχει τελειώσει στο μέλλον πριν από κάτι άλλο.
Από τους χρόνους του ρήματος άλλοι σχηματίζονται με μία μόνο λέξη και λέγονται μονολεκτικοί και άλλοι με δύο ή τρεις λέξεις και λέγονται περιφραστικοί.
Όλοι οι χρόνοι στην υποτακτική και προστακτική στις κύριες προτάσεις αναφέρονται στο μέλλον, δηλ. σε ενέργειες που θα γίνουν.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα την έννοια των συντελεσμένων χρόνων, ας σκεφτούμε το εξής. Κάτι που έχει συντελεστεί είναι κάτι που έχει ήδη συμβεί και μάλιστα στη συγκεκριμένη περίπτωση πριν από κάτι άλλο. Μας ρωτάει π.χ. ο/η καλύτερός/ή μας φίλος/η: "Θες να σου φέρω εκείνο το γλυκό που τόσο αγαπάς;" κι εμείς συνειδητοποιούμε ότι έχουμε καταναλώσει ήδη όλα αυτά τα υγιεινά και χορταστικά φαγητά, και πού να μείνει χώρος για το αγαπημένο μας γλυκό... Οπότε του απαντάμε με απέραντη θλίψη: "Ευχαριστώ πολύ, αλλά έχω ήδη φάει του σκασμού..."
Κι εμπεδώνουμε τη διαφορά ανάμεσα στο συνοπτικό και μη συνοπτικό ποιόν των ρημάτων στις χρονικές βαθμίδες του παρελθόντος και του μέλλοντος με το tranoueducation:
...ψυχή πολύχρωμη ...ζωή στο προσκήνιο ... φως παντού