2. Το θηλυκό γένος
των τρικατάληκτων δευτερόκλιτων επιθέτων κανονικά λήγει σε -η.
Όταν,
όμως, πριν από την κατάληξη -ος του
αρσενικού υπάρχει φωνήεν ή -ρ-,
τότε λήγει σε -α (μακρό), π.χ. ἀγαθ-ός,
ἀγαθ-ή, ἀγαθ-όν,
αλλά πλούσι-ος, πλουσί-α (προσοχή
στον τονισμό, η λήγουσα είναι μακρά), πλούσι-ον και μικρ-ός,
μικρ-ά, μικρ-όν.
3. Το θηλυκό των
τρικατάληκτων δευτερόκλιτων επιθέτων στην ονομαστική, γενική και κλητική του
πληθυντικού τονίζεται όπου και όπως το αρσενικό στις
αντίστοιχες πτώσεις, π.χ. πλούσιαι, πλουσίων (αρσ.: πλούσιοι,
πλουσίων).
4. Δικατάληκτα είναι
κυρίως τα περισσότερα σύνθετα επίθετα σε -ος,
π.χ. ὁ/ἡ ἔνδοξος, τὸ ἔνδοξον – ὁ/ἡ ἀθάνατος, τὸ ἀθάνατον.
Επαναλαμβάνουμε, λοιπόν τους όρους:
- τριγενή επίθετα: έχουν δηλαδή και αρσενικό και θηλυκό και ουδέτερο γένος!
- τρικατάληκτα επίθετα: έχουν διαφορετικές καταλήξεις για κάθε γένος,
π.χ.σοφός, σοφή, σοφόν
- δικατάληκτα επίθετα: τα αρσενικά και τα θηλυκά έχουν τις ίδιες καταλήξεις, τα ουδέτερα διαφορετικές,
π.χ. ὁ/ἡ ἀθάνατος, τὸ ἀθάνατον.
Πώς ξεχωρίζουμε τα δικατάληκτα;
Είναι συνήθως σύνθετα, π.χ.
ἀθάνατος = α- στερητικό + θάνατος
Και η εξάσκησή μας:
Αρχικά, χάρη στον Ελληνικό Πολιτισμό:
Επί τη ευκαιρία, θυμόμαστε τον τονισμό
παίζοντας με τις κάρτες του κ. Δ. Γκαγκτζή
Συνεχίζουμε με το κουιζάκι του, με το οποίο αναγνωρίζουμε
με πολλούς τρόπους τις πτώσεις των επιθέτων μας:
Εμπεδώνουμε τα επίθετα μαζί με τη δεικτική αντωνυμία με το βίντεο της κ. Δ. Καψάλη και την παρουσίαση της κ. Ε. Σερδάκη αυτήν τη φορά:
"Αρχαία Ελληνική Γλώσσα | Επανάληψη σε Δευτερόκλιτα επίθετα
και Δεικτική Αντωνυμία"
Ώρα να κουιζιζάρουμε με την κ. Κ. Σάιτ: