Πώς γίνονται οι μετατροπές των αποθετικών ρημάτων;
Αποθετικά είναι τα ρήματα που απώθησαν ή πιο σωστά δεν εμφάνισαν εξαρχής Ενεργητική φωνή στη μορφολογία τους. Υπάρχουν τόσο μεταβατικά όσο και αμετάβατα αποθετικά.
Η μετατροπή στην Παθητική Σύνταξη γίνεται με την προσθήκη των βοηθητικών ρημάτων είμαι/ γίνομαι και τη χρήση του ρηματικού επιθέτου που παράγεται από το αποθετικό.
Π.χ. Αντιλαμβάνομαι την κρισιμότητα της κατάστασης.
Η κρισιμότητα της κατάστασης γίνεται αντιληπτή (από/σε εμένα).
Εκμεταλλεύονται τους φυσικούς πόρους.
Οι φυσικοί πόροι είναι εκμεταλλεύσιμοι.
Τον σέβονται όλοι.
Είναι σεβαστός από όλους/ σε όλους.
Πώς γίνονται οι μετατροπές των αρχαιοπρεπών ρημάτων;
Υπάρχουν ρήματα που προέρχονται μορφολογικά απευθείας από την αρχαία ελληνική γλώσσα, δηλαδή δεν έχουν υποστεί σημαντική μορφολογική μεταβολή μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε τις εξής περιπτώσεις:
Ενεστώτας | Παρατατικός | Αόριστος | Παθητικός Αόριστος | Παθητικός Παρακείμενος |
λέω λέγομαι | έλεγα λεγόμουν | είπα | ειπώθηκα | έχω ειπωθεί |
εκδίδω εκδίδομαι | εξέδιδα εξεδιδόμουν | εξέδωσα | εκδόθηκα | έχω εκδοθεί |
συνθέτω συντίθεμαι | συνέθετα (συνετιθέμην) | συνέθεσα | συντέθηκα | έχω συντεθεί |
αναδεικνύω αναδεικνύομαι | αναδείκνυα | ανέδειξα | αναδείχτηκα | έχω αναδειχθεί/τει |
προσλαμβάνω προσλαμβάνομαι | προσελάμβανα προσλαμβανόμουν | προσέλαβα | προσλήφθηκα | έχω προσληφθεί |
καταρρίπτω καταρρίπτομαι | κατέρριπτα κατερριπτόμουν | κατέρριψα | καταρρίφθηκα | έχω καταρριφθεί |
απαλλάσσω απαλλάσσομαι | απάλλασσα απαλλασσόμουν | απάλλαξα | απαλλάχθηκα | έχω απαλλαχθεί/ γεί |
Π.χ. Είπε ωραία λόγια.
Ωραία λόγια ειπώθηκαν.
Το δικαστήριο εξέδωσε αθωωτική απόφαση για τον κατηγορούμενο.
Αθωωτική απόφαση εκδόθηκε από το δικαστήριο για τον κατηγορούμενο.
Τα πορίσματα προηγούμενων ετών συνθέτουν το επιστημονικό του έργο.
Το επιστημονικό του έργο συντίθεται από τα πορίσματα προηγούμενων ετών.
Η Ιλιάδα αναδεικνύει το ηρωικό ιδεώδες.
Το ηρωικό ιδεώδες αναδεικνύεται από την Ιλιάδα.
Η εταιρεία τον έχει προσλάβει με πολύ ευνοϊκούς όρους.
Έχει προσληφθεί με πολύ ευνοϊκούς όρους από την εταιρεία.
Η απολογία του κατέρριψε τις κατηγορίες εναντίον του.
Οι κατηγορίες εναντίον του καταρρίφθηκαν με την απολογία του.
Απάλλαξε τον αδερφό του από το δίλημμα.
Ο αδερφός του απαλλάχθηκε από το δίλημμα.