συν-e-μάθηση

Αφωνόληκτα

Βιβλίο (σελ.19):

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2234/Archaia-Elliniki-Glossa_B-Gymnasiou_html-empl/index02.html

Τα ουσιαστικά της κατηγορίας αυτής, ενώ φαίνονται πολύπλοκα είναι αρκετά απλά, αρκεί να σκεφτούμε τι γίνεται στα νέα ελληνικά ή πώς λέμε σήμερα το ουσιαστικό. Η κλίση τους θυμίζει πολύ τα νέα ελληνικά. Ακολουθεί πίνακας με τα συνηθέστερα ουσιαστικά της αρχαίας με τη μετάφραση τους στα νέα ελληνικά:

αρχαία	νέα	αρχαία	νέα
ὁ αὖλαξ	αυλάκι	ἡ γλαῦξ	η γλαύκα
ἡ ἕλιξ	ο έλικας	ὁ Θρᾷξ	ο Θράκας
ὁ θώραξ	ο θώρακας	ὁ κῆρυξ	ο κήρυκας
ἡ κλῖμαξ	η κλίμακα (η σκάλα)	ἡ λάρναξ	η λάρνακα
ὁ πίναξ	ο πίνακας	ὁ φύλαξ	ο φύλακας
ἡ σάρξ	η σάρκα	ἡ σάλπιγξ	η σάλπιγγα
ἡ φάραγξ	το φαράγγι	ὁ λάρυγξ	ο λάρυγγας
ἡ μάστιξ	η μάστιγα	ὁ, ἡ βήξ	ο βήχας
ἡ θρίξ	η τρίχα	ὁ Αἰθίοψ	ο Αιθίοπας
ὁ σκνίψ	η σκνίπα	ἡ φλέψ	η φλέβα
ὁ λίψ	ο λίβας (αέρας νότιος)	ὁ χάλυψ	ο χάλυβας
ἡ ἀγελάς	η αγελάδα	ὁ ἱδρώς	ο ιδρώτας

γρόληκτα συγκοπτόμενα διπλόθεμα ακατάληκτα σε -ηρ (γεν. -ρος)

Παίρνουμε τώρα το νεοελληνικό θέμα των λέξεων αυτών και του κολλάμε την κατάληξη -ος. π.χ. Ο θώρακ-ας, θα κόψω το -ας και θα βάλω το -ος, θώρακος και, ιδού, η γενική στα αρχαία ελληνικά.

Πηγή πίνακα: http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/c.klisi.oys.htm

Όλη η θεωρία προς εμπέδωσιν στο διαδραστικό μας βίντεο με την κ. Κ. Σάιτ:

https://content.e-me.edu.gr/wp-admin/admin-ajax.php?action=h5p_embed&id=1108217

Δυναμική εξάσκηση με τον Ελληνικό Πολιτισμό:

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/askisis%20arxaia/c-klisi-afonolikta3.htm

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/askisis%20arxaia/c-klisi-afonolikta2.htm

...ψυχή πολύχρωμη ...ζωή στο προσκήνιο ... φως παντού