Α. Υποθετικό
α. Ξεχωρίζει γιατί βρίσκεται στην αρχή της πρότασης στην οποία ανήκει (δευτερεύουσα υποθετική).
β. Συντάσσεται με υποτακτική.
γ. Δέχεται άρνηση μή.
δ. Μεταφράζεται στη ν.ε. με τον υποθετικό σύνδεσμο «αν».
Β. Αοριστολογικό
α. Είναι πάντοτε η δεύτερη λέξη της πρότασης στην οποία ανήκει· η πρώτη είναι αναφορική αντωνυμία, αναφορικό επίρρημα, χρονικός ή τελικός σύνδεσμος.
β. Συντάσσεται με υποτακτική.
γ. Δέχεται άρνηση μή.
δ. Στη ν.ε. δε μεταφράζεται ή αποδίδεται με: «τυχόν», «ίσως», «-δήποτε».
Παρατήρηση:
Αν και δέχονται την ίδια άρνηση, μή, και στην πρότασή τους το ρήμα θα βρίσκεται σε υποτακτική, διαφέρουν ως προς τη θέση που καταλαμβάνουν στην πρόταση.
Γ. Δυνητικό
α. Δέχεται άρνηση οὐ(κ).
β. Συντάσσεται με:
i) ευκτική (πλην μέλλοντα). Η δυνητική ευκτική δηλώνει κάτι το δυνατό στο παρόν και στο μέλλον. Αποδίδεται με: θα + παρατατικό, θα μπορούσα να + ρήμα.
ii) οριστική (μόνο ιστορικών χρόνων). Η δυνητική οριστική δηλώνει κάτι το δυνατό στο παρελθόν ή κάτι αντίθετο του πραγματικού. Αποδίδεται με: θα + παρατατικό ή υπερσυντέλικο.
iii) απαρέμφατο ή μετοχή (πλην μέλλοντα). Δυνητικό απαρέμφατο ή μετοχή συναντάμε στον πλάγιο λόγο και προέρχονται από δυνητική ευκτική ή δυνητική οριστική του ευθέος λόγου· συνήθως αποτελούν απόδοση εξαρτημένου υποθετικού λόγου.
Παρατήρηση:
Όπως βλέπουμε έχει διαφορετική άρνηση [οὐ(κ)] από τα άλλα δύο και δε συντάσσεται με υποτακτική.
Εμπεδώνουμε με το διαδραστικό βίντεο της κ. Κ. Σάιτ:
https://content.e-me.edu.gr/wp-admin/admin-ajax.php?action=h5p_embed&id=1072025
Ας εφαρμόσουμε τη νέα γνώση με σύμμαχο τον Ελληνικό Πολιτισμό:
http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/2askiseis/c9-2.htm