Η Απιδιά

Πληροφοριακά Στοιχεία

Γονική Κατηγορία: Τα φυτά της Σαμοθράκης

Κατηγορία: Οπωροφόρα Δέντρα της Σαμοθράκης

Δημοσιεύθηκε : Δευτέρα, 11 Μάιος 2015 21:23

Γράφτηκε από τον/την Super User

Εμφανίσεις: 516

Η αχλαδιά ή απιδιά είναι οπωροφόρο δέντρο και ανήκει στην τάξη Ροδώδη και στην οικογένεια των Ροδοειδών και καλλιεργείται δε σε όλες τις εύκρατες χώρες Κατάγεται από τις περιοχές γύρω από την Κασπία θάλασσα και βρέθηκε στην Ελλάδα από τα αρχαία χρόνια Στην Ευρώπηκαλλιεργείται από το 17ο αιώνα Η αχλαδιά έχει άνθη λευκόχρωμα ή είναι απαλού ρόδινου χρώματος και μοιάζουν με αυτά της μηλιάς

Οι καλλιεργούμενες αχλαδιές πολλαπλασιάζονται με σπόρο και στη συνέχεια με εμβολιασμό. Από 4 μέχρι 7 χρόνια μετά τη φύτευση αρχίζει η ικανοποιητική απόδοση του δέντρου Η αχλαδιά καλλιεργείται για το νόστιμο καρπό της το αχλάδι Είναι εξαιρετικά ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες και μπορεί να αντέξει και στους –20 βαθμούς αλλά πριν αρχίσει η άνθιση Όταν οι καρποί δέσουν τότε η ανθεκτικότητα του δέντρου στο κρύο πέφτει και φτάνει στους –2 βαθμούς Το έδαφος πρέπει να είναι ελαφρύ και δροσερό ενώ αργιλώδη εδάφη είναι απαγορευτικά στην ανάπτυξη του δέντρου Συνήθως σε ένα στρέμμα μπορούν να φυτευτούν 15-25 δέντρα αλλά σε μη ζωηρές ποικιλίες μπορούμε να δούμε και 100 δέντρα ανά στρέμμα Όταν δεν υπάρχει αρκετή υγρασία ή ικανοποιητικός αριθμός βροχοπτώσεων τότε χρειάζεται πότισμα γιατί το δέντρο είναι ευαίσθητο στην ξηρασία Στην Ελλάδα η συστηματική καλλιέργεια της αχλαδιάς γίνεται κυρίως στη Μακεδονία (περίπου το 40% της εγχώριας παραγωγής) ,στην Πελοπόννησο (το 27% της παραγωγής) στη Δυτική Στερεά και στη Θεσσαλία. Οι κυριότερες ποικιλίες είναι:

1. Κρυστάλλι, που καλλιεργείται κυρίως στη Μακεδονία και στη Βόρεια Πελοπόννησο.
2. Κοντούλα, η αχλαδιά με τα πιο νόστιμα και ακριβά αχλάδια ,εξαιρετικής ποιότητας αλλά και αρκετά ευαίσθητη. Καλλιεργείται στη δυτική Πελοπόννησο.
3. Βουτυράτη, καλλιεργείται κυρίως στη Μακεδονία και Θεσσαλία.
4. Δουκέσσα, με τους μικρούς νόστιμους καρπούς καλλιεργείται στη Μακεδονία.

Ακόμα υπάρχουν οι Κάιζερ, Πάς Κρασάν, και άλλες. Εκτός από τις καλλιεργούμενες αχλαδιές υπάρχουν και αυτοφυείς στα δάση της βορείου και νοτίου Ελλάδας γνωστές με το όνομα αγριαπιδιά, αγκαθιά, αμπουρτζιά κ.λ.π.(Πηγή Βικιπαίδεια)Στην Σαμοθράκη  δυο είναι οι κυριαρχες ποικιλίες που δεν βρίσκονται στην υπόλοιπη Ελλάδα τόσο συχνά: Τα κοκκινάπιδα και τα (α)ξάπιδα. Τα Κοκκινάπιδα είναι μικρά πολύ νόστιμα και γλυκά και έχουν ένα ξεχωριστό άρωμα . Όταν ωριμάσουν γίνονται κόκκινα και απο εδω βγαίνει το όνομα Τρώγονται και άγουρα όμως και επίσης βραστά που είναι ξεχωριστό γλύκισμα.Ακόμα τα ξεραίνουν στον ήλιο και είναι μια πολύ θρεπτική τροφή. Ως και την δεκαετία του 60 γινότανε εξαγωγή απιδιών σε πολλά νησιά Σήμερα έχει περιοριστεί ο αριθμός των δέντρων και κυρίως έχει Στον Άγιο Δημήτριο στον Άγιο Γεώργιο στο Πολυπούδ στα Πήα τα Αλωνια και στους Απατσανάδες. (Α)ξάπιδα έχει στα Αμπέλια  Είναι μια ποικιλία ιδιόμορφη αφού έχει ξεχωριστή γεύση  και είναι πιο ανθεκτικά στα έντομα. Υπαρχει και μια ποικιλία οι απίδες που είναι μεγάλα απίδια και με ξεχωριστό άρωμα 

Η Συκιά

Πληροφοριακά Στοιχεία

Γονική Κατηγορία: Τα φυτά της Σαμοθράκης

Κατηγορία: Οπωροφόρα Δέντρα της Σαμοθράκης

Δημοσιεύθηκε : Δευτέρα, 11 Μάιος 2015 18:09

Γράφτηκε από τον/την Super User

Εμφανίσεις: 708

Η συκιά (επιστ. Συκή η καρική και Συκή η κοινή, Ficus carica) είναι δικοτυλήδονο φυτό που ανήκει στο γένος Συκή και στην οικογένεια Μορεοειδή. Είναι δέντρο πολύ κοινό στην Ασία, στη Μέση Ανατολή και στις Μεσογεικές χώρες Η καλλιέργειά της εισήχθη και στην Αμερική τον 18ο-19ο αιώνα Είναι η συκέη ή συκή των αρχαίων Ευδοκιμεί σε περιοχές με θερμό και δροσερό κλίμα και σε υψόμετρα μέχρι 1700μ. Οι καρποί της τρώγονται νωποί ή ξεροίΤο δέντρο ήταν γνωστό από τους προϊστορικούς χρόνους. Στην περιοχή του Παρισιού βρέθηκαν απολιθώματα φύλλων και καρπών συκιάς από την Πλειστόκαινο εποχή της Τεταρτογενούς Περιόδου. Αυτό πιστοποιεί ότι το φυτό υπήρχε ήδη από τα προϊστορικά χρόνια στην Ευρώπη Συγκεκριμένα στον προϊστορικό οικισμό Πολιόχνη, στο νησί της Λήμνου, έχουν βρεθεί απανθρακωμένα σύκα Ιστορία Στον ελλαδικό χώρο καλλιεργείται πριν από την Ομηρική εποχή Στην αρχαιότητα ήταν ευρέως γνωστή και φημισμένη για την ποιότητά της, η ποικιλία "Βασιλική" η οποία καλλιεργείτο κυρίως στην Αττική Σήμερα αμφισβητείται η φημολογούμενη ως ασιατική καταγωγή της συκιάς, επειδή κατά τον Ηρόδοτο, δεν καλλιεργούνταν ούτε στη Λυδία ούτε στην Περσία. Ο ιστορικός της αρχαιότητας αναφέρει μάλιστα ότι βασικός λόγος της εκστρατείας του βασιλιά της Περσίας Ξέρξη, ήταν η κατάκτηση της Αττικής, ώστε να έχει την δυνατότητα να τρώει όχι μόνο αποξηραμένα αλλά και νωπά σύκα.Η συκή, στην αρχαία Ελλάδα σύμβολο της γονιμότητας και του Διονύσου, ένα προσωνύμιο του οποίου ήταν ΣυκίτηςΗ καλλιέργεια της συκιάς ήταν εξαιρετικά διαδεδομένη στην νεότερη Ελλάδα, έπαιζε σημαντικό ρόλο στην διατροφή του πληθυσμού και αποτελούσε βασικό εξαγώγιμο προϊόν. Πριν τον Β' ΠΠ αντιπροσώπευε το 20% της αξίας των εξαγόμενων αγροτικών προϊόντων Στη σύγχρονη Ελλάδα έγινε εισαγωγή μοσχευμάτων από την περιοχή της Σμύρνης το 1908, τα οποία μοιράστηκαν σε Αγρότες της Μεσσηνίας. Την περίοδο 1930-1935 η παραγωγή σύκων στην Μεσσηνία ανήλθε σε 10.200 τόνους, ενώ το 1994 τα στοιχεία δείχνουν παραγωγή 5.236 τόνων Το 1929 ιδρύθηκε στο Υπουργείο Γεωργίας το ειδικό γραφείο προστασίας των ελληνικών σύκων, το οποίο διατηρήθηκε μέχρι το 1952 οπότε και ιδρύθηκε η συνεταιριστική οργάνωση "ΣΥΚΙΚΗ" υπό την εποπτεία του Υπ. Γεωργίας και της Αγροτικής Τράπεζας. Σκοπός της ήταν η προστασία της συκοπαραγωγής και η βελτίωση της διάθεσης και εξαγωγής των προϊόντων Σήμερα στην Ελλάδα η συκιά συνεχίζει να καλλιεργείται στο νομό Μεσσηνίας, όπου υπάρχουν συστηματικοί οπωρώνες. Λιγότερο συστηματικά καλλιεργείται στους νομούςΛακωνίας και Αττικής, στην Κύμη, το Πήλιο και ορισμένα νησιά. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του 1991, ο συνολικός αριθμός των δέντρων ήταν 5 εκατομμύρια και ή εγχώρια παραγωγή σύκων έφτανε τους 87.000 τόνους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων (FAO), σε σύνολο 1.000.000 τόνων της παγκόσμιας παραγωγής, Η Ελλάδα ήταν δεύτερη στην κατάταξη μετά την Τουρκία (314.000) και ακολουθούσαν το Ιράν, η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Ισπανία. To 2009 η παγκόσμια παραγωγή ανήλθε σε περισσότερους από 1.118.000 τόνους, με πρώτη την Αίγυπτο (350.000 τ.), δεύτερη την Τουρκία (244.000 τ.) και στη συνέχεια άλλες χώρες της Μεσογείου. Η ελληνική παραγωγή μειώθηκε σε μόλις 20.376 τ. και κατέλαβε την 11η θέση Το σύκο, από βοτανική άποψη, δεν είναι τυπικός καρπός αλλά μια κοίλη ανθοδοχή που ονομάζεται ταξιανθία. Η ανθοδόχη περιέχει έναν μεγάλο αριθμό ανθέων που συνήθως ανέρχεται σε πολλές εκατοντάδες. Το είδος και ο αριθμός των ανθέων διαφοροποιούνται σημαντικά στους δύο βασικούς τύπους δέντρου της συκιάς που είναι:

• Η άγρια συκιά (αρρενοσυκιά) η οποία είναι δένδρο μόνοικο διότι οι ταξιανθίες του περιέχουν και αρσενικά και θυλυκά άνθη.Στη Σαμοθράκη λέγεται ορνιός

• Η θηλυκή η οποία είναι δένδρο δίοικο διότι έχει μόνο θηλυκά άνθη τα οποία για να γονιμοποιηθούν απαιτείται μεταφορά γύρης απο τα αρσενικά άνθη της αρρενοσυκιάς.Η γονιμοποίηση της συκιάς ακολουθεί έναν ιδιόμορφο κύκλο που πραγματοποιείται με την συμμετοχή του εντόμου Blastophaga grossorum (κοινώς ψήνας της συκιάς). Το έντομο αυτό διαχειμάζει ως προνύμφη στα χειμερινά σύκα της αρρενοσυκιάς τα οποια διατηρούνται στο δενδρο κατα την διάρκεια της χειμερινής περιόδου και τα οποία ονομάζονταικρατητήρες ή όλυνθοι. Την άνοιξη αναπτύσσονται τα εαρινά σύκα που ονομάζονται ερινεοί ή ορνιοί. Την ίδια περίοδο ο ψήνας ολοκληρώνει τον βιολογικό του κύκλο μέσα στους κρατηρήρες και εισέρχεται στους ερινεούς, ως έντομο πλέον για να ωοτοκήσει. Κατά την είσοδό του μεταφέρει γύρη απο τα αρσενικά άνθη που βρίσκονται κοντά στην οπή της βάσης, προς τα θηλυκά τα οποία βρίσκονται στο βάθος του σύκου, κοντά στον ποδίσκο. Με αντίστοιχο κύκλο μεταφέρεται στη συνέχεια η γύρις απο τα αρσενικά άνθη της αρρενοσυκιάς, στα άνθη που περιέχονται στις ταξιανθίες της θηλυκής και τα οποία έτσι μετατρέπονται σε καρπούς.(Πηγή Βικιπαίδεια) 

Στη Σαμοθράκη τρείς  κύριες ποικιλίες  υπάρχουν: 1) Η   ασπροσυκιά (ασπουυσκιά όπως λέγεται στην τοπική διάλεκτο)  κάνει άσπρα σύκα και σε αυτήν την κατηγορία κυριαρχεί η Μυτηλνιά. Δεν χρειάζεται σχεδόν καθόλου νερό και κανει σλυκα μικρά αλλά πολύ γλυκά

2) η μαυροσυκιά ( μαβουυυυσκιά όπως λέγεται στην τοπική διάλεκτο) κάνει μαύρα σύκα μικρά και νόστιμα και

3) Η ματουσκιά που  κάνει  πράσινα σύκα αλλά στο εσωτερικό τους έχουν έντονο κόκκινο χρώμα απο όπου και το ονομά της και τα σύκα της είναι πολύ μεγάλα και αν βρεί νερό γίνονται τεράστια αλλά άγλυκα . Τα σύκα που γίνονται ξερά είναι τα ασποοοόσκα κυρίως και μάλιστα αυτά που προέρχονται απο περιοχές άνυδρες.Αν ην εποχή που ωριμάζουν τα πιάσει βροχή ή τα ποτίσουμε τότε πιάνουν σκουλήκια και καλό είναι να τα ανοίγουμε πριν τα φάμε. Τα μυτηλνιά τρώγονται με τη φλούδα και είναι πολύ νόστιμη.(Πηγή φωτογραφιών Φυτώρια Κωστελένος). Πως κάνουμε ξερά σύκα: Πρώτα διαλέγουμε τα ώριμα σύκα (ψχάδια) και αφού τα πιέσουμε ελάφρά στο κοτσάνια τα  βάζουμε στον ήλιο και τα προφυλάσσουμε απο τις μύγες και τις μέλισσες. 10-12 μέρες τα ελέγχουμε και αν έχουν ξεραθεί τα μαζεύουμε και τα βάζουμε σε ένα καζάνι όπου τα βράζουμε για 1 ώρα σε χαμηλή φωτιά. Μετά τα απλώνουμε πάλι να στεγνώσουνε και είναι έτοιμα προς χρήση. Μερικοί τα κάνουν αρμαθιές (τσαπέλες). Τα περνουν σε μια κλωστή με τη βοήθεια βελόνης και τα κρεμάνε. Προσοχή:Να τα περνάμε πάντα απο το κοτσάνι.Μετά το βράσιμο το εκχύλισμα που μένει είναι πλούσιο σε σακχαρα. Εκεί μέσα ρίχνουμε αλεύρι και φτιάχνουμε την περίφημη μπλέντα. Όπως η μουσταλευριά και είναι πολύ νόστιμη και θρεπτικη.Τα άγουρα σύκα από τον ορνιό γίνονται γλυκό του κουταλιού το περίφημο συκαλάκι.

Η καρυδιά

Πληροφοριακά Στοιχεία

Γονική Κατηγορία: Τα φυτά της Σαμοθράκης

Κατηγορία: Οπωροφόρα Δέντρα της Σαμοθράκης

Δημοσιεύθηκε : Δευτέρα, 11 Μάιος 2015 16:27

Γράφτηκε από τον/την Super User

Εμφανίσεις: 550

Η καρυδιά (επιστ: Καρυά, Juglans) ανήκει στην οικογένεια των Καρυοειδών (Juglandaceae) με 20 είδη φυλλοβόλωνδέντρων Είναι αυτοφυές  αγγειόσπερμο μονοχλαμυδικό φυτό Δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα προσαρμογής και καλλιεργείται σε διάφορους τύπους κλιμάτων και περιβάλλοντος  Όμως αποδίδει περισσότερο σε περιοχές με θερμό και υγρό κλίμα  Tο πιο συνηθισμένο και γνωστό είδος είναι η Καρυά η βασιλική λατινική ονομασία Juglans regia Η ονομασία στα λατινικά του γένους julans προέρχεται από τις λέξεις Jovis glans, που σημαίνουν Διός βάλανος

Καρύδια

Τα φύλλα της καρυδιάς είναι μεγάλα, μακριά, σύνθετα. Το κάθε φύλλο αποτελείται από 7-9 μικρά φύλλα, με ωοειδές σχήμα Τα άνθη της είναι αφανή χωρίς πέταλα και τα αρσενικά σχηματίζουν ταξιανθίες. Ο κορμός της είναι παχύς και η διάμετρος του φτάνει τα 2,5 μέτρα

Η κοινή καρυδιά φτάνει σε ύψος τα 35 μέτρα και είναι γνωστή και με τις ονομασίεςαγγλική ή περσική

 Καλλιεργείται για τον καρπό της, το καρύδι, και για την εξαιρετικής ποιότητας ξυλεία της.Τα καρύδια, όταν ωριμάσουν, τινάζονται από το δέντρο με ράβδισμα και μαζεύονται από το έδαφος πριν μαυρίσουν Στη συνέχεια ξεφλουδίζονται και ξεραίνονται σε ειδικά ξηραντήρια Το καρύδι έχει σχήμα σφαιρικό και το περικάρπιο του όταν είναι χλωρό είναι παχύ σαρκώδες και πράσινο ενώ όταν ωριμάζει αλλάζει χρώμα σε ανοιχτό μπεζ-καφέ και γίνεται σκληρό, ξυλώδες κέλυφοςΤο εσωτερικό του καρυδιού, η καρυδόψιχα, αποτελείται από δύομεγάλες κοτυληδόνες οι οποίες περιβάλλονται από ένα λεπτό σπερματικό περίβλημα. Η καρυδόψιχα τρώγεται σκέτη σαν ξηρός καρπός χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική στη μαγειρική και τρώγεται με μέλι Το χλωρό καρύδι γίνεται νόστιμο γλυκό του κουταλιού Η Κίνα είναι πρώτη στον κόσμο σε παραγωγή καρυδιών Ακολουθούν  οι Η.Π.Α το Ιράν η  Τουρκία και η Ουκρανία Η έκταση που καταλαμβάνει στην Ελλάδα ανέρχεται σε 700.000 στρ. περίπου, ενώ η ετήσια παραγωγή καρυδιών ανέρχεται σε 25.000 τόνους Η αποφλοίωση - σπάσιμο των καρυδιών πέρα των καρυδοθραυστών προσωπικής χρήσης γίνεται και σε ειδικά μηχανήματα τους σπαστήρες καρυδιών Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν εταιρίες που προσφέρουν τέτοιες υπηρεσίες Το ξύλο της καρυδιάς είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό και δεν εμφανίζει ρωγμές Είναι συμπαγές με εξαιρετική ελαστικότητα και χρησιμοποιείται στην κατασκευή επίπλων πολύ καλής ποιότητας. Επειδή κατεργάζεται εύκολα χρησιμοποιείται και στην ξυλογλυπτική Στην Ελλάδα η καρυδιά πολλαπλασιάζεται με σπόρο από καλά και ειδικά επιλεγμένα δέντρα. Σε άλλες χώρες ο πολλαπλασιασμός γίνεται με εμβολιασμό αλλά θεωρείται αρκετά δύσκολος Πολύ διαδεδομένο είδος καρυδιάς στην Ευρώπη είναι η Καρυα η βασιλική (Juglans regia). Ένα είδος καρυδιάς είναι η μαύρη καρυδιά (Juglans nigra) δέντρο της Βόρειας Αμερικής που φτάνει σε ύψος τα 25 μέτρα και είναι μακρόβιο φυτό, που μπορεί να ξεπεράσει την ηλικία των 250 ετών. Το ξύλο της είναι εξαιρετικής ποιότητας , ακριβό και ανθεκτικό. Τα καρύδια που παράγει χρησιμοποιούνται στην αρτοποιία και στην παρασκευή γλυκών και παγωτού. Ακόμα ένα σημαντικό είδος είναι η Πτεροκαρύα της Κίνας και της Ιαπωνίας. (πηγή Βικιπαίδεια)Στη Σαμοθράκη η καρυδιά (καριά) είναι  ένα πολύ αγαπητό δέντρο και πολύ φιλικό προς τον ανθρωπο. Τα καρύδια (καΐδια) είναι συνυφασμένα με τα σύκα  Γιαυτό και στο δημώδες άσμα (τάθελε η μάνα σου ταθελες και εσυ τα συκα τα καρύδια και το γλυκό κρασί..) δείχνει την στενή σχέση των δυο αυτών φρούτων Το αγαπημένα σνακ των Σαμοθρακιτών είναι  ξερό σύκο και μέσα του καρυδόψυχα Καρυδιές υπάρχουν σε όλοτο νησί. Κυρίως στα Αλώνια (γιοματνή) όπου τα δέντρα ειναι πανήψηλα και η συγκομιδή τους πολύ δύσκολη. Μάλιστα παίρνουν και τα κοράκια το μερίδιό τους Το κοράκι παίρνει το καΐδ απο το δέντρο ανεβαίνει ψηλά το αφήνει να πέσει και το ακολουθά σε ελεύθερη πτώση οπότε σπάζει και το τρώει. Ένας τρόπος να αρπάζει ο άνθρωπος τα καρύδια είναι να περιμένει την πτώση και να τρομάζει το πουλί οπότε μένει το καρύδι. Άλλες φορές πέφτει μέσα σε θάμνους και το πουλί δεν μπορεί να το βρει  οπότε  φυτρώνει νέο δέντρο Καργιές όμως έχει καισε άλλα μέρηόπως στους Καρυώτες στα Λουτρά και στην Απαν Μεριά στο Ξηροπόταμο και στις Μακρυλιές Επειδή  η καρυδόψυχα  μοιάζει με τον εγκέφαλο του ανθρώπου οι αρχαίοι πίστευαν πως βοηθάει τον εγκέφαλο να αναπτυχτεί. Σε κάθε περίπτωση όμως το καρύδι προσφέρει στον οργανισμό έλαια και Ω λιπαρά