ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΤΙΤΛΟΣ: Κόρη σε τιμή ευκαιρίας

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Λένα Μερίκα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Εφηβικοί Έρωτες

ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Οικογενειακές σχέσεις

ΕΙΔΟΣ: Μυθιστόρημα

ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Αρχαιοκαπηλία, Σεξουαλική παρενόχληση, Στερεότυπα/Ρατσισμός, Σχολείο, Φιλία, Χιούμορ

ΔΙΑΦΟΡΑ:

ΣΕΛΙΔΕΣ: 179

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

1. Από πού εμπνεύστηκε η συγγραφέας και τιτλοφόρησε έτσι το βιβλίο της;
2. Η συγγραφέας του βιβλίου δεν παρουσιάζει τα γεγονότα σε ευθύγραμμη πορεία (με τη σειρά που συνέβησαν). Μπορείς να αναφέρεις μερικά παραδείγματα από το βιβλίο και να εξηγήσεις για ποιο λόγο προτίμησε αυτόν τον τρόπο αφήγησης;
3. Ο Νίκος, ο θείος μιας από τις πρωταγωνίστριες του βιβλίου, σκιαγραφείται από την αφηγήτρια με μια σειρά από αρνητικά χαρακτηριστικά. Μπορείς να τα αναφέρεις στους συμμαθητές σου;
4. Πώς θα χαρακτήριζες τη δασκάλα το βιβλίου; Να αιτιολογήσεις ό,τι αναφέρεις.
5. Το βιβλίο είναι γραμμένο κυρίως σε διαλογική μορφή. Μπορείς ένα κεφάλαιο του βιβλίου (π.χ. Αντίζηλες) να το μεταφέρεις σε αφηγηματική μορφή; Ποια είναι τα συμπεράσματά σου ως προς το ύφος του κειμένου στις δύο περιπτώσεις;
6. Με αφορμή όσα διάβασες στο βιβλίο για τον ρατσισμό, μπορείς να κάνεις μια παρουσίαση με καθημερινές μας συμπεριφορές που συντηρούν τον ρατσισμό στη ζωή μας;

ΤΙΤΛΟΣ: Για την πατρίδα

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Πηνελόπη Δέλτα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Εθνική ζωή

ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Ιστορικά [Βυζάντιο, 995-1018 μ.Χ.]

ΕΙΔΟΣ: Μυθιστόρημα

ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Ελληνισμός, Περιπέτεια, Φιλία

ΔΙΑΦΟΡΑ: Εκδόθηκε το 1909 και έχει γνωρίσει δεκάδες εκδόσεις μέχρι τις μέρες μας. Σε ψηφιακή μορφή μπορεί κανείς να το διαβάσει εδώ.

ΣΕΛΙΔΕΣ: 164

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

1. Πότε εξελίσσεται η δράση του μυθιστορήματος;
2. Ποια γεγονότα πιστεύεις ότι επηρέασαν τη συγγραφέα του βιβλίου; Λάβε υπόψη σου τον χρόνο συγγραφής του και τα ιστορικά γεγονότα που προηγήθηκαν. Μπορείς να στραφείς για τη μελέτη της εποχής εκείνης σε σχολικά βιβλία, σε εγκυκλοπαίδειες ή και στο διαδίκτυο.
3. Στο βιβλίο τονίζεται ιδιαίτερα η προσωπικότητα του Βασιλείου Β΄, του επονομάζομενου Βουλγαροκτόνου. Χρησιμοποιώντας διάφορες πηγές, που πρέπει να τις κατονομάσεις, προσπάθησε να κάνεις μια παρουσίαση της πολιτικής του Βασιλείου Β΄ στον εσωτερικό και εξωτερικό τομέα του βυζαντινού κράτους.
4. Σημαντική θέση στο βιβλίο κατέχει το Δυρράχιο, πόλη της σημερινής Αλβανίας. Κάνε μια μικρή έρευνα για την πόλη αυτή και παρουσίασε τα συμπεράσματά σου για την ιστορία της καθώς και για τη στρατηγική της θέση.
5. Χρησιμοποιώντας τους παρακάτω διαδικτυακούς τόπους, προσπάθησε να σημειώσεις τη διαδρομή που έκαναν οι πρωταγωνιστές του βιβλίου από την Κωνσταντινούπολη μέχρι τη Θεσσαλονίκη και κατόπιν ώς το Δυρράχιο. Στη συνέχεια, μέτρησε τη χιλιομετρική απόσταση Θεσσαλονίκης-Δυρραχίου και υπολόγισε πόσες μέρες μπορεί να χρειάστηκαν οι πρωταγωνιστές, για να καλύψουν αυτή τη διαδρομή πεζοπορώντας.

      Αποστάσεις

      Google maps

6. Στο βιβλίο μπορεί κανείς να παρακολουθήσει τη θυσία του ήρωα για την πατρίδα. Σήμερα, που δεν υπάρχει πόλεμος στη χώρα μας, τι θα μπορούσε να κάνει κανείς για να βοηθήσει την πατρίδα του; Πώς θα μπορούσε να δείξει τον πατριωτισμό του; Γράψε τους προβληματισμούς σου με τη μορφή άρθρου για τη σχολική σου εφημερίδα.

ΤΙΤΛΟΣ: Η αυλή μας

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Μαρία Ιορδανίδου

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Λαογραφικά

ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Προβλήματα σύγχρονης ζωής

ΕΙΔΟΣ: Μυθιστόρημα

ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Καθημερινή ζωή, Προβλήματα πόλης, Χιούμορ

ΔΙΑΦΟΡΑ: Ενδιαφέρουσα θα ήταν η σύγκριση με το βιβλίο «Μαρκοβάλντο: Οι εποχές στην πόλη», του Ίταλο Καλβίνο.

ΣΕΛΙΔΕΣ: 126

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

1. Το βιβλίο αρχίζει με την παρακάτω φράση: «Ζούμε στην εποχή του τσιμέντου και της πολυκατοικίας». Ποια είναι η σχέση της φράσης αυτής με το περιεχόμενο του βιβλίου;
2. Αν έπρεπε να συνοψίσεις τα βασικά χαρακτηριστικά του σύγχρονου τρόπου ζωής, όπως παρουσιάζονται από τη συγγραφέα του βιβλίου, ποια θα επισήμανες;
3. Η συγγραφέας συχνά συγκρίνει τον σύγχρονο τρόπο ζωής με τη ζωή της ως παιδί στην Κωνσταντινούπολη. Μπορείς να αναφέρεις αυτές τις διαφορές; Εάν έχεις διδαχθεί τον τρόπο ανάπτυξης παραγράφου με «Σύγκριση – Αντίθεση», γράψε μια παράγραφο με τη μέθοδο αυτή.
4.  Η συγγραφέας σε κάποιο σημείο του βιβλίου της γράφει: «Από τη στιγμή που άρχισαν οι σεισμοί, οι πολυκατοικίες της αυλής χάσανε την αγγλοπρέπειά τους. Οι άνθρωποι ξανάγιναν Ρωμιοί. Άρχισαν να χαιρετιούνται χωρίς να έχουν συστηθεί. Αργά και πού άρχισαν μικροβεγγέρες». Τι εννοεί η συγγραφέας; Να σχολιάσεις το παραπάνω χωρίο σε 80-100 λέξεις.
5. Να καταγράψεις στοιχεία λαογραφίας που μπορείς να εντοπίσεις στο βιβλίο. Εάν θέλεις να θυμηθείς τι σημαίνει η λέξη λαογραφία, μπορείς να επισκεφτείς την Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα, όπου μπορείς στην Αναζήτηση στα Λεξικά να γράψεις τη λέξη και να δεις τη σημασία της.
6. Εάν έπρεπε να επιλέξεις ένα άλλο απόσπασμα από το βιβλίο για τα σχολικά βιβλία των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Γυμνασίου, ποιο θα επέλεγες; Να το παρουσιάσεις στους συμμαθητές σου. (Τα παρακάτω αποσπάσματα από το βιβλίο «Η αυλή μας» βρίσκονται στα βιβλία της Α΄ και Β΄ Γυμνασίου). 
7. Να συγκρίνεις το βιβλίο με το μυθιστόρημα «Μαρκοβάλντο: Οι εποχές στην πόλη», του Ίταλο Καλβίνο, επιμένοντας κυρίως στον τρόπο παρουσίασης της σύγχρονης ζωής στις πόλεις από τους συγγραφείς των δύο βιβλίων.

ΤΙΤΛΟΣ: Ελένη ή ο Κανένας

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Ρέα Γαλανάκη

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Οικογενειακές σχέσεις

ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Παλαιότερες μορφές ζωής, Ιστορικά [ψηφίδες ελληνικής ιστορίας 1821- 1900] 

ΕΙΔΟΣ: Μυθιστόρημα

ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Έρωτας, Ζωγραφική, Πεπρωμένο 

ΔΙΑΦΟΡΑ: Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1999). Αντιπροσώπευσε την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας «Αριστείον», μπαίνοντας στην τελική τριάδα των υποψήφιων έργων (1999).

ΣΕΛΙΔΕΣ: 282

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

1. Να εξηγήσεις τον τίτλο του βιβλίου.
2. Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου είναι η Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα, η πρώτη σπουδασμένη Ελληνίδα ζωγράφος. Να κάνεις μια παρουσίαση της ζωής της, του έργου της και της προσωπικότητάς της, χρησιμοποιώντας και τις παρακάτω διευθύνσεις:

      Βικιπαίδεια

      Σαν σήμερα

3. Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου συχνά αναφέρεται στη θέση της γυναίκας την εποχή που έζησε (19^ος αι.). Πώς παρουσιάζει τη θέση της γυναίκας; Πιστεύεις ότι ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα;
4. «Πρώτη φορά έπειτα από τόσα χρόνια, η εντός μου Ελένη εξεγέρθηκε εναντίον του Κανένα, όπως πάντα εξεγείρεται η ζωή εναντίον του θανάτου. Αν νικούσε η Ελένη, θα έχανε όλα τα προνόμια που της υποσχόταν ο Κανένας. Αν νικούσε ο Κανένας, τότε εγώ θα έχανα για πάντα την ψυχή μου». Να σχολιάσεις την παραπάνω φράση του βιβλίου, λαμβάνοντας υπόψη και τη μεταμφίεση της πρωταγωνίστριας σε άντρα και τον αυτοπροσδιορισμό της ως «Κανένας».
5. Πώς θα χαρακτήριζες την Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα, λαμβάνοντας υπόψη τις επιλογές της και τη στάση ζωής της;
6. Να παρουσιάσεις το οικογενειακό δέντρο της πρωταγωνίστριας. Παράλληλα, να σημειώσεις επιγραμματικά μερικές πληροφορίες για τα πρόσωπα της οικογένειας. Εάν προτιμήσεις τον ηλεκτρονικό τρόπο δημιουργίας του οικογενειακού δέντρου, μπορείς να χρησιμοποιήσεις το παρακάτω λογισμικό:

http://www.myheritage.gr/family-tree-builder. (Η εφαρμογή απαιτεί εγκατάσταση στον υπολογιστή. Δίνεται  η δυνατότητα προσθήκης εικόνων κειμένου και ανάρτησης στο διαδίκτυο).

7. Μελέτησε το απόσπασμα από την «Αυτοβιογραφία» της Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου. Ποιες ομοιότητες μπορείς να εντοπίσεις ανάμεσα στις δύο γυναίκες;
8. Διαβάζοντας κανείς το βιβλίο, μπορεί να εντοπίσει σημαντικές στιγμές της ελληνικής ιστορίας, όπως αυτές παρουσιάζονται μέσα από τα μάτια των πρωταγωνιστών της υπόθεσης. Μπορείς να αναφέρεις σχετικά παραδείγματα από το βιβλίο;
9. Στον επίλογο του βιβλίου η συγγραφέας σημειώνει: «Θα είχε ίσως ενδιαφέρον να διακρίνει ο αναγνώστης τις διαφορές, αλλά και τις συγγένειες ανάμεσα στη Λογοτεχνία και την Ιστορία. Να κατανοήσει επίσης τη μετάλλαξη της πρώτης ύλης σε λογοτεχνία». Πώς βρίσκει εφαρμογή η παραπάνω φράση της συγγραφέα στο βιβλίο; Να εκφράσεις τη γνώμη σου χρησιμοποιώντας, εάν είναι δυνατόν, αποσπάσματα του βιβλίου.
10. Η οπτική γωνία της αφήγησης αλλάζει συχνά στο βιβλίο. Άλλοτε ο παντογνώστης αφηγητής γνωρίζει τις σκέψεις όλων των προσώπων και άλλοτε η Ελένη, η πρωταγωνίστρια του βιβλίου, βλέπει τα γεγονότα μέσα από τα δικά της μάτια. Μπορείς να σχολιάσεις όσα αναφέρονται παραπάνω, κάνοντας αναφορές και σε αποσπάσματα του βιβλίου;
11. Ο αφηγηματικός χρόνος, όπως παρατήρησες, δεν έχει μια ευθύγραμμη πορεία. Χαρακτηρίζεται από αναχρονίες, δηλαδή αναφορές στο παρελθόν (ανάδρομες αφηγήσεις) και αναφορές στο μέλλον (πρόδρομες αφηγήσεις). Μπορείς να το αποδείξεις, κάνοντας συγκεκριμένες αναφορές στο βιβλίο;
12. Βάλε τον εαυτό σου στη θέση της πρωταγωνίστριας. Κατάγραψε σε μορφή ημερολογίου τις σκέψεις σου για τη θέση της γυναίκας την εποχή εκείνη. Παράλληλα, σύγκρινέ την με τη θέση της στη δική μας εποχή.

ΤΙΤΛΟΣ: Η τελευταία μαύρη γάτα

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Ευγένιος Τριβιζάς

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Οι φίλοι μας τα ζώα

ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Αλληγορικά

ΕΙΔΟΣ: Μυθιστόρημα

ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Περιπέτεια, Στερεότυπα/Ρατσισμός, Φαντασία, Χιούμορ

ΔΙΑΦΟΡΑ: Ενδιαφέρουσα θα ήταν η σύγκριση με το βιβλίο «Η ιστορία ενός γάτου που έμαθε σε ένα γλάρο να πετάει» του Luis Sepulveda.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

ΣΕΛΙΔΕΣ: 359

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

1. Γιατί πιστεύεις ότι ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως πρωταγωνίστρια μια γάτα χρώματος μαύρου;
2. Ποιο ρόλο έχει στην υπόθεση του βιβλίου η μυστική αδελφότητα των προληπτικών;
3. Πώς θα χαρακτήριζες τη μαύρη γάτα που πρωταγωνιστεί στο βιβλίο; Να αιτιολογήσεις ό,τι αναφέρεις.
4. Γιατί πιστεύεις ότι ο συγγραφέας χρησιμοποίησε ζώα για να μας μεταδώσει τα μηνύματά του;
5. Ποιο είναι το βασικό μήνυμα που θέλει να μας μεταδώσει ο συγγραφέας;
6. Πιστεύεις ότι στην ανθρώπινη κοινωνία υπάρχουν συμπεριφορές ανάλογες με αυτές που αναφέρονται στο βιβλίο για τη μυστική αδελφότητα των προληπτικών; Να αναφέρεις συγκεκριμένα παραδείγματα είτε από την καθημερινή σου ζωή είτε από την Ιστορία.
7. Έχοντας ως αφορμή τα μηνύματα του βιβλίου, προσπάθησε να δημιουργήσεις ένα κολάζ με συνθήματα ή και εικόνες που αναφέρονται στην καταπολέμηση των κάθε είδους διακρίσεων. Εάν επιθυμείς να δημιουργήσεις ηλεκτρονικό κολάζ, μπορείς να χρησιμοποιήσεις την παρακάτω ιστοσελίδα, για να κατεβάσεις σχετικό λογισμικό  https://syneducation.wordpress.com/2013/10/06/collagerator/ .
8. Εάν έχεις διαβάσει το βιβλίο του L. Sepulveda «Η ιστορία του γάτου που έμαθε σε ένα γλάρο να πετάει», ποιες ομοιότητες και διαφορές μπορείς να εντοπίσεις ως προς το περιεχόμενο και τη δομή των βιβλίων;

ΤΙΤΛΟΣ: Η ιστορία του γάτου που έμαθε σε ένα γλάρο να πετάει

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Luis Sepulveda

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Οι φίλοι μας τα ζώα

ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Αλληγορικά

ΕΙΔΟΣ: Μυθιστόρημα

ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Αγάπη για τα ζώα, Στερεότυπα/Ρατσισμός, Χιούμορ

ΔΙΑΦΟΡΑ: Ενδιαφέρουσα θα ήταν η σύγκριση με το βιβλίο «Η τελευταία μαύρη γάτα» του Ευγένιου Τριβιζά.

ΣΕΛΙΔΕΣ: 154

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

1. Παρουσίασε στους συμμαθητές σου με λίγα λόγια το περιεχόμενο του βιβλίου.
2. Εάν έπρεπε να γράψεις κάποια «διδάγματα» που σου άφησε αυτό το βιβλίο, ποια θα σημείωνες; Εάν θέλεις, γράψε και φράσεις του βιβλίου.
3. Κάνε μια παρουσίαση, στόχος της οποίας θα είναι να καταδειχθεί η σχέση του ανθρώπου με τα ζώα.
4. Γιατί πιστεύεις ότι ο συγγραφέας χρησιμοποίησε ζώα, για να μας μεταδώσει τα μηνύματά του;
5. Να σχολιάσεις σε 80-100 λέξεις τη φράση του βιβλίου: «Πετάει μόνο αυτός που τολμάει να πετάξει».
6. Χρησιμοποιώντας τα λεξικά της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα, να βρεις τη σημασία της λέξης “ταμπού“. Στη συνέχεια χρησιμοποίησε τη λέξη γράφοντας τρεις φράσεις, ώστε να φαίνεται η σημασία της.
7. Εάν έχεις διαβάσει το βιβλίο του Ε. Τριβιζά «Η τελευταία μαύρη γάτα», ποιες ομοιότητες και διαφορές μπορείς να εντοπίσεις ως προς το περιεχόμενο των δύο βιβλίων;
8. Εάν διάβασες το βιβλίο «Η ιστορία του Μιξ, του Μαξ και του Μεξ» του ίδιου συγγραφέα, προσπάθησε να εντοπίσεις ομοιότητες και διαφορές ως προς περιεχόμενο.