ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΨΑΡΙΑ

Το Καλκάνι

Το καλκάνι

Το καλκάνι  ειναι ψάρι  της οικογένειας  Σκοφθαλμιδών και  φημίζεται για το μέγεθός του και το νόστιμο κρέας του. Το βρίσκουμε στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό υπάρχει σε αφθονία κατά μήκος των ευρωπαϊκών ακτών ως την Αρκτική καθώς και στο μεγαλύτερο μέρος  της βαλτικής στη Μεσογειο μέχρι τη Μαύρη θάλασσα.Το καλκάνι έχει  πλατύ σαν ρόμβο σχήμα με στρογγυλεμένο ουραίο πτερύγιο και πλήθος από οστέινες προεξοχές σε όλο του το σώμα, ιδίως από την πλευρά που έχει τα μάτια. Το χρώμα του ποικίλλει, αλλά γενικά είναι είτε γκριζωπό είτε καφέ της άμμου, που το βοηθάει να καμουφλάρεται με εξαιρετικό τρόπο μέσα στη λάσπη. Το μήκος του καλκανιού ποικίλλει: το κοινό μήκος για τα θηλυκά είναι 70 εκατοστά, ενώ για τα αρσενικά είναι 50 εκατοστά. Στον Ατλαντικό βέβαια, όπου υπάρχουν και οι μεγαλύτεροι εκπρόσωποι του είδους, το 1 μέτρο είναι σύνηθες μέγεθος. Το μεγαλύτερο μήκος καλκανιού, που έχει αναφερθεί ποτέ είναι 123 εκατοστά, το μέγιστο βάρος 25 κιλά, ενώ η μέγιστη ηλικία που έχει αναφερθεί είναι 25 έτη.

ΚΑΛΚΑΝΙ

Έχει πολύ υψηλή εμπορική αξία, και η αλιεία του είναι εμπορική. Επίσης αλιεύεται ως αλιεία αναψυχής και το κρέας του, το οποίο είναι εξαιρετικό, καταναλώνεται είτε φρέσκο είτε κατεψυγμένο. Το καλκάνι επίσης εκτρέφεται, καθώς και χρησιμοποιείται σε δημόσια ενυδρεία, επειδή προσαρμόζεται εύκολα σε αυτά.Το καλκάνι αλιεύεται κυρίως με τράτα βυθού, λιγότερο με παράκτια αλιευτικά εργαλεία και πολύ σπάνια πιάνεται καλκάνι με βενζινότρατα ή γρι-γρι.

Η Μουρμούρα

Η ΜΟΥΡΜΟΥΡΑ

Η Μουρμούρα   ή ( το μουρμούρι ) όπως λέγεται στην τοπική διάλεκτο ανήκει στην οικογένεια  Σπαριδών στο γένος Λιθόγναθος είναι ένα ψάρι με επίμηκες και ωοειδές σώμα που έχει μήκος  γύρω στα 20-25 εκατοστά , μυτερό ρύγχος και σαρκώδη άσπρα χείλη. Το στόμα είναι αρκετά ανεπτυγμένο και τα μάτια μικρά τοποθετημένα ψηλά στο κεφάλι. Το χρώμα της είναι ασημί και λάμπει  με  10-15  κάθετες  καστανόμαυρες σειρές στη ράχη και στα πλευρά. Η ράχη είναι γκρι, τα πλευρά ασημί και η κοιλιά άσπρη. Είναι ψάρι σαρκοφάγο, ζει σε ρηχά νερά κοντά στις ακτές, σε βυθούς με άμμο  και σε άσπρο-μαύρο. Τη συναντάμε σε μικρά κοπάδια και σε βάθη που δεν ξεπερνούν τα 50 μέτρα. Τη μέρα κρύβεται, και τη νύχτα βγαίνει ως την αυγή και κυνηγά την τροφή της, που είναι μικρά ψάρια και καβούρια.Αναπαράγεται την άνοιξη και το καλοκαίρι, μόλις κλείσει τα 2 χρόνια και φτάσει το μέγεθος των 14 εκατοστών.Ψαρεύεται με πεταχτάρι , μονάγκιστρο , ψιλό παραγάδι, καθετή και δίχτυ.

MOYRMOYRA 

Στη Σαμοθράκη μουρμούρες ( Μουρμούρια) έχει στις εξής περιοχές: Μαύρα Βράχια , Κάβο, Ασπρα Βράχια, Λιβάδι. Λάμπη, Κοιτάδα, Μακρύ Γυαλό, Παχιά Άμμο, Κήπους, Σκεπαστό, Φονιά, Λουτρά, Παλαιάπολη , Ροδοφύλλι, και φυσικά και μέσα στο λιμάνι της Καμαριώτισσας. Τρώγεται ψητό στη σχάρα και ενιοτε και λιαστό. Σαν αλίευμα θεωρείται επιτυχία και οι ψαράδες που είναι ειδικοί στις μουρμούρες λέγονται "μουρμουράδες".

Η Τσέρουλα

ΤΣΕΡΟΥΛΑ

Είναι ένα  ψάρι της οικογένειας των μαινιδών, . Μοιάζει πάρα πολύ με την μαρίδα και  τηγανητή είναι πολύ νόστιμη αλλά δεν τρώγονται τα εντόσθιά της σαν της μαρίδας. Το σώμα της είναι μακρύ και λεπτό, ενώ το στόμα της είναι εκτεταμένο προς τα έξω και τα δόντια της μικρά. Το χρώμα του δέρματός της είναι ανοιχτό γκρίζο, με χρωματιστές γραμμές κατά μήκος, το οποίο σβήνει στην κοιλιά με ασημόλευκο. Γνώρισμα της τσέρουλας είναι η παραλληλόγραμμη βούλα κάτω από την έντονη πλευρική γραμμή και στο ύψος του ραχιαίου πτερυγίου. Το μήκος της φθάνει μέχρι και  τα δέκα έως, το πολύ, δεκαπέντε εκατοστά. Είναι ένα παμφάγο μικρό ψαράκι που ότι κι αν δολώσουμε θα πιαστεί στα εργαλεία μας. Μερικές φορές μάλιστα είναι τόση η λαιμαργία της, που ορμά ακόμη και σε αγκίστρια χωρίς δόλωμα. Τη συναντάμε όλες τις εποχές, αλλά κυρίως το χειμώνα που  πέφτει γιαλό στα ρηχά.  Ψαρεύεται με δίχτυα με γρι-γρι και με πετονιά μονάγκιστρο. Δεν έχει ιδιαίτερη εμπορική αξία και μερικοί την μπερδεύουν με την μένουλα.

TSEROYLA

Στην Σαμοθράκη τσέρουλες έχει σχεδόν παντού, Κατα κύριο λόγο όμως έχει στην Σκαλα, στο Λιβάδι στο Λάκωμα, στον Μακρύ Γιαλό, στον Καρκάνη, στο Βάτο, στους Κήπους , στον Αγκιστρο, στον Σκεπαστό , στη Πλατειά , στο Κατσαμπά , στο Λιμνίδι και φυσικά μεσα στα Λιμάνια.Δεν υπάρχει ιδιαίτερος τρόπος ψαρέματος της τσέρουλας . Η τσέρουλα τηγανητή είναι πολύ νόστιμη αλλά χρειάζεται προσοχή επειδή έχει κόκαλα και σε αντίθεση με την μαρίδα που τρώγεται ολόκληρη  η τσέρουλα πρέπει να καθαριστεί.Και φυσικά να είναι φρέσκια αλλιώς δεν είναι νοστιμη.Γίνεται και παστή αλλά δεν συγκρίνεται με την μέλενα.

ΤοΛυθρίνι

Το Λυθρίνι

Το λυθρίνι  είναι ένα από τα ψάρια τα οποία έχουν μεγάλη κατανάλωση στο ευρύ κοινό και θεωρείται από τα ιδιαιτέρως εμπορικά είδη. Είναι είδος που  συναντάται σε παράκτια και βαθιά νερά  στον Ατλαντικό ωκεανό σε  όλη την Ευρώπη και λιγότερο στις ευρωπαϊκές χώρες βορειότερα. Στην περιοχή της Μεσογείου  συναντάται παντού και όπως αναφέρθηκε ήδη, έχει μεγάλη εμπορική σημασία. Το βάθος που το συναντάμε συνήθως είναι γύρω στα 20 με 100 μέτρα, αν και μπορεί να βρεθεί και σε βάθη 200-300 μέτρων. Το σώμα του λυθρινιού είναι επίμηκες και συμπιεσμένα πλευρικά. Το κεφάλι του είναι σχετικά μικρό και κυρτό, κάτι το οποίο είναι περισσότερο εμφανές στα ενήλικα άτομα και το στόμα του βρίσκεται κάπως χαμηλά. Η διάμετρος του ματιού είναι η μισή σε σχέση με το ρύγχος του το οποίο είναι το λιγότερο διπλάσιο αυτής, αλλά και κωνικού σχήματος. Τα δόντια του είναι μυτερά.  Το χρώμα του είναι ελαφρώς ροζ και περισσότερο κόκκινο κάτω από τα βράγχια, αλλά έχει και λίγο ασημί με μικρές μπλε κηλίδες στη ράχη του. Το ουραίο του πτερύγιο έχει δύο ίσους λοβούς. Το είδος αυτό μπορεί να φτάσει και τα 60 cm σε μήκος και τα 3 kg σε βάρος, αν και συνήθως το μέσο μήκος είναι τα 25 cm. Το μέγεθος αλίευσής του όμως είναι συνήθως τα 10-30 cm. Βεβαίως, αυτό έχει άμεση σχέση με το βάθος αλίευσης του είδους. Σε μεγαλύτερο βάθος συναντώνται μεγαλύτερα άτομα του συγκεκριμένου είδους. Είναι είδος ερμαφρόδιτο . Το είδος ξεκινάει ως θηλυκό και στην πορεία αλλάζει και γίνεται αρσενικό. Συνήθως μέχρι και τα 13 cm τα άτομα είναι θηλυκά σε ένα ποσοστό της τάξεως του 100% , το οποίο στη συνέχεια αλλάζει και σταδιακά μετατρέπεται σε ποσοστό αρσενικών ατόμων. Όπως αναφέρεται, ορόσημο είναι τα 16 cm στα οποία είναι μοιρασμένα τα άτομα και που όταν πλέον φτάσουν τα 23 cm όλος ο πληθυσμός σε αυτό το μήκος είναι αρσενικός. Είναι  είδος παμφάγο αλλά κατά  κύριο λόγο όμως τρέφεται με ασπόνδυλα και  μικρά ψάρια. Μπορεί να τραφεί όμως και με μαλάκια  και  οστρακόδερμαΕίναι είδος ιδιαιτέρως εμπορικό και συναντάται σχεδόν σε όλη την επικράτεια της Ελλάδας. Για την παράκτια αλιεία θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα είδη και λόγω της μεγάλης κατανάλωσής του έχει με αργά βήματα μπει και στο χώρο των υδατοκαλλιεργειών.

LITHRINIA

 

Στη Σαμοθράκη έχει πολλά στα εξής μέρη: Σκάλα, Μικρό Βουνί, Αρχαγγέλοι, Δάφνες, Μακρύ Γιαλό, Βάτο (αν και εκεί μπερδεύεται με τα μούκια) Κατσιβέλα , Φανάρια, Άγκιστρο, Λαδόξερα, Φονιά ,Λουτρά  ανοιχτά , Κατσαμπά, Λιμνίδι και ανοιχτά της Καμαριώτισσας στις 25 οργιές. Ψαρεύεται με καθετή ( όπου είναι ευσεβής πόθος των ερασιτεχνών να πιάσουν λυθρίνια) με ψιλό πατωτό παραγάδι και δόλωμα σωλήνα ,μαμούνι ή φέτες απο ζαργάνα, με δίχτυα και με τράτα.Τα λυθρίνια "τσιμπάνε" στο πέσιμο του ήλιου και τα χαράματα. Στα μεγάλα βάθη πάνω από 22 οργιές "κτυπάνε " απο τις 5 ως τις 8:30 το απόγευμα και απο τις 4 ως τις 7 το πρωΐ

Ο Λύχνος

Ο Λύχνος

Είναι ένα ψάρι πολύ  περίεργο που σίγουρα δεν είναι γνωστό στους πολλούς.Έχει μήκος το πολύ 30 εκατοστά και επιστημονικά λέγεται ουρανοσκόπος ο σκάβηρος  επειδή έχει μεγάλα μάτια στη κορυφή του κεφαλιού και σαν να κοιτάει τον ουρανό. Στη  τοπική διάλεκτο λέγεται και τσιγαρλού επειδή αν  του βάλεις στο στόμα τσιγάρο το δαγκώνει και  καθώς αναπνέει φαίνεται να καπνίζει .  Το στόμα του μοιάζει με λυχνάρι και από εδώ πήρε και το όνομά του. Ζει σε αμμώδη μέρη όπου θάβεται και ψαρεύει μικρότερα ψάρια. Πιανεται σε παραγάδια δίχτυα και στη τράτα. Το κρέας του δεν έχει σπουδαία αξία αλλά σε σούπες και κακαβιά είναι περιζήτητο.

LIXNOS

Πολλές φορές πιάνεται και με καθετή ή ακόμα και με τσαπαρί. Θεωρείται πολύ τεμπέλικο ψάρι μάλλον αρχέγονο και σχεδόν δεν τραβάει καθόλου. Όταν το βγάλουμε έξω από το νερό εξακολουθεί να ζει για αρκετή ώρα και αναπνέει κανονικά Αυτό φυσικά δίνει και την εντύπωση πως καπνίζει.Αν και δεν έχει ιδιαίτερα μεγάλη εμπορική αξία είναι περιζήτος για το νόστιμο ζουμί που δίνει στην κακαβιά και στην ψαρόσουπα και τον προτιμούν οι ψαράδες ειδικά τον χειμώνα και  τα ξημερώματα. Αξίζει να σημειωθεί πως για την ψαρόσουπα και την κακαβιά θα αναφερθούμε σε ειδικο κεφάλαιο όπου θα αναφέρονται οι συνήθειες των ψαράδων της Σαμοθράκης.

LIXNOS1

Πολλές φορές πιάνονται σε παραγάδια ειδικά όταν έχουν ψαροδόλια και στα χοντρα. Προτιμούν τα βραχώδη μέη και τα βαθειά νερά. Έχουν αναφερθεί όμως περιπτώσεις που πιαστηκαν λύχνοι και μες το λιμάνι.Στη Σαμοθράκη Λύχνους έχει: Στον Κάβο του Αγιου Ανδρέα  ανοιχτά (όχι κατάκαβα),στη Σκάλα,στο Λιβάδι στο Μικρό Βουνί, στην Λάμπη,στις Δάφνες, στον Καρκάνη, στον Μακρύ Γυαλό, στην Κοιτάδα, στο Βάτο, στην Κατσιβέλα,  στα Φανάρια , στον Σκεπαστό, στον Φονιά,στα Λουτρά,στην Παλαιάπολη, στο Λιμνίδι στη Καμαριώτισσα ανοιχτά.. Πολλές φορές τους βρίσκουμε και στα ναυάγια. Καλό δόλωμα είναι ο σωλήνας τα μαμούνι,η γαρίδα, η γάπαρη, κομμάτια ρέγγας, πεταλίδα, καλαμάρι και βραστό χταπόδι. Το χταπόδι βράζεται λίγο και καθαρίζεται να ασπρίζει. Προτιμούμε τα πλοκάμια και ειδικά όταν γυρίζουν και φαίνονται σαν σκουλήκια.