Δημητρακάκης Κων/νος M. ed.

 

Ιωάννης Α. Βλάχος (2004)  Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες Η πρόταση της Εποικοδόμησης.  Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα, σελ. 520.

Ο Εποικοδομισμός, ως πλαίσιο μελέτης της εκπαίδευσης στις Φυσικές Επιστήμες, στην αρχή της δεκαετίας του 1980 ήταν ευπρόσδεκτος και διαφαίνονταν ότι θα συνέβαλλε στη ουσιαστική βελτίωση του μαθησιακού αποτελέσματος.  Μετά το 1990, παρότι θεωρείται ως η επικρατούσα άποψη, δέχεται κριτική τόσο για τα αποτελέσματα που επετεύχθησαν όσο και για τις φιλοσοφικές και κοινωνιολογικές θέσεις που εκφράζονται σε αυτόν. Η θεμελιακή του θέση ότι «η γνώση δε μεταδίδεται, αλλά οικοδομείται ενεργητικά από τον μανθάνοντα» φαίνεται να ερμηνεύει την αναποτελεσματικότητα της παραδοσιακής διδασκαλίας, αλλά ταυτόχρονα επιβάλλει: α)την αιτιολόγησή της και β)την αναζήτηση των ανάλογων και αποτελεσματικών διδακτικών στρατηγικών.

Τα θεωρητικά ζητήματα της σχέσης του Εποικοδομισμού με τη Φιλοσοφία, την Επιστημολογία των Φυσικών Επιστημών, την Κοινωνιολογία και την Επικοινωνία  αναπτύσσονται στα τρία πρώτα κεφάλαια του βιβλίου. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται οι εναλλακτικές ιδέες των μαθητών και ο ρόλος τους στη μάθηση, ο ρόλος της γλώσσας στην επικοινωνία και την κατανόηση των κειμένων ή των λόγων του διδάσκοντος,  τα κίνητρα μάθησης και η αξιολόγηση του μαθητή θεωρούμενη από τη νέα αυτή οπτική. Τα μαθησιακά έργα  τα οποία προτείνονται από την Εποικοδόμηση για το σχεδιασμό των διδακτικών στρατηγικών περιγράφονται στο 4ο Κεφάλαιο. Αυτά είναι παραδοσιακά όπως π.χ. η επίλυση προβλημάτων ή καινούργια όπως π.χ. οι εννοιολογικοί χάρτες ή η γνωστική σύγκρουση. Τα παραδοσιακά μαθησιακά έργα έχουν διαφορετική λειτουργία και σκοπιμότητα όταν λειτουργούν στο πλαίσιο της Εποικοδόμησης και οι διαφορές αυτές αναλύονται μέσα από παραδείγματα. Παρουσιάζονται  οι προτάσεις της Εποικοδόμησης για τα εξής θέματα: 1)Ερωτήσεις, 2)Συζήτηση σε ομάδες, 3)Εργαστηριακή-πειραματική δραστηριότητα, 4)Πειράματα επίδειξης, 5)Γνωστική Σύγκρουση 6)Σωκρατικός διάλογος, 7)Μεταφορές και αναλογίες, 8)Χαρτογράφηση των εννοιών, 9)Μοντελοποίηση, 10)Λύση προβλημάτων, 11) Η στρατηγική της μελέτης, 12)Χρήση του εκπαιδευτικού υλικού (ψηφιακού ή έντυπου). Στο 5ο Κεφάλαιο παρουσιάζονται οι δυσκολίες και τα προβλήματα που έχουν προσδιοριστεί στην προσπάθεια για να εισαχθούν οι θέσεις της Εποικοδόμησης στην καθημερινή εκπαιδευτική πρακτική. Αναπτύσσονται οι προτάσεις για την υπέρβαση αυτών των εμποδίων. Στο Παράρτημα παρουσιάζονται συγκριμένα σχέδια καθοδήγησης για δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού και  παραδείγματα από  την εφαρμογή τους.  Το υλικό αυτό περιλαμβάνεται σε δίσκο ακτίνας από τον οποίο μπορεί να εκτυπωθεί και να χρησιμοποιηθεί.

 

 

Παπαχρήστος, Κώστας (2011). Διαπολιτισμική Εκπαίδευση στο Ελληνικό Σχολείο. Αθήνα: Εκδόσεις Ταξιδευτής.

Στο  βιβλίο αυτό η διαπολιτισμική εκπ/ση γίνεται αντιληπτή ως μια αρχή που πρέπει να διαπερνά το σύνολο του σχολικού προγράμματος, αλλά και ως στόχος για δράση προς την κατεύθυνση της ισότητας των ευκαιριών στην εκπαίδευση και την κοινωνία. Έμφαση δίνεται στην ανάγκη να εξαλειφθούν τα στερεότυπα, οι προκαταλήψεις και οι διακρίσεις, τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο και συνεπώς και στους εκπαιδευτικούς θεσμούς.

Στόχος του συγγραφέα είναι να συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των εκπαιδευτικών ως προς τις αρχές μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας καθώς και σε θέματα σχετικά με τις θεωρητικές και πρακτικές διαστάσεις της διαπολιτισμικής προσέγγισης στο εκπαιδευτικό τους έργο. Γίνεται αναφορά στις έννοιες: διαπολιτισμική αγωγή, διαπολιτισμική εκπαίδευση, διαπολιτισμική παιδαγωγική και διαπολιτισμική παιδεία. Στον κομβικό ρόλο των εκπαιδευτικών στο σημερινό πολυπολιτισμικό σχολείο και σε θέματα που αφορούν τη διδασκαλία της ελληνικής ως μητρικής, ως δεύτερης και ως ξένης γλώσσας. Παρουσιάζονται μοντέλα συμβουλευτικής και δραστηριότητες που προωθούν τη συνεργασία, την ανάπτυξη στρατηγικών και τρόπων επικοινωνίας για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος, που θα σέβεται τη διαφορετικότητα και θα ευνοεί την πολιτισμική εξέλιξη όλων των μαθητών. Επισημαίνεται ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία με τις δικές της πρωτοβουλίες μπορεί να βοηθήσει το έργο του σχολείου, των εκπαιδευτικών και των μαθητών, ώστε να προωθούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα, να κατοχυρώνονται στην πράξη στα πλαίσια ενός Ολοήμερου διαπολιτισμικού σχολείου. Τέλος παρουσιάζεται ο θεσμός του Σχολικού Συμβούλου, οι νομοθετικές ρυθμίσεις που τον διέπουν και ο ρόλος του στην προώθηση παρεμβάσεων διαπολιτισμικού χαρακτήρα, που αφορούν στην οργάνωση και διοίκηση των σχολείων, στο σχολικό πρόγραμμα, στην επιμόρφωση των εκπ/κών, στη γλωσσική διδασκαλία, στις σχέσεις γονέων και τοπικών κοινωνιών με στόχο τη διαμόρφωση συνθηκών για την ομαλή ένταξη όλων των μαθητών.

Το Παράρτημα περιλαμβάνει χρήσιμες μεθόδους και τεχνικές διδασκαλίας για την προώθηση της διαπολιτισμικότητας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην τάξη. Είναι μέθοδοι και τεχνικές που εμπεριέχονται στις προτάσεις της Διεθνούς Αμνηστίας. Απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς και σε όσους δουλεύουν με νέους ανθρώπους και επιθυμούν να εισάγουν τα ανθρώπινα δικαιώματα στις εκπαιδευτικές πρακτικές τους. Για κάθε μέθοδο υπάρχει μια σύντομη απάντηση στην ερώτηση: τι είναι αυτή η μέθοδος και γιατί να εφαρμοστεί; Δίνονται βήμα προς βήμα οδηγίες για το πώς μπορεί να εφαρμοστεί, πού να εστιάσει ο δάσκαλος και τι να προσέξει ιδιαίτερα. Τέλος, επιχειρούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα που θέτουν πολλοί εκπαιδευτικοί: «Τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να γίνουμε περισσότερο αποτελεσματικοί στην παιδαγωγική και εκπαιδευτική μας προσπάθεια, όταν εντάσσονται αλλοδαποί ή παλιννοστούντες μαθητές στο σχολείο και την τάξη μας;»

 

 

Μάνεσης Νικόλαος (2011). Επιμόρφωση και διά βίου μάθηση. Το ζήτημα της εξομοίωσης (130/1990), Εκδόσεις Γκιούρδας, Αθήνα 2011

Ο Νικόλαος Στ. Μάνεσης είναι Σχολικός Σύμβουλος της 2ης Περιφέρειας Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Αχαΐας.

Ολοκλήρωσε τις Μεταπτυχιακές του Σπουδές, Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στην Εκπαιδευτική Πολιτική και Διοίκηση και Διδακτορικό Δίπλωμα, στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Πατρών (Τομέας Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης και Εκπαιδευτικής Πολιτικής).

Το ερευνητικό του έργο αναφέρεται σε θέματα όπως η ανισότητα στην εκπαίδευση, ο σχολικός και κοινωνικός αποκλεισμός των μαθητών, η εκπαιδευτική πολιτική, οι σχέσεις και ανταλλαγές των δρώντων στη σχολική τάξη, ο ρόλος του διευθυντή και των εκπαιδευτικών, οι διαφοροποιημένες σχέσεις οικογένειας και σχολείου, ο ρόλος της οικογένειας στην κοινωνικοποίηση του παιδιού, το φύλο και η διαφορετικότητα.

Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει δημοσιεύσεις άρθρων σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων.

Έχει μετάσχει με εισηγήσεις σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια και ημερίδες και ως επιμορφωτής σε σεμινάρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, του Ο.Ε.Π.Ε.Κ., των Π.Ε.Κ.

Διετέλεσε υπεύθυνος της Σχολής Γονέων της Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης, στο Νομό Αχαΐας, κατά το χρονικό διάστημα 2005-2008.

 

 

Λαγουδάκος Μιχαήλ (2010). ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ «δημιουργία - διάδοση επιπτώσεις στην υγεία και στο περιβάλλον», Εκδόσεις Τεχνογραφία, Αθήνα 2010

Το παρόν βιβλίο φιλοδοξεί να αναδείξει τη σύνδεση της  ραγδαίας ανάπτυξης της τεχνολογίας  με την κατακόρυφη αύξηση των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων  που κατέκλυσαν το περιβάλλον ?ας, συνοδεύοντας τη λειτουργία όλων αυτών των συσκευών που έχουν συνδεθεί με τη καθημερινότητά μας και δρουν σωρευτικά.

Παρατίθενται απόψεις , επιδημιολογικές μελέτες για να προβλη?ατιστού?ε για το αν θα πρέπει η υγεία ?ας να βασιστεί στο νόμο των πιθανοτήτων και αν τελικά αξίζει κάποιος να περιμένει να περάσουν κάποια χρόνια για να βεβαιωθεί αν θα πάθει κάποια ανήκεστη βλάβη. Η συντηρητική χρησιμοποίηση της τεχνολογίας είναι η καλύτερη ?μέθοδος προστασίας.

Ο Μιχαήλ Γ. Λαγουδάκος είναι Σχολικός Σύμβουλος ΔΔΕ, Β΄Αθήνας, Ε. Συνεργάτης στην ΑΣΠΑΙΤΕ . Διδάσκει Η/Μ μαθήματα και ΠΑΔ.

 

 

 

 

 

Ν. Σαλτερής (2010) Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος (ας) 1974-1989, Κιβωτός

Εισαγωγικό σημείωμα

Ο  Γκράμσι υποστηρίζει ότι «το να γράψει κανείς την ιστορία ενός κόμματος δεν σημαίνει τίποτα λιγότερο από το να γράφει την ιστορία αυτής της χώρας από μια συγκεκριμένη οπτική σκοπιά».

Θέλω να πιστεύω ότι όποιος έχει το ενδιαφέρον και την υπομονή να ολοκληρώσει την ανάγνωση του παρόντος έργου θα συμφωνήσει πως η διαπίστωση αυτή ισχύει στο ακέραιο, αν η έκφραση ιστορία του κόμματος αντικατασταθείαπότην έκφραση ιστορία ενός συνδικάτου εκπαιδευτικών.

Ιδιαίτερα στην περίπτωση της πατρίδας μας, όπου μετά την πτώση της δικτατορίας τον Ιούλιο του 1974 συγκροτείται ένα πατρωνιακού, κομματικο-συνδικαλιστικού χαρακτήρα πολιτικό σύστημα, η δράση, ο λόγος, η πολιτική και εκπαιδευτική ιδεολογία των εκπαιδευτικών και ιδιαίτερα των δασκάλων παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον κυρίως για δυο λόγους: επειδή αυτοί, ως «οργανικοί διανοούμενοι» του Κράτους (όποια μορφή και αυτό λαμβάνει), διαδραματίζουν ιδιαίτερο ρόλο στις διαδικασίες πολιτικής κοινωνικοποίησης των μαθητών τους και του κοινωνικού συνόλου γενικότερα, αλλά και γιατί η συνδικαλιστική τους δράση και ο περί εκπαίδευσης λόγος τους αποτυπώνει με τον εναργέστερο, δυνατό τρόπο τον κυρίαρχο λόγο (discours) της συγκεκριμένης  εποχής και περιόδου περί εκπαίδευσης. Ένα λόγο που ορίζεται άλλοτε ως λαϊκο-δημοκρατικός και άλλοτε απλά ως λαϊκιστικός.

Ό,τι από τα δυο κι αν ισχύει, εκείνο που έχει αξία είναι το περιεχόμενο αυτού του λόγου. Μάλιστα, όταν ο λόγος αυτός αποτελεί ταυτόχρονα και τον συλλογικό και επίσημο λόγο του εκφραστή των δασκάλων, δηλαδή της  Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας (Δ.Ο.Ε.), που περιγράφει και τις επιθυμητές για την Ομοσπονδία εκπαιδευτικές πολιτικές, επί της ουσίας βρισκόμαστε μπροστά σε μια συλλογική προσπάθεια σχεδιασμού του μέλλοντος της Ελληνικής Εκπαίδευσης.

Έτσι, η μελέτη της δράσης και των απόψεών της Δ.Ο.Ε. για την Εκπαίδευση μετατρέπεται σε μελέτη του κοινού φαντασιακού των Ελλήνων δασκάλων, διαμέσου του οποίου αυτοί, ως θεσμικά υπεύθυνοι για την διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς, επιχειρούν να συλλάβουν και να θεσμίσουν το ίδιο το μέλλον του τόπου.

Στις άκρως δυναμικές, αντιφατικές και συχνά επικίνδυνες αυτές διαδικασίες ενεπλάκησαν μετά την πτώση της Χούντας χιλιάδες δάσκαλοι, με οράματα και ελπίδες, που συχνά διαψεύστηκαν. Είναι οι εκπαιδευτικοί της γενιάς μου. Έζησα και ζω μαζί τους αυτό το ταξίδι και σ? αυτούς αφιερώνω την παρούσα εργασία, πιστεύοντας ότι ακόμα δεν φτάσαμε στο λιμάνι.

Το ταξίδι συνεχίζεται, το ταξίδι μας αλλάζει.

 

 

Ν. Σαλτερής (2010) Εκπαιδευτικές πολιτικές και εκπαιδευτικοί (Άρθρα 2004-2009), Κιβωτός

ΟΔΗΓΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

Στο βιβλίο αυτό έχουν συγκεντρωθεί άρθρα που δημοσιεύθηκαν κυρίως σε Πρακτικά Παιδαγωγικών Συνεδρίων αλλά και Εκπαιδευτικά Περιοδικά, μεταξύ του 2004 και 2009, και αφορούν στις εκπαιδευτικές πολιτικές που εκδηλώθηκαν στο εκπαιδευτικό πεδίο, καθώς και τους εκπαιδευτικούς ως  επαγγελματίες - διανοούμενους.

Η παράθεσή τους δεν ακολουθεί κάποιο εκ των υστέρων επεξεργασμένο σχέδιο ομαδοποίησης κατά θεματική ενότητα ή χρονολογική σειρά δημοσίευσης. Συμβαίνει μάλιστα ακριβώς το αντίθετο: παρατίθενται χωρίς καμία χρονολογική ή θεματική σειρά, γιατί με αυτό τον τρόπο επιχειρείται να δοθεί στον αναγνώστη μια εικόνα του τρόπου με τον όποιο συλλαμβάνεται, αποτυπώνεται και τελικά ερμηνεύεται η πραγματικότητα ενός πεδίου, όπως είναι η Εκπαίδευση,  από ένα  θέσει και φύσει διανοούμενο (με την έννοια που δίνουν στο όρο οι νεομαρξιστές θεωρητικοί), σε συνδυασμό με την πρόθεση για κριτική προσέγγιση των όσων εκδηλώνονται στο πεδίο αυτό. Κριτική προσέγγιση που δεν εξαντλείται  στον έλεγχο της «εξουσίας», αλλά αναλύει με τα ίδια μεθοδολογικά και θεωρητικά εργαλεία και τις ενέργειες των εξουσιαζόμενων, δηλαδή των εκπαιδευτικών.

 

 

 

Κ.Α. Δαραής (2007) Ο ελληνισμός του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου μέσα από τον αγγλοαυστραλιανό τύπο , Κατερίνη, Μάτι (προλόγισαν οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι KaralisVrasidasUniversityofSydney & A.M. Tamis, LaTrobeUniversity)

Το βιβλίο αυτό μελέτησε τον τρόπο με τον οποίο ο αγγλοαυστραλιανός τύπος παρουσίασε τον ελληνισμό (ελλαδικό και διασποράς) του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και εάν η παρουσίαση αυτή οδήγησε στη μεταλλαγή της στάσης των αγγλοσαξόνων απέναντι στους Έλληνες. Το θεματικό του πεδίο εμπίπτει στην ιστορία της ελληνικής διασποράς και των διεθνοτικών-διαπολιτισμικών σχέσεων, όπως αυτές επηρεάστηκαν και εκφράστηκαν σε μια τόσο κρίσιμη φάση για την παγκόσμια ιστορία, όπως αυτή του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Μελετήθηκαν πέραν των αγγλόφωνων εφημερίδων,  τα αρχεία του βρετανικού foreign office των National Archives της Αυστραλίας και η σχετική αγγλόφωνη βιβλιογραφία.

 

 

 

  

Κ. Α. Δαραής (2002) Ανάγνωση, Γραφή και άτομα με σύνδρομο Down, Θεσσαλονίκη, UniversityStudioPress (προλόγισε η καθηγήτρια του πανεπιστημίου της Θεσσαλίας, Παντελιάδου Σουζάνα)

Το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου αφορά στο πεδίο της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης.Ειδικότερα, με βάση την αγγλόφωνη βιβλιογραφία, εστιάζει την προσοχή του στις προοπτικές εκμάθησης του γραπτού λόγου από τους μαθητές με νοητική καθυστέρηση επί συνδρόμου Down και στις διδακτικές μεθόδους που αποδείχτηκαν πιο αποτελεσματικές γι? αυτούς τους μαθητές. Μέσα από προσεκτική αξιολόγηση και σταχυολόγηση των μελετών που εντοπίστηκαν και των σχετικών εκπαιδευτικών παρεμβάσεων που εφαρμόστηκαν, αναδεικνύει τις μαθησιακές ιδιαιτερότητες των συγκεκριμένων μαθητών και τις προσαρμογές που απαιτείται να γίνονται για να αξιοποιηθεί καλύτερα το μαθησιακό τους δυναμικό.

 

 

 

 

 

 

Κ. Α. Δαραής (2010) Δυσκολίες στην Επίλυση Μαθηματικών Λεκτικών Προβλημάτων, Πρόγραμμα Διδασκαλίας Μαθηματικών Λεκτικών Προβλημάτων για μαθητές Ε΄, Στ΄Δημοτικού & Α΄ Γυμνασίου, UniversityStudioPress:Θεσσαλονίκη (προλόγισε ο Δρ Φύκαρης Ιωάννης, Λέκτορας υπό διορισμό στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων στο πεδίο της διδακτικής μεθοδολογίας)

Το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου αφορά στο πεδίο των μαθησιακών δυσκολιών. Η σύνταξή του βασίστηκε σ? ένα πρόγραμμα διδασκαλίας μεθόδων επεξεργασίας μαθηματικών λεκτικών προβλημάτων μέσα από την οργάνωση των μαθητών μιας Στ΄ τάξης σε ομάδες. Στο θεωρητικό μέρος παρουσιάζονται μια σειρά από σημαντικά θέματα, που σχετίζονται με τη σημασία της διδασκαλίας των μαθηματικών λεκτικών προβλημάτων και τις δυσκολίες των μαθητών να τα επιλύουν. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σχέση που έχει η ποιότητα της αρχικής αναπαράστασης του προβλήματος με τις αναλυτικές μεθόδους προσέγγισης και επεξεργασίας του και συνεπώς την τελική του επίλυση. Τέλος, το κυρίως μέρος του βιβλίου παρουσιάζει το πρόγραμμα διδασκαλίας και τα αποτελέσματα του για τους μαθητές με δυσκολίες μάθησης αλλά και τους υπόλοιπους μαθητές, επεξεργασμένα τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά.

 

 

 

Αγαπητού - Χαλμπέ Βούλα (2010). Το υπερκινητικό παιδί στην προσχολική και την πρώτη σχολική ηλικία. Θεωρητική και πρακτική προσέγγιση.Εκδόσεις Πεδίο, Αθήνα

Με αφετηρία τη θέση ότι η πρόληψη είναι προτιμότερη από τη θεραπεία, το βιβλίο αυτό προσφέρεται στις προσπάθειες αξιολόγησης της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) κατά την προσχολική ηλικία. Εξετάζει τη σταθερότητα εμφάνισης των συμπτωμάτων της διαταραχής κατά τη διάρκεια της αναπτυξιακής πορείας του παιδιού, καθώς και την επίδραση που ασκούν αυτά στην μετέπειτα σχολική επίδοση. Δίνει έμφαση στην περιγραφή της φύσης της διαταραχής από την αρχή της εμφάνισής της και στη σύνδεσή της με την ακαδημαϊκή επίδοση και την επίδραση στην ενήλικη ζωή. Σημαντικές είναι και οι εκτενείς αναφορές στην πρώιμη εκπαιδευτική παρέμβαση στα παιδιά με ΔΕΠ-Υ, η οποία θεωρείται ότι μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη σοβαρότερων αποδιοργανωτικών προβλημάτων συμπεριφοράς κατά την παιδική ηλικία και την εφηβεία. Οι αναγνώστες θα βρουν αναλυτικές στρατηγικές για ένα οργανωμένο μαθησιακό περιβάλλον και συγκεκριμένες προτάσεις και λύσεις που μπορούν να αξιοποιήσουν στο νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του δημοτικού.

 

 

 

Μάνεσης Νικόλαος (2010). Σχολείο και Οικογένεια. Η καθημερινότητα της σχολικής πράξης. Εκδόσεις Γκιούρδας, Αθήνα

Το παρόν βιβλίο φιλοδοξεί να αναδείξει τη σύνδεση της κοινωνιολογικής θεωρίας με την αντικειμενική δομή του εκπαιδευτικού συστήματος και την καθημερινή εκπαιδευτική πράξη και πρακτική.

Μέσα από την παρουσίαση εμπειρικών ερευνών πραγματεύεται γενικότερα θεωρητικά θέματα τα οποία αποτελούν αντικείμενα επιστημονικής μελέτης της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, όπως η σχέση Κοινωνιολογίας και Εκπαίδευσης, η μακρο- (δομική / αντικειμενική) και μικρο- (υποκειμενιστική   / ερμηνευτική) προσέγγιση, οι εκπαιδευτικές ανισότητες, ο κοινωνικός αποκλεισμός, οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, οι διαφορές των φύλων, η σχέση της οικογένειας με το σχολείο, ο ρόλος του εκπαιδευτικού.

Απευθύνεται σε σπουδάστριες και σπουδαστές Τμημάτων Κοινωνικής Εργασίας, σε φοιτήτριες και φοιτητές Παιδαγωγικών Τμημάτων και Τμημάτων Κοινωνιολογίας, σε μαθήτριες και μαθητές της Γ΄ Λυκείου, μεταπτυχιακούς φοιτητές, εκπαιδευτικούς, γονείς, αλλά και όσους γενικότερα ενδιαφέρονται για την «Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης».

Ο Νικόλαος Στ. Μάνεσης είναι Σχολικός Σύμβουλος 2ης Περιφέρειας Π.Ε. Ν. Αχαΐας, Επιστημονικός Συνεργάτης στο Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του Α.Τ.Ε.Ι. Πάτρας. Διδάσκει Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης.

 

 

Τσιμπίδας Νικόλαος (2006), Σύγχρονη Σχολική Ανθολογία, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα

Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Θεοφάνια, Πάσχα, 28η Οκτωβρίου, Επέτειος Πολυτεχνείου, 25η Μαρτίου, Γιορτή της μητέρας, Γιορτή του πατέρα, Για τις τέσσερις εποχές, Για τις Απόκριες, Γιορτή λήξης μαθημάτων κτλ. Μία από τις κυριότερες φιλοδοξίες της Σύγχρονης Σχολικής Ανθολογίας είναι να αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων για τη διοργάνωση όλων των σχολικών εορτών. Μια δεύτερη φιλοδοξία είναι να φέρει τα παιδιά και τη νεότητα πλησιέστερα στο πλούσιο περιβόλι της ελληνικής ποίησης και να κεντρίσει ή να αφυπνίσει τις λανθάνουσες καλλιτεχνικές τους χορδές, για να μπορέσουν να αντλήσουν έτσι από τη μεγάλη αυτή βρυσομάνα το θεϊκό νέκταρ, τη χάρη και τη δροσιά της. Τα περισσότερα ποιήματα προέρχονται από ποιητές παλιούς, αλλά και νέους, που όμως έχουν πηγή έμπνευσης παιδοκεντρική και στόχο το παιδί και το νέο άνθρωπο. Στις σελίδες της Ανθολογίας οι παλιοί με τους νέους δημιουργούς συνταιριάζουν αρμονικά για να καθοδηγήσουν τη νέα γενιά προς το μέλλον, που δεν μπορεί παρά να είναι ελπιδοφόρο. Η επιλογή των κειμένων έγινε με στόχο να συγκεντρωθούν σε έναν εύχρηστο τόμο έργα καταξιωμένων δημιουργών μαζί με έργα νέων, λιγότερο γνωστών ποιητών. Παράλληλα, κρίθηκε αναγκαίο να συμπεριληφθούν και ορισμένα τραγούδια από το πάντα επίκαιρο και αειθαλές δημοτικό περιβόλι μας.

 

 

Κουτσουράκη Στέλα (2006), Γραμματισμός και πρώιμη ανάγνωση. Εκδόσεις Ταξιδευτής, Αθήνα

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες ένα σημαντικό μέρος της διεθνούς βιβλιογραφίας έχει αφιερωθεί στο ζήτημα της "πρώιμης ανάγνωσης" διερευνώντας το θέμα από τη σκοπιά πολλών διαφορετικών κλάδων. Από την ελληνική βιβλιογραφία απουσιάζουν σχετικές μελέτες.

Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να φωτίσει το πεδίο και να καλύψει την έλλειψη αυτή.
Βασισμένο σε ελληνικές και διεθνείς ερευνητικές μελέτες παρουσιάζει και προσεγγίζει κριτικά τα νέα δεδομένα και τις σύγχρονες θεωρήσεις γύρω από τον τρόπο και τους παράγοντες κατάκτησης του γραπτού λόγου από το παιδί, καθώς και τη σχέση των πρώιμων εμπειριών γραμματισμού με τη μετέπειτα σχολική επίδοση. Επιδιώκει την απόκτηση βαθύτερης γνώσης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών, των αναγκών και των δυνατοτήτων μιας ακόμη ομάδας μαθητών που απαντάται στη σχολική τάξη, των "πρώιμων αναγνωστών", ενημερώνοντας τους ενδιαφερόμενους για το φαινόμενο της πρώιμης κατάκτησης της αναγνωστικής δεξιότητας (προέλευση, δομή, προγνωστική σημασία) και προτείνοντας πρακτικές για τη διδακτική αντιμετώπιση των πρώιμων αναγνωστών.

 

 

Αναστασία Λίβερη-Καντερέ (2010), Κινητική αδεξιότητα και μαθησιακές δυσκολίες. Εκδόσεις ΑλΔε, Αθήνα 2010.

Μετά από είκοσι και πλέον έτη εμπειρικής παρατήρησης-παρακολούθησης μαθητών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση που παρουσιάζουν δυσκολίες, και παράλληλη σχετική επιμόρφωση, μας δημιουργήθηκε το επιστημονικό ενδιαφέρον να ερευνήσουμε μεθοδικά και με επιστημονικό εργαλείο, εκείνο που είχαμε διαπιστώσει εμπειρικά: ότι δηλαδή αρκετές φορές οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες έχουν και κινητικές δυσκολίες σε διάφορους τομείς (γραφοκινητικές, ισορροπίας, προσανατολισμού κ.ά.). Η πιθανή εύρεση συνύπαρξης θα έχει στόχο α) Την ολιστική προσπάθεια υποστήριξης του μαθητή τόσο στο γνωστικό όσο και στον κινητικό τομέα από τους αρμόδιους φορείς (Κ.Ε.Δ.Δ.Υ. και σχολείο) αλλά και γονείς, για να προληφθούν οι πιθανές συνέπειες. β) Επίσης οι πρώιμες ενδείξεις κινητικής αδεξιότητας σε μαθητές νηπιαγωγείου ή της Α΄ Δημοτικού να κινητοποιήσουν τους εκπαιδευτικούς (Δασκάλους - Γυμναστές) σε εφαρμογή διαφοροποιημένης διδασκαλίας και καλλιέργειας δεξιοτήτων μαθησιακής ετοιμότητας, που θα οδηγήσει σε επιτυχία στις σχολικές απαιτήσεις και αυτούς τους μαθητές. γ) Τη συνειδητοποίηση από πλευράς της πολιτείας ότι η συστηματική σωματική άσκηση από καθηγητές Φυσικής Αγωγής επιβάλλεται να γίνεται από το Νηπιαγωγείο για την ωρίμανση των αντιληπτικών μηχανισμών αλλά και του νευρομυικού συστήματος των μελλοντικών μαθητών του Δημοτικού.
Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε για πρώτη φορά στην ελληνική πραγματικότητα η πιθανότητα της συνύπαρξης Μαθησιακών Δυσκολιών και Κινητικής Αδεξιότητας.

Το βιβλίο σε μία καλαίσθητη έκδοση κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑλΔε (Ζωοδόχου Πηγής 43, Εξάρχεια  τηλ: 210 38 28 464) που εξειδικεύονται στην έκδοση δοκιμίων, μελετών, διπλωματικών εργασιών κ.α.

 

 

Γεωργίου Σπ. Νάσαινα (2010), Η Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στο πλαίσιο της δια βίου εκπαίδευσης. Εκδόσεις Μπατσιούλα, Αθήνα 2010.

Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, όταν είναι ενταγμένη σε διαδικασίες διά βίου εκπαίδευσης, συμβάλλει ώστε ο εκπαιδευτικός να είναι ένας καλά ενημερωμένος επαγγελματίας παιδαγωγός, ένας ευέλικτος, στοχαστικός, κριτικός και δυναμικός ερευνητής, που θα έχει την ικανότητα να σχεδιάζει, να αναλύει τα δεδομένα της τάξης, να ερευνά διδακτικές καταστάσεις και να αξιολογεί την πορεία ανάπτυξης των μαθητών ως βασικός συντελεστής στη διαδικασία μετασχηματισμού της κοινωνίας.

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται σε στελέχη της εκπαίδευσης και, κυρίως, σε Σχολικούς Συμβούλους, οι οποίοι ασκούν επιμορφωτικό και καθοδηγητικό έργο, σε εκπαιδευτικούς που απασχολούνται ως επιμορφωτές εκπαιδευτικών ή γενικά ενηλίκων, σε εκπαιδευτές του ΕΚΕΠΙΣ, σε ερευνητές που ασχολούνται με την ιστορία της εκπαίδευσης και, τέλος, σε κάθε αναγνώστη, που ενδιαφέρεται για την επιμόρφωση και τη δια βίου εκπαίδευση.

Ο συγγραφέας της παρούσας εργασίας είναι επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος Α/θμιας, Δρ, Επιστημών της Αγωγής και διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και στο Ε.Α.Π.

 

 

Απόστολος Δαρόπουλος (2010). «Διαφορικές Προσεγγίσεις στο Δημοτικό Σχολείο: Προβληματισμοί και προοπτικές». Θεσσαλονίκη: Κ. Σφακιανάκη.

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται, κυρίως, σε εκπαιδευτικούς, σε στελέχη της εκπαίδευσης και σε φοιτητές και φοιτήτριες των Παιδαγωγικών Τμημάτων. Ωστόσο η θεματολογία του έχει ενδιαφέρον για όλους όσοι αγωνιούν για μία ποιοτικότερη εκπαίδευση με καλύτερη προοπτική που οφείλουμε στα παιδιά μας. Επιχειρείται μία πολυπαραγοντική προσέγγιση του Δημοτικού Σχολείου σε διάφορα επίπεδα. Σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού και σχολικού χρόνου, εκπαιδευτικής πολιτικής, του προγράμματος σπουδών και του διδακτικού υλικού. Επίσης, αναφέρεται στις μορφές της συνεργατικής μάθησης, του ψυχολογικού κλίματος της τάξης, της συναισθηματικής υγείας των μαθητών/ριών. Καταγράφονται προβληματισμοί από την εισαγωγή των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών, όπως και για τα διαπιστωμένα προβλήματα και τις προοπτικές του ολοήμερου δημοτικού σχολείου. Στις περισσότερες ενότητες παρατίθενται σχετικά ερευνητικά δεδομένα.

 

 

 

Αντώνης Λ. Σμυρναίος, «Λατρεία και νεύρωση στην Παιδαγωγική της Καινοτομίας: Σημειώσεις σε μια μετανεωτερική φιλοσοφία της παιδείας», εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2009.

Η Παιδαγωγική της Καινοτομίας αποτελεί όπως θέλουν πολλοί, την επιστήμη του 21ου αιώνα. Το ανά χείρας βιβλίο, μελετώντας μια σειρά από κείμενα δυτικών κυρίως διανοητών, επιδιώκει να ανιχνεύσει τους όρους, τους στόχους και τις συνέπειες μιας παιδαγωγικής διαδικασίας, η οποία αναπνέει μέσα σε αυτό το κυρίαρχο σήμερα πνεύμα της Καινοτομίας. Επιχειρώντας μια γενεαλογία της Δημιουργικότητας και της Καινοτομίας, επιμένει στην προμηθεϊκή, νεωτερική τους εκδοχή, για να σταθεί εν συνέχεια στη μαζικοποιημένη, μετανεωτερική ιδιοσυστασία τους. Αναγνωρίζοντας ως πολιορκητικό κριό αυτής της Παιδαγωγικής τα Καινοτόμα Προγράμματα, υποστηρίζει ότι, μέσα στο πλαίσιο ενός παντοδύναμου πλέον οικονομισμού, οι θιασώτες της Καινοτομίας μεταχειρίζονται μια εκμαυλιστική ρητορική η οποία κατακτά το ασυνείδητο μικρών και μεγάλων και τους εξωθεί σε μια δικαιωματική βουλιμία, η οποία έχει ήδη φέρει τον σύγχρονο κόσμο στο χείλος της περιβαλλοντικής, και όχι μόνο, καταστροφής. Το βιβλίο καλεί σε ένα δυσχερή και συνεχή αναστοχασμό της Δημιουργικότητας και της Καινοτομίας, προτρέπει στη διαστολή της δημιουργικής φαντασίας από την κριτική σκέψη και προσδοκά τη μετάβαση από την Παιδαγωγική της Καινοτομίας σε μια Παιδαγωγική του Μυστηρίου.

 

 

Αντώνης Λ. Σμυρναίος, «Η Διδακτική της Ιστορίας: Συνταγογραφίες διδακτισμού ή στοχασμοί πάνω στην ιστορική επίγνωση;», εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 2008.

Το βιβλίο αυτό, διαφυλάσσοντας αλλά και υπερβαίνοντας το χαρακτήρα ενός εγχειριδίου, επιχειρεί να εισαγάγει με συνοπτικό τρόπο τους φοιτητές και τους εκπαιδευτικούς στην προβληματική και στην εμπειρία της διδασκαλίας της ιστορίας μέσα στην υποχρεωτική εκπαίδευση.

Δια-πραγματεύεται όψεις των κρίσιμων ζητημάτων που έχουν εγερθεί σχετικά με την Ιστορία και τη Διδακτική της, όπως η ιστορική γνώση, το ιστορικό γεγονός, η αντικειμενικότητα στην ιστορία, η έννοια του χρόνου στο παιδί, το ιστορικό ερώτημα, η ιστορική αφήγηση, η «ενσυναίσθηση», η χρήση των ιστορικών πηγών στη σχολική τάξη, τα εγχειρίδια της ιστορίας, οι εναλλακτικοί τρόποι διδασκαλίας της ιστορίας, κ.ά. Μέσα από την κριτική αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων επιχειρεί κυρίως τη συνειδητοποίηση των όρων αλλά και των ορίων αυτής της ιστορικής και διδακτικής προβληματικής, την οποία εγγράφει ουσιαστικά στην περιφέρεια μιας κυρίαρχης σήμερα Καταναλωτικής Ιστορίας. Η Ιστορία και η Διδακτική της κατανοούνται λοιπόν ως λήμματα μιας υδροκεφαλικής καταναλωτικότητας, η οποία κάτω από τη σημαία ενός εμπορευματικού, παιγνιώδους διδακτισμού αποκρύπτει τη σύγχρονη αλλά και διαιώνια αγωνία για μια επίγνωση της ιστορικότητας.

 

 

Αγγελική Γ. Θάνου (2009), Το ψάρι που προσπαθεί. Ένα πρόγραμμα Συναισθηματικής Αγωγής για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας. Αθήνα: εκδόσεις Πατάκης.

Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας μετά από το οικείο περιβάλλον του σπιτιού τους εισέρχονται στο χώρο του Νηπιαγωγείου και βρίσκονται για πρώτη φορά με κοινωνικές αντιξοότητες. Αρχίζουν να αναπτύσσουν τις αρχικές θεωρίες τους για την επιτυχία και την αποτυχία. Το καθήκον των ειδικών (παιδαγωγών και ψυχολόγων) αλλά και των γονέων είναι να βοηθήσουν τα παιδιά , με την κατάλληλη ψυχοπαιδαγωγική παρέμβαση, να απολαμβάνουν σωστά την επιτυχία και να εκμεταλλεύονται εποικοδομητικά την αποτυχία αποδίδοντας σε αυτή το σωστό νόημα. Όπως προκύπτει από τις διαπιστώσεις των ειδικών επιστημόνων, στον άνθρωπο υπάρχει αρκετή δύναμη για να προφυλάξει τον εαυτό του από τις αντιξοότητες της ζωής. Μέσα από κάποια ατομικά χαρακτηριστικά όπως: η προσαρμοστικότητα, το θάρρος, η αισιοδοξία, οι κοινωνικές δεξιότητες, η εμπιστοσύνη, ο ρεαλισμός, το ήθος, η ελπίδα, η εντιμότητα, η επιμονή, και οι διαπροσωπικές ικανότητες και μέσα από την ισχυροποίηση αυτών ο μέσος άνθρωπος οδηγείται στην αυτοπραγμάτωσή του. Η παιδική ηλικία και ιδιαίτερα η προσχολική είναι μια ιδανική ευκαιρία για την καλλιέργεια αυτών των δεξιοτήτων, καθώς σε αυτό το αναπτυξιακό στάδιο κτίζεται η προσωπικότητα του παιδιού. Το παρόν βιβλίο δημιουργήθηκε με σκοπό να χρησιμοποιηθεί ως οδηγός από εκπαιδευτικούς και γονείς ώστε να εμβολιάζουν τα παιδιά τους με τις προαναφερόμενες δεξιότητες.

 

 

Χρήστος Πατσός (2007),  Η ανάδυση του Κοινωνικού και Θρησκευτικού Υποκειμένου. Αθήνα: Proforma 2007

Η διαδικασία της κοινωνικοποίησης σε τελική ανάλυση είναι ο διαρκής «εκκοινωνισμός της ψυχής» μέσα στα πλαίσια τής εκάστοτε ιστορικό-κοινωνικής πραγματικότητας και που ιστορικά ήρθε σε ρήξη με την Φύση, και εξαιτίας του γεγονότος αυτού, συνεχώς αυτοδημιουργείται στην προσπάθειά της να δημιουργήσει τον κόσμο της. Το «κοινωνικό ριζικό φαντασιακό», το «λέγειν» και «το πράττειν» των άλλων, για να μιλήσουμε με όρους του Καστοριάδη, είναι αυτό που βιαίως επιβάλλεται στο αναδυόμενο άτομο, έτσι ώστε να το κατασκευάσει ως κοινωνικό υποκείμενο. Αυτό συμβαίνει, επειδή η «αναδυόμενη ψυχή» δε δύναται από μόνη της να «εκκοινωνισθεί», έχει ανάγκη τους άλλους, δηλαδή την ιστορικά θεσμισμένη κοινωνία. Με άλλα λόγια η θέσμιση της κοινωνίας είναι ταυτόχρονα και θέσμιση του κοινωνικού ατόμου, δεν μπορεί να υπάρξει το ένα δίχως το άλλο. (Καστοριάδης1985:σ.420,423).

 

 

 

 

Χρήστος Πατσός (2006), Κράτος και Εκκλησία. Αθήνα: Εύανδρος

Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα από την περίοδο της οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τις μέρες μας, άλλαζε μορφές. Αυτό που το χαρακτηρίζει πάντα ήταν η αυταρχικότητα, η ταξικότητα και η εξάρτησή του από την κρατική και εκκλησιαστική εξουσία. Για λόγους οικονομικούς, ιδεολογικούς και πολιτικούς δεν κατέστη πεδίο αντιπαράθεσης ιδεών, δεν προώθησε την αμφισβήτηση, δεν επιδίωξε την καλλιέργεια κριτικής σκέψης, δεν έθεσε ως βασικό του στόχο τον σχηματισμό οικονομικής, πολιτικής και θρησκευτικής συνείδησης. Στην περίπτωση του ελληνικού σχολείου διαπιστώνεται επιχειρούμενη εγχάραξη γνώσεων στους μαθητές ως "βεβαιότητες" και χωρίς δυνατότητα κριτικής αμφισβήτησής τους. Μέσω των επίσημων, των "κρυφών" αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών και της συμβολικής βίας μεταδίδονται στους μαθητές ιδέες και αντιλήψεις μονοδιάστατες κα ενίοτε επιστημονικά παρωχημένες.

 

 

 

 

 

Ευαγγέλου Οδυσσέας, Κάντζου Νίκη (2008). Διαδίκτυο και Διαπολιτισμική Εκπαίδευση. Αθήνα: Ταξιδευτής

Το παρόν βιβλίο αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για τους εκπαιδευτικούς που ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν τις υπηρεσίες του διαδικτύου μέσα στα πλαίσια της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Μέσα από την παρουσίαση χρήσιμων ιστοσελίδων καθώς και πρωτότυπων διαδικτυακών εργασιών που μπορούν να εφαρμοστούν στην τάξη σε αλληλεπίδραση με τα υπόλοιπα μαθήματα, τα παιδιά ωθούνται προς την συνεργασία και την ανακαλυπτική μάθηση, βελτιώνουν τη μητρική τους ή μια δεύτερη ξένη γλώσσα, γνωρίζουν καλύτερα τον εαυτό τους και τους συμμαθητές τους με διαφορετικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά και αναπτύσσουν δεξιότητες χρήσιμες στην αντιμετώπιση συγκρουσιακών καταστάσεων.

Ουσιαστικά, το βιβλίο αυτό βοηθά τους εκπαιδευτικούς να εντάξουν δημιουργικά το διαδίκτυο στα πλαίσια της καθημερινής εκπαιδευτικής διαδικασίας.

 

 

 

Κάππος, Ι. (2008). Διδακτική Θρησκευτικών. Αθήνα: AdLibidum

Ο Γιάννης Κάππος, Σχολικός Σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης, καινοτομεί παρουσιάζοντας ένα βιβλίο για τη διδακτική ενός μαθήματος πολυσυζητημένου. Ο συγγραφέας τολμά να κάνει μία προσέγγιση για το διδακτικό αντικείμενο η οποία είναι ταυτόχρονα σύγχρονη και παραδοσιακή ξεφεύγοντας από την απλή παράθεση γνώσεων και τη στείρα διδασκαλία ηθικής. Η διδακτική προσέγγιση έρχεται να μας θυμίσει ότι ο Θεός είναι ζώσα αγάπη και όχι η διαχείριση της μεταφυσικής αγωνίας μας από το ιερατείο. Το βιβλίο αυτό, με την πολύ προσεγμένη έκδοση, είναι κρίσιμα χρήσιμο στην προσπάθεια των εκπαιδευτικών για μια ορθόδοξα λειτουργική προσέγγιση της διδασκαλίας του μαθήματος.